< Return to Video

Tôi là con trai của một kẻ khủng bố. Và đây là cách mà tôi chọn lấy hòa bình.

  • 0:02 - 0:04
    Vào ngày 05/11/1990,
  • 0:04 - 0:07
    một người đàn ông tên
    El-Sayyid Nosair
  • 0:07 - 0:10
    bước vào một khách sạn
    ở Manhattan
  • 0:10 - 0:12
    và sát hại Rabbi Meir Kahane,
  • 0:12 - 0:16
    thủ lĩnh Liên minh
    Phòng Thủ người Hồi Giáo.
  • 0:16 - 0:19
    Ban đầu Nosair được
    cho là vô tội,
  • 0:19 - 0:23
    nhưng trong thời gian
    thụ án một tội danh nhỏ hơn,
  • 0:23 - 0:25
    hắn và đồng bọn bắt đầu
    lên kế hoạch tấn công
  • 0:25 - 0:27
    một loạt các công trình
    quan trọng ở New York,
  • 0:27 - 0:30
    bao gồm đường hầm,
    toà nhà giáo hội Hồi Giáo
  • 0:30 - 0:33
    và trụ sở chính Liên Hợp Quốc.
  • 0:33 - 0:37
    May thay, kế hoạch đó bị phanh phui
    nhờ một người đưa tin của FBI.
  • 0:37 - 0:39
    Chỉ tiếc rằng, kế hoạch đánh bom
    năm 1993
  • 0:39 - 0:43
    vào Trung Tâm Thương Mại Thế giới
    lại không bị phát hiện.
  • 0:43 - 0:48
    Nosair cuối cùng cũng bị kết án
    vì tham gia vào vụ tấn công này.
  • 0:48 - 0:52
    Và El-Sayyid Nosair
    chính là cha của tôi.
  • 0:52 - 0:54
    Tôi sinh ra ở Pittsburgh,
    bang Pennsylvania
  • 0:54 - 0:57
    năm 1983 bởi ông,
    một kĩ sư người Ai Cập
  • 0:57 - 1:01
    và người mẹ yêu dấu
    là giáo viên tiểu học người Mỹ.
  • 1:01 - 1:05
    Họ đã cố gắng cho tôi
    một tuổi thơ tốt đẹp nhất.
  • 1:05 - 1:07
    Mọi thứ thay đổi khi tôi lên 7,
  • 1:07 - 1:10
    mối quan hệ trong gia đình
    bắt đầu thay đổi.
  • 1:10 - 1:14
    Cha cho tôi tiếp xúc với
    một bộ mặt của người Hồi Giáo,
  • 1:14 - 1:19
    mà rất ít người (kể cả phần đông
    tín đồ Hồi Giáo) biết đến.
  • 1:19 - 1:21
    Kinh nghiệm của tôi
    cho thấy
  • 1:21 - 1:23
    khi dành thời gian
    tương tác với nhau
  • 1:23 - 1:26
    sẽ không tốn nhiều thời gian
    để nhận ra
  • 1:26 - 1:29
    hầu hết chúng ta muốn có
    cùng một thứ trong cuộc sống.
  • 1:29 - 1:32
    Tuy nhiên, ở mỗi một tôn giáo,
    mỗi một dân tộc,
  • 1:32 - 1:34
    bạn sẽ thấy
    có một cơ số nhỏ những người
  • 1:34 - 1:37
    có đức tin mãnh liệt
  • 1:37 - 1:40
    đến nỗi họ thấy rằng
    cần phải dùng mọi cách
  • 1:40 - 1:44
    để khiến người khác
    cũng sống như họ.
  • 1:44 - 1:48
    Vài tháng trước khi bị bắt, cha tôi
    ngồi xuống và giải thích vì sao
  • 1:48 - 1:51
    những cuối tuần vừa rồi,
    ông và vài người bạn
  • 1:51 - 1:55
    đã đến một bãi tập bắn ở Long Island
    để luyện tập.
  • 1:55 - 1:59
    Ông bảo tôi sẽ được đi cùng ông
    vào sáng hôm sau.
  • 1:59 - 2:01
    Chúng tôi đến bãi tập bắn Calverton,
  • 2:01 - 2:06
    không ai trong chúng tôi biết rằng
    mình đang bị FBI theo dõi.
  • 2:06 - 2:10
    Đến lượt tôi, cha giúp tôi
    giữ khẩu súng trường trên vai
  • 2:10 - 2:14
    và giải thích cách ngắm bắn mục tiêu
    cách khoảng 30 m.
  • 2:14 - 2:17
    Hôm đó, viên đạn cuối cùng
    mà tôi bắn
  • 2:17 - 2:20
    đã trúng chiếc đèn màu cam
    nằm trên đỉnh mục tiêu
  • 2:20 - 2:23
    và trong sự kinh ngạc của mọi người,
    đặc biệt là của tôi
  • 2:23 - 2:27
    mục tiêu nổ tung.
  • 2:27 - 2:29
    Chú tôi quay sang những người khác,
  • 2:29 - 2:35
    nói bằng tiếng Ả Rập: "Ibn Abuh."
    "Cha nào con nấy."
  • 2:35 - 2:38
    Bọn họ cười vang
    trước lời nhận xét đó,
  • 2:38 - 2:41
    nhưng phải đến vài năm sau
  • 2:41 - 2:44
    tôi mới hiểu hết
    ý nghĩa của tràng cười đó.
  • 2:44 - 2:49
    Họ nghĩ họ thấy ở tôi
    sự phá hủy tương tự như ở cha tôi.
  • 2:49 - 2:52
    Những người đó
    cuối cùng cũng bị kết án
  • 2:52 - 2:56
    vì đã đặt một xe tải
    chở gần 700kg thuốc nổ
  • 2:56 - 3:00
    ở tầng trệt bãi đỗ xe tòa tháp Bắc
    trung tâm thương mại thế giới,
  • 3:00 - 3:03
    gây nên vụ nổ giết chết 6 người
  • 3:03 - 3:06
    và làm hơn 1000 người khác bị thương.
  • 3:06 - 3:09
    Đây là những người
    mà tôi kính trọng,
  • 3:09 - 3:13
    những người tôi gọi là "ammu",
    nghĩa là chú.
  • 3:13 - 3:15
    Vào năm lên 19,
  • 3:15 - 3:18
    tôi đã chuyển nhà
    được 20 lần trong đời,
  • 3:18 - 3:20
    chính vì sự bất ổn
    suốt thời thơ ấu đó
  • 3:20 - 3:23
    tôi đã không có nhiều cơ hội
    để kết bạn.
  • 3:23 - 3:26
    Khi bắt đầu kết thân được
    với ai đó
  • 3:26 - 3:30
    cũng là lúc tôi gói ghém đồ đạc
    và chuyển đến nơi khác.
  • 3:30 - 3:32
    Vì luôn là học sinh mới trong lớp,
  • 3:32 - 3:34
    tôi thường xuyên bị bắt nạt.
  • 3:34 - 3:38
    Tôi thường giấu kín danh tính
    để tránh bị chú ý,
  • 3:38 - 3:42
    nhưng hóa ra, một đứa trẻ
    mũm mĩm, im lặng trong lớp
  • 3:42 - 3:44
    còn cho họ nhiều lí do hơn
    để chú ý tới tôi.
  • 3:44 - 3:48
    Thế nên hầu hết thời gian,
    tôi ở nhà, đọc sách, xem TV
  • 3:48 - 3:50
    hoặc chơi điện tử.
  • 3:50 - 3:53
    Vì những lí do đó, tôi thiếu đi
    những kĩ năng xã hội,
  • 3:53 - 3:54
    nói một cách nhẹ nhàng,
  • 3:54 - 3:57
    lớn lên trong một gia đình
    có đức tin mù quáng,
  • 3:57 - 3:59
    thế giới thực dường như
    không dành cho tôi.
  • 3:59 - 4:03
    Tôi được dạy để phán xét người khác
    dựa trên những tiêu chí độc đoán,
  • 4:03 - 4:06
    như chủng tộc hoặc tôn giáo.
  • 4:06 - 4:09
    Vậy, cái gì đã khiến tôi thức tỉnh?
  • 4:09 - 4:13
    Một trong những trải nghiệm đầu tiên
    làm thay đổi tư tưởng này
  • 4:13 - 4:16
    là cuộc bầu cử
    tổng thống năm 2000.
  • 4:16 - 4:20
    Thông qua một chương trình dự bị
    đại học, tôi đã được tham gia
  • 4:20 - 4:23
    Hội nghị thanh niên quốc gia
    ở Philadelphia.
  • 4:23 - 4:26
    Trọng tâm của nhóm tôi
    là về bạo lực trong giới trẻ,
  • 4:26 - 4:28
    từng là nạn nhân của trò bắt nạt
    trong một thời gian dài,
  • 4:28 - 4:32
    đây là chủ đề
    khiến tôi cảm thấy cực kì hứng thú.
  • 4:32 - 4:36
    Thành viên trong nhóm chúng tôi
    đến từ rất nhều tầng lớp.
  • 4:36 - 4:38
    Một ngày trước bế mạc hội nghị,
  • 4:38 - 4:42
    tôi phát hiện ra một trong số
    những đứa trẻ tôi kết thân
  • 4:42 - 4:44
    là người Do Thái.
  • 4:44 - 4:47
    Thực sự thì, cần nhiều ngày
    để tôi có thể hiểu ra,
  • 4:47 - 4:50
    nhưng tôi nhận ra rằng
    chẳng có sự thù địch tự nhiên nào
  • 4:50 - 4:53
    giữa hai chúng tôi cả.
  • 4:53 - 4:56
    Tôi chưa từng có người bạn
    Do Thái nào trước kia,
  • 4:56 - 5:00
    và tôi thực sự cảm thấy tự hào
    khi có thể vượt qua một rào cản
  • 5:00 - 5:05
    mà cả cuộc đời tôi đã được định
    là không thể vượt qua nổi.
  • 5:05 - 5:09
    Một bước ngoặt lớn khác xuất hiện
    khi tôi làm thêm mùa hè
  • 5:09 - 5:12
    ở Busch Garden,
    một công viên giải trí.
  • 5:12 - 5:16
    Tôi được tiếp xúc với những người
    từ tất cả các đức tin và văn hóa,
  • 5:16 - 5:21
    trải nghiệm đó là nền móng cho việc
    hình thành tính cách sau này của tôi.
  • 5:21 - 5:25
    Gần như suốt cuộc đời, tôi được dạy
    rằng đồng tính là tội lỗi,
  • 5:25 - 5:30
    và hơn thế, rằng tất cả
    người đồng tính đều xấu.
  • 5:30 - 5:34
    May mắn thay, tôi đã có cơ hội
    làm việc với những người đồng tính
  • 5:34 - 5:35
    trong chương trình đó,
  • 5:35 - 5:38
    tôi nhanh chóng nhận ra
    rất nhiều người là
  • 5:38 - 5:42
    những người nhân hậu nhất,
    ít so đo nhất mà tôi từng gặp.
  • 5:42 - 5:44
    Từng là một đứa trẻ bị bắt nạt
  • 5:44 - 5:47
    tôi đồng cảm với sự đau khổ
    của người khác,
  • 5:47 - 5:50
    với tôi, thật khó khi phải
  • 5:50 - 5:56
    đối xử với người tốt khác với cách
    mà tôi muốn được đối xử.
  • 5:56 - 5:58
    Bởi vì cảm giác đó,
    tôi mới có thể
  • 5:58 - 6:02
    so sánh những hình mẫu
    được dạy khi còn nhỏ
  • 6:02 - 6:05
    với những kinh nghiệm và tương tác
    trong cuộc sống thật.
  • 6:05 - 6:08
    Tôi không biết người đồng tính
    là như thế nào,
  • 6:08 - 6:10
    nhưng tôi hiểu
    cảm giác bị đánh giá
  • 6:10 - 6:13
    vì một thứ vượt ngoài
    tầm kiểm soát của tôi.
  • 6:13 - 6:17
    Sau đó là "The Daily Show".
  • 6:17 - 6:19
    Hàng tối, Jon Stewart bắt tôi
  • 6:19 - 6:23
    phải thành thực với bản thân
    về sự cuồng tin của chính mình
  • 6:23 - 6:25
    giúp tôi nhận ra
    rằng chủng tộc,
  • 6:25 - 6:28
    tôn giáo hay giới tính
    của một người
  • 6:28 - 6:33
    hoàn toàn không liên quan gì
    đến nhân cách của họ.
  • 6:33 - 6:37
    Ông ấy như một người cha
  • 6:37 - 6:40
    khi tôi cần cha nhất.
  • 6:40 - 6:43
    Cảm hứng thường đến
    từ những nơi không ngờ tới nhất,
  • 6:43 - 6:46
    và sự thật là
    một diễn viên hài người Do Thái
  • 6:46 - 6:48
    ảnh hưởng tốt
    đến thế giới quan của tôi
  • 6:48 - 6:54
    nhiều hơn là người cha cực đoan.
  • 6:54 - 6:56
    Một ngày nọ, tôi nói với mẹ
  • 6:56 - 6:58
    về sự thay đổi
    trong cách tôi nhìn nhận thế giới,
  • 6:58 - 7:05
    và bà nói với tôi một điều
    mà tôi sẽ luôn nhớ mãi trong tim.
  • 7:05 - 7:09
    Bà nhìn tôi với đôi mắt mệt mỏi
    của một người từng trải
  • 7:09 - 7:13
    qua quá nhiều chủ nghĩa
    giáo lý, và nói:
  • 7:13 - 7:16
    "Mẹ quá mệt mỏi vì
    phải ghét người khác rồi."
  • 7:16 - 7:19
    Trong khoảnh khắc ấy,
    tôi nhận ra rằng cần nhiều năng lượng
  • 7:19 - 7:24
    như thế nào
    để duy trì lòng thù hận trong bạn.
  • 7:24 - 7:27
    Zak Ebrahim không phải là
    tên thật của tôi.
  • 7:27 - 7:29
    Tôi đã đổi tên
    khi gia đình tôi quyết định
  • 7:29 - 7:33
    chấm dứt mọi quan hệ với cha
    và bắt đầu một cuộc sống mới.
  • 7:33 - 7:36
    Vậy tại sao tôi
    lại nói ra câu chuyện của mình
  • 7:36 - 7:38
    và lao đầu vào nguy hiểm?
  • 7:38 - 7:40
    Rất đơn giản,
  • 7:40 - 7:44
    tôi làm điều này với hy vọng rằng
    một ngày nào đó, ai đó
  • 7:44 - 7:47
    phải sống chung với bạo lực
  • 7:47 - 7:49
    nghe được câu chuyện này
    và nhận ra rằng,
  • 7:49 - 7:53
    có một cách khác tốt hơn,
    dù bị buộc phải
  • 7:53 - 7:55
    tiếp xúc với tư tưởng bạo lực
    và cố chấp này,
  • 7:55 - 7:58
    tôi đã không trở thành
    một kẻ cuồng tín.
  • 7:58 - 8:01
    Thay vào đó, tôi chọn
    sử dụng kinh nghiệm của mình
  • 8:01 - 8:03
    để đấu tranh với khủng bố,
  • 8:03 - 8:07
    và với sự cuồng tin.
  • 8:07 - 8:10
    Tôi làm điều này vì
    những nạn nhân của khủng bố
  • 8:10 - 8:12
    và người thân của họ,
  • 8:12 - 8:14
    vì những nỗi đau và mất mát
  • 8:14 - 8:17
    mà khủng bố đã gây ra.
  • 8:17 - 8:20
    Vì những nạn nhân này,
    tôi sẽ lên tiếng
  • 8:20 - 8:22
    chống lại những hành động vô nghĩa
  • 8:22 - 8:26
    và lên án hành động của cha tôi.
  • 8:26 - 8:30
    Với sự thật đó,
    tôi đứng đây để minh chứng
  • 8:30 - 8:34
    rằng bạo lực không phải là
    vốn có trong tôn giáo hay chủng tộc
  • 8:34 - 8:40
    và con trai không cần phải đi theo
    con đường của cha anh ta.
  • 8:40 - 8:42
    Tôi không phải là cha tôi.
  • 8:42 - 8:45
    Xin cảm ơn. (Vỗ tay)
  • 8:45 - 8:49
    Cảm ơn tất cả mọi người. (Vỗ tay)
  • 8:49 - 8:52
    Cảm ơn tất cả mọi người. (Vỗ tay)
  • 8:52 - 8:56
    Cảm ơn rất nhiều. (Vỗ tay)
Title:
Tôi là con trai của một kẻ khủng bố. Và đây là cách mà tôi chọn lấy hòa bình.
Speaker:
Zak Ebrahim
Description:

Nếu được nuôi dạy dựa trên những giáo điều và sự thù hận, liệu bạn có thể chọn một con đường khác? Zak Ebrahim chỉ mới bảy tuổi khi cha của anh tham gia lên kế hoạch đánh bom Trung Tâm Thương Mại Thế Giới năm 1993. Và câu chuyện của anh thì gây sốc, mạnh mẽ, và đầy cảm hứng.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
09:13

Vietnamese subtitles

Revisions