Origins of algebra | Introduction to algebra | Algebra I | Khan Academy
-
0:00 - 0:02W tym filmie chcę Wam opowiedzieć
-
0:02 - 0:05o początkach algebry.
-
0:05 - 0:08O powstaniu algebry.
-
0:08 - 0:09Słowo "algebra"
-
0:09 - 0:11i jego związki z ideami,
-
0:11 - 0:13które algebra teraz reprezentuje
-
0:13 - 0:16pochodzi z książki,
-
0:16 - 0:19z której stronę tytułową widzicie tutaj.
-
0:19 - 0:21Angielskie tłumaczenie tytułu tej książki brzmi
-
0:21 - 0:23"The Compendious book on Calculation
-
0:23 - 0:26by Completion and Balancing." (jak to przetłumaczyć ładnie na polski?)
-
0:26 - 0:29Została napisana przez perskiego matematyka,
-
0:29 - 0:32żyjącego w Bagdadzie, w....
-
0:32 - 0:34Jeśli dobrze pamiętam, to było w wieku 8 lub 9
-
0:34 - 0:36Myślę, że to było faktycznie w 820 A.D.
-
0:36 - 0:38W tym roku wydał tą książkę.
-
0:38 - 0:39A.D. czyli Anno Domini, Roku Pańskiego, czyli od narodzenia Chrystusa.
-
0:39 - 0:42"Algebra" to jest to arabskie słowo, które
-
0:42 - 0:44widnieje w oryginalnym, arabskim tytule tej książki.
-
0:44 - 0:45To jest arabski tytuł.
-
0:45 - 0:48"Algebra" oznacza odtworzenie lub ukończenie,
-
0:48 - 0:56przywrócenie ... odtworzenie lub uzupełnienie ... ukończenie
-
0:56 - 0:59W tej książce to słowo znaczy bardzo specyficzną operację
-
0:59 - 1:02przenoszenia czegoś z jednej strony równania
-
1:02 - 1:04na drugą stronę równania.
-
1:04 - 1:07Widzimy to słowo tutaj - nie znam wprawdzie arabskiego,
-
1:07 - 1:10ale znam języki, które jak się wydaje zapożyczyły co nieco
-
1:10 - 1:13od języka arabskiego, a może na odwrót.
-
1:13 - 1:19Znam na tyle urdu i hindi, aby zrozumieć dobry indyjski film.
-
1:19 - 1:21Al Kitab... "Kitab" oznacza książka "
-
1:21 - 1:22a więc ta część to "książka"
-
1:22 - 1:29Al-muhktasar jak sądzę oznacza "compendious" - zwięzły, nie znam słowa
-
1:29 - 1:31"compendious" ale myślę, że to musi być to słowo.
-
1:31 - 1:35Teraz fi hisab, "hisab" oznacza "obliczenie" w urdu, czyli to słowo znaczy "obliczenia".
-
1:35 - 1:40Al-gabr - to jest to słynne słowo, od którego początek wzięła "algebra".
-
1:40 - 1:42Właśnie tutaj pojawiło się w tym kontekście po raz pierwszy ,
-
1:42 - 1:44więc oznacza "ukończenie", "uzupełnienie", "odtworzenie".
-
1:44 - 1:47Można to rozumieć jako jako odtworzenie... uzupełnienie.
-
1:47 - 1:50I dalej jest jeszcze wa'l-muqabala
-
1:50 - 1:52to oznacza tyle co "równoważenie",
-
1:52 - 1:56uzupełnienie i równoważenie.
-
1:56 - 1:57Tak więc, jeśli chcemy przetłumaczyć ten tytuł
-
1:57 - 1:59zdaje sobie sprawę, że ten film nie jest o tłumaczeniu,
-
1:59 - 2:03z języka arabskiego. ale ta książka.. .
-
2:03 - 2:09Wydaje mi się, że tytuł oznacza "zwięzła książka o obliczeniach poprzez
-
2:09 - 2:13uzupełnianie i równoważenie ", w wolnym tłumaczeniu.
-
2:13 - 2:16Stąd właśnie wzięło się słowo "algebra" i to
-
2:16 - 2:19jest bardzo ważna książka. Nie dlatego
-
2:19 - 2:21że użyto w niej po raz pierwszy terminu "algebra".
-
2:21 - 2:25Dlatego że dla wielu ta książka była odkryciem
-
2:25 - 2:32idei nowoczesnej algebry -
-
2:32 - 2:35porównywania prawej i lewej strony równania,
-
2:35 - 2:37oraz zwrócenia uwagi na abstrakcyjny problem matematyczny,
-
2:37 - 2:38a nie na jego szczególne przypadki, które pojawiają się
-
2:38 - 2:39tu i ówdzie.
-
2:39 - 2:43Jednak Al-Chuwarizmi nie był pierwszym człowiekiem
-
2:43 - 2:45i żeby uzyskać wgląd w okoliczności powstania algebry,
-
2:45 - 2:47Al-Chuwarizmi mieszkał w Bagdadzie
-
2:47 - 2:49i ta część świata odgrywała ważną rolę
-
2:49 - 2:51w historii algebry.
-
2:51 - 2:53Żył w Bagdadzie w 8
-
2:53 - 2:57lub 9 wieku naszej ery. Narysuje tutaj oś czasu
-
2:57 - 2:58tak, że będziemy mogli to sobie unaocznić.
-
2:58 - 3:02To jest nasza oś czasu.
-
3:02 - 3:05Niezależnie od tego, czy jesteś osobą wierzącą, czy nie
-
3:05 - 3:08nasze współczesna rachuba czasu opiera się na
-
3:08 - 3:09dacie narodzin Jezusa.
-
3:09 - 3:12To było w tym momencie, tutaj.
-
3:12 - 3:14Narysujemy krzyżyk w tym miejscu
-
3:14 - 3:16na oznaczenie tego momentu w naszej historii. Jeśli nie jesteśmy religijni,
-
3:16 - 3:19mówimy "nasza era" "przed naszą erą".
-
3:19 - 3:20Jeśli jesteśmy wierzący,
-
3:20 - 3:21mówimy A.D.
-
3:21 - 3:23co oznacza "roku Pańskiego"
-
3:23 - 3:25"Anno Domini".
-
3:25 - 3:27"roku Pańskiego", a
-
3:27 - 3:29w kontekście religijnym
-
3:29 - 3:31zamiast „przed naszą erą"
-
3:31 - 3:33mówimy "Przed Chrystusem", B.C.
-
3:33 - 3:36ale tak czy inaczej, to jest 1000 lat
-
3:36 - 3:38naszej ery,
-
3:38 - 3:40to jest 2000 lat naszej ery,
-
3:40 - 3:42a my teraz jesteśmy mniej więcej,
-
3:42 - 3:43kiedy nagrywam ten film,
-
3:43 - 3:45jestem tu, trochę na prawo.
-
3:45 - 3:49Następnie... to jest 1000 lat przed naszą erą,
-
3:49 - 3:53i to jest 2000 lat przed naszą erą.
-
3:53 - 3:55Pierwsze ślady, zapominając o tym, co było wcześniej,
-
3:55 - 3:57to, co naprawdę znaleźliśmy, prowadząc wykopaliska,
-
3:57 - 3:58choć być może moglibyśmy kopiąc głębiej
-
3:58 - 3:59znaleźć jeszcze inne, wcześniejsze dowody
-
3:59 - 4:01pochodzące od wcześniejszych cywilizacji
-
4:01 - 4:02i innych ludów
-
4:02 - 4:05które także napotkały na swojej drodze różne idee związane z nowoczesną algebrą,
-
4:05 - 4:07ale pierwsze znane nam świadectwa o ludziach,
-
4:07 - 4:10którzy na serio zajmowali się ideami leżącymi u podstaw
-
4:10 - 4:12nowoczesnej algebry, pochodzą ze starożytnej Babilonii.
-
4:12 - 4:16Około 2000 lat przed naszą erą,
-
4:16 - 4:22przed Chrystusem, w tym miejscu na osi czasu.
-
4:22 - 4:24Obliczenia, zanotowane na kamiennych tabliczkach
-
4:24 - 4:25wyglądają na to, że ich autorzy zajmowali się
-
4:25 - 4:27pewnymi ideami znanymi ze współczesnej algebry.
-
4:27 - 4:28Nie używali tych samych symboli, co my teraz,
-
4:28 - 4:31liczby reprezentowali w zupełnie inny sposób,
-
4:31 - 4:33ale to, czym się zajmowali, to była algebra!
-
4:33 - 4:36To wszystko działo się w tej samej części świata,
-
4:36 - 4:39Babilonia leży tutaj,
-
4:39 - 4:42Babilonia zachowała fragmenty tradycji i wiedzy Sumerów.
-
4:42 - 4:45Ten cały region nazywany był Mezopotamią,
-
4:45 - 4:48-- z greckiego "pomiędzy dwoma rzekami" --, Tygrysem i Eufratem.
-
4:48 - 4:50Stąd pochodzą pierwsze ślady osób,
-
4:50 - 4:55o których wiemy, że zaczęli studiować to, co dzisiaj nazywamy algebrą.
-
4:55 - 4:56A teraz przenosimy się błyskawicznie do przodu w czasie.
-
4:56 - 5:00Jestem pewien, że historycy nie znają wszystkich
-
5:00 - 5:04okoliczności, w których dochodziło do korzystania z algebry.
-
5:04 - 5:08Ale znaczący wkład do rozwoju algebry
-
5:08 - 5:12pojawił się tutaj, w Babilonii, 2000 lat przed naszą erą.
-
5:12 - 5:15A teraz jeśli szybko przesuniemy się do około 200-300 AD,
-
5:15 - 5:17to będzie tutaj,
-
5:17 - 5:18napotkamy pewnego Greka, który żył
-
5:18 - 5:20w Aleksandrii, to będzie...
-
5:20 - 5:22Grecja jest tutaj, ale on mieszkał
-
5:22 - 5:25Aleksandrii, która w tym czasie była częścią
-
5:25 - 5:28Imperium Rzymskiego. Aleksandria jest w tym miejscu.
-
5:28 - 5:30Ten grecki dżentelmen nazywał się
-
5:30 - 5:33Diofantos lub Diahphantus, dokładnie nie wiem
-
5:33 - 5:33jak to się poprawnie wymawia.
-
5:33 - 5:37Dio... Diofantos.
-
5:37 - 5:39Diofantos jest przez niektórych uważany za
-
5:39 - 5:42ojca algebry. Możemy się spierać, czy był nim
-
5:42 - 5:45Diofantos lub może Al-Chuwarizmi,
-
5:45 - 5:47Al-Chuwarizmi, który jako pierwszy zrozumiał
-
5:47 - 5:49i wprowadził metody rozwiązywania równań, oparte na równoważeniu obu stron równania,
-
5:49 - 5:51i rozważał, abstrakcyjne, czysto matematyczne zagadnienia,
-
5:51 - 5:53podczas gdy Diofantos bardziej koncentrował się na
-
5:53 - 5:54poszczególnych problemach. Obydwaj
-
5:54 - 5:58rozwinęli to, co zrozumieli Babilończycy,
-
5:58 - 6:00obaj na swój własny sposób,
-
6:00 - 6:01ale nie kopiowali tego, co już
-
6:01 - 6:02już zrozumieli Babilończycy.
-
6:02 - 6:04Obaj mieli swój własny wkład
-
6:04 - 6:07do tego, co dzisiaj nazywamy "Algebrą"
-
6:07 - 6:09Zachodni historycy
-
6:09 - 6:12uważają raczej Diofantos za ojca Algebry
-
6:12 - 6:14ale inni uważają, że to Al-Chuwarizmi
-
6:14 - 6:17powinien być uznany za ojca Algebry.
-
6:17 - 6:19Ponieważ on także wniósł znaczący wkład.
-
6:19 - 6:21Przejdźmy teraz do około 600 AD.
-
6:21 - 6:23Przejdźmy teraz do około 600 AD.
-
6:23 - 6:26Innym sławnym matematykiem w historii
-
6:26 - 6:30Algebry był Brahma Gupta w Indiach.
-
6:30 - 6:33Brahma Gupta... W Indiach.
-
6:33 - 6:35Tak więc....niestety, nie wiem w jakiej części
-
6:35 - 6:37Indii żył, powinienem to znaleźć,
-
6:37 - 6:39mam nadzieję, że było to mniej więcej... mniej więcej w tej
-
6:39 - 6:40części świata.
-
6:40 - 6:43I on także miał istotny wkład.
-
6:43 - 6:46A następnie mamy Al-Chuwarizmiego, który
-
6:46 - 6:49żył w tym czasie, tutaj.
-
6:49 - 6:51Al-Chuwarizmi
-
6:51 - 6:54i to jemu przyznajemy zasługę
-
6:54 - 6:57wprowadzenia określenia "algebra", które pochodzi
-
6:57 - 6:58od arabskiego słowa "odtworzenie '
-
6:58 - 7:00Niektórzy uważają że nie należy mu się tytuł
-
7:00 - 7:03ojciec algebry, chociaż niektórzy mówią, że jest on ojcem algebry,
-
7:03 - 7:06jest on jednym z Ojców Algebry, ponieważ
-
7:06 - 7:10był pierwszym, który myślał o Algebrze w sposób abstrakcyjny,
-
7:10 - 7:12niezależny of konkretnych zastosowań,
-
7:12 - 7:14myślał podobnie jak współcześni matematycy
-
7:14 -analizują podobne problemy.
- Title:
- Origins of algebra | Introduction to algebra | Algebra I | Khan Academy
- Description:
-
Where did the word "Algebra" and its underlying ideas come from?
Watch the next lesson: https://www.khanacademy.org/math/algebra/introduction-to-algebra/overview_hist_alg/v/abstract-ness?utm_source=YT&utm_medium=Desc&utm_campaign=AlgebraI
Algebra I on Khan Academy: Algebra is the language through which we describe patterns. Think of it as a shorthand, of sorts. As opposed to having to do something over and over again, algebra gives you a simple way to express that repetitive process. It's also seen as a "gatekeeper" subject. Once you achieve an understanding of algebra, the higher-level math subjects become accessible to you. Without it, it's impossible to move forward. It's used by people with lots of different jobs, like carpentry, engineering, and fashion design. In these tutorials, we'll cover a lot of ground. Some of the topics include linear equations, linear inequalities, linear functions, systems of equations, factoring expressions, quadratic expressions, exponents, functions, and ratios.
About Khan Academy: Khan Academy is a nonprofit with a mission to provide a free, world-class education for anyone, anywhere. We believe learners of all ages should have unlimited access to free educational content they can master at their own pace. We use intelligent software, deep data analytics and intuitive user interfaces to help students and teachers around the world. Our resources cover preschool through early college education, including math, biology, chemistry, physics, economics, finance, history, grammar and more. We offer free personalized SAT test prep in partnership with the test developer, the College Board. Khan Academy has been translated into dozens of languages, and 100 million people use our platform worldwide every year. For more information, visit www.khanacademy.org, join us on Facebook or follow us on Twitter at @khanacademy. And remember, you can learn anything.
For free. For everyone. Forever. #YouCanLearnAnything
Subscribe to Khan Academy’s Algebra channel:
https://www.youtube.com/channel/UCYZrCV8PNENpJt36V0kd-4Q?sub_confirmation=1
Subscribe to Khan Academy: https://www.youtube.com/subscription_center?add_user=khanacademy - Video Language:
- English
- Team:
Khan Academy
- Duration:
- 07:17
![]() |
Fran Ontanaya edited Polish subtitles for Origins of algebra | Introduction to algebra | Algebra I | Khan Academy | |
![]() |
Fran Ontanaya edited Polish subtitles for Origins of algebra | Introduction to algebra | Algebra I | Khan Academy |