ตาเถรคือใคร? #วิวเอ๋ยบอกข้าเถิด EP. 13 | Point of View

ว้าย ตาเถร!

ว่าแต่ อยากรู้ไหมคะว่าตาเถรคือใคร

สวัสดีค่ะ วิวจากแชนเนล Point of View ค่ะ

กลับมาพบกับอีกครั้งนะคะ ในรายการวิวเอ๋ยบอกข้าเถิดค่ะ

รายการที่วิวจะมาตอบคำถามทุกคนนะคะ

ผ่านแฮชแท็ก #วิวเอ๋ยบอกข้าเถิด ค่ะ

ซึ่งในวันนี้เนี่ย

เราได้คำถามที่น่าสนใจมาก ๆ มา 1 คำถามด้วยกันนะคะ

ดังนั้น ไม่ต้องพูดพร่ำทำเพลงอะไรค่ะ

เพราะเชื่อว่าทุกคนเนี่ย

ติดตามวิวครบทุกช่องทางแล้วนะคะ

ดังนั้น พร้อมจะไปฟังเรื่องราวที่ทั้งสนุก

แล้วก็ได้สาระกันรึยังคะ

ถ้าพร้อมกันแล้วก็ ไปฟังกันเลยค่ะ

สำหรับคำถามของเราในวันนี้นะคะ มาจากคุณคนนี้เลย

คุณ James Tanaphum นะคะ เขาถามมาว่า

"#วิวเอ๋ยบอกข้าเถิด ตาเถรคือใคร???"

อะ พูดถึงคำว่าตาเถร

เชื่อว่าแทบทุกคนน่าจะเคยได้ยิน

คำอุทานคำว่า "ตาเถร" ใช่ไหมคะ

แม้ว่าจะเป็นคำอุทานที่โบราณนิดนึง

แต่บางคนก็ยังใช้อยู่อะนะ

ซึ่งคำว่าตาเถรที่ใช้อุทานเนี่ย

บอกเลยว่า variation หลากหลายมากค่ะ

เพราะว่า บางคนก็จะอุทานแค่แบบ

ว้าย ตาเถร บางคน advance หน่อย ก็จะแบบ

อุ้ย ตาเถรหก หนักกว่านั้นก็

อุ้ย ตาเถรหกตกบันได

อุ้ย ตาเถรหกตกกระโถน

อะ advance กันไปต่าง ๆ นานานะคะ

ว่าแต่อยากรู้กันไหมคะ ว่าตาเถรเนี่ยคือใคร

บอกเลยว่าวันนี้วิวรวบรวมคำตอบมาให้ทุกคนแล้วค่ะ

แต่คำตอบในวันนี้ต้องขอโทษไว้ล่วงหน้านะคะว่า

มันอาจจะไม่ใช่คำตอบที่เป๊ะ ๆ 100%

แต่น่าจะทำให้ทุกคนรู้จักคำว่า ตาเถร มากขึ้นแน่นอนค่ะ

เริ่มจากคำแรกเลย คำว่า ตาเถร เนี่ยนะคะ

ถ้าเราไปเปิดพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน

เราจะพบกับคำว่า เถร ค่ะ

คำว่าเถรในคำนี้นะคะ

จริง ๆ แล้วเป็นคำเดียวกับคำที่หลาย ๆ คนคุ้นเคยกันค่ะ

นั่นก็คือคำว่า เถระ นั่นเอง

เคยได้ยินคำว่า พระเถระชั้นผู้ใหญ่ ไหม

อะ คำว่า เถร ในที่นี้นะคะ

แปลตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน

ก็แปลได้ตามนี้เลยค่ะ

หลัก ๆ ก็คือ หมายถึงพระชั้นผู้ใหญ่นะคะ ที่เราเคารพนับถือ

ถ้านับตามพระวินัยเนี่ยก็คือ

พระที่บวชมามากกว่า 10 พรรษาด้วยกันนะคะ

ดังนั้น เป็นพระที่เป็นผู้ใหญ่มาก ๆ ค่ะ

ดังนั้น การอุทานว่าตาเถร

ก็คล้าย ๆ กับการอุทานว่า คุณพระช่วย

ก็คือ คุณของพระเนี่ยมาช่วยเรา

หรือว่า Oh My God! อะไรอย่างนี้นะคะ

อย่างไรก็ตามค่ะ คำว่า ตาเถร เนี่ย มัน advance กว่านั้น

แล้วมันก็ซับซ้อนกว่านั้นค่ะ

ถ้าสมมติว่าเราไปดูที่ความหมายของคำว่า ตา

ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานนะคะ

แน่นอนค่ะ คำว่า ตา ความหมายแรกเนี่ยก็คือ

ดวงตา ของเรานะคะ ที่แปะอยู่บนหน้านี่แหละ

ส่วนความหมายที่สองเนี่ย บอกเลยว่า

อะ แปลง่าย ๆ นะ ทุกคนน่าจะรู้กันดี

ก็คือหมายถึง พ่อของแม่ของเรานั่นเองค่ะ

อย่างไรก็ตามนะคะ ในคำว่า ตา เนี่ย

ยังมีความหมายอื่น ๆ อยู่อีกค่ะ

นั่นก็คือความหมายแรกนะคะ

หมายถึง คนที่เราเนี่ย ไม่ค่อยเคารพนับถือ

แต่ว่าเป็นผู้สูงอายุ นะคะ

ยกตัวอย่างเช่น ตาแก่ เห็นป้ะ เวลาเราเรียกตาแก่

เราไม่ได้เคารพนับถืออะไรเขาขนาดนั้นน่ะนะ

หรือว่า ตาเถร นั่นเอง

นอกจากนี้นะคะ คำว่า ตา

ยังใช้เรียกคนที่รุ่นราวคราวเดียวกับพวกเรา

แต่ว่าเราเรียกด้วยความเอ็นดู เช่น

โอ๊ะ ตาอ้น ๆ มานี่หน่อย

หรือว่า อะ นักแคสต์เกม ตาเอก อย่างงี้เห็นป้ะ

ว่าเราเรียกด้วยความเอ็นดูนะคะ

หรือว่าที่เราเรียกเด็กเนี่ย

บางทีเราก็เรียก ตา เหมือนกันนะคะ ประมาณนั้นเลย

อย่างไรก็ตาม จุดโฟกัสของเราอยู่ที่

การเรียกผู้สูงอายุแบบไม่เคารพค่ะ ว่า ตาเถร

อ้าว แต่คำว่าเถรคือพระที่เราเคารพ

แต่ตาเถรคือคนที่เราไม่เคารพ

สรุปเราเคารพหรือไม่เคารพตาเถรกันแน่นะคะ

ต้องบอกว่า จริง ๆ แล้ว คำว่า เถร หรือ เถระ เนี่ย

ก็คือแปลว่า พระผู้ใหญ่ที่เราเคารพแหละ

แต่ว่าคำต่าง ๆ เนี่ยเมื่อใช้ไปเรื่อย ๆ

บางทีความหมายมันก็เปลี่ยนนะคะ

ตามพระวินัยเนี่ย เราอาจจะต้องเคารพพระเถระ

แต่คำว่าเถรเนี่ย พอใช้ไปเรื่อย ๆ

มันเกิดการเปลี่ยนแปลงของภาษาค่ะ

ถ้าเราไปดูที่ในอดีตนะคะ

ว่าคำว่าเถรใช้เนี่ย หมายความว่ายังไง

จริง ๆ แล้วเขาไม่ได้ใช้หมายถึงคนที่ให้ความเคารพค่ะ

แต่เขาใช้หมายถึงพระที่ทำตัวไม่น่าเคารพนะคะ

โดยจริง ๆ แล้วในอดีตเนี่ยนะคะ

เคยมีคนคนนึงสงสัยมาก่อนค่ะ

ท่านนั้นนะคะ ก็คือ
สมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานริศรานุวัดติวงศ์ ค่ะ

ท่านเนี่ยนะคะ ก็ทรงเคยไปสอบถาม

สมเด็จพระสังฆราช (แพ ติสฺสเทโว) เนี่ยนะคะว่า

เออ สรุปตาเถรนี่แปลว่าอะไรกันแน่ นะคะ

สมเด็จพระสังฆราชเนี่ย ก็ทรงมีพระดำรัสตอบมานะ บอกว่า

อ๋อ ตาเถรเนี่ย หมายถึง คนที่อยู่ระหว่างพระกับเณร

คือ เหมือนแบบเลยเณรขึ้นไปแล้ว

แต่ยังไม่ได้มีถือศีลอะไรถึงพระ

ซึ่งข้อความที่อธิบายคำแปล
คำว่า เถร เนี่ยนะคะ ในเชิงทางลบเนี่ย

ก็ปรากฏอยู่ในสิ่งที่เรียกว่า สาส์นสมเด็จ ค่ะ

ซึ่งเป็นที่รวมลายพระหัตถ์นะคะ

ตอบโต้เชิงสันทนาการของสมเด็จฯ ถึง

2 พระองค์ด้วยกันนะคะ

2 พระองค์นั้นก็เป็น

เรียกได้ว่าเป็นยอดนักปราชญ์ของกรุงรัตนโกสินทร์ทั้งคู่เลยค่ะ

ได้แก่ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ
เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ นะคะ

ผู้เป็นนายช่างใหญ่แห่งกรุงสยามนะคะ

แล้วก็อีกพระองค์นึงเนี่ยก็คือ

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ นะคะ

องค์ที่ทุกคนน่าจะคุ้นชื่อกันดีมาก ๆ ค่ะ

เพราะว่าพระองค์เนี่ยทำหลายอย่างด้วยกันนะคะ

ส่วนเรื่องราวข้างในเนี่ยนะคะ

ก็จะเป็นจดหมายตอบโต้กันระหว่าง 2 พระองค์ค่ะ

ซึ่งส่วนตอนที่อธิบายถึงตาเถรเนี่ยนะคะ

ก็เป็นจดหมายในวันที่ 16 พฤษภาคม พ.ศ. 2477 ค่ะ

โดยองค์ที่นิพนธ์จดหมายฉบับนี้นะคะ ก็คือ

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ
เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ค่ะ

ก็ส่งไปถึงสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงฯ น่ะนะ

เนื้อหาก็พูดถึงเรื่อง เถร ตาเถร อะไรต่าง ๆ เนี่ยล่ะค่ะ

ที่ท่านได้ทรงสอบถามมาจากสมเด็จพระวันรัตนะคะ

แล้วก็อธิบายต่อไปค่ะ

มีการอธิบายเรื่องการไปค้นศัพท์ในดิกชันนารีภาษาบาลีนะคะ

ทั้งของไทย แล้วก็ของ Monier-Williams อะไรต่าง ๆ

ซึ่งตรงนี้มันยาวมาก

ดังนั้น วิวขออนุญาตไม่เล่าในที่นี้ค่ะ

วิวขออนุญาตสรุปง่าย ๆ ตามที่วิวเข้าใจนะคะว่า

สำหรับวิวเนี่ย วิวคิดว่าคำว่า เถร เนี่ย

ในสมัยก่อนเขาใช้ในเซนส์ของ

พระที่ทำตัวไม่น่าเคารพ ไม่ถือศีล ไม่อะไรต่าง ๆ ค่ะ

คือประมาณว่า ทำตัวผิดพระวินัยอะไรต่าง ๆ

แต่ยังห่มผ้าเหลืองอยู่นะคะ

คนก็จะเรียกพวกนี้ว่า ตาเถร

ก็คืออยู่ในวัดแหละ เหมือนพระแต่จะเคารพเต็มที่เหมือนพระ

ก็ไม่ใช่เรื่อง อะไรอย่างนี้นะคะ

ยกตัวอย่างนะคะ มีเรื่องนึงชัดมากเลย

คือเรื่อง เสภาเถรสัง ค่ะ

ของพระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร) นะคะ

ก็เคยเขียนเอาไว้ ในนั้นเนี่ย มีข้อความที่เขียนเอาไว้ว่า

"กล่าวถึงเถรสังบางกระจะ

บวชเป็นพระเลื่อนลงเป็นเถน"

ก็แปลว่า เถนเนี่ย อยู่ต่ำกว่าพระ ถูกต้องไหมคะ

เราจะไปเห็นเถรที่มีชื่อเสียงที่เราคุ้นเคยกันดี

นั่นก็คือ เถรขวาด นั่นเอง

สำหรับใครที่อ่านคำว่าเถนขวาดแล้วงงนะคะ

ว่าสรุปแล้ว เถร เนี่ย สะกดด้วย ร เรือ หรือ น หนู กันแน่เนี่ย

จริง ๆ แล้วเรื่องนี้เกิดขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 4 ค่ะ

พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 เนี่ยนะคะ

ทรงรู้สึกเดือดร้อนพระทัยค่ะ

ที่มีคนเนี่ยเอาคำว่า เถร ซึ่งสะกดด้วย ร เรือ

ที่หมายถึงพระเถระเนี่ยนะคะ

ไปเรียกเถรซึ่งอยู่ระหว่างพระกับเณร

แล้วก็ดูจะเป็นคนที่ไม่ค่อยจะทรงศีลเท่าไหร่เลย

ประพฤติปฏิบัติก็ผิดพระวินัยอะไรต่าง ๆ นะคะ

ดังนั้นนะคะ พระองค์จึงทรงบัญญัติให้เขียนเป็นคำว่า

เถน สะกดด้วย น หนู ค่ะ

ซึ่งภาษาบาลีเนี่ย คำนี้มีความหมายนะคะ แปลว่า ขโมย ค่ะ

แต่ว่าสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ
เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์เนี่ยนะคะ

ก็ทรงให้ความเห็นไว้นะคะ บอกว่า

ใช้แปลว่า ขโมย ออกจะเกินเหมาะไปสักหน่อยนึงนะ

อย่างไรก็ตามค่ะ เราก็จะเห็นที่มาที่ไปของศัพท์คำนี้นะคะว่า

ทำไมบางครั้งเราถึงสะกดด้วย ร เรือ

บางครั้งถึงสะกดด้วย น หนู ค่ะ

ซึ่งเรื่องนี้นี่ก็ปรากฏอยู่ในสาส์นสมเด็จเช่นเดียวกันนะคะ

ในฉบับเดียวกันเลยค่ะ

สำหรับใครที่สนใจก็สามารถไปหาอ่านได้นะคะ

เถนขวาดนี่เป็นตัวละครที่อยู่ในเรื่อง ขุนช้าง-ขุนแผน ค่ะ

ซึ่งเดี๋ยวเราจะไปเจอตอนท้าย ๆ ของเรื่องนะคะ

ถ้าใครฟังขุนช้างขุนแผนของวิวตอนนี้ยังไม่ถึงนะจ๊ะ

อาจจะอีกนานเลยกว่าจะไปถึงค่ะ

ดังนั้นให้ไปฟังที่ขุนช้าง-ขุนแผน 10 นาที นะคะ จะเจอเถนขวาด

เถนขวาดเนี่ยเป็นพระที่ไม่ค่อยจะทำตัว

ตามพระวินัยอะไรเท่าไหร่ค่ะ

เรียกได้ว่า ทำตัวผิดพระวินัยกระจุยกระจาย

บางทีก็กินล่งกินเหล้าบ้างอะไรบ้างนะคะ

แล้วก็เป็นคนที่คอยมาดูแลนางสร้อยฟ้าค่ะ

ดังนั้นตอนที่นางสร้อยฟ้าเนี่ยรู้สึกว่า

เอ้ย ผัวตัวเอง หรือว่าพลายงามเนี่ยไม่รักนะคะ

เถนขวาดนี่แหละก็คือคนที่ทำเสน่ห์ให้กับนางสร้อยฟ้านะคะ

ดังนั้น เห็นไหมว่าเป็นพระเป็นเจ้า แต่ว่าทำเสน่ห์

ก็ค่อนข้างจะไม่ใช่กิจของสงฆ์เท่าไหร่นะคะ

เท่านั้นยังไม่พอค่ะ

ตอนที่นางสร้อยฟ้าเนี่ยพ่ายแพ้

โดนเนรเทศอะไรออกไปจากเมืองแล้วเนี่ยนะคะ

เถนขวาดก็ยังแก้แค้นให้นางสร้อยฟ้า

ด้วยการแปลงร่างตัวเองนะคะ ให้กลายเป็นจระเข้

ที่เราจะคุ้นเคยกันในชื่อ จระเข้เถนขวาด นะคะ

ลงมาอาละวาดฆ่าคนอะไรต่าง ๆ

จนสุดท้ายพลายชุมพลนะคะ ซึ่งเป็นลูกของขุนแผนเนี่ย

ก็ต้องออกมาปราบจระเข้เถนขวาดอะไรต่าง ๆ

เรียกได้ว่าเป็น action ที่น่าสนใจ

ตอนท้าย ๆ สุด ๆ ของเรื่องขุนช้าง-ขุนแผนเลยทีเดียวค่ะ

ดังนั้น จากทั้งเรื่องของพระยาศรีสุนทรโวหารนะคะ

ทั้งเรื่องขุนช้าง-ขุนแผน ก็จะเห็นว่า

เถรเนี่ยก็คืออยู่กึ่ง ๆ ระหว่างพระกับเณรนั่นเองค่ะ

เอาเป็นว่า วันนี้น่าจะตอบไม่ได้ชัด ๆ หรอกว่า

สุดท้ายแล้วคำว่า เถร แปลว่าอะไร แบบเป๊ะ ๆ นะคะ

แต่น่าจะทำให้ทุกคนเข้าใจได้ดีว่า

คำว่า เถร เนี่ย ไม่ได้หมายถึงใครคนใดคนนึง

ไม่ใช่ตาที่ชื่อว่าเถรนะคะ

แต่หมายถึง พระ นั่นเอง

ส่วนจะเป็นพระที่น่าเคารพ หรือเป็นพระที่ไม่น่าเคารพนะคะ

ก็อยู่ที่เซนส์ของคนพูดแล้วล่ะค่ะ

ว่าจะยึดถือตั้งแต่แปลว่าพระเถระ

หรือว่าจะแปลว่าตาเถร

แบบตาเถรที่ไม่น่าเคารพเท่าไหร่ค่ะ

หวังว่าจะทำให้ทุกคนเข้าใจคำว่า ตาเถร ได้ดียิ่งขึ้นนะคะ

เอาเป็นว่า ถ้าใครมีความรู้อะไรเกี่ยวกับคำว่า ตาเถร นะคะ

ก็สามารถ comment มาคุยกันด้านล่างได้ค่ะ

หรือใครมีคำถามอะไรนะคะ

อยากถามวิวเพิ่มเติมก็สามารถติดแฮชแท็กนะคะ

#วิวเอ๋ยบอกข้าเถิด แล้วก็ถามมาด้านล่างได้ค่ะ

ถ้าคำถามน่าสนใจพอนะคะ

วิวก็จะหยิบขึ้นมาทำเป็นวิดีโอ

แล้วก็มาตอบแบบนี้นี่ล่ะค่ะ

สำหรับวันนี้ถ้าใครชื่นชอบคลิปนี้นะคะ

อย่าลืมกด Like เป็นกำลังใจให้วิว

แล้วก็กด Share เพื่อชวนเพื่อน ๆ มาดูด้วยกันค่ะ

วันนี้ลาไปก่อนแล้วกันนะคะทุกคน บาย ๆ สวัสดีค่ะ

คลิปนี้สั้นนิดนึงนะคะ เพราะว่าช่วงนี้เนี่ย

เรามีคลิปยาว ๆ มากมายเต็มไปหมดเลยค่ะ

ทำให้วิวรู้สึกว่า

เอาล่ะ เราต้องมีคลิปสั้น ๆ บ้างแล้วทุกคน

เพื่อพักผ่อนนะคะ

ส่วนใครที่ฟังคลิปนี้แล้วรู้สึกว่า

เออ ชอบคลิปสั้น ๆ

อยากฟังสาระ เกร็ดความรู้อะไรสนุก ๆ สั้น ๆ แบบนี้นะคะ

วิวมี TikTok ด้วยนะทุกคน

แล้วก็จะมีเกร็ดความรู้สนุก ๆ ที่ยาวแค่ 1 นาทีเท่านั้น

สามารถไปติดตามกันได้ค่ะที่

@pointoofview นะคะ แบบมี o 2 ตัว ตรงคำว่า of ค่ะ

วันนี้ลาไปก่อนแล้วกันนะคะทุกคน บาย ๆ สวัสดีค่ะ