Yaxshi hayotning asosi nima? Baxt sirining eng uzoq davom etgan o‘rganishdan kelib chiqqan hayot saboqlari | Robert Waldinger | TED Talks

Hayotimiz davomida bizni nima sog'lom va baxtli saqlaydi? Agar bu pul va shuhrat deb o'ylasangiz, siz bu fikrda yolg'iz emassiz - ammo, psixiatr Robert Waldingerga ko'ra, siz hato o'ylabsiz. 75 yil davom etgan kattalar rivojlanishi bo'yicha tadqiqotning direktori sifatida, Waldinger haqiqiy baxt va ehtiyojni qondirish uchun kerak bo'lgan ma'lumotlarga ega bo'ldi. Bu nutqda, u uzoq va to'liq hayot kechirish uchun, tadqiqotdan olingan 3 asosiy saboqlarni bo'lishadi.

TEDTalks bu TED konferensiyasida, dunyoning yetakchi mutafakkirlari va arboblaridan, o'z hayotlari haqida 18 daqiqa (yoki undan ham kam) bayon qilingan video loyihalardir. Texnologiyalar, Tomoshalar va Dizayn -- hamda, ilm-fan, biznes, global muammolar, san'at va boshqa muzokaralarni toping.
Ko'p tillarga tarjima qilingan lavhalarni va subtitrlarni toping:
http://www.ted.com/translate

TED yangiliklari Twitterda: http://www.twitter.com/tednews
TED Facebookda: https://www.facebook.com/TED

Bizning Youtube kanalimiz: http://www.youtube.com/user/TEDtalksDirector

Butun hayotimiz davomida bizni

nima sog’lom va hursand qiladi?

O’ylab ko’ringchi, yoruq kelajakingiz

uchun o’z kuch va vaqtingizni

nimalagra sarflagan bo’lar edingiz?

Yaqinda bo’lib o’tgan so’rovlar

natijasiga qaraganda,

Millenium avlodining 80%i,

hayotlaridagi eng asosiy maqsad,
bu boy bo’lishdir.

Qolgan yoshlarning 50%i uchun esa,

hayotdagi eng asosiy maqsad deb,
bu mashxur bo’lish ekan.

(Kulgi)

Bizga har doim ko’proq ishlash, tirishish
va katta etishuvlavga harakat qilish

kerakligi haqida ta’kidlashadi. Va bizda
shunga harakat qilsak, yaxshiroq hayot

kechiramiz degan taassurot tu’giladi.

Hayotning to’la rasmi

inson qilgan qarorlari va
ularning oqibatlari

degan taassurotga esa,
amalda yetib bo’lmaydi.

Insoniyat hayoti to’g’risidagi
aksariyat bilimlar,

inson o’tmishi haqidagi
xotirasiga bog’langan.

Lekin xotiraga 100% ishonish mumkin
emasligini hammamiz bilamiz.

Biz o’tmishda bo’lgan ko’p
narsalarni esdan chiqazamiz

va ba’zan xotiralar buzilishi ham mumkin.

Agarda bizda, hayotni butunlay
qanday o’tyapganini ko’rishga

imkoniyatimiz bo’lgandachi?

Insonlarning o’smirlikdan boshlab

to qariylik chog’igacha kuzatish
imkoniyatimiz bo’lgandachi,

ularni nima rostdan ham sog’lom
va baxtli qilishini ko’ra olsakchi?

Biz buni qila oldik.

Garvardning kattalar rivojlanishi bo’yicha

o’tkazgan tadqiqotni, eng uzoq muddatli
tadqiqot sifatida ko’rib chiqish mumkin.

75 yil davomida biz, 724 erkak
kishining hayotini kuzatdik.

Yildan yilga ularga ish to’g’risida,
shaxsiy hayot va so’gliq

haqida savol berdik,
lekin ularning hayoti

qanday shakllanishini bilmas edik.

Bunday tadqiqotlar juda kam bo’ladi.

Deyarli barcha, shunga o’xshash loyihalar
o’n yil ham davom etmaydi,

yo ishtirokchilarning ko’pchligi
ketganligi tufayli,

yoki mablag’ bilan ta’minlashning
tugashi tufayli,

yoki ishtirokchilarda yangi qiziqish
paydo bo’lgani tufayli,

yoki o’limlari tufayli,
izdoshlari yo’q paytida.

Lekin baxtli tasodiflar va

tadqiqotchilarning bir nechta avlodi
tirishqoqligi tufayli,

bu loyiha oxirgacha ish yuritdi.

Bizning 724 erkak kishidan 60 tasi

haligacha tirik va loyihada
qatnashishni davom etishyapti.

Ko’pchiligi 90 yoshdan oshgan.

Endi biz, shu insonlarning 2000 dan ortiq

bolalari orqasidan,
kuzatishni boshlayapmiz.

Men shu loyihaning 4-rahbariman.

1938 yildan boshlab, 2 guruhga bo’lingan,
erkak kishilarning hayotini kuzatmoqdamiz.

Birinchi guruh ishtirokchilari,
loyiha boshida,

Garvard Universetetining
2 kurs talabalari edilar.

Ular o’qishni, Ikkinchi
Jahon Urushi paytida bitirishgan

va ko’pchiligi urushda qatnashishgan.

Ikkinchi guruh ishtirokchilari esa,

Bostonning kambag’al
tumanlaridan bo’lishgan.

Chunki ular Bostonning
1930-yillardagi eng noxush va

e’tibordan chetda qolgan oilalarga

mansub ekanligi sababli,
ularni tadqiqot uchun tanlaganmiz.

Ularning aksariyati suvsiz bo’lgan
xonadonlarda yashar edilar.

Loyihaning boshida,

barcha yigitlar bilan suhbat o’tkazildi.

Barcha yigitlar tibbiy ko'rikdan o’tishdi.

Biz ularning uyiga kelib,
ota-onalari bilan suhbatlashdik.

Keyin esa bu yigitlar ulg’ayishdi,

o’zining xilma-xil taqdirlari bilan.

Ular zavod xodimlari, huquqshunoslar,
shifokorlar va quruvchilar bo’lishdi,

bittasi hatto AQSH Prezidenti bo’ldi!

Kimdir alkogolik bo’ldi.

Ba’zilari esa shizofreniya
bilan kasal.

Ba’zilari ijtimoiy o’sish bo’yicha

harakat qilishdi,

ba’zilari esa qarama-qarshi
yo’nalishda harakat qilishdi.

Loyihaning asoschilari

hatto eng sirli orzularida,

men bugun shu yerda turib,

loyiha hali ham ish yuritmoqdaligini

haqida aytib berishimni,
tasavvur ham qilisha olishmagan.

Har ikki yil, bizning sabrli va o’z ishiga
sodig bo’lgan xodimlarimiz, bizning

ishtirokchilarimizga telefon qilib,

hayotlari haqida anketa yuborsak
bo'ladimi deyishadi

Boston markazida yashuvchi
yigitlarning ko’pchiligi so'rashadi:

“Nima uchun kuzatishni davom etyapsizlar?
Hayotimda qiziqarli hech narsa yo’q”

Garvad bitiruvchilari bu kabi
savollarni berishmaydi.

(Kulgi)

Ularning hayotlari haqida
aniqlik kiritish uchun,

biz nafaqat ularga anketa yuboramiz.

Biz ular bilan ularning
uylarida suhbatlashamiz.

Shifokorlardan bemorning
tibbiy kitobchalarini olamiz.

Ular qon topshirishadi,
ularning miyasini tekshiramiz

bolalari bilan suhbat qilamiz.