< Return to Video

پێنج ڕێگە بۆ ئەوەی باشتر گوێ بگرین

  • 0:00 - 0:02
    هەستی بیستن لەدەست دەدەین.
  • 0:03 - 0:07
    لەسەدا ٦۰ کاتەکانمان بە
    گوێگرتنەوە بەسەر دەبەین،
  • 0:07 - 0:09
    بەڵام، زۆرباش نین تێیدا.
  • 0:09 - 0:12
    تەنها ٪۲٥ شتە بیستراوەکان
    لامان دەمێنێتەوە.
  • 0:12 - 0:13
    ئێستا ئێوە نا،
    ئەو گفتوگۆیەش نا،
  • 0:13 - 0:15
    بەڵام بەشێوەیەکی
    گشتی ئەمە ڕاستە.
  • 0:15 - 0:16
    (پێکەنین)
  • 0:16 - 0:19
    با پێناسەیەکی گوێگرتن بکەین وەک
    دروستکردنی مانا لە دەنگدا.
  • 0:20 - 0:21
    ئەمە قۆناغێکى هزرییە،
  • 0:21 - 0:23
    و قۆناغى جیاکردنەوەیە.
  • 0:23 - 0:26
    تەکنیکی سەرنج ڕاکێش
    بۆ ئەنجامدانی ئەم کارە بەکاردەهێنین.
  • 0:26 - 0:28
    یەکێک لەوان ناسینەوەی شێوازەکانە.
  • 0:28 - 0:30
    (لە ئاهەنگێکی ژاوە ژاو)
    و تێکەڵى وەک ئەمە،
  • 0:30 - 0:34
    گەر بلێم, "سارا، دەیڤد، وریا بن" --
    ھەندێ لە ئێوە هەڵدەستنە سەر پێ.
  • 0:35 - 0:38
    بە جیاوازى کردنى ژاوەژاو
    لە نیشان شێوازەکان دەناسینەوە.
  • 0:38 - 0:40
    و بەتایبەت ناوەکانمان.
  • 0:40 - 0:42
    جیاوازیکردن شێوازێکیترە
    کە ئێمە بەکاری دەهێنین.
  • 0:42 - 0:45
    گەر بۆ ماوەى زیاتر لە ٢ خولەک گوێ
    بۆ ئەم ژاوەژاوە هەڕەمەکییە بگرم،
  • 0:45 - 0:48
    گوێگرتن لەژاوەژاوى هەڕەمەکى دەپارێزین.
  • 0:48 - 0:53
    ئێمە گوێ لە جیاوازییەکان دەگرین: ئەم
    دەنگە بەردەوامەکان کەمدەبنەوە.
  • 0:53 - 0:56
    هەروەها ژمارەیەکی زۆر لە فلتەرەکان هەن.
  • 0:56 - 0:58
    ئەو فلتەرانەش ئێمە لەو
    دەنگەکان دەنگانە دووردەخەنەوە
  • 0:58 - 1:00
    لە خوارەوە تیشک دەخەینە سەریان.
  • 1:00 - 1:04
    زۆرینەى خەڵک
    بەتەواوی بێئاگان لەم فلتەرانە.
  • 1:05 - 1:07
    بەڵام لە ڕاستیدا بە چەشنێک
    ڕاستی ئێمە دروست دەکەن،
  • 1:07 - 1:10
    چونکە ئەوانە پێمان دەڵێن
    کە ئێمە گرنگی بە چی دەدەین.
  • 1:10 - 1:12
    نمونەیەکتان پێدەدەم.
  • 1:12 - 1:15
    لەگوێ گرتندا، هۆش بۆ دەنگ زۆر گرنگە.
  • 1:15 - 1:17
    کاتێک هاوسەرگیریم
    لەگەڵ خێزانەکەم کرد،
  • 1:17 - 1:20
    بەڵێنم پێدا کە هەموو ڕۆژێک گوێی بۆ بگرم
  • 1:20 - 1:21
    هەر وەکو یەکەم جار.
  • 1:22 - 1:25
    ئێستا ئەوە شتێکە کە ڕۆژانە نایکەم.
  • 1:25 - 1:26
    (پێکەنین)
  • 1:26 - 1:29
    لە بوونی پەیوەندییدا ئەمە
    ئامانجێکى گەورەیە.
  • 1:29 - 1:31
    (پێکەنین)
  • 1:31 - 1:32
    بەڵام ئەوە بەس نییە.
  • 1:32 - 1:34
    دەنگ گەردوون و کاتمان بۆ نمایش دەکات.
  • 1:35 - 1:38
    گەر ئێستا ئێوە لەم ژوورە چاوتان دابخەن،
  • 1:38 - 1:40
    ئێوە قەبارەی ژوورەکە هەست پێ دەکەن
  • 1:40 - 1:44
    لە لەرینەوەی دەنگ،
    هەڵبەز و دابەزی دەنگەکان لە ئاستی سەرەوە،
  • 1:44 - 1:46
    دەزانیت چەند کەس لەدەورووبەرتن،
  • 1:46 - 1:48
    بەهۆی ئەو ژاوە ژاوە
    بچوکانەی کە وەریان دەگریت.
  • 1:49 - 1:51
    دەنگ کاتیشمان بۆ دەستنیشان دەکات،
  • 1:51 - 1:55
    چونکە دەنگ هەمیشە کاتێکی چەسپاوی هەیە.
  • 1:55 - 1:58
    لە ڕاستیدا، وای بۆ دەچم
    گوێگرتن سەرەکیترین ڕێگەیە
  • 1:58 - 2:00
    ئێمە ئەزموونی بە تێپەربوونی کات دەکەین
  • 2:00 - 2:01
    لە ڕابردوو تا داهاتوو.
  • 2:01 - 2:05
    کەواتە، "دەنگ کات و مانایە" --
    وتەیەکی جوانە.
  • 2:05 - 2:07
    لەسەرەتاوە گوتم
    گوێگرتنمان لە دەست دەدەین.
  • 2:07 - 2:09
    بۆچی وام گوت؟
  • 2:09 - 2:11
    باشە، چەندین هۆکار بۆ ئەمە هەیە.
  • 2:11 - 2:13
    لەسەرەتا، ئێمە ڕێگەکانی
    تۆمار کردنمان داهێنا --
  • 2:13 - 2:17
    سەرەتا نووسین، دواتر تۆمارکردنی دەنگ
    وهەروەها تۆمار کردنی ڤیدیۆ.
  • 2:17 - 2:21
    گوێگرتن بە وردی
    بە تەرکیز و بە سەلیقە لە ئێستادا نەماوە.
  • 2:21 - 2:24
    دووەمین، جیهان ئێستا پڕە لە ژاوەژاو،
  • 2:24 - 2:29
    ئەم ژاوەژاوە وەک وێنەیەک
    و دەنگێک دەردەکەوێت،
  • 2:29 - 2:31
    ئەمە گرانە بۆ گوێ گرتن،
  • 2:31 - 2:33
    ئەمە تاقەت پڕوکێنە بۆ گوێ گرتن.
  • 2:33 - 2:36
    زۆرینەی خەڵکی پەنا بۆ
    هێدفۆنەکانیان دەبەن،
  • 2:36 - 2:39
    بەڵام دەگەڕێنەوە بۆ
    شوێنێکی گشتی وەکو ئەمە،
  • 2:39 - 2:41
    ئەو مۆسیقایانەی کە ژینگە
    بەبیر مرۆڤ دەھێننەوە،
  • 2:41 - 2:44
    بۆ چەندەھا ملیۆن دەنگی نزم و بچوک.
  • 2:45 - 2:47
    لەم سیناریۆیە کەس گوێ لە کەس ڕاناگرێ.
  • 2:48 - 2:49
    بێ ئارام دەبین.
  • 2:50 - 2:53
    چیتر وتارمان ناوێت؛
    ئێمە خوێندنەوەی دەنگیمان دەوێ.
  • 2:53 - 2:57
    و هونەری گفتوگۆ بە شێوەیەکی ترسناک،
    جێی پێ لێژکراوە بە -- پێم وایە --
  • 2:57 - 2:59
    بڵاوکراوە تاکە کەسییەکان.
  • 2:59 - 3:03
    نازانم لەم گفتوگۆیە تا چەند گوێگرتن هەیە،
  • 3:03 - 3:06
    کە بەداخەوە زۆر بەربڵاوە،
    بەتایبەتی لە شانشینی یەکگرتوو.
  • 3:06 - 3:08
    توشی برینداربوون دەبین.
  • 3:08 - 3:12
    ميدياکانمان بەم مانشێتانە
    بەسەرمان دەقیژێنن
  • 3:12 - 3:13
    بۆ ئەوەی، سەرنجمان ڕابکێشن.
  • 3:14 - 3:16
    ئمەش مانای وایە بۆ ئێمە
    قوڕسترە سەرنج لە
  • 3:16 - 3:19
    هێمنی، ووردیی، تێگەیشتن بدەین.
  • 3:20 - 3:23
    ئەمەش کێشەیەکی ترسناکە کە
    ئێمە بیستن لە دەست دەدەین.
  • 3:23 - 3:25
    ئەمە بێ بەها نییە،
  • 3:25 - 3:29
    چونکە گوێگرتن ڕێگەیەکە بۆ تێگەیشتن.
  • 3:29 - 3:32
    گوێگرتنی بە هۆشیاری
    هەموو کاتێک تێگەیشتن دروست دەکات،
  • 3:32 - 3:35
    تەنها بە گوێگرتن، بەبێ هۆشیاری
  • 3:35 - 3:37
    دەشێت ئەم شتانە ڕووبدا.
  • 3:37 - 3:40
    جیهانێک بەبێ ئەوەی کەس گوێ لە کەس بگرێت
  • 3:40 - 3:43
    بەڕاستى شوێنێکی ترسێنەرە.
  • 3:44 - 3:47
    حەزدەکەم پێنج جۆری ڕاهێنانتان
    پێبناسێنم کە دەتوانیت،
  • 3:47 - 3:49
    لە لایەن خۆتەوە سودیان لێ وەربگریت،
  • 3:49 - 3:51
    بۆ بەرەو پێشبردنی هەستی بیستنت.
  • 3:51 - 3:52
    حەز بەمە دەکەن؟
  • 3:52 - 3:53
    ئامادەبووان: بەڵێ!
  • 3:53 - 3:56
    باشە. یەکەم شت بێدەنگییە.
  • 3:56 - 4:00
    تەنها ۳ خولەک بێدەنگبوون
    لە ڕۆژدا باشترین ڕاهێنانە
  • 4:00 - 4:03
    بۆ حەسانەوە و پشودانی گوێچکەکانت،
  • 4:03 - 4:05
    ئاوا دەتوانی گوێچکەت
    دووبارە هێمن بکەیتەوە.
  • 4:05 - 4:07
    ئەگەر نەتتوانی بێدەنگی
    تەواو بەدەست بێنی،
  • 4:07 - 4:09
    هێمن بە، ئەوە بە تەواوی باشە.
  • 4:10 - 4:12
    دووەم، بەمە دەڵێم "تێکەڵە."
  • 4:12 - 4:16
    تەنانەت گەر لە ژینگەیەکی
    جەنجاڵی وەک ئەمە بیت --
  • 4:16 - 4:18
    و زۆرینەی کاتەکانمان
    لەو شوێنانە بەڕێدەکەین --
  • 4:19 - 4:23
    گوێگرتن لە کافتریایەک دەتوانم
    چەند کەناڵی دەنگیم گوێ لێ ببێت؟
  • 4:23 - 4:26
    چەند کەناڵی تاکی هەیە
    کە دەتوانم گوێی لێبگرم؟
  • 4:26 - 4:29
    دەتوانی لە شوێنێکی جوان تاقیبکەیتەوە،
    .بۆنموونە، لەنزیک دەریاچەیەک.
  • 4:29 - 4:30
    گوێم لە دەنگی چەند باڵندە دەبێ؟
  • 4:30 - 4:33
    ئەمانە لەکوێنە؟، ئەم نەرمۆڵانە لەکوێنە؟
  • 4:33 - 4:36
    ئەمە ڕاهێنانێکی باشە بۆ
    بەرەو پێشچوونی کوالێتی گوێگرتنت.
  • 4:37 - 4:41
    سێیەم، ئەم راھێنانەم ناو ناوە
    "تامکردن،" ڕاھێنانێکی زۆر جوانە.
  • 4:41 - 4:43
    دەربارەی چێژ
    وەرگرتنە لە دەنگەکانی ڕۆژانە.
  • 4:43 - 4:46
    ئەمە، بۆنمونە، ئەمە وشکەرەوە کەمە.
  • 4:46 - 4:47
    (وشککەرەوە)
  • 4:47 - 4:52
    ئەمە سەماى واڵتزە---یەک، دوو، سێ،
    .یەک، دوو، سێ: یەک، دوو، سێ.
  • 4:52 - 4:53
    حەزم لێییە!
  • 4:53 - 4:55
    یاخود ئەمە بۆ پێوانەکردن بەکار بھێنە.
  • 4:55 - 5:02
    (دەنگی مەکینەی هاڕینی قاوە)
  • 5:04 - 5:06
    واو!
  • 5:06 - 5:08
    هەروەها، دەنگەکانی ڕۆژانە
    بەڕاستی دەکرێ چێژبەخش بن --
  • 5:08 - 5:10
    ئەگەر سەرنجی بدەین.
  • 5:10 - 5:13
    من ناوم ناوە "کۆرسی نھێنی" --
    ھەمیشە لە دەوروبەرمانە.
  • 5:13 - 5:17
    ڕاهێنانی دواتر دەشێ لە گشت
    ڕاهێنانەکانیتر گرنگتر بێت،
  • 5:17 - 5:19
    ئەگەر تەنها یەک شتيش ببەیت.
  • 5:19 - 5:20
    ئەمە شێوازی گوێگرتنە --
  • 5:20 - 5:23
    بیرۆکەکە ئەمەیە دەتوانی
    شێوازی گوێگرتن بگۆڕیت
  • 5:24 - 5:27
    کە چ شتێک شیاوە
    بۆ ئەوەی گوێی لێبگرین.
  • 5:27 - 5:28
    ئەمە کاردەکات لەگەڵ ئەم فلتەرانە.
  • 5:28 - 5:30
    لە یادتانە فلتەرەکانم پێشاندان؟
  • 5:30 - 5:32
    وەکو دەسکی دەرگە یارییان پێ دەکات،
  • 5:32 - 5:35
    بۆ ئەوەى بە ئاگابیت لێیان و
    بڕۆیت بۆ شوێنێکى جیاواز.
  • 5:35 - 5:37
    ئەمانە تەنها چەند شێوازێکی کەمی بیستنن،
  • 5:37 - 5:40
    یان هەڵکەوتنی شوێنی گوێگرتن
    کە دەتوانی بەکاریبهێنی.
  • 5:40 - 5:41
    لێرەدا چەندین،
  • 5:41 - 5:43
    سود دەبینین، ئەمەش زۆر سەرنج ڕاکێشە.
  • 5:43 - 5:46
    و لەکۆتایدا، کورتکراوەیەکتان پێ دەناسێنم.
  • 5:46 - 5:48
    ،دەتوانی ئەم جۆرە لە گوێگرتن
    لە گفتوگۆکانت بەکاربێنیت.
  • 5:48 - 5:51
    ئەگەر تۆ لە هەر یەک لەم پۆستانەیت --
  • 5:51 - 5:54
    وای دادەنێم کە گوێگرانی ئەم گفتوگۆیە
    لە یەکێک لەو پۆستانە کاردەکات.
  • 5:55 - 5:56
    کورتکراوەکە بریتە لە RASA،
  • 5:56 - 6:00
    وشەیەکی سانسکریتیەت
    بە مانای "شەربەت" یان "کڕۆک" دێت.
  • 6:00 - 6:05
    بە مانای "وەرگرتن،" و گرنگی دان دێت،
  • 6:05 - 6:08
    "نرخاندن،" دروستکردنی هەندێ دەنگی
    :"وەک "هم"،"ئۆه"، "باشە،"
  • 6:09 - 6:12
    "کورتکراوە"ووشەی "ئاوا" لە
    گفتوگۆکردندا زۆر گرنگە،
  • 6:12 - 6:15
    و "پرسیار کردن،" بەدواچوون و
    .پرسیار کردن گرنگە
  • 6:15 - 6:17
    ئێستا دەنگ حەزى منە، ئەو ژیانمە.
  • 6:17 - 6:20
    کتێبێکی تەواوم دەربارەی نوسیووە
    دەژیم بۆئەوەی گوێبگرم.
  • 6:20 - 6:23
    داواکرنی ئەمە لە زۆرینەی
    خەڵکی کارێکی قوڕسە.
  • 6:23 - 6:27
    باوەڕم وایە هەموو کەسێک
    پێویستە بە وریاییەوە گوێبگرێت
  • 6:27 - 6:28
    لەپێناو ژیانکردن بەتەواوی --
  • 6:29 - 6:33
    بەستراوەتەوە بە شوێن و کات
    و بەو شتە بەرجەستانەی لەدەوروبەرمانن،
  • 6:33 - 6:35
    بەندە بە لەیەکتر تێگەیشتن،
  • 6:35 - 6:37
    باسی پەیوەندی ڕۆحیش هەر مەکە،
  • 6:37 - 6:41
    چونکە گوێگرتن و تێفکرین بەشێکی سەرەکی
    گشت ئەم ڕێگە ڕۆحیانەیە کە من پێیان ئاشنام
  • 6:41 - 6:43
    گوێگرتن کەوتۆتە ناوناخی
    ئەم رێگە ڕۆحیانەیە.
  • 6:43 - 6:48
    بۆیە پێویستە وانەی گوێگرتن لە قوتابخانەکان
    وەک وانەیەکی سەرەکی بخوێنرێت.
  • 6:49 - 6:50
    بۆچی تائێستا ناخوێندرێت؟ ئەوە شێتییە.
  • 6:51 - 6:53
    و گەر ئێمە بتوانین لە
    قوتابخانەکانمان گوێگرتن بخوێنین،
  • 6:53 - 6:56
    دەشێ خۆمان لە گفتوگۆی
    تاقەتپڕوکێن و بێمانا بپارێزین
  • 6:56 - 6:59
    لەم جیهانە ترسناک و مەترسیەى،
    کە پێشتر ئاماژەم پێکرد،
  • 6:59 - 7:02
    و لە شوێنێک دەبین کە تێیدا گشتمان
    هەموو کاتێک بە وریاییەوە گوێدەگرین،
  • 7:02 - 7:04
    یان بەلایەنی کەمەوە
    دەتوانین بەم شێوەیە بین.
  • 7:04 - 7:06
    ئێستا، نازانم چۆن ئەوە بکەم،
  • 7:06 - 7:07
    بەڵام ئەمە تێدە،
  • 7:08 - 7:11
    پێم وایە ئەو کەسانەی کە گوێ لە ڤیدیۆکانی
    دەگرن، دەتوانن ئەم کارە بکەن.
  • 7:11 - 7:15
    بانگهێشتتان دەکەم پەیوەندیمان هەبێت،
    پەیوەندیتان لەگەڵ یەکتری هەبێت،
  • 7:15 - 7:16
    کۆتایی بەم کارە بهێنن.
  • 7:16 - 7:18
    با وابکەین وانەی گوێگرتن
    لە قوتابخانەکان هەبێت،
  • 7:18 - 7:20
    و جیهان بگۆرین بۆ نەوەیەکی
  • 7:20 - 7:23
    بەئاگا، بۆ جیهانێکی گوێگر --
    جیهانێک پڕ لە پەیوەندی،
  • 7:23 - 7:24
    جیهانێک بۆ لێک تێگەیشتن
  • 7:24 - 7:25
    و جیهانێک بۆ ئاشتی.
  • 7:26 - 7:27
    سوپاس بۆ گوێگرتنتان لە من
    ئەمڕۆ.
  • 7:27 - 7:30
    (چەپڵە)
Title:
پێنج ڕێگە بۆ ئەوەی باشتر گوێ بگرین
Speaker:
جولیان ترێژەر
Description:

لە جیهانی پر ژاوەژاوی ئەمرۆدا، پسپۆری دەنگ ژولیان ترێژەر دەڵێت، ئێمە هەستی بیستنمان لە دەست دەدەین. لەم ڤیدیۆ کورت و نایابەدا ترێژەر ٥ ڕێگەمان پێشان دەدات بۆ ئەوەی بتوانین باشتر گوێبگرین و بە هۆشیاریەوە ببیستین.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
07:29

Kurdish (Central) subtitles

Revisions