O nauce kryjącej się za nagłówkami o klimacie
-
0:00 - 0:03Chciałabym wam dzisiaj opowiedzieć o skali
-
0:03 - 0:05naukowego wysiłku, którego efektami są
-
0:05 - 0:07nagłówki, które można znaleźć w prasie.
-
0:07 - 0:10Nagłówki takie jak ten,
dotyczące zmian klimatu. -
0:10 - 0:13oraz nagłówki dotyczące zanieczyszczenia
powietrza, czyli smogu. -
0:13 - 0:16Tematy te są dwoma gałęziami
tego samego działu nauki o atmosferze. -
0:16 - 0:18Ostatnio nagłówki wyglądały tak,
-
0:18 - 0:21kiedy to Międzyrządowy Zespół
do spraw Zmian Klimatu, (ang. IPCC), -
0:21 - 0:24wydał raport o stanie zrozumienia
systemu atmosferycznego. -
0:24 - 0:27Ten raport został napisany
przez 620 naukowców -
0:27 - 0:28z 40 krajów.
-
0:28 - 0:30Napisali niemalże tysiąc stron
na ten temat, -
0:30 - 0:33zrecenzowanych potem
przez kolejnych 400 z okładem -
0:33 - 0:36naukowców i recenzentów ze 113 krajów.
-
0:36 - 0:37To jest wielka społeczność.
-
0:37 - 0:40Tak wielka, że w zasadzie
nasze coroczne zebranie -
0:40 - 0:42jest największym spotkaniem
naukowców na świecie. -
0:42 - 0:45Sprowadza ponad 15 tysięcy naukowców
do San Francisco każdego roku. -
0:45 - 0:48Każdy z tych naukowców
jest w grupie badawczej. -
0:48 - 0:51A każda grupa badawcza zajmuje się
szeregiem różnych tematów. -
0:51 - 0:54W Cambridge tematy są tak zróżnicowane
jak oscylacje El Nino, -
0:54 - 0:55co wpływa na pogodę i klimat,
-
0:55 - 0:57po asymilację danych satelitarnych,
-
0:57 - 0:59czy emisje z plantacji
produkujących biopaliwa, -
0:59 - 1:01czym właśnie się zajmuję.
-
1:01 - 1:03Każdą z tych dziedzin,
których w zasadzie jest więcej, -
1:03 - 1:05zajmują się doktoranci, tacy jak ja.
-
1:05 - 1:07Zajmujemy się
niewiarygodnie wąskimi dziedzinami, -
1:07 - 1:10jak badanie tylko kilku procesów
czy kilku molekuł. -
1:10 - 1:12Jedną z cząsteczek,
którą badam, jest izopren, -
1:12 - 1:13który widać tutaj.
-
1:13 - 1:16To mała, organiczna cząsteczka.
Pewnie nigdy o niej nie słyszeliście. -
1:16 - 1:18Spinacz waży w przybliżeniu tyle,
-
1:18 - 1:22co 900 tryliardów (10 do potęgi 21)
cząsteczek izoprenu. -
1:22 - 1:24Ale niezależnie od jego małej wagi,
-
1:24 - 1:26co roku do atmosfery emituje się go tyle,
-
1:26 - 1:29ile ważą wszyscy ludzie na planecie.
-
1:29 - 1:32To wielka ilość materii. Dorównuje wagą
emitowanemu metanowi. -
1:32 - 1:35A ponieważ jest go tak dużo,
jest istotnym czynnikiem dla atmosfery. -
1:35 - 1:38Ponieważ jest istotny dla atmosfery,
-
1:38 - 1:40staramy się poznać go
na wszystkie sposoby. -
1:40 - 1:42Wysadzamy go i i obserwujemy jego części.
-
1:42 - 1:44To jest komora do badań
smogu EUPHORE w Hiszpani. -
1:44 - 1:46Eksplozje atmosferyczne, spalanie paliw
-
1:46 - 1:49trwa tam 15 tysięcy razy
dłużej niż w silniku auta. -
1:49 - 1:51Jednak wciąż oglądamy części.
-
1:51 - 1:54Używamy kolosalnych modeli
liczonych na superkomputerach. -
1:54 - 1:55Tym właśnie się zajmuję.
-
1:55 - 1:57Nasze modele mają
setki tysięcy punktów siatki -
1:57 - 2:01dla każdego oblicza się setki zmiennych,
w bardzo małych odstępach czasu. -
2:01 - 2:03Wykonanie obliczeń zajmuje tygodnie.
-
2:03 - 2:04A przeprowadzamy ich dziesiątki,
-
2:04 - 2:06żeby zrozumieć,
co tak naprawdę się dzieje. -
2:06 - 2:09Co więcej, szukając tej molekuły,
latamy po całym świecie. -
2:09 - 2:12Niedawno przystąpiłam do kampanii
terenowej w Malezji. Są też inne. -
2:12 - 2:14Stworzyliśmy tam wieżę
obserwacyjną atmosfery, -
2:14 - 2:16w samym środku lasu deszczowego,
-
2:16 - 2:18oraz zainstalowaliśmy
warte setki tysięcy dolarów -
2:18 - 2:21wyposażenie naukowe,
żeby szukać tam izoprenu, -
2:21 - 2:22jak i innych rzeczy.
-
2:22 - 2:25To widziana z powietrza
wieża w środku lasu deszczowego. -
2:25 - 2:26A to jest widok z ziemi.
-
2:26 - 2:29Na część tej wyprawy
zabraliśmy ze sobą samolot. -
2:29 - 2:33Tym samolotem, modelem BA146,
którego operatorem było FAAM, -
2:33 - 2:35lata normalnie 120 do 130 osób.
-
2:35 - 2:38Pewnie lecieliście podobnymi,
aby dziś się tu znaleźć. -
2:38 - 2:40Ale nie lataliśmy nim tak po prostu.
-
2:40 - 2:42Lataliśmy 100 metrów ponad koronami drzew,
-
2:42 - 2:43żeby mierzyć tę molekułę.
-
2:43 - 2:45To niewiarygodnie niebezpieczne.
-
2:45 - 2:48Musieliśmy lecieć pod specjalnym kątem,
aby pomiary były możliwe. -
2:48 - 2:50Potrzebni byli piloci
wojskowi i oblatywacze -
2:50 - 2:52oraz specjalne zezwolenia na loty.
-
2:52 - 2:54Lot wzdłuż brzegów dolin
to siły bezwładności nawet 2g. -
2:54 - 2:56Naukowcy muszą nosić uprzęże,
-
2:56 - 2:58żeby dokonywać pomiarów na pokładzie.
-
2:58 - 3:00Możecie sobie wyobrazić,
-
3:00 - 3:03że wnętrze nie przypomina
samolotu pasażerskiego. -
3:03 - 3:08To latające laboratorium,
które przywieźliśmy do tej cząsteczki. -
3:08 - 3:12Robimy to wszystko, żeby zrozumieć
właściwości chemiczne jednej molekuły. -
3:12 - 3:14Kiedy student taki jak ja ma trochę chęci
-
3:14 - 3:15i wiedzy o takiej molekule,
-
3:15 - 3:17pisze publikację naukową na dany temat.
-
3:17 - 3:19Z jednej tylko wyprawy terenowej
-
3:19 - 3:21dostaniemy pewnie kilka tuzinów prac
-
3:21 - 3:22o różnych procesach czy cząsteczkach.
-
3:22 - 3:24Gdy nasz stan wiedzy się poszerza,
-
3:24 - 3:27zostaje treścią podrozdziału,
lub pod-podrozdziału -
3:27 - 3:30opracowania wydanego przez IPCC,
chociaż mamy też inne. -
3:30 - 3:33A każdy z 11 rozdziałów opracowania IPCC
-
3:33 - 3:35zawiera sześć do dziesięciu podrozdziałów.
-
3:35 - 3:37Można sobie wyobrazić
skalę włożonego wysiłku. -
3:37 - 3:39W każdym z takich opracowań
-
3:39 - 3:41skupiamy się na podsumowaniu.
-
3:41 - 3:44Takie podsumowanie jest pisane
dla czytelników nie związanych z nauką. -
3:44 - 3:46Przekazujemy je dziennikarzom i politykom,
-
3:46 - 3:49żeby tworzyli nagłówki
prasowe, takie jak ten. -
3:49 - 3:50Dziękuję bardzo.
-
3:50 - 3:53(Brawa)
- Title:
- O nauce kryjącej się za nagłówkami o klimacie
- Speaker:
- Rachel Pike
- Description:
-
W zaledwie 4 minuty chemiczka zajmująca sie atmosferą, Rachel Pike przedstawia gigantyczny wysiłek naukowców stojący za nagłówkami prasowymi dotyczącymi zmian klimatu. Wraz z zespołem - jednym z tysięcy - bierze udział w ryzykownym locie ponad lasem deszczowym w pogoni za danymi o molekule, która jest kluczowa dla atmosfery.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 03:57
![]() |
Rysia Wand edited Polish subtitles for The science behind a climate headline | |
![]() |
Retired user added a translation |