Return to Video

Zijn bewaarmiddelen slecht voor jou? - Eleanor Nelsen

  • 0:07 - 0:09
    Voedsel bederft.
  • 0:09 - 0:13
    Na enkele dagen, soms zelfs uren,
    beschimmelt brood,
  • 0:13 - 0:15
    kleuren appelstukjes bruin,
  • 0:15 - 0:18
    en verveelvoudigen bacteriën
    zich in mayonaise.
  • 0:18 - 0:22
    Toch kan je al dit voedsel
    in de winkelrekken vinden,
  • 0:22 - 0:23
    hopelijk onbedorven,
  • 0:23 - 0:26
    dankzij bewaarmiddelen.
  • 0:26 - 0:28
    Wat zijn bewaarmiddelen precies?
  • 0:28 - 0:31
    Hoe helpen ze voeding eetbaar houden
    en zijn ze veilig?
  • 0:32 - 0:35
    Er zijn twee factoren
    die voedsel doen bederven:
  • 0:35 - 0:37
    microbes en oxidatie.
  • 0:37 - 0:41
    Microbes zoals bacteriën en schimmels
    dringen voedsel binnen
  • 0:41 - 0:43
    en voeden zich met zijn voedingsstoffen.
  • 0:43 - 0:47
    Sommige veroorzaken ziektes
    zoals listeria en botulisme.
  • 0:47 - 0:52
    Andere veranderen voedsel
    in een stinkende, slijmerige, vieze massa.
  • 0:52 - 0:57
    Oxidatie is een chemische verandering
    in de voedselmolecules,
  • 0:57 - 1:02
    veroorzaakt door enzymen of
    vrije radicalen die vetten ranzig maken
  • 1:02 - 1:05
    en voedingsmiddelen zoals appels
    en aardappelen bruin maken.
  • 1:05 - 1:10
    Bewaarmiddelen kunnen
    deze types van bederf voorkomen.
  • 1:10 - 1:12
    Voor de uitvinding
    van kunstmatige koelsystemen,
  • 1:12 - 1:16
    konden schimmels en bacteriën
    naar hartenlust in voeding leven.
  • 1:16 - 1:21
    Dus we gingen op zoek naar manieren
    om een onaangename omgeving te creëren.
  • 1:21 - 1:24
    Bijvoorbeeld: voedsel zuurder maken
  • 1:24 - 1:28
    ontrafelt enzymen die microben
    nodig hebben om te overleven.
  • 1:28 - 1:30
    En sommige types van bacteriën
    kunnen ook nuttig zijn.
  • 1:30 - 1:33
    Gedurende duizenden jaren,
    bewaarden we voeding
  • 1:33 - 1:37
    met behulp van bacteriën
    die melkzuur produceren.
  • 1:37 - 1:40
    Het zuur verandert
    snel bederfelijke groenten en melk
  • 1:40 - 1:42
    in langer houdbaar voedsel,
  • 1:42 - 1:44
    zoals zuurkool in Europa
  • 1:44 - 1:45
    kimchi in Korea,
  • 1:45 - 1:47
    en yoghurt in het Midden-Oosten.
  • 1:47 - 1:53
    Deze gefermenteerde gerechten voorzien
    onze spijsvertering van nuttige microben.
  • 1:53 - 1:56
    Veel synthetische
    bewaarmiddelen zijn ook zuren:
  • 1:56 - 1:59
    benzoëzuur in saladedressing,
  • 1:59 - 2:00
    sorbinezuur in kaas
  • 2:00 - 2:03
    en propionzuur in bakwaren.
  • 2:03 - 2:05
    Zijn ze wel veilig?
  • 2:05 - 2:09
    Sommige studies suggereren dat benzoaten,
    gerelateerd aan benzoëzuur,
  • 2:09 - 2:11
    bijdragen aan hyperactief gedrag.
  • 2:11 - 2:14
    Maar deze resultaten zijn niet sluitend.
  • 2:14 - 2:18
    Verder lijken deze zuren helemaal veilig.
  • 2:18 - 2:23
    Een andere antimicrobiële strategie
    is veel suiker toevoegen, zoals in jam;
  • 2:23 - 2:25
    of zout, zoals in zout vlees.
  • 2:25 - 2:30
    Suiker en zout lossen op in water
    dat microben nodig hebben om te groeien,
  • 2:30 - 2:35
    en nemen vocht op uit cellen
    die mogelijk overgebleven waren,
  • 2:35 - 2:37
    en maken hen dus kapot.
  • 2:37 - 2:41
    Natuurlijk kan te veel suiker en zout
    het risico op een hartziekte verhogen,
  • 2:41 - 2:42
    of diabetes,
  • 2:42 - 2:43
    en een hoge bloeddruk,
  • 2:43 - 2:47
    dus deze bewaarmiddelen
    zijn best met mate te gebruiken.
  • 2:47 - 2:51
    Antimicrobiële nitraten en nitrieten,
    vaak te vinden in gepekeld vlees,
  • 2:51 - 2:56
    weren bacteriën die voor botulisme zorgen,
    maar kunnen andere kwalen veroorzaken.
  • 2:56 - 2:59
    Sommige studies die gepekeld vlees
    aan kanker linken,
  • 2:59 - 3:03
    geven aan dat deze bewaarmiddelen
    de boosdoener zouden kunnen zijn.
  • 3:03 - 3:07
    Antioxidant-bewaarmiddelen
    voorkomen de chemische veranderingen
  • 3:07 - 3:10
    die voedsel een rare smaak of kleur geven.
  • 3:10 - 3:13
    Rook werd millennia lang gebruikt
    om eten te bewaren,
  • 3:13 - 3:18
    want sommige aromatische componenten
    uit verbrand hout zijn antioxidanten.
  • 3:18 - 3:23
    Het combineren van roken en zouten
    was een goede manier voor voedselbewaring
  • 3:23 - 3:24
    voordat er koelinstallaties bestonden.
  • 3:24 - 3:28
    Voor antioxidante activiteiten
    zonder een rookachtige smaak
  • 3:28 - 3:30
    zijn er stoffen zoals BHT
  • 3:30 - 3:33
    en tocopherol,
    beter bekend als vitamine E.
  • 3:33 - 3:37
    Net als de componenten in rook
    nemen ze vrije radicalen op
  • 3:37 - 3:39
    en voorkomen ze vieze smaken
  • 3:39 - 3:41
    die zich kunnen ontwikkelen in olie,
  • 3:41 - 3:42
    kaas,
  • 3:42 - 3:44
    en ontbijtgranen.
  • 3:44 - 3:47
    Andere antioxidanten
    zoals citroenzuur en ascorbinezuur
  • 3:47 - 3:50
    helpen gesneden producten
    hun kleur te behouden,
  • 3:50 - 3:53
    door het enzym dat verkleuring
    veroorzaakt, te dwarsbomen.
  • 3:53 - 3:56
    Sommige componenten zoals sulfieten
    kunnen multitasken.
  • 3:56 - 4:00
    Het zijn zowel antimicrobiële
    middelen als antioxidanten.
  • 4:00 - 4:03
    Sulfieten kunnen allergische symptomen
    veroorzaken bij sommigen,
  • 4:03 - 4:09
    maar de meeste antioxidant-bewaarmiddelen
    zijn algemeen gekend als veilig.
  • 4:09 - 4:11
    Zou je je zorgen moeten maken
    over bewaarmiddelen?
  • 4:11 - 4:14
    Ze staan meestal
    onderaan de ingrediëntenlijst,
  • 4:14 - 4:17
    omdat ze gebruikt worden
    in kleine hoeveelheden
  • 4:17 - 4:20
    die de FDA veilig acht.
  • 4:20 - 4:25
    Toch proberen sommige consumenten
    en firma's alternatieven te vinden.
  • 4:25 - 4:29
    Verpakkingstrucjes -- zoals minder lucht
    rond het voedsel -- kunnen helpen,
  • 4:29 - 4:32
    maar zonder enige vorm van chemische hulp
  • 4:32 - 4:36
    is er weinig voedsel
    dat lang te bewaren is.
Title:
Zijn bewaarmiddelen slecht voor jou? - Eleanor Nelsen
Description:

Bekijk de volledige les: http://ed.ted.com/lessons/are-preservatives-bad-for-you-eleanor-nelsen

Eten bederft. Na een paar dagen, soms zelfs uren, beschimmelt brood, verkleuren appelstukjes en vermenigvuldigen bacteriën zich in mayonaise. Maar toch kan je deze voedingsmiddelen vinden in de winkelrekken -- hopelijk nog onbedorven -- dankzij bewaarmiddelen. Maar wat zijn bewaarmiddelen eigenlijk? Hoe houden zij het eten vers? En zijn ze veilig? Eleanor Nelsen zoekt het uit.

Les door Eleanor Neelsen, animatie door Compote Collective.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:53

Dutch subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.