< Return to Video

ยาชนิดใหม่ ที่สร้างขึ้นโดยเฉพาะด้วยโปรตีนขนาดเล็ก

  • 0:01 - 0:03
    ผมเป็นนักออกแบบโปรตีน
  • 0:05 - 0:08
    และผมต้องการที่จะพูดคุย
    เกี่ยวกับยาชนิดใหม่
  • 0:08 - 0:12
    มันถูกสร้างมาจากโมเลกุล
    ที่เรียกว่า เปปไทด์ขนาดสั้น
  • 0:12 - 0:15
    มียาเปปไทด์ขนาดสั้น
    จำนวนไม่มากในปัจจุบัน
  • 0:15 - 0:18
    แต่จะมีเป็นจำนวนมากที่จะเข้าสู่
    ตลาดในทศวรรษหน้า
  • 0:18 - 0:21
    เรามาสำรวจกันดีกว่า
    ว่ายาใหม่ ๆ เหล่านี้ ทำจากอะไร
  • 0:21 - 0:24
    ต่างกันอย่างไร และอะไรเป็นสาเหตุ
    ที่ก่อให้เกิดกระแส
  • 0:24 - 0:25
    ของยาที่ใหม่และน่าตื่นเต้นนี้
  • 0:26 - 0:30
    เปปไทด์ขนาดสั้น
    เป็นโปรตีนที่มีขนาดเล็กมาก
  • 0:30 - 0:33
    พวกมันมีพันธะเคมีเพิ่มเติม
    ที่คอยจำกัดรูปร่างของโมเลกุล
  • 0:33 - 0:36
    และสิ่งนี้ทำให้มันมีเสถียรภาพ
    อย่างน่าเหลือเชื่อ
  • 0:36 - 0:38
    และมีศักยภาพสูงอีกด้วย
  • 0:38 - 0:41
    มันเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ
    บางชนิดร่างกายของเราก็ผลิตได้
  • 0:42 - 0:44
    มันช่วยในการสู้กับการติดเชื้อแบคทีเรีย
    เชื้อราและเชื้อไวรัส
  • 0:44 - 0:46
    และสัตว์อย่างเช่นงูและแมงป่อง
  • 0:47 - 0:48
    ใช้เปปไทด์ขนาดสั้นในพิษของมัน
  • 0:49 - 0:52
    ยาที่ทำจากโปรตีนเรียกว่า ยาชีววัตถุ
  • 0:52 - 0:54
    ดังนั้น มันจึงรวมเปปไทด์ขนาดสั้น
  • 0:54 - 0:56
    เช่นเดียวกับยารักษาโรคอย่างอินซูลิน
  • 0:56 - 1:00
    หรือยาแอนติบอดี เช่น ยาฮูไมร่า (Humira)
    หรือยาเอนเบรล (Enbrel) ด้วย
  • 1:00 - 1:03
    และโดยทั่วไป ยาชีววัตถุนั้นยอดเยี่ยม
  • 1:03 - 1:07
    เพราะพวกมันหลีกเลี่ยงกลไกต่าง ๆ ของยา
    ที่ก่อให้เกิดผลข้างเคียง
  • 1:07 - 1:09
    อันดับแรก โปรตีน
  • 1:09 - 1:12
    เป็นวัสดุธรรมชาติปลอดสารพิษ
    ในร่างกายของเรา
  • 1:12 - 1:15
    เซลล์ของเราผลิตโปรตีน
    ที่แตกต่างกันนับหมื่น
  • 1:15 - 1:17
    โดยพื้นฐานแล้ว อาหารทั้งหมดของเรา
    ก็มีโปรตีนอยู่ในนั้น
  • 1:17 - 1:21
    และอย่างที่สอง บางครั้งยาก็มีปฏิกิริยา
    กับโมเลกุลในร่างกาย
  • 1:21 - 1:23
    โดยที่คุณไม่ต้องการ
  • 1:23 - 1:25
    เมื่อเทียบกับยาโมเลกุลขนาดเล็ก
  • 1:25 - 1:27
    และในที่นี้ ผมหมายถึง
    ยาทั่วไป เช่น แอสไพริน
  • 1:27 - 1:29
    ยาชีววัตถุมีขนาดค่อนข้างใหญ่
  • 1:29 - 1:33
    โมเลกุลจะมีปฏิสัมพันธ์กัน
    เมื่อพวกมันปรับรูปร่างให้เข้ากันอย่างสมบูรณ์
  • 1:33 - 1:35
    เหมือนแม่กุญแจและลูกกุญแจ
  • 1:35 - 1:37
    ลูกกุญแจที่ใหญ่กว่าก็จะมีร่องฟันมากกว่า
  • 1:37 - 1:40
    ดังนั้นจึงมีแนวโน้มที่จะเข้ากับ
    แม่กุญแจได้เฉพาะเพียงตัวเดียว
  • 1:40 - 1:43
    แต่ยาชีววัตถุส่วนใหญ่ก็มีข้อบกพร่องเช่นกัน
  • 1:43 - 1:44
    พวกมันเปราะบาง
  • 1:44 - 1:46
    ดังนั้น เราจึงนิยมให้ยาเหล่านี้ด้วยการฉีด
  • 1:46 - 1:49
    เพราะกรดในกระเพาะอาหารของเรา
    จะทำลายยา
  • 1:49 - 1:50
    ถ้าเรารับประทานมันเข้าไป
  • 1:50 - 1:52
    ตรงกันข้ามกับเปปไทด์ขนาดเล็ก
  • 1:52 - 1:54
    ยาเหล่านี้ทนทานเหมือนยาทั่วไป
  • 1:54 - 1:59
    ดังนั้น จึงเป็นไปได้ที่จะให้ยาเหล่านี้
    ในรูปแบบของ ยาเม็ด ยาสูดพ่น ยาขี้ผึ้ง
  • 2:00 - 2:04
    นี่คือสิ่งที่ทำให้เปปไทด์ขนาดสั้น
    เป็นที่ต้องการสำหรับการพัฒนายา
  • 2:04 - 2:06
    พวกมันรวมคุณสมบัติที่ดีที่สุดบางอย่าง
  • 2:06 - 2:10
    ของโมเลกุลขนาดเล็ก
    และยาชีววัตถุเข้าไว้ด้วยกัน
  • 2:10 - 2:12
    แต่น่าเสียดายที่มันยากอย่างไม่น่าเชื่อ
  • 2:12 - 2:15
    ที่จะปรับโครงสร้างของเปปไทด์ขนาดสั้น
    ที่เราพบในธรรมชาติ
  • 2:15 - 2:17
    ให้กลายมาเป็นยาชนิดใหม่
  • 2:17 - 2:18
    นี่เป็นจุดที่ผมได้เข้ามา
  • 2:18 - 2:22
    การสร้างยาใหม่
    เป็นเหมือนการสร้างลูกกุญแจ
  • 2:22 - 2:24
    เพื่อให้พอดีกับแม่กุญแจที่เฉพาะนั้น
  • 2:24 - 2:26
    เราจำเป็นต้องทำให้รูปร่างถูกต้อง
  • 2:26 - 2:29
    แต่ถ้าเราเปลี่ยนรูปร่าง
    ของเปปไทด์ขนาดสั้นมากเกินไป
  • 2:29 - 2:31
    พันธะเคมีพิเศษเหล่านั้น
    จะไม่สามารถเกิดขึ้นได้
  • 2:31 - 2:33
    และโมเลกุลทั้งหมดก็จะแยกจากกัน
  • 2:33 - 2:37
    ดังนั้น เราจึงต้องคิด
    วิธีการควบคุมรูปร่างของพวกมัน
  • 2:37 - 2:39
    ผมเป็นสมาชิกกลุ่มความร่วมมือทางวิทยาศาสตร์
  • 2:39 - 2:42
    ระหว่างหลายสถาบันมากมาย
    ที่ตั้งอยู่ในสามทวีป
  • 2:42 - 2:45
    ที่มารวมตัวกันเพื่อแก้ไขปัญหานี้
  • 2:45 - 2:49
    เราใช้วิธีที่แตกต่างอย่างสิ้นเชิง
    เมื่อเทียบกับวิธีการเดิม ๆ
  • 2:49 - 2:51
    แทนที่จะเปลี่ยนเปปไทด์ขนาดสั้น
  • 2:51 - 2:52
    ที่เราพบในธรรมชาติ
  • 2:52 - 2:56
    เราค้นพบ
    วิธีสร้างมันขึ้นใหม่ทั้งหมดตั้งแต่ต้น
  • 2:56 - 2:57
    เพื่อช่วยเราในการทำสิ่งนี้
  • 2:57 - 3:00
    เราได้พัฒนาฟรี โอเพนซอร์ซ
    ซอฟต์แวร์ออกแบบเปปไทด์
  • 3:00 - 3:02
    ที่ใครก็สามารถใช้ได้เช่นกัน
  • 3:02 - 3:03
    เพื่อทดสอบวิธีการของเรา
  • 3:03 - 3:06
    เราได้สร้างชุดของเปปไทด์ขนาดสั้น
  • 3:06 - 3:08
    ที่มีรูปร่างที่แตกต่างกัน
    อย่างหลากหลาย
  • 3:08 - 3:11
    ซึ่งโปรตีนบางตัวไม่เคยถูกพบ
    ตามธรรมชาติมาก่อน
  • 3:11 - 3:14
    จากนั้นเราเข้าไปในห้องปฏิบัติการ
    และทำการผลิตเปปไทด์เหล่านี้
  • 3:14 - 3:16
    ต่อมา เราได้กำหนด
    โครงสร้างระดับโมเลกุลของพวกมัน
  • 3:16 - 3:18
    โดยใช้การทดลอง
  • 3:18 - 3:20
    เมื่อเราเปรียบเทียบแบบจำลองที่เราออกแบบ
  • 3:20 - 3:21
    กับโครงสร้างโมเลกุลจริง
  • 3:22 - 3:25
    เราพบว่าซอฟต์แวร์ของเรา
    สามารถวางตำแหน่งอะตอมแต่ละตัว
  • 3:25 - 3:28
    ด้วยความแม่นยำ
    ในระดับเกณฑ์ที่สามารถวัดได้
  • 3:28 - 3:30
    เมื่อสามปีที่แล้ว สิ่งนี้ไม่สามารถทำได้
  • 3:30 - 3:33
    แต่วันนี้ เรามีความสามารถ
    ที่จะสร้างเปปไทด์ของนักออกแบบ
  • 3:33 - 3:37
    ด้วยรูปร่างที่ถูกปรับแต่งโดยเฉพาะ
    สำหรับการพัฒนายา
  • 3:37 - 3:38
    ดังนั้น เทคโนโลยีนี้กำลังพาเราไปที่ไหน
  • 3:39 - 3:41
    เมื่อเร็ว ๆ นี้
  • 3:41 - 3:43
    ผมและเพื่อนร่วมงาน
    ได้ออกแบบเปปไทด์ขนาดสั้น
  • 3:43 - 3:46
    ที่สามารถต้านไวรัสไข้หวัดใหญ่
  • 3:46 - 3:49
    ป้องกันสารพิษจากเชื้อโบทูลิซึม
  • 3:49 - 3:51
    และกักเซลล์มะเร็งไม่ให้เจริญเติบโต
  • 3:51 - 3:53
    ยาใหม่บางตัวนี้
  • 3:53 - 3:56
    ได้ผ่านการทดสอบกับสัตว์ในห้องทดลอง
    ในขั้นการทดสอบพรีคลินิก
  • 3:56 - 4:00
    ถึงตอนนี้ ยาทั้งหมดมีความปลอดภัย
    และมีประสิทธิผลสูง
  • 4:00 - 4:03
    การออกแบบเปปไทด์ขนาดสั้น
    เป็นเทคโนโลยีที่ทันสมัย
  • 4:03 - 4:06
    และแผนการพัฒนายา
    กำลังดำเนินอย่างช้า ๆ และระมัดระวัง
  • 4:06 - 4:08
    อีกสามถึงห้าปี
    จึงจะถึงขั้นตอนการทดสอบกับมนุษย์
  • 4:08 - 4:10
    แต่ในช่วงเวลานั้น
  • 4:10 - 4:11
    ยาเปปไทด์ขนาดสั้น
  • 4:11 - 4:14
    ก็จะเข้าสู่แผนการพัฒนายามากขึ้น
  • 4:14 - 4:18
    และในที่สุด ผมก็เชื่อว่า
    ยาเปปไทด์ที่ถูกออกแบบ
  • 4:18 - 4:20
    จะทำให้เราทุกคนหลุดพ้น
  • 4:20 - 4:23
    จากข้อจำกัดของโรคภัยไข้เจ็บที่เราต้องเผชิญ
  • 4:23 - 4:24
    ขอบคุณครับ
  • 4:24 - 4:28
    (เสียงปรบมือ)
Title:
ยาชนิดใหม่ ที่สร้างขึ้นโดยเฉพาะด้วยโปรตีนขนาดเล็ก
Speaker:
คริสโตเฟอร์ บาห์ล (Christopher Bahl)
Description:

ยารักษาโรคทั่ว ๆ ไปที่ช่วยชีวิตเช่น อินซูลิน ทำจากโปรตีนที่มีขนาดใหญ่และเปราะบางมาก จนจำเป็นต้องให้ยาโดยการฉีดแทนการรับประทาน แต่ยารุ่นใหม่ที่ผลิตจากโปรตีนที่มีขนาดเล็กและทนทานกว่าที่รู้จักกันในชื่อเปปไทด์กำลังถูกพัฒนาขึ้น ในการบรรยายที่ให้ข้อมูลอย่างรวบรัด วิศวกรโมเลกุลและนักพูด TED อย่างคริสโตเฟอร์ บาห์ล จะอธิบายเกี่ยวกับวิธีออกแบบโดยอาศัยการคำนวณเพื่อสร้างเปปไทด์ที่ทรงพลังที่วันหนึ่งจะช่วยต่อต้านไข้หวัดใหญ่ ป้องกันจากสารพิษจากเชื้อโบทูลิซึม และหยุดยังการเติบโตของเซลล์มะเร็ง

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
04:41

Thai subtitles

Revisions