< Return to Video

Julian Treasure: 5 menyra per te degjuar me mire

  • 0:00 - 0:03
    Ne jemi duke humbur degjimin tone.
  • 0:03 - 0:07
    Ne shpenzojme afersisht 60 perqind te kohes se komunikimit duke degjuar,
  • 0:07 - 0:09
    por ne nuk e bejme shume te mire ate.
  • 0:09 - 0:11
    Ne ruajme vetem 25 perqind te asaj qe degjojme.
  • 0:11 - 0:13
    Nuk jeni ju, nuk eshte ky fjalim,
  • 0:13 - 0:15
    por kjo eshte nje e vertete pergjithesuese.
  • 0:15 - 0:17
    Le te perkufizojme te degjuaren
  • 0:17 - 0:19
    sikur i japim kuptim tingullit.
  • 0:19 - 0:21
    Eshte nje proces mendor,
  • 0:21 - 0:23
    dhe eshte nje proces ekstraktimi.
  • 0:23 - 0:25
    Ne perdorim disa teknika te mira per ta bere kete.
  • 0:25 - 0:27
    Njera prej tyre eshte njohja e struktures.
  • 0:27 - 0:30
    (Zhurme Turme) Keshtu qe ne nje feste kokteji si kjo,
  • 0:30 - 0:32
    nese une them, "David, Sara, kushtoji vemendje,"
  • 0:32 - 0:34
    disa nga ju do te qendrojne te ngrire.
  • 0:34 - 0:36
    Ne i njohim modelet
  • 0:36 - 0:38
    per te vecuar zhurmen nga sinjalet,
  • 0:38 - 0:40
    dhe ne vecanti emrat tane.
  • 0:40 - 0:42
    Te diferencuarit eshte nje teknike tjeter qe ne perdorim.
  • 0:42 - 0:45
    Nese e le te vazhdoje kete zhurme roze per me shume se disa minuta,
  • 0:45 - 0:47
    ju do te pushoni vertet se degjuari ate.
  • 0:47 - 0:49
    Ne i degjojme dallimet,
  • 0:49 - 0:52
    ne i zbresim tingullin qe mbetet i njejte.
  • 0:52 - 0:55
    Dhe me pas atje eshte nje game e tere filtrash.
  • 0:55 - 0:58
    Keto filtra na marrin prej te gjithe ketyre tingujve
  • 0:58 - 1:00
    rreth asaj qe duhet ti kushtojme vemendje.
  • 1:00 - 1:02
    Shume njerez jane krejt te pavetedijshem
  • 1:02 - 1:04
    per keto filtra.
  • 1:04 - 1:07
    Por ne te vertete ato krijojne realitetin tone ne nje menyre,
  • 1:07 - 1:10
    sepse ato na tregojne qe jemi duke i kushtuar vemendje tashme.
  • 1:10 - 1:12
    Do ju jap nje shembull te kesaj:
  • 1:12 - 1:15
    Qellimi eshte shume i rendesishem tek tingujt, tek te degjuarit.
  • 1:15 - 1:17
    Kur une u martova me gruan time,
  • 1:17 - 1:19
    une i premtova asaj qe do ta degjoja cdo dite
  • 1:19 - 1:21
    sikur te ishte hera e pare.
  • 1:21 - 1:24
    Tani, s'e mbaj dot kete premtim cdo dite.
  • 1:24 - 1:26
    (Te qeshura)
  • 1:26 - 1:29
    Por eshte nje qellim i madh per te patur ne nje lidhje.
  • 1:29 - 1:31
    Por kjo nuk eshte e gjitha.
  • 1:31 - 1:34
    Tingulli na vendos ne hapesire dhe ne kohe.
  • 1:34 - 1:37
    Nese ju mbyllni syte tani ne kete dhome,
  • 1:37 - 1:39
    ju jeni te vetedijshem per madhesine e dhomes
  • 1:39 - 1:41
    nga jehona
  • 1:41 - 1:43
    dhe zerat qe reflektohen nga siperfaqet.
  • 1:43 - 1:45
    Dhe jeni te vetedijshem per sasine e njerezve qe jane rreth jush,
  • 1:45 - 1:48
    per shkak te mikro - zhurmave qe jeni duke marre.
  • 1:48 - 1:51
    Dhe tingulli na zhvendos ne kohe,
  • 1:51 - 1:53
    sepse tingujt gjithmone kane
  • 1:53 - 1:55
    kohen te misheruar ne te.
  • 1:55 - 1:57
    Ne fakt, une do te sugjeroja qe degjimi eshte menyra kryesore
  • 1:57 - 1:59
    qe ne te perjetojme rrjedhen e kohes
  • 1:59 - 2:01
    nga e shkuara drejt se ardhmes.
  • 2:01 - 2:03
    Pra, "Tingulli eshte kohe dhe kuptim" -- nje citat i madh.
  • 2:03 - 2:06
    Une e thashe ne fillim, ne jemi duke humbur degjimin tone.
  • 2:06 - 2:08
    Pse e thashe kete?
  • 2:08 - 2:10
    Epo ka shume arsye per ta thene kete.
  • 2:10 - 2:12
    E para eshte qe ne shpikem menyra te regjistrimit --
  • 2:12 - 2:14
    se pari te shkruarit, dhe me pas te regjistrimit audio
  • 2:14 - 2:16
    dhe tashme edhe te regjistrimit video.
  • 2:16 - 2:19
    Cmimi per nje degjim te sakte dhe te kujdesshem
  • 2:19 - 2:21
    thjesht eshte zhdukur.
  • 2:21 - 2:24
    Se dyti, bota sot eshte kaq e zhurmshme,
  • 2:24 - 2:26
    (Zhurme) me kete kakofoni te vazhdueshme
  • 2:26 - 2:29
    ne planin vizual dhe degjimor,
  • 2:29 - 2:31
    eshte thjesht e veshtire per te degjuar;
  • 2:31 - 2:33
    eshte e lodhshme te degjosh.
  • 2:33 - 2:35
    Shume njerez strehohen tek kufjet,
  • 2:35 - 2:38
    por ato i kthejne hapesirat e medha, publike si kjo,
  • 2:38 - 2:40
    peisazhet zanore te perbashketa,
  • 2:40 - 2:44
    ne miliona zhurma flluskash te vogla personale.
  • 2:44 - 2:47
    Ne kete skenar, asnje spo degjon dike.
  • 2:47 - 2:49
    Ne behemi te padurueshem.
  • 2:49 - 2:51
    Ne nuk duam me oratori,
  • 2:51 - 2:53
    ne duam tinguj te shendoshe.
  • 2:53 - 2:55
    Dhe arti i te biseduarit
  • 2:55 - 2:57
    eshte duke u zevendesuar -- mendoj rrezikshmerisht --
  • 2:57 - 2:59
    nga transmetime personale.
  • 2:59 - 3:02
    Une nuk e di sesa degjim ka ne kete bisedim,
  • 3:02 - 3:04
    qe fatkeqesisht eshte shume e zakonshme,
  • 3:04 - 3:06
    vecanerisht ne Angli.
  • 3:06 - 3:08
    Ne jemi duke u bere te pandjeshem.
  • 3:08 - 3:11
    Mediat tona duhet te na bertasin me keto lloje titujsh
  • 3:11 - 3:13
    per te terhequr vemendjen tone.
  • 3:13 - 3:15
    Dhe kjo do te thote qe eshte me e veshtire per ti kushtuar vemendje
  • 3:15 - 3:17
    qetesise, delikateses,
  • 3:17 - 3:20
    te kuptuarit.
  • 3:20 - 3:23
    Ky eshte nje problem serioz qe ne jemi duke humbur te degjuarin.
  • 3:23 - 3:25
    Kjo nuk eshte e parendesishme.
  • 3:25 - 3:28
    Sepse te degjuarit eshte porta jone drejt te kuptuarit.
  • 3:28 - 3:32
    Degjimi me vetedije gjithmone krijon te kuptuarin.
  • 3:32 - 3:35
    Dhe vetem ne mungese te te degjuarit me vetedije
  • 3:35 - 3:37
    mund te ndodhin keto gjera --
  • 3:37 - 3:39
    nje bote ku ne nuk e degjojme fare njeri tjetrin,
  • 3:39 - 3:43
    eshte nje vend me te vertete shume i frikshem.
  • 3:43 - 3:45
    Keshtu qe une dua te ndaj me ju
  • 3:45 - 3:48
    pese ushtrime te thjeshta, mjete qe mund ti merrni me vete,
  • 3:48 - 3:50
    per te permiresuar te degjuarit me vetedije.
  • 3:50 - 3:52
    Do ta pelqeni kete?
  • 3:52 - 3:54
    (Audienca: Po.) Mire.
  • 3:54 - 3:56
    E para eshte qetesia.
  • 3:56 - 3:58
    Vetem tre minuta ne dite ne qetesi
  • 3:58 - 4:00
    eshte nje ushtrim i mrekullueshem
  • 4:00 - 4:02
    per te rivendosur ne pune veshet dhe per tu ri-graduar
  • 4:02 - 4:04
    keshtu qe te mund ta degjoni qetesine perseri.
  • 4:04 - 4:06
    Nese nuk mund te kesh nje qetesi absolute,
  • 4:06 - 4:09
    shko drejt qetesise, eshte absolutisht mire.
  • 4:09 - 4:12
    Se dyti, une e quaj kete mikser.
  • 4:12 - 4:15
    (Zhurme) Pra, nese jeni ne nje ambjent te zhurmshem si kjo --
  • 4:15 - 4:18
    dhe qe ne te gjithe harxhojme shume kohe ne vende te tilla -
  • 4:18 - 4:20
    perpiqu te degjosh ne kafene
  • 4:20 - 4:22
    sa kanale tingujsh mund te degjosh?
  • 4:22 - 4:25
    Sa kanale tingujsh ne ate miksture jam duke degjuar?
  • 4:25 - 4:28
    Ju mund ta beni kete edhe ne nje vend te bukur, si pershembull ne liqen.
  • 4:28 - 4:30
    Sa zogj jam duke degjuar?
  • 4:30 - 4:32
    Ku jane ato? Ku jane keto gurgullima?
  • 4:32 - 4:34
    Eshte nje ushtrim i mire
  • 4:34 - 4:37
    per te permiresuar kualitetin e te degjuarit tend.
  • 4:37 - 4:39
    Se treti, kete ushtrim e quaj te shijuarit,
  • 4:39 - 4:41
    dhe ky eshte nje ushtrim i bukur.
  • 4:41 - 4:43
    Eshte rreth te shijuarit e tingujve te perditshem.
  • 4:43 - 4:46
    Kjo, pershembull, eshte tharsja e rrobave.
  • 4:46 - 4:48
    (Tharsja) Eshte nje vals.
  • 4:48 - 4:51
    Nje, dy, tre. Nje, dy, tre. Nje, dy, tre.
  • 4:51 - 4:53
    E dashuroj kete.
  • 4:53 - 4:55
    Ose vetem provojeni kete ne nje per cdo madhesi.
  • 4:55 - 5:04
    (Grirsja e kafes)
  • 5:04 - 5:06
    Uau
  • 5:06 - 5:08
    Kjo zhurme e perditshme nese i kushton vemendje eshte shume interesante.
  • 5:08 - 5:10
    Une e quaj kete korin e fshehur.
  • 5:10 - 5:12
    Eshte rreth nesh gjate gjithe kohes.
  • 5:12 - 5:14
    Ushtrimi tjeter
  • 5:14 - 5:16
    eshte ndoshta me e rendesishmja nga te gjitha,
  • 5:16 - 5:18
    nese e merr vetem nga nje kendveshtrim i larget.
  • 5:18 - 5:20
    Ky eshte pozicioni i te degjuarit --
  • 5:20 - 5:23
    ideja qe mund te ndryshosh pozicionin e te degjuarit
  • 5:23 - 5:25
    per cfare eshte e pershtatshme rreth asaj qe je duke degjuar.
  • 5:25 - 5:27
    Kjo eshte duke luajtur me keto filtra.
  • 5:27 - 5:29
    I kujtoni, une ju'a dhashe keto filtra ne fillim.
  • 5:29 - 5:31
    Eshte koha per te filluar per te luajtur me to si leva,
  • 5:31 - 5:34
    per te qene te vetedijshem rreth tyre dhe per te levizur drejt vendeve te ndryshme.
  • 5:34 - 5:36
    Keto jane vetem disa pozicione te te degjuarit,
  • 5:36 - 5:39
    ose shkalle te pozicioneve degjuese, qe mund te perdorni.
  • 5:39 - 5:41
    Ato jane shume.
  • 5:41 - 5:43
    Argetohuni me to. Eshte shume emocionuese.
  • 5:43 - 5:45
    Dhe se fundmi, nje akronim.
  • 5:45 - 5:48
    Ju mund ta perdorni kete ne degjim, ne komunikim.
  • 5:48 - 5:50
    Nese jeni ne njeren prej ketyre roleve --
  • 5:50 - 5:54
    dhe une mendoj qe ndoshta eshte cdokush qe eshte duke degjuar kete fjalim --
  • 5:54 - 5:56
    akronimi eshte RASA,
  • 5:56 - 5:58
    qe do te thote fjala Sanskrite
  • 5:58 - 6:00
    per themel ose esence.
  • 6:00 - 6:02
    Dhe RASA nenkupton Marrje
  • 6:02 - 6:04
    qe do te thote kushtoji vemendje personit.
  • 6:04 - 6:06
    Vleresoje, lesho tinguj te tille
  • 6:06 - 6:08
    si "hmm", "oh," "ne rregull";
  • 6:08 - 6:11
    Per ta permbledhur, fjala "pra" ne komunikim eshte shume e rendesishme;
  • 6:11 - 6:15
    dhe pyet, bej pyetje me pas.
  • 6:15 - 6:17
    Tani tingulli eshte pasioni im, eshte jeta ime.
  • 6:17 - 6:19
    Une kam shkruar nje liber te tere rreth kesaj. Une jetoj per te degjuar.
  • 6:19 - 6:22
    Ka shume gjera per te pyetur ndaj shume njerezve.
  • 6:22 - 6:24
    Por une besoj se cdo qenie njerezore
  • 6:24 - 6:26
    ka nevoje te degjoje ne menyre te vetedijshme
  • 6:26 - 6:28
    ne menyre qe te jetoje plotesisht --
  • 6:28 - 6:30
    lidhur me hapesiren dhe kohen
  • 6:30 - 6:32
    me boten fizike rreth nesh,
  • 6:32 - 6:34
    lidhur me te kuptuarit e njeri - tjetrit,
  • 6:34 - 6:36
    pa permendur lidhjen shpirterore,
  • 6:36 - 6:38
    sepse cdo rruge shpirterore qe une njoh
  • 6:38 - 6:40
    ka te degjuarin dhe te menduarit
  • 6:40 - 6:42
    ne bazen e saj.
  • 6:42 - 6:44
    Ja perse
  • 6:44 - 6:46
    ne duhet t'ju mesojme te degjuarin ne shkollat tona
  • 6:46 - 6:48
    si aftesi.
  • 6:48 - 6:50
    Pse nuk eshte mesuar kjo? Eshte cmenduri.
  • 6:50 - 6:53
    Dhe nese mund t'ju mesojme te degjuarit ne shkollat tona,
  • 6:53 - 6:56
    ne mund ta marrim te degjuarin tone jashte asaj rreshqitese
  • 6:56 - 6:59
    nga ajo bote e rrezikshme dhe e frikshme qe une permenda
  • 6:59 - 7:02
    dhe zhvendosur ate ne nje vend ku cdo njeri me vetedije eshte duke degjuar ne te njejten kohe --
  • 7:02 - 7:04
    ose te pakten eshte i afte per ta bere ate.
  • 7:04 - 7:06
    Une tani di si ta bej kete,
  • 7:06 - 7:08
    por kjo eshte TED,
  • 7:08 - 7:11
    dhe une mendoj qe komuniteti TED eshte i afte per cdo gje.
  • 7:11 - 7:14
    Keshtu qe ju ftoj juve te vendosni kontakte me mua, te vendosni kontakte me njeri tjetrin,
  • 7:14 - 7:17
    vereni ne zbatim kete mision dhe le ta bejme te degjuarin si mesim neper shkolla,
  • 7:17 - 7:20
    dhe ta transformojme boten ne nje brez, ne nje bote me te vetedijshme te te degjuarit --
  • 7:20 - 7:22
    ne nje bote te kontaktimit,
  • 7:22 - 7:25
    ne nje bote te te kuptuarit dhe drejt nje bote me paqe.
  • 7:25 - 7:27
    Faleminderit qe me degjuat sot.
  • 7:27 - 7:29
    (Duartrokitje)
Title:
Julian Treasure: 5 menyra per te degjuar me mire
Speaker:
Julian Treasure
Description:

Ne boten tone te zhurmshme, thote eksperti i tingujve Julian Treasure, "Ne jemi duke humbur degjimin tone." Ne kete fjalim te shkurter, magjepses, Treasure ndan pese menyrat per ri - akordimin e vesheve per nje degjim me te vetedijshem.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
07:29
Amantia Gjikondi added a translation

Albanian subtitles

Revisions