Return to Video

Mit o królu Midasie i złotym dotyku - Iseult Gillespie

  • 0:09 - 0:13
    Znany z niedorzecznych intryg
    i durnych zagrań względem bogów,
  • 0:13 - 0:19
    Król Midas nie najlepiej rządził
    starożytnym królestwem Frygii.
  • 0:19 - 0:23
    Znany był w greckiej
    mitologii jako zły król,
  • 0:23 - 0:27
    którego wybryki konsternowały lud
    i rozpraszały bogów.
  • 0:27 - 0:30
    Midasa interesował tylko przepych,
  • 0:30 - 0:37
    dogadzanie sobie i ukochanej córce,
    uczty i pijaństwo.
  • 0:37 - 0:41
    Nic dziwnego, że był mu bliski Dionizos,
  • 0:41 - 0:48
    bóg wina, zabawy i występów.
  • 0:48 - 0:51
    Pewnego dnia Midas znalazł satyra
  • 0:51 - 0:56
    drzemiącego w ogrodzie różanym
    i upojonego nie tylko zapachem kwiatów.
  • 0:56 - 1:00
    Midas poznał, że satyr
    jest z orszaku Dionizosa
  • 1:00 - 1:05
    i pozwolił mu leczyć kaca w pałacu.
  • 1:05 - 1:07
    Zadowolony z gościnności króla
  • 1:07 - 1:10
    Dionizos obiecał spełnić
    jego jedno życzenie.
  • 1:10 - 1:13
    Midas rozejrzał się zachłannie.
  • 1:13 - 1:16
    Pomimo życia w luksusie,
  • 1:16 - 1:22
    żadna ilość klejnotów, jedwabi
    i wspaniałych ozdób nie wystarczała.
  • 1:22 - 1:28
    Sądził, że jego życiu brakuje blasku
    i że potrzebuje więcej złota.
  • 1:28 - 1:35
    Bóg dał mu moc zamiany w złoto
    wszystkiego, czego dotknie,
  • 1:35 - 1:38
    Zachwycony spojrzał na swój dobytek.
  • 1:38 - 1:42
    Od muśnięcia dłoni
    ściany pałacu się zmieniły,
  • 1:42 - 1:44
    kamienne posągi zabłyszczały,
  • 1:44 - 1:47
    a kielichy zamigotały.
  • 1:47 - 1:50
    Biegał po pałacu w amoku,
  • 1:50 - 1:55
    dotykając wszystkiego,
    by nabrało złotego blasku.
  • 1:55 - 1:57
    Wkrótce pałac kipiał złotem,
  • 1:57 - 2:02
    a szaleńczy śmiech Midasa
    odbijał się echem od ścian.
  • 2:02 - 2:04
    Zmęczony i głodny po szaleństwie
  • 2:04 - 2:09
    Midas sięgnął po kiść winogron
    z nowo pozłacanego naczynia.
  • 2:09 - 2:11
    Prawie połamał sobie zęby,
  • 2:11 - 2:15
    bo owoce w jego ustach
    zamieniły się w metal.
  • 2:15 - 2:19
    Gdy wziął do ręki bochen chleba,
    okruchy stwardniały mu w dłoni.
  • 2:19 - 2:22
    We frustracji Midas rzucił się na łóżko
  • 2:22 - 2:28
    i odkrył, że miękkie poduszki
    zamieniły się w twarde złoto.
  • 2:28 - 2:32
    Na dźwięk jego krzyków
    do pokoju weszła córka.
  • 2:32 - 2:34
    Gdy Midas wyciągnął do niej dłoń,
  • 2:34 - 2:39
    z przerażeniem ujrzał,
    że zamienił ją w złoty posąg.
  • 2:39 - 2:41
    Przerażony tym, co zrobił,
  • 2:41 - 2:45
    Midas błagał bogów, by odebrali mu moc.
  • 2:45 - 2:47
    Z litości nad nierozsądnym królem
  • 2:47 - 2:52
    Dionizos kazał Midasowi
    umyć ręce w rzece Paktolos.
  • 2:52 - 2:57
    Gdy Midas zanurzył dłonie w rzece,
    złoto spłynęło mu z palców.
  • 2:57 - 3:00
    Midas wrócił do domu
    i ujrzał córkę żywą,
  • 3:00 - 3:05
    a pałac w normalnym stanie
    i uradował się.
  • 3:05 - 3:07
    Pomyślałbyś, że dostał nauczkę,
  • 3:07 - 3:11
    ale kilka tygodni później
    Midas znowu popełnił gafę.
  • 3:11 - 3:14
    Obraźliwie nazwał Apolla,
    boga muzyki i słońca,
  • 3:14 - 3:17
    gorszym muzykiem od Pana.
  • 3:17 - 3:21
    Apollo pogardliwie stwierdził,
    że król musi mieć uszy osła,
  • 3:21 - 3:27
    by tak się mylić,
    i odpowiednio zmienił Midasa.
  • 3:27 - 3:29
    Jeszcze raz żałując swojego zachowania,
  • 3:29 - 3:33
    Midas chował swoje
    włochate uszy przed ludem.
  • 3:33 - 3:35
    Widział je tylko jego golibroda,
  • 3:35 - 3:40
    który przysiągł milczenie
    podczas bardzo niezręcznego strzyżenia.
  • 3:40 - 3:44
    Golibroda wstrzymywał śmiech
    i walczył z chęcią zwierzeń,
  • 3:44 - 3:48
    ale sekret go zżerał.
  • 3:48 - 3:52
    Pewnego dnia wyszedł poza miasto
    i wykopał dziurę w ziemi.
  • 3:52 - 3:54
    Włożywszy głowę do dziury,
  • 3:54 - 4:00
    zdesperowany golibroda wyszeptał:
    "Midas ma ośle uszy".
  • 4:00 - 4:03
    Wkrótce potem kępka trzcin wyrosła
  • 4:03 - 4:06
    w miejscu zakopanych słów golibrody.
  • 4:06 - 4:11
    Powiew wiatru niósł echo szeptu:
  • 4:11 - 4:16
    "Midas ma ośle uszy".
  • 4:16 - 4:21
    Na ten dźwięk osły w polach unosiły głowy,
  • 4:21 - 4:25
    a ludzie chichotali z głupoty króla.
  • 4:25 - 4:31
    Ze złotym dotykiem i oślimi uszami
    Midas nie cieszył się szacunkiem.
  • 4:31 - 4:35
    Gdy innym władcom poświęcano
    posągi i świątynie,
  • 4:35 - 4:39
    jego lud wspominał go nieco inaczej:
  • 4:39 - 4:43
    w głębiach migoczącej rzeki
    i szeleście frygijskiego wiatru.
Title:
Mit o królu Midasie i złotym dotyku - Iseult Gillespie
Description:

Obejrzyj pełną lekcję: https://ed.ted.com/lessons/the-myth-of-king-midas-and-his-golden-touch-iseult-gillespie

W greckiej mitologii król Midas jest znany jako zły król, którego wybryki dezorientowały lud i irytowały bogów. Wielu zna historię złotego dotyku Midasa, lecz nierozsądny król znany był również z niezwykłej pary uszu. Iseult Gillespie dzieli się mitem o królu Midasie.

Lekcja: Iseult Gillespie, animacja: TED-Ed.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:05

Polish subtitles

Revisions