راب هارمن: چگونه بازار میتواند به جاری ماندنِ رودها کمک کند
-
0:03 - 0:05این یک رودخانهست.
-
0:05 - 0:08این یک روده.
-
0:08 - 0:10این هم یک رودخانهست.
-
0:10 - 0:13این اتفاق داره در سراسر کشور میفته.
-
0:13 - 0:15دهها هزار مایل رودِ خشکیده
-
0:15 - 0:18در ایالات متحده وجود داره.
-
0:18 - 0:20در این نقشه
-
0:20 - 0:23قسمتهای رنگی مشکلاتِ مربوط به آّب رو نشون میدن.
-
0:24 - 0:27در شرق هم مشکلات مشابهی رخ داده.
-
0:27 - 0:29علت این مشکلات از ایالتی به ایالت دیگه فرق میکنه.
-
0:29 - 0:31اما بیشتر در جزئیات آنها.
-
0:31 - 0:34تنها در موناتا چهار هزار مایل
-
0:34 - 0:37رود خشکیده وجود داره.
-
0:37 - 0:40کمترین کاری که این رودها میتونن بکنن نگهداری از ماهی و حیات وحشه.
-
0:41 - 0:43این رودها شاهرگهای اکوسیستم هستند،
-
0:43 - 0:46شاهرگهای خالی.
-
0:47 - 0:49من میخوام داستانی رو بهتون بگم
-
0:49 - 0:51از یکی از این رودها.
-
0:51 - 0:54چون مثال خوبی از یک واقعیت بزرگتره.
-
0:54 - 0:56این پریکلی پیر کریکه.
-
0:56 - 0:58از یک منطقه پرجمعیت عبور میکنه
-
0:58 - 1:01از هلنای شرقی تا برکهی هلنا.
-
1:01 - 1:03به طور طبیعی ماهی داره
-
1:03 - 1:05مثلن قزلآلای خونی و قهوهای
-
1:05 - 1:07و رنگینکمانی.
-
1:07 - 1:09تا بیش از صد سال
-
1:09 - 1:12تقریبن هرسال در تابستون
-
1:12 - 1:15این شکلی میشد.
-
1:15 - 1:17اما چه طور به این جا رسید؟
-
1:17 - 1:20همه چی از اواخر قرن نوزده شروع شد.
-
1:20 - 1:24وقتی که مردم شروع به اقامت در مناطقی مثل موناتا کردند.
-
1:24 - 1:26خلاصه بگم، آب فراوونی اون جا بود
-
1:26 - 1:29و جمعیت خیلی زیادی هم نداشت.
-
1:29 - 1:31ولی وقتی تقاضا برای آب بیشتر شد
-
1:31 - 1:34آدمهایی که زودتر از بقیه رفتهبوند اون جا، نگران شدند
-
1:34 - 1:38و در سال 1865، موناتا اولین قانون مربوط به آب رو تصویب کرد.
-
1:38 - 1:41این قانون میگفت هرکسی در اطراف رود
-
1:41 - 1:43سهمی در رود داره.
-
1:43 - 1:46عجیب اینکه افراد خیلی زیادی پیداشون شد که روی رود ادعا داشتند،
-
1:46 - 1:48و افرادی که زودتر رسیدهبودند
-
1:48 - 1:50اون قدر نگران شدند که پای وکیلاشون رو وسط کشیدند
-
1:50 - 1:52دادخواستهایی در سالهای
-
1:52 - 1:541870 و 1872 انجام شد.
-
1:54 - 1:56که هر دو مربوط به پریکلی پیر کریک بودند.
-
1:56 - 1:58و در سال 1921،
-
1:58 - 2:00دیوان عالی موناتا
-
2:00 - 2:03در پروندهای مربوط به پریکلی پیر حکمی صادر کرد
-
2:03 - 2:05که براساسش افرادی که زودتر اون جا ساکن شدهبودند
-
2:05 - 2:09از لحاظ حق مصرف آب اولویت داشتند.
-
2:09 - 2:12همین اولویت خیلی مهمه.
-
2:12 - 2:14مشکل اینه که حالا در سراسر غرب
-
2:14 - 2:16انگار چنین حکمی داره اجرا میشه.
-
2:16 - 2:18بعضی از نهرها
-
2:18 - 2:20تقاضایی پنجاه یا صد برابر بیشتر از
-
2:20 - 2:23آبِ موجود در رود دارند.
-
2:23 - 2:25و دارندهگانِ اولویت مصرف،
-
2:25 - 2:28اگر از حق خودشون استفاده نکنند،
-
2:28 - 2:30بیم این میره که حق خودشون رو با
-
2:30 - 2:33همهی ارزش اقتصادیش از دست بدن.
-
2:33 - 2:37پس انگیزهای برای احتیاط ندارند.
-
2:37 - 2:40پس مسأله فقط جمعیت نیست.
-
2:40 - 2:43این خودِ سیستمه که انگیزهی احتیاط رو از بین میبره.
-
2:43 - 2:46چون اگه از حق مصرفت استفاده نکنی از دستش میدی.
-
2:48 - 2:50بعد از دهها سال طرح دعوی،
-
2:50 - 2:52و 140 سال تجربه،
-
2:52 - 2:54هنوز این وضعِ ماست.
-
2:55 - 2:57این سیستم خرابه.
-
2:57 - 2:59انگیزهای برای احتیاط وجود نداره،
-
2:59 - 3:01چون اگه از حق مصرفت استفاده نکنی
-
3:01 - 3:03ممکنه از دستش بدی.
-
3:03 - 3:06و مطمئنن میدونید که این چه کشمکش بزرگی بین
-
3:06 - 3:10کشاورزان و حامیان محیط زیست ایجاد کرده.
-
3:10 - 3:13خوب، حالا میخوام جهت بحث رو عوض کنم.
-
3:13 - 3:15خیلیهاتون خوشحال میشید که بدونید
-
3:15 - 3:18بقیهی سخنرانی مجانیه،
-
3:18 - 3:21و بعضیهای دیگه خوشحال میشید که بدونید دربارهی آبجوئه.
-
3:21 - 3:24(خندهی حضار)
-
3:24 - 3:26اتفاق دیگهای داره در کشور میفته،
-
3:26 - 3:28شرکتها کم کم دارند نگران الگوی
-
3:28 - 3:31مصرف آب خودشون میشن.
-
3:31 - 3:34حواسشون هست که منابع کافی از آب داشتهباشند،
-
3:34 - 3:37و واقعن تلاش میکنند مصرف آبشون رو بهینه کنند،
-
3:37 - 3:39چون نگران تأثیر نحوهی مصرف آبشون
-
3:39 - 3:42روی وجههی برندشون هستند.
-
3:42 - 3:44این یک مشکل ملّیه،
-
3:44 - 3:46ولی من میخوام یه داستان دیگه از موناتا براتون بگم
-
3:46 - 3:48که دربارهی آبجوئه.
-
3:48 - 3:51شرط میبندم که نمیدونستید که برای درست کردن یک پیمانه آب جو
-
3:51 - 3:535 پیمانه آب لازمه.
-
3:53 - 3:55با لحاظ کردنِ همهی آبکشیها،
-
3:55 - 3:58یک پیمانه آب جو، بیش از صد پیمانه آب مصرف میکنه.
-
3:58 - 4:00سازندگان آبجو در موناتا
-
4:00 - 4:02تا حالا تلاش زیادی کردهاند تا
-
4:02 - 4:04مصرف آبشون رو کاهش بدن،
-
4:04 - 4:06با این حال هنوز میلیونها گالون آب مصرف میکنند.
-
4:06 - 4:09بالاخره توی آبجو آب هست.
-
4:10 - 4:13پس دربارهی
-
4:13 - 4:16بقیهی الگوی مصرف آبشون که
-
4:16 - 4:18میتونه تأثیرات جدی روی اکوسیستم داشتهباشه
-
4:18 - 4:20چیکار میتونن بکنن؟
-
4:20 - 4:22این اکوسیستمها واقعن برای آبجوسازهای موناتا
-
4:22 - 4:24و مشتریهاشون مهم هستند.
-
4:24 - 4:26هرچی نباشه، ارتباط تنگاتنگی
-
4:26 - 4:28بین آب و ماهیگیری وجود داره.
-
4:28 - 4:30و برای عدهای، ارتباط تنگاتنگی بین
-
4:30 - 4:32ماهیگیری و آبجو وجود داره.
-
4:32 - 4:34(خندهی حضار)
-
4:34 - 4:37بنابراین آبجوسازهای موناتا و مشتریهاشون دغدغهمند هستند،
-
4:37 - 4:40و به دنبال راهی برای رسیدهگی به مشکل اند.
-
4:40 - 4:43خوب چه طور میشه به این الگوی مصرف آب رسیدگی کرد؟
-
4:43 - 4:45پریکلی پیر رو به یاد بیارید.
-
4:45 - 4:47تا حالا،
-
4:47 - 4:49نظارت بر مصارف تجاری آب
-
4:49 - 4:53به اندازهگیری و کاهش دادن محدود بوده.
-
4:53 - 4:55ولی ما پیشنهاد میکنیم که قدم بعدی
-
4:55 - 4:57بازیابی باشه.
-
4:57 - 4:59پریکلی پیر رو به یاد بیارید.
-
4:59 - 5:01این سیستم خرابه.
-
5:01 - 5:03انگیزهای برای احتیاط وجود نداره،
-
5:03 - 5:06چون اگه از حق مصرفت استفاده نکنی، ممکنه از دستش بدی.
-
5:06 - 5:08خوب، ما تصمیم گرفتیم این دو دنیا رو به هم مربوط کنیم.
-
5:08 - 5:10دنیای شرکتها
-
5:10 - 5:12و الگوی مصرفِ آبشون
-
5:12 - 5:14و دنیای کشاورزها
-
5:14 - 5:16با اولویتِ حق مصرفشون از نهرها.
-
5:16 - 5:18در بعضی ایالات
-
5:18 - 5:20کسانی که اولویت مصرف دارند
-
5:20 - 5:23میتونند بگذارند آبشون در رود بمونه
-
5:23 - 5:26در حالی که قانونن از حقشون مراقبت میشه.
-
5:26 - 5:29و آبشون به دست دیگران نمیفته.
-
5:29 - 5:31هر چی نباشه،
-
5:31 - 5:33حقشونه،
-
5:33 - 5:35و اگر بخوان از اون حق برای مراقبت از
-
5:35 - 5:37ماهیهای توی رود استفاده کنند،
-
5:37 - 5:40حق دارند که این کار رو بکنند.
-
5:40 - 5:44اما انگیزهای برای این کار ندارند.
-
5:44 - 5:47بنابراین ما با همکاری اتحادیههای محلیِ آب
-
5:47 - 5:50انگیزهای خلق کردیم.
-
5:50 - 5:53ما به اونها پول میدیم تا آبشون رو در رود رها کنند.
-
5:53 - 5:55این اتفاقیه که این جا داره میفته.
-
5:55 - 5:58این فرد انتخاب خودشو کرده،
-
5:58 - 6:00و داره نهر رو میبنده.
-
6:00 - 6:02تا آب توی رود بمونه.
-
6:02 - 6:04اون حقِ آبش رو از دست نمیده،
-
6:04 - 6:07بلکه تصمیم گرفته اون حق
-
6:07 - 6:09یا بخشی از اون حق رو
-
6:09 - 6:12در رود استفاده کنه، نه در زمین.
-
6:12 - 6:14چون او در مصرف آب اولویت داره،
-
6:14 - 6:18میتونه از آب در مقابل مصرفکنندههای دیگه مراقبت کنه.
-
6:18 - 6:20خوب؟
-
6:20 - 6:23اون پول میگیره تا آب رو در رود رها کنه.
-
6:23 - 6:25این آقا داره آبی که با این کار
-
6:25 - 6:28در رود میمونه رو اندازهگیری میکنه.
-
6:28 - 6:31بعد ما مقدار آب رو تقسیم بر
-
6:31 - 6:34هزار گالون سود میکنیم.
-
6:34 - 6:37هر سود یک شمارهی سریال و یک گواهینامه میگیره.
-
6:37 - 6:39و بعد آبجوسازها و بقیه
-
6:39 - 6:41اون گواهینامهها رو میخرند
-
6:41 - 6:43تا به این شکل آب رو به این اکوسیستمهای
-
6:43 - 6:45در حال افول برگردونند.
-
6:45 - 6:47آبجوسازها پول میدن
-
6:47 - 6:50تا آب رو به رودها برگردونند.
-
6:50 - 6:52این راهی ساده، ارزان و
-
6:52 - 6:54قابلاندازهگیری
-
6:54 - 6:57برای برگرداندن آب به اکوسیستمهای در حال افوله.
-
6:57 - 7:00که در عین حال به کشاورزها یک گزینهی اقتصادی ارائه میده
-
7:00 - 7:03و به کسبوکارهایی که دغدغهی الگوی مصرف آبشون رو دارند
-
7:03 - 7:05راه آسونی برای جبران ارائه میده.
-
7:05 - 7:08بعد از 140 سال کشمکش
-
7:08 - 7:12و صد سال خشک شدنِ رودها،
-
7:12 - 7:14وضعیتی که دعوی قضایی و قانونگذاری
-
7:14 - 7:17نتونسته حلش کنه،
-
7:17 - 7:19ما راهی مبتنی بر بازار،
-
7:19 - 7:21و به نفع خریدار و فروشنده ارائه دادیم
-
7:21 - 7:25راه حلی که به دعوی قضایی نیازی نداره.
-
7:26 - 7:28این راه حل یعنی دادنِ یک فرصت
-
7:28 - 7:31به افراد نگران در مورد الگوهای مصرف آب
-
7:31 - 7:33برای برگردوندنِ آب
-
7:33 - 7:35به جایی که به شدت بهش نیاز هست،
-
7:35 - 7:38یعنی همین اکوسیستمهای رو به زوال،
-
7:38 - 7:40و در عین حال
-
7:40 - 7:42ارائهی یک گزینهی اقتصادی
-
7:42 - 7:44و بامعنی به کشاورزها
-
7:44 - 7:46دربارهی الگوی مصرفِ آبِشون.
-
7:46 - 7:49این تعاملات دوستی میاره. نه دشمنی.
-
7:49 - 7:51مردم رو به هم مرتبط میکنه، نه این که جداشون کنه.
-
7:51 - 7:54و برای جوامع روستایی حمایت اقتصادی لازم رو فراهم میکنه.
-
7:54 - 7:57و مهمتر از همه، تأثیرگذاره.
-
7:57 - 7:59ما بیش از چهار بیلیون آب رو به
-
7:59 - 8:01اکوسیستمهای در حال نابودی برگردوندیم.
-
8:01 - 8:03ما دارندگان اولویت مصرف آب رو
-
8:03 - 8:05با آبجوسازهای مونتانا
-
8:05 - 8:08و با هتل ها و تولیدکنندهگان چای در اورِگون در ارتباط قرار داریم
-
8:08 - 8:11و همچنین با شرکتهای تکنولوژی پیشرفته ی جنوب غربی که آب زیادی مصرف میکنند.
-
8:11 - 8:14و وقتی ما این ارتباطها رو به وجود بیاریم،
-
8:14 - 8:16این رو به این تبدیل میکنیم.
-
8:16 - 8:19میتونیم و حتمن خواهیم کرد.
-
8:20 - 8:22خیلی متشکرم.
-
8:22 - 8:25(تشویق حضار)
- Title:
- راب هارمن: چگونه بازار میتواند به جاری ماندنِ رودها کمک کند
- Speaker:
- Rob Harmon
- Description:
-
در حالی که رودها و رودخانهها به خاطر استفادهی بیش از حد در حال نابودی هستند، راب هارمن سازوکار نبوغآمیزی برای بازار پیادهسازی کردهاست تا آب دوباره به این رودها باز گردد. مزرعهداران و صاحبان کارخانههای آبجو سرنوشت خودشان را گره خورده در داستان قدیمی پریکلی پیر کریک میدانند.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 08:26