< Return to Video

آینده تشخیص زودرس سرطان؟

  • 0:01 - 0:02
    حدود یه سال پیش،
  • 0:02 - 0:05
    خاله من کمردردش شروع شد.
  • 0:05 - 0:06
    اون پیش دکتر رفت
  • 0:06 - 0:09
    و بهش گفتن این مشکل
  • 0:09 - 0:10
    برای کسی که
  • 0:10 - 0:12
    تقریباً سی ساله تنیس بازی می کنه عادیه.
  • 0:12 - 0:14
    اونا توصیه کردن فیزیوتراپی انجام بشه،
  • 0:14 - 0:17
    اما بعد از مدتی اون بهتر نشد،
  • 0:17 - 0:21
    پس دکترها تصمیم گرفتن
    آزمایشهای بیشتری انجام بدن.
  • 0:21 - 0:22
    یه رادیوگرافی(عکس برداری با اشعه ایکس) انجام دادن
  • 0:22 - 0:24
    و یه ضایعه تو ریه هاش پیدا کردن،
  • 0:24 - 0:25
    و اون موقع فکر کردن اون ضایعه
  • 0:25 - 0:27
    کشیدگی عضلات و تاندونهای
  • 0:27 - 0:28
    بین دنده هاشه،
  • 0:28 - 0:30
    ولی بعد از چند هفته درمان،
  • 0:30 - 0:34
    وضعیتش بهتر نشد.
  • 0:34 - 0:37
    پس در نهایت، تصمیم گرفتن تکه برداری کنن،
  • 0:37 - 0:39
    و دو هفته بعد،
  • 0:39 - 0:41
    جواب تکه برداری اومد.
  • 0:41 - 0:46
    (جواب) سرطان مرحله سه (پیشرفته) ریه بود.
  • 0:46 - 0:49
    شیوه زندگیش تقریباً پر خطرنبود.
  • 0:49 - 0:51
    هرگز سیگار نکشیده بود،
  • 0:51 - 0:53
    هرگز الکل نخورده بود،
  • 0:53 - 0:54
    و حدود نیمی ازعمرش
  • 0:54 - 0:56
    را ورزش کرده بود.
  • 0:56 - 0:59
    شاید، به همین علت بود که تقریباً شش ماه
  • 0:59 - 1:02
    طول کشید تا تشخیص درست داده بشه.
  • 1:02 - 1:04
    متأسفانه داستان من ممکنه
  • 1:04 - 1:07
    برای بیشتر شما آشنا باشه.
  • 1:07 - 1:09
    یکی از هر سه نفر که اینجا نشستن
  • 1:09 - 1:12
    در آینده تشخیص یه جور سرطان براشون داده میشه،
  • 1:12 - 1:13
    و یکی از هر چهار نفرمبتلا
  • 1:13 - 1:17
    دراثر سرطان میمیرن.
  • 1:17 - 1:19
    نه تنها تشخیص سرطان
  • 1:19 - 1:21
    زندگی خانواده ما رو تغییر داد،
  • 1:21 - 1:23
    بلکه سرگردانی
  • 1:23 - 1:25
    با آزمایش های مختلف،
  • 1:25 - 1:27
    دکترهای مختلفی که
    هر کدوم یه حرف میزدن،
  • 1:27 - 1:30
    و بیماریها رو یکی یکی کنار میذاشتن،
  • 1:30 - 1:33
    پراسترس و خسته کننده بود،
  • 1:33 - 1:35
    بخصوص واسه خاله من.
  • 1:35 - 1:37
    و این روش تشخیص سرطان
  • 1:37 - 1:40
    از ابتدای تاریخه.
  • 1:40 - 1:43
    ما درمانها و داروهای قرن بیست و یکم رو
  • 1:43 - 1:44
    برای سرطان داریم،
  • 1:44 - 1:47
    ولی هنوز کارهای قرن بیستم رو
  • 1:47 - 1:51
    اگه بشه واسه تشخیصش انجام میدیم.
  • 1:51 - 1:53
    امروز، بیشتر ما مجبوریم منتظر علائم باشیم
  • 1:53 - 1:56
    تا نشون بدن مشکلی وجود داره.
  • 1:56 - 1:58
    امروز، بیشتر مردم هنوز دسترسی
  • 1:58 - 2:01
    به روشهای تشخیص زودرس سرطان را ندارن،
  • 2:01 - 2:02
    در حالیکه میدونیم
  • 2:02 - 2:04
    که تشخیص زودرس سرطان
  • 2:04 - 2:06
    اساساً بهترین راه ممکن
  • 2:06 - 2:09
    واسه درمان قطعی اونه.
  • 2:09 - 2:12
    ما میدونیم که تا زنده هستیم
    میتونیم اینو تغییرش بدیم،
  • 2:12 - 2:13
    و بهمین خاطر منو تیمم
  • 2:13 - 2:15
    تصمیم گرفتیم این مسیرو شروع کنیم،
  • 2:15 - 2:18
    مسیر تلاش برای اینکه سرطان رو
  • 2:18 - 2:19
    در مراحل اولیه تشخیص بدیم
  • 2:19 - 2:23
    و پایش پاسخ به درمان رو در سطح مولکولی
  • 2:23 - 2:27
    راحت تر، ارزون تر، هوشمندانه تر
  • 2:27 - 2:30
    و در دسترس تر از قبل کنیم.
  • 2:30 - 2:32
    شرایط، البته
  • 2:32 - 2:33
    طوریه که در زمانی زندگی می کنیم
  • 2:33 - 2:35
    که فناوری وضعیت موجود رو
  • 2:35 - 2:36
    با سرعت تصاعدی به هم میریزه،
  • 2:36 - 2:39
    و قلمرو زیست شناسی استثنا نیست.
  • 2:39 - 2:42
    امروز گفته میشه زیست فناوری داره
  • 2:42 - 2:44
    دست کم شش برابر سریع تر از سرعت رشد
  • 2:44 - 2:46
    توان پردازش رایانه ها پیشرفت می کنه.
  • 2:46 - 2:48
    ولی پیشرفت در زیست فناوری
  • 2:48 - 2:49
    فقط سریع تر نمیشه،
  • 2:49 - 2:51
    بلکه مردمسالارانه هم میشه.
  • 2:51 - 2:54
    درست همونطور که رایانه های شخصی یا اینترنت
  • 2:54 - 2:57
    یا گوشیهای هوشمند راه رو
  • 2:57 - 3:00
    برای کارآفرینان، سیاستمداران یا آموزش هموار کردند،
  • 3:00 - 3:03
    پیشرفتهای اخیر باعث هموار شدن
    مسیر پیشرفت زیست فناوری هم شده،
  • 3:03 - 3:04
    و این اجازه میده
  • 3:04 - 3:07
    تیمهای چند رشته ای مثل تیم ما
  • 3:07 - 3:09
    سعی خودشونو بکنن و به این مشکلات
  • 3:09 - 3:12
    از زاویه های جدیدی نگاه کنن.
  • 3:12 - 3:14
    ما یه تیم شامل چند دانشمند و فناور
  • 3:14 - 3:17
    از شیلی، پاناما،
  • 3:17 - 3:21
    مکزیکو، اسرائیل و یونان هستیم،
  • 3:21 - 3:23
    و براساس کشفیات جدید علمی
  • 3:23 - 3:25
    معتقدیم که راه
  • 3:25 - 3:27
    مطمئن و دقیقی پیدا کردیم
  • 3:27 - 3:29
    واسه تشخیص انواع سرطان
  • 3:29 - 3:32
    در مراحل بسیار ابتدایی با یه نمونه خون.
  • 3:32 - 3:35
    این کارو با شناسایی یه سری
    مولکول خیلی ریز انجام دادیم
  • 3:35 - 3:37
    که آزادانه تو خون ما می چرخن
  • 3:37 - 3:40
    به اسم مایکرو-آر-ان-اِی.
  • 3:40 - 3:42
    برای توضیح اینکه مایکرو-آر-ان-اِی چیه
  • 3:42 - 3:44
    و نقش مهمش در سرطان،
  • 3:44 - 3:46
    لازمه با پروتئینها شروع کنم،
  • 3:46 - 3:48
    چون وقتی سرطان در بدن ماست،
  • 3:48 - 3:50
    تغییرات پروتئینی دیده میشه
  • 3:50 - 3:51
    تو همه سلولهای سرطانی.
  • 3:51 - 3:53
    همونطور که شاید بدونین،
  • 3:53 - 3:55
    پروتئینها مولکولهای زیست شناختی بزرگی هستن
  • 3:55 - 3:57
    که داخل بدن ما اعمال مختلفی انجام میدن،
  • 3:57 - 3:59
    مثل تسهیل واکنشهای سوخت و ساز
  • 3:59 - 4:01
    یا پاسخ به محرکها
  • 4:01 - 4:03
    یا تکثیر دی-اِن-اِی،
  • 4:03 - 4:06
    ولی قبل از اینکه یه پروتئین ترشح یا تولید بشه،
  • 4:06 - 4:07
    بخشهایی از رمز ژنتیکی که مربوط به اونه
  • 4:07 - 4:10
    از دی-اِن-اِی
  • 4:10 - 4:13
    به آر-اِن-اِی پیام رسان کپی میشه،
  • 4:13 - 4:15
    پس این آر-اِن-اِی پیام رسان
  • 4:15 - 4:19
    دارای دستورالعمل نحوه ساخت یه پروتئین خاصه،
  • 4:19 - 4:22
    و به طور بالقوه میتونه صدها پروتئین درست کنه،
  • 4:22 - 4:24
    ولی چیزی که بهشون میگه کِی اونا ارو بسازن
  • 4:24 - 4:27
    و چند تا بسازن
  • 4:27 - 4:29
    مایکرو-آر-اِن-اِی ها هستن.
  • 4:29 - 4:31
    پس مایکرو-آر-ان-اِی ها مولکولهای کوچکی هستن
  • 4:31 - 4:33
    که بیان ژن رو تنظیم میکنن.
  • 4:33 - 4:35
    برخلاف دی-اِن-اِی که بیشتر مواقع ثابته،
  • 4:35 - 4:37
    مایکرو-آر-ان-اِی ها میتونن تغییر کنن بسته به
  • 4:37 - 4:40
    شرایط داخلی و محیطی در هر زمان خاص،
  • 4:40 - 4:44
    و به ما بگن کدوم ژنها در اون
    لحظه خاص به شکل فعال بیان میشه.
  • 4:44 - 4:45
    و این چیزیه که
    مایکرو-آر-ان-اِی ها رو تبدیل می کنه
  • 4:45 - 4:47
    به یه بیومارکر نویدبخش برای سرطان،
  • 4:47 - 4:49
    چون همون طور که میدونین،
  • 4:49 - 4:53
    سرطان یه بیماری تغییر بیان ژنه.
  • 4:53 - 4:57
    تنظیم خارج از کنترل ژنها.
  • 4:57 - 4:58
    یه چیز مهم دیگه که باید در نظر بگیریم
  • 4:58 - 5:01
    اینه که هیچ وقت دو تا سرطان مثل هم نیستن،
  • 5:01 - 5:04
    ولی در سطح مایکرو-آر-ان-اِی، الگوییهایی هست.
  • 5:04 - 5:06
    چندین مطالعه علمی نشون داده
  • 5:06 - 5:09
    میزان بیان مایکرو-آر-ان-اِی غیرطبیعی
  • 5:09 - 5:13
    متغیره و الگوی خاصی
  • 5:13 - 5:14
    برای هر نوع سرطان ایجاد می کنه،
  • 5:14 - 5:16
    حتی در مراحل ابتدایی،
  • 5:16 - 5:18
    که پیشرفت بیماری رو نشون میده،
  • 5:18 - 5:20
    و اینکه آیا به دارو جواب داده
  • 5:20 - 5:21
    یا خوب شده،
  • 5:21 - 5:23
    این باعث شده مایکرو-آر-ان-اِی
  • 5:23 - 5:27
    یه بیومارکر به شدت حساس باشه.
  • 5:27 - 5:29
    ولی مشکل مایکرو-آر-ان-اِی ها
  • 5:29 - 5:32
    اینه که نمیتونیم فناوری موجود برای دی-ان-اِی رو
  • 5:32 - 5:35
    برای شناسایی اونا طوری که
    قابل اعتماد باشه بکار ببریم،
  • 5:35 - 5:37
    چون توالیهای خیلی کوتاهی از نوکلئوتید هستن،
  • 5:37 - 5:40
    خیلی کوچکتر از دی-ان-اِی.
  • 5:40 - 5:43
    و همچنین، همه مایکرو-آر-ان-اِی ها
    به شدت شبیه هم هستن،
  • 5:43 - 5:45
    فقط با تفاوتهای ظریف.
  • 5:45 - 5:47
    خوب تصور کنین بخوایم
    دو مولکول رو از هم تشخیص بدیم،
  • 5:47 - 5:50
    که به شدت مشابه و به شدت ریز هستن.
  • 5:50 - 5:53
    ما معتقدیم راهی برای این کار پیدا کردیم،
  • 5:53 - 5:56
    و این اولین نمایش عمومی اونه.
  • 5:56 - 5:58
    بذارین نشون بدم.
  • 5:58 - 6:01
    تصور کنین دفعه بعد که پیش دکترتون میرین
  • 6:01 - 6:03
    و یه آزمایش معمولی خون انجام میدین،
  • 6:03 - 6:05
    یه تکنیسین آزمایشگاه عصاره تام
    آر-ان-اِی شما رو تهیه می کنه،
  • 6:05 - 6:07
    که امروز کار خیلی ساده ایه،
  • 6:07 - 6:10
    و اونو داخل یه پلیت با ۹۶ چاهک مثل این میریزه.
  • 6:10 - 6:12
    هر چاهک این پلیتها
  • 6:12 - 6:14
    بیوشیمی خاصی داره که ما طراحی کردیم،
  • 6:14 - 6:17
    تا دنبال یه مایکرو-آر-ان-اِی خاص باشه،
  • 6:17 - 6:18
    مثل یه تله که
  • 6:18 - 6:21
    فقط وقتی مایکرو-آر-ان-اِی تو نمونه باشه بسته میشه،
  • 6:21 - 6:24
    و وقتی این کارو میکنه، به رنگ سبز میدرخشه.
  • 6:24 - 6:25
    برای انجام واکنش،
  • 6:25 - 6:28
    پلیت رو میذارین داخل یه ابزاری مثل این یکی،
  • 6:28 - 6:32
    و بعدش میتونین گوشی هوشمند خودتونو بذارین روش.
  • 6:32 - 6:35
    اگه اینجا یه دوربین داشته باشیم
  • 6:35 - 6:37
    تا شما صفحه گوشی منو ببینین.
  • 6:37 - 6:40
    گوشی هوشمند هم یه رایانه متصل به اینترنته
  • 6:40 - 6:41
    و هم یه دوربینه،
  • 6:41 - 6:44
    برای منظور ما به حد کافی خوبه.
  • 6:47 - 6:49
    گوشی هوشمند عکس میگیره،
  • 6:49 - 6:51
    و وقتی واکنش تموم شد،
  • 6:51 - 6:52
    عکسها رو برای پردازش و تفسیر
  • 6:52 - 6:54
    به مرکز داده های ما که آنلاینه،
  • 6:54 - 6:56
    می فرسته.
  • 6:56 - 6:58
    همه این مراحل حدود ۶۰ دقیقه طول میکشه،
  • 6:58 - 7:00
    ولی وقتی تموم شد،
  • 7:00 - 7:03
    چاهکهایی که میدرخشن با
    مایکرو-آر-ان-اِی های اختصاصی جفت شدن
  • 7:03 - 7:06
    و از نظر میزان و سرعت
  • 7:06 - 7:07
    درخشش بررسی میشن.
  • 7:07 - 7:11
    و بعد، وقتی همه این مراحل تموم شد،
  • 7:11 - 7:14
    اتفاقی که میفته اینه.
  • 7:14 - 7:17
    این جدول مایکرو-آر-ان-اِی های اختصاصی
  • 7:17 - 7:18
    موجود در این نمونه رو نشون میده
  • 7:18 - 7:20
    و اینکه چطور در طی زمان واکنش دادن.
  • 7:20 - 7:23
    پس اگه این الگوی خاص از مایکرو-آر-ان-اِی
  • 7:23 - 7:24
    نمونه های این فرد رو بگیریم
  • 7:24 - 7:27
    و اونو با شواهد علمی موجود مقایسه کنیم
  • 7:27 - 7:29
    که با الگوهای مایکرو-آر-ان-اِی
  • 7:29 - 7:35
    در ارتباط با یه بیماری خاص هم خوانی داره،
  • 7:35 - 7:38
    سرطان لوزالمعده این شکلی به نظر میرسه.
  • 7:38 - 7:41
    این داخل یه نمونه واقعیه
  • 7:41 - 7:44
    که سرطان لوزالمعده تشخیص دادیم.
  • 7:44 - 7:48
    (تشویق)
  • 7:52 - 7:54
    یه جنبه مهم دیگه از این روش
  • 7:54 - 7:57
    جمع آوری و ذخیره داده ها توی ابره،
  • 7:57 - 7:58
    در نتیجه میتونیم نتایج رو بطور زنده دریافت
  • 7:58 - 8:02
    و در زمینه اطلاعات قبلی بررسی کنیم.
  • 8:02 - 8:03
    اگه بخوایم فهم بهتری
  • 8:03 - 8:05
    از بیماریهایی مثل سرطان داشته
    باشیم و از اونا رمزگشایی کنیم،
  • 8:05 - 8:07
    لازمه درمان اونا رو
  • 8:07 - 8:09
    به عنوان بیماریهای حاد و منفرد متوقف کنیم،
  • 8:09 - 8:11
    و به همه چیزهایی توجه کنیم که
  • 8:11 - 8:15
    مدام بر سلامت ما تأثیر میذارن و اونا رو بسنجیم.
  • 8:15 - 8:20
    هم اینها یه نمونه اولیه و آزمایشیه.
  • 8:20 - 8:23
    از روشهای رایج زیست شناسی مولکولی استفاده می کنه،
  • 8:23 - 8:26
    یه ابزار ارزان که سه بعدی چاپ شده،
  • 8:26 - 8:28
    و علم اطلاعات
  • 8:28 - 8:32
    برای سر و کله زدن با یکی از سخت ترین چالشهای انسانیت.
  • 8:32 - 8:34
    چون معتقدیم تشخیص زودرس سرطان
  • 8:34 - 8:35
    واقعاً باید مردمسالارانه باشه،
  • 8:35 - 8:38
    این راه حل در کل دست کم 50 برابر کمتر
  • 8:38 - 8:40
    از روشهای موجود فعلی هزینه داره،
  • 8:40 - 8:42
    و میدونیم که جامعه میتونه به ما کمک کنه
  • 8:42 - 8:43
    تا اینو سریع تر انجام بدیم،
  • 8:43 - 8:45
    پس داریم وسیله رو طوری طراحی می کنیم
  • 8:45 - 8:47
    که دسترسی بهش رایگان باشه.
  • 8:47 - 8:51
    (تشویق)
  • 8:56 - 8:58
    بذارین خیلی واضح بگم
  • 8:58 - 8:59
    که در مراحل خیلی ابتدایی هستیم،
  • 8:59 - 9:01
    ولی تا اینجا، تونستیم موفق بشیم
  • 9:01 - 9:04
    الگوی مایکرو-آر-ان-اِی
  • 9:04 - 9:07
    سرطان لوزالمعده، سرطان ریه،
  • 9:07 - 9:10
    سرطان پستان و سرطان کبد رو شناسایی کنیم.
  • 9:10 - 9:13
    و حالا داریم یه کارآزمایی بالینی انجام میدیم
  • 9:13 - 9:16
    با همکاری مرکز تحقیقات سرطان آلمان
  • 9:16 - 9:20
    و ۲۰۰ زن میتلا به سرطان پستان.
  • 9:20 - 9:23
    (تشویق)
  • 9:23 - 9:26
    این تنها آزمایش غیرتهاجمی،
  • 9:26 - 9:29
    دقیق و مقرون به صرفه ایه
  • 9:29 - 9:31
    که بالقوه میتونه باعث تغییر فاحش
  • 9:31 - 9:33
    نحوه تشخیص و درمان سرطان
  • 9:33 - 9:35
    بشه.
  • 9:35 - 9:36
    چون ما دنبال الگوهای مایکرو-آر-ان-اِی
  • 9:36 - 9:39
    داخل خون شما در هر زمان خاص هستیم،
  • 9:39 - 9:41
    لازم نیست بدونین دنبال چه سرطانی هستین.
  • 9:41 - 9:43
    لازم نیست علامتی داشته باشین.
  • 9:43 - 9:46
    فقط یه میلی لیتر خون لازمه
  • 9:46 - 9:49
    و یه سری ابزار نسبتاً ساده.
  • 9:49 - 9:52
    امروز، تشخیص سرطان عمدتاً
  • 9:52 - 9:54
    وقتی انجام میشه که علائم طاهر بشن.
  • 9:54 - 9:57
    یعنی در مرحله ۳ یا ۴،
  • 9:57 - 9:59
    و به نظر من این خیلی دیره.
  • 9:59 - 10:01
    برای خانواده های ما خیلی گرونه.
  • 10:01 - 10:03
    برای انسانیت خیلی گرونه.
  • 10:03 - 10:06
    ما نمیتونیم جنگ مقابل سرطان رو ببازیم.
  • 10:06 - 10:08
    این علاوه بر میلیاردها دلار هزینه،
  • 10:08 - 10:11
    به قیمت جون افرادی تموم میشه که دوستشون داریم.
  • 10:11 - 10:15
    امروز، خاله من داره شجاعانه میجنگه
  • 10:15 - 10:18
    و با نگاه خیلی مثبتی این مراحل رو پشت سر میذاره.
  • 10:18 - 10:20
    ولی من میخوام این طور جنگها
  • 10:20 - 10:22
    خیلی به ندرت اتفاق بیفته.
  • 10:22 - 10:23
    میخوام روزی رو ببینم
  • 10:23 - 10:25
    که سرطان به راحتی درمان میشه
  • 10:25 - 10:27
    چون به راحتی تشخیص داده میشه
  • 10:27 - 10:29
    توی مراحل خیلی ابتدایی،
  • 10:29 - 10:30
    و مطمئنم
  • 10:30 - 10:32
    که در آینده خیلی نزدیک،
  • 10:32 - 10:33
    به همین خاطر
  • 10:33 - 10:35
    و به خاطر پیشرفتهای دیگه که
  • 10:35 - 10:37
    هر روز در علوم زیستی داریم می بینیم،
  • 10:37 - 10:38
    نگرش ما به سرطان
  • 10:38 - 10:40
    اساساً تغییر خواهد کرد.
  • 10:40 - 10:43
    این شانس رو به ما خواهد داد که زودتر تشخیص بدیم،
  • 10:43 - 10:45
    اونو بهتر بفهمیم،
  • 10:45 - 10:47
    و براش علاج قطعی پیدا کنیم.
  • 10:47 - 10:48
    بسیار متشکرم.
  • 10:48 - 10:57
    (تشویق)
Title:
آینده تشخیص زودرس سرطان؟
Speaker:
جرج سوتو
Description:

جرج سوتو، به همراه یک گروه فناور و دانشمند، دنبال یک آزمایش ساده و غیرتهاجمی است که در دسترس همه باشد و علائم ابتدایی انواع سرطان را تشخیص دهد. او در یک سخنرانی در TEDGlobal 2014 برای اولین بار نمونه آزمایشی و اولیه کار خود را بر پایه موبایل ارائه میدهد.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
11:17

Persian subtitles

Revisions