ئەو خواردنانەی دەیخۆین چۆن کاریگەری لەسەر هەناومان دەبێت - شیلپە ڕاڤێلا
-
0:07 - 0:13تریلۆنێ لە بەکتریا، ڤایرۆسەکان، و
کەڕوو لە ناو لەشی ئێمە دەژین، -
0:13 - 0:15و پارێزەرێکی باشن، ئەو پەیوەندیەی
لەنێوخۆیان هاوسەنگ کردووە -
0:15 - 0:17لە بەرژەوندی ئێمەدایە.
-
0:17 - 0:20بەیەکەوە، زیندەوەری بچووکن ناوچەی
هەناو پێکدێنن، -
0:20 - 0:25سیستەمی ژینگەیی دەوڵەمەندن کە هەڵدەستن
بە فرمانی هەمەجۆری لە هەناومان. -
0:25 - 0:29بەکتریا دەتوانێ خۆراکی ناوهەناومان
تێکشکێنێ کە لەشمان ناتوانێ هەرسی بکات، -
0:29 - 0:31خۆراکی گرنگ بەرهەم دێنێت،
-
0:31 - 0:32کە سیستەمی بەرگری ڕێک دەخات،
-
0:32 - 0:36و پارێزگاری دژبە بەکتریای
زیان بەخش دەکات. -
0:36 - 0:38تا ئێستا پلانەکی وامان نییە
-
0:38 - 0:42بۆ بەتەواوی بەکتریا سوودبەخشە بەهێزەکان
بۆ ناوهەناو پێویستن -
0:42 - 0:45بەڵام دەزانین کە گرینگیان هەیە
زیندەورۆچکەی بچووکی تەندروستین -
0:45 - 0:47بۆ هەبوونی دەستەیەک لە بەکتریای جۆراوجۆر.
-
0:47 - 0:50زۆرێک لە هۆکارەکان کاریگەریان
لەسەر ئەم زیندەوەرە بچووکانە هەیە، -
0:50 - 0:51کە ژینگەکانمان دەگرێتەوە،
-
0:51 - 0:53دەرمانەکان وەک دژە بەکتریاکان،
-
0:53 - 0:58تەنانەت گەر بێتو ڕزگاریشمان ببوایە
لە بڕگەی نەشتەرگەری یان نا. -
0:58 - 1:01خۆراک، هەروەها، وەک یەکێک لە کاریگەرییە
سەرەکییەکان دەریدەخات -
1:01 - 1:04لە کاتی سەلامەتی هەناومان.
-
1:04 - 1:07و لەکاتێکدا ناتوانین دەست بەسەر
هەموو ئەو کاریگەرییانە دابگرین، -
1:07 - 1:09دەتوانین چارەسەری هاوسەنگی
میکرۆبەکانمان بکەین -
1:09 - 1:12بەهۆی پێدانی ئاگادارییەک بۆ ئەو
خواردنانەی دەیخۆین. -
1:12 - 1:18ڕیشاڵێ لە خواردنەکان وەک میوەکان،
سەوزەکان، چەرەزەکان، پاقڵەمەنییەکان، -
1:18 - 1:21ودانەوێڵەکان کە باشترین
سوتەمەنین بۆ بەکتریای هەناو. -
1:21 - 1:23کاتێ بەکتریا هەرسی ڕیشاڵەکان دەکات،
-
1:23 - 1:27ئەوان زنجیرەی کورتی ترشە چەوری دروست دەکەن
کە خۆراکی بەربەستە دەمەوانەی ڕیخۆڵەیە، -
1:27 - 1:30فرمانی بەرگریمان بەرەو پێش دەبەن،
-
1:30 - 1:35یارمەتیدەرن بۆ ڕێگریکردن لە هەوکردن،
کە کەمکردنەوەی مەترسی ژێرپەنجە. -
1:35 - 1:36و تا زیاتر ڕیشاڵەکان بخۆیت،
-
1:36 - 1:41زیاتر ڕیشاڵی هەرسکراو لەلایەن بەکتریا
هەناوت داگیر دەکات، -
1:41 - 1:45لە نوێترین توێژینەو ە،زاناکان ئاڵوگۆڕی
ئاساییان بەژەمە خۆراکی ڕیشاڵەکان کرد -
1:45 - 1:47لە گروپە لادێیەکانی باشووری ئەفریقا
-
1:47 - 1:53بە ڕێکخستی خۆراکی چەوری بەرز،
گۆشتخۆرەکان بۆ بەشێک لە ئەفریقی-ئەمریکی. -
1:53 - 1:57تەنها دوای دوو هەفتە لە چەوری زۆر، کەم
ڕیشاڵ، شێوازی خۆراکی ڕۆژئاوایی، -
1:57 - 2:01لە گروپە لادێیەکانی ئەفریقی زیادبوونی
هەوکردن لە ڕیخۆڵەی کۆڵۆن دەبیندرا، -
2:01 - 2:04هەروەها خوێی بوتریک ئەسید کەم دەکات.
-
2:04 - 2:08کە زنجیرەیەکی کورتی ترشە چەورییە کەوا
مەترسی کۆڵۆن کەمدەکاتەوە . -
2:08 - 2:12لەهەمان کاتدا، ئەم کۆمەڵە گروپە دەگۆڕن بۆ
ڕیشاڵی زۆر، چەوری کەم -
2:12 - 2:15ئەنجامێکی دژ بەرامبەری هەبوو .
-
2:15 - 2:20چی هەڵە بەسەر بەکتریای هەناومان دادێت کاتێ
کەم ڕیشاڵ دەخۆین؟ -
2:20 - 2:24نزمە ڕیشاڵ واتا کەمی سوتەمەنی
بۆ بەکتریای هەناو، -
2:24 - 2:28برسی بوونیانە بە شێوەیەکی بنەڕەتی
و یەک یەکە مردنیان هەتا دواهەمین. -
2:28 - 2:30ئەم ئەنجامانە لە هەمەجۆری کەمتر
-
2:30 - 2:32و بەکتریای برسی دەبیندرێت ،
-
2:32 - 2:37لەڕاستیدا، هەندێکیان یەکسەر دەتوانن
دەست بکەن بەخواردن لە ناوپۆشە لینجەکان. -
2:37 - 2:41هەروەها دەزانین خواردنە تایبەتەکان توانای
کاریگەریان لەسەر بەکتریای هەناوهەیە. -
2:41 - 2:44لە یەکێک لە لێکۆڵینەوە نوێیەکانی
زیندەوەرە بچووکەکان، -
2:44 - 2:45زاناکان ئەمانەیان
دۆزییەوە کە میوەکان، -
2:45 - 2:46سەوزەکان،
-
2:46 - 2:47چا ،
-
2:47 - 2:47قاوە ،
-
2:47 - 2:48شەرابی سوور ،
-
2:48 - 2:49و نوقڵی تاریک
-
2:49 - 2:53لەگەڵ بەکتریای گەشەکردووی
جۆراو جۆر بەستراونەتەوە. -
2:53 - 2:56ئەم خواردنانە بەندە کیمیاییەکان
لەخۆیان دەگرن ، -
2:56 - 3:00کە پێکهاتەی دژە ئۆکسیدەکانن بە
سروشتییانە ڕوودەدەن. -
3:00 - 3:01لە لایەکی ترەوە،
-
3:01 - 3:03ئەو خواردنانەی چەوریان بەرزە،
-
3:03 - 3:06وەک شیری پڕ چەوری ،
و شەکر -سۆدای شیرین -
3:06 - 3:09دەبەسترێنەوە لەگەڵ کەمبوونەوەی هەمەجۆری.
-
3:09 - 3:11چۆن خواردن ئامادە دەکرێ هەروەها گرنگیەکەی.
-
3:11 - 3:15بە شێوەیەکی گشتی جێبەجێ کرا، خواردنە
تازەکان ڕیشاڵیان زیاترە -
3:15 - 3:17و سوتەمەنیەکی باشتر دابین دەکەن.
-
3:17 - 3:18زۆر بەهێواشی هەڵم دروست دەکەن،
-
3:18 - 3:19سورکردنەوەی
سەوزەوات، -
3:19 - 3:21یان سەوزەکان بە نەکوڵایی
-
3:21 - 3:23بە شێوەیەکی ئاسایی بەسودترە وەک
لە قاپی سوورکراوە. -
3:23 - 3:28ڕێگای ئامادەکردنی خواردن هەیە کە لە
ڕاستیدا بەکتریای باش دەناسێنێت، -
3:28 - 3:31هەروەها ناسراوە بە بەکتریای باش،
بۆ ناو هەناومان. -
3:31 - 3:35خواردنە خۆشەکان بە بەکتریای یارمەتیدەرەوە
تاقی دەکرێنەوە ، -
3:35 - 3:37وەک بەکتریای لاکتۆباسیلوس
-
3:37 - 3:39و بیفیدۆ بەکتریا .
-
3:39 - 3:41لە بنەڕەتدا وەک ڕێگایەک بۆ پاراستنی
خواردنەکان بەکاردەهێندرێت -
3:41 - 3:43پێش داهێنانی سەلاجە،
-
3:43 - 3:47پاشماوە هەوێنکراوەکان وەک ڕاهێنانێکی
نەریتی دەمێنێتەوە لەهەمووجیهاندا. -
3:47 - 3:48خواردنەکان وەک کیمیچی،
-
3:48 - 3:49سەوێرکراوت،
-
3:49 - 3:50تێمپێ،
-
3:50 - 3:51و کۆمبوچە
-
3:51 - 3:54هەمەجۆری و هێز بۆ خواردنەکانمان
دابین دەکەن. -
3:54 - 3:59ماست خواردنێکی ترە دەتوانێ بەکتریا
یارمەتیدەرەکان بە هەناومان بناسێنێ. -
3:59 - 4:03هەرچەندە، ئەمە مانای ئەوە نیە کە
هەموو ماستەکان بۆ ئێمە باش بن. -
4:03 - 4:05نیشانەکان لەگەڵ شەکری زۆر و بەکتریای
پێویست نین -
4:05 - 4:08لەوانەیە لەڕاستیدا یارمەتیدەر نەبێت.
-
4:08 - 4:09ئەمانە تەنها ڕێنمایی گشتین.
-
4:09 - 4:12توێژینەوەی زیاتر پێویستە پێش ئەوەی
بە تەواوی تێبگەین -
4:12 - 4:17کە بەتەواوی چۆن هەریەک لەم خواردنانە لەگەڵ
زیندەوەرە بچووکەکان کارلێک دەکەن. -
4:17 - 4:18ئێمە هاوپەیوەندییەکی ئەرێنی دەبینین،
-
4:18 - 4:23بەڵام ناوەوەی هەناو شوێنێکی سەختە
بۆ ئەوەی چاودێری راستەوخۆ بکەین . -
4:23 - 4:25بۆ نموونە ، ئێستا ئێمە نازانین
-
4:25 - 4:29ئاخۆ ئەم خواردنانە بەرپرسن لە
گۆڕانکارییە هەمەجۆرییەکان، -
4:29 - 4:32یان ئەگەر شتێکی ئاڵۆزتر ڕووبدات .
-
4:32 - 4:36لە کاتێکدا ئێمە سەرەتاین بۆ ئەوەی بەدوای
چۆڵی فراوان لە ناو هەناومان بگەڕێین، -
4:36 - 4:42ئێمە پێشوەخت هەندێ شتمان هەیە کە چۆن
زیندەوەرە بچووکەکان بۆ تەندروستییەکی باشن. -
4:42 - 4:48هەواڵە مەزنەکە ئەوەیە ئێمە هێزی سوتاندنی
بەکتریامان هەیە لە گەدەماندا. -
4:48 - 4:49پڕیبکەوە لە ڕیشاڵەکان،
-
4:49 - 4:51خواردنە تازە و هەوێنکراوەکان،
-
4:51 - 4:54و دەتوانیت متمانە بە هەناو بکەی بۆ
ئەوەی بە بەهێزی بەردەوام بیت.
- Title:
- ئەو خواردنانەی دەیخۆین چۆن کاریگەری لەسەر هەناومان دەبێت - شیلپە ڕاڤێلا
- Speaker:
- شیپلە ڕاڤێلا
- Description:
-
بۆ بینینی تەواوی ڤیدیۆکە ئەم لینکە داگرە : http://ed.ted.com/lessons/how-the-food-you-eat-affects-your-gut-shilpa-ravella
بەکتریای ناو هەناومان دەتوانن خواردن تێکبشکێنن کە جەستە ناتوانێت لەناویان ببات، خواردنی گرنگ بەرهەم دێنن، سیستەمی بەرگری ڕێک دەخەن، و خۆپاراستن دژی بەکتریا زیانبەخشەکان . و لە کاتێکدا ئێمە ناتوانین کۆنتڕۆڵی هەموو ئەو هۆکارانە بکەین کە دەچنە ناو پاراستنی هەناو و زیندەوەرە بچووکە تەندروستەکان، ئێمە دەتوانین هاوسەنگی هەموو میکرۆبەکان بەڕێوە ببەین بەە پێدانی ئاگاداریەک بەوەی کە چی دەخۆین. شیلپا ڕاڤێلا باشترین خواردنەکان بڵاودەکاتەوە بۆ هەناوێکی تەندروست.
وانە لە لایەن شیلپە ڕاڤێلا، چا لاکی لەلایەن ئەندریو فۆیرستێر .
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:10
Daban Q Jaff approved Kurdish subtitles for How the food you eat affects your gut - Shilpa Ravella | ||
Daban Q Jaff accepted Kurdish subtitles for How the food you eat affects your gut - Shilpa Ravella | ||
Daban Q Jaff edited Kurdish subtitles for How the food you eat affects your gut - Shilpa Ravella | ||
Daban Q Jaff edited Kurdish subtitles for How the food you eat affects your gut - Shilpa Ravella | ||
Daban Q Jaff edited Kurdish subtitles for How the food you eat affects your gut - Shilpa Ravella | ||
Daban Q Jaff edited Kurdish subtitles for How the food you eat affects your gut - Shilpa Ravella | ||
Daban Q Jaff edited Kurdish subtitles for How the food you eat affects your gut - Shilpa Ravella | ||
Daban Q Jaff edited Kurdish subtitles for How the food you eat affects your gut - Shilpa Ravella |