چۆن درێژترین تونێلی ژێر ئاو لە جیهاندا دروست کرا- ئەلێکس گێندلەر
-
0:08 - 0:12کەناڵی ئینگلیزی، کە لەلایەن دوو نەتەوەی
ئەوروپی بەهێزەوە دامەزرا -
0:12 - 0:16یەکێکە لە بەناوبانگترین ڕێڕەوەکانی
دەریای جیهان. -
0:16 - 0:18بۆ بەشێکی زۆری مێژووەکەی،
-
0:18 - 0:21هەبوونی کەناری بەردین
و کەش و هەوای زریاناوی -
0:21 - 0:24ئەگەری پەڕینەوەی سروشتی
مەترسیدار کردبوو. -
0:24 - 0:28لە سەرەتای هەشتاکاندا ئەندازیاران
پلانی زۆریان پێشنیار کرد -
0:28 - 0:31بۆ درێژ کردنەوەی کەلێنێکی ٣٣ کیلۆمەتری.
-
0:31 - 0:35نەخشەکانیان دوورگەی دروست کراویان
لە خۆدەگرت کە بە پردەکانەوە بەسترابوو، -
0:35 - 0:39بۆڕییە لە کار کەوتووە نقووم بووەکان
لە شۆستە سەرئاوکەوتووەکان، -
0:39 - 0:44و ڕێڕەوێکی ژێرئاو درێژیەکەی زیاتر
لە دوو هێندەی هەر تونێلێک کە هەیە. -
0:44 - 0:46لە کۆتای سەدەکە،
-
0:46 - 0:50ئەم کۆتا پێشنیارە
سەرنجی ئەوروپیەکانی ڕاکێشابوو. -
0:50 - 0:53داهێنانی ئامێری کونکەری تونێلەکە
-
0:53 - 0:57و دۆزینەوەی توێژاڵێکی جێگیر
لە گەچی پەیناوی کراو لەژێر قەڵای دەریا -
0:57 - 1:00تونێلەکەی سەرنجڕاکێشتر و
گونجاوتر کرد. -
1:00 - 1:06بەڵام کۆسپە خێرا و زۆرەکانی پڕۆژەکە کە
هیچ ئەندازیارێک نەیتوانی چارەسەریان بکات. -
1:06 - 1:07لەو کاتەدا،
-
1:07 - 1:12بەریتانییەکان وەک بەرژەوەندیەکی ستراتیژی
بۆ جیاکردنەوەی کیشوەرەکەیان دەڕوانی، -
1:12 - 1:16و ترس لە بەرامبەر داگیرکاری فەڕەنسا لە
ئاستەنگ خستنە پێش پلانەکانی تونێلەکە. -
1:16 - 1:20هەڵگیرسانی جەنگی ئاسمانی هەموو ترسەکانی
پشت ڕاست کردەوە، -
1:20 - 1:24بەڵام ترسی نوێی ئابووری جێگای گرتەووە.
-
1:24 - 1:28لەکۆتاییدا، سەد ساڵ دوای سەرەتای
گەڕان بە دوای دۆزینەوەی شوێنەواردا، -
1:28 - 1:30دوو وڵاتەکە گەیشتن بە ڕێکەوتن،
-
1:30 - 1:33تونێلەکە بە پارەیەکی تایبەت
بەرەو پێش چوو. -
1:33 - 1:37لە ساڵی ١٩٨٥، دەستەیەک
له کۆمپانیاکانی فەڕەنسا و بەریتانیا -
1:37 - 1:41۱٤ بیلیۆن پاوەندیان خستە وەبەرهێنانەوە،
-
1:41 - 1:46لە درووست کردنی تونێلێک کە تا ئێستا
گرانبەهاترین پڕۆژەی ژێرخانی ئابووریە. -
1:46 - 1:49نەخشەکە سێ تونێلی جیاکراوە
لەخۆ دەگرێت. -
1:49 - 1:53یەکێک بۆ شەمەندەفەرەکانی فەڕەنسا،
یەکێک بۆ شەمەندەفەرەکانی ئینگلتەرا، -
1:53 - 1:55هەروەها تونێڵێکی خزمەتگوزاری
لە نێوان هەردووکیان. -
1:55 - 2:00بەدرێژایی پەڕگەی ژووری نوستن،
ڕێڕەوی باری لەناکاو، و جۆگەی هەوایی، -
2:00 - 2:04ئەو بڕە زیاتر لە ٢٠٠ کیلۆمەترە
لە تونێڵێکان. -
2:04 - 2:08لە ساڵی ١٩٨٨، کرێکارەکان لە هەردوو لاوە
دەستیان بە گەڕان و هەڵکۆڵین کرد ، -
2:08 - 2:11پلان دانان بۆ یەکتر بینین لە ناوەڕاست.
-
2:11 - 2:16لێکۆڵینەوەی سەرەتایی کەنار دەریای فەڕەنسا
دەریخست شوێنەکە پڕە لە شەقبوون. -
2:16 - 2:19ئەو درزە بچووکانە ڕێگە بە دزەکردنی
ئاو بۆ ناو تاشە بەردەکان دەدات، -
2:19 - 2:23بۆیە ئەندازیاران پەرەیان بە
دژە ئاوی ئامێرەکانی هەڵکۆڵیندا. -
2:23 - 2:29بەریتانیەکان پێشبینی خاکی وشکی دەکرد و
لە هەڵکۆڵینی ڕێک و پێک گەشەی سەند. -
2:29 - 2:34بەڵام تەنها چەند مانگێک لە کارەکە، ئاو لە
درزی نادیارەوە دزەی کردە ناوەوە. -
2:34 - 2:38بەریتانیەکان خەڵتەیان بەکارهێنا
بۆ هەڵکۆڵین لەناو ئەو گەچە تەڕە -
2:38 - 2:41بۆ لکاندنی درزەکان
کە لە جوڵەی کونکەرەكە دروست بوون، -
2:41 - 2:43و تەنانەت لە پێش کاری
هەڵکۆڵینی سەرەکی -
2:43 - 2:47بۆ بەهێز کردنی گەچەکە
تاکوو کون ببێت. -
2:47 - 2:52سەڕەڕای ئەو ئاسیتەنگیانەش دوو گروپەکە بە
زۆرترین خێرایی دەستیان بە هەڵکۆڵین کرد. -
2:52 - 3:00ئامێرەکە ١٣٠٠ تەن بەرز دەکاتەوە هەر
کاتژمێرێکیش نزیکەی ٣.٥ مەتر هەڵ دەکۆڵێت . -
3:00 - 3:05لەکاتی هەڵکۆڵین بازنەیەکی ناوپۆشکراویان
بۆ جێگیر کردنی تونێلەکەی دوای خۆیان دانا، -
3:05 - 3:09دروست کردنی هۆیەک بۆ پاڵپشتی کردنی
گالیسکەکە کە لە پشتەوەی هەر ئامێرێکە. -
3:09 - 3:13تەنانەت لە بەرزترین خێراییدا،
کارەکە بە وریاییەوە بەردەوام بووە. توێژاڵە -
3:13 - 3:18گەچەکە ڕێگایەکی پێچاوپێچی
لە نێوان بەردی ناجێگیر و قوڕدا گرتبوو، -
3:18 - 3:24بە زیاتر لە ١٠٠ کونکەری کونکرابوو کە
لەلایەن زەوی پێوانی پێشترەوە دروستکرابوون. -
3:24 - 3:28سەرەڕای ئەوەش، هەردوو دەستەکە
چاودێری بەردەوامی پێوانەکانیان کردوە -
3:28 - 3:32تا دڵنیابن کە ئەوان لە پێشبڕکێکردن دان بۆ
بینینی هەر ٢ سانتیمەترێک بۆ هەر یەکێکیان. -
3:32 - 3:35بۆ درێژەدان بەو ڕێگە
گرینگ و ناوازەیە، -
3:35 - 3:38ئامێری هەڵکۆڵینەکە بەرنامەی شوێن
دیاریکردنی مانگی دەست کردنیان دامەزراند، -
3:38 - 3:42هەروەها زەمین ناسەکان بۆ هەڵکۆڵین
پاشماوە بەردبووەکانیان بەکارهێنا -
3:42 - 3:45بۆ جەختکردن لەوەی ئەوان لە
قوڵاییەکی تەواو دان. -
3:45 - 3:50لە ماوەی دروست کردندا،
پڕۆژەکە زیاتر لە١٣٠٠٠ کەسی گرتە خۆی -
3:50 - 3:53١٠ لەو کرێکارانە گیانیان لە دەستدا.
-
3:53 - 3:55بەڵام دوای دوو ساڵ و نیو
لە دروست کردنی تونێل، -
3:55 - 3:59لە کۆتایدا دوو دەستەکە
پەیوەندیان دروست کرد. -
3:59 - 4:02دەرکەوتنی کرێکاری بەریتانی
گراهام فاگ لە لای فەڕەنسا، -
4:02 - 4:08لە چاخی بەستەڵەکەوە بوو بە یەکەم کەس
کە بە وشکانیدا بەسەر کەناڵەکە بپەڕێتەوە. -
4:08 - 4:10هێشتا کار مابوو ئەنجام بدرێت،
-
4:10 - 4:13لە دامەزراندنی پەڕگەکانی ژووری
خەوتن و ئێستگەی ترۆمپا -
4:13 - 4:17بۆ دانانی زیاتر لە سەد میل لە ڕێچکەکان،
تەلەکان، هەستەوەرەکان. -
4:17 - 4:23بەڵام لە٦ی ئایاری ١٩٩٤، ئاهەنگێکیان کردەوە
بەناونیشانی تەواوکردنی تونێلێکە. -
4:23 - 4:27دوای ١٦ مانگ هەموو خزمەتگوزارییە
گشتییەکان دەستیان پێکرد، لەگەڵ -
4:27 - 4:31شەمەندەفەر بۆ سەرنشینان و بەربەستەکانی
هاتن و چوون بۆ ئۆتۆمۆبیل و بارهەڵگران. -
4:31 - 4:37ئەمڕۆ، تونێلی بەندەرەکە لە ساڵێکدا خزمەتی
زیاتر لە ٢٠ ملیۆن سەرنشین دەکات، -
4:37 - 4:41گواستنەوەی سەرنشینەکان بەدرێژایی بەنداوەکە
تەنها بە ٣٥ خولەک. -
4:41 - 4:46بەداخەوە، هەموو کەسێک ئەو مافەی نییە بە
پێی یاسا ئەو گەشتە بکات. -
4:46 - 4:50هەزاران پەنابەر هەوڵیانداوە بە ناو
تونێلێکەدا بچنە ناو بەریتانیا -
4:50 - 4:53هەندێک کات هەوڵدانی خۆکوژانە.
-
4:53 - 4:56ئەم تراژیدیایانە ڕوخساری گوزەری
تونێلەکەیان گۆڕی بەرەو باشوور -
4:56 - 4:59بۆ جێگەیەکی کێبڕکێی بەردەوام.
-
4:59 - 5:03خۆشبەختانە، پێکهاتە مێژووییەکان
دەتوانرێن بپارێزرێن وەک بیرهێنانەوەیەک -
5:03 - 5:06کە کاتێک بەربەستەکان دەشکێنن
مرۆڤایەتیان لە باشتریندا دەبێت.
- Title:
- چۆن درێژترین تونێلی ژێر ئاو لە جیهاندا دروست کرا- ئەلێکس گێندلەر
- Speaker:
- ئەلێکس گێندلەر
- Description:
-
more » « less
تەواوی وانەکە لێرە چاو لێکە: https://ed.ted.com/lessons/how-the-world-s-longest-underwater-tunnel-was-built-alex-gendler
کەناڵی ئینگلیز لەلایەن دوو نەتەوەیی دەسەڵاتدارەوە دروست کراوە، تاکو ئێستاش یەکێکە لە درێژترین ڕێڕەوە دەریایەکان لە جیهاندا. لە بەشێکی زۆری مێژووەکەی، پەڕینەوە دیمەنێکی ترسناک بووە. ئەندازیارەکان چەندین نەخشە ڕێگەیان بۆ فراوانکردنی ئەو بۆشاییە داڕشت، هەروەها نەخشە دانان بۆ ڕێڕەوێکی ژێر ئاویی دووهێندە درێژتر بێت لە هەر تونێلێک کە بوونی هەیە.
ئەلێکس گێندلەر زانیاریمان دەداتێ سەبارەت بە دروست کردنی کەناڵێکی تونێل.
وانەێک لەلایەن ئەلێکس گێندلەر، دەرهێنانی لەلایەن ستۆدیۆی کیمیچی.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:08
|
Daban Q Jaff approved Kurdish (Central) subtitles for How the world's longest underwater tunnel was built | |
|
|
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for How the world's longest underwater tunnel was built | |
|
Mardin Abdalqadir accepted Kurdish (Central) subtitles for How the world's longest underwater tunnel was built | |
|
|
Mardin Abdalqadir edited Kurdish (Central) subtitles for How the world's longest underwater tunnel was built | |
|
|
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for How the world's longest underwater tunnel was built | |
|
|
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for How the world's longest underwater tunnel was built |