Return to Video

راب هارمن: چگونه بازار می‌تواند به جاری ماندنِ رودها کمک کند

  • 0:03 - 0:05
    این یک رودخانهست.
  • 0:05 - 0:08
    این یک روده.
  • 0:08 - 0:10
    این هم یک رودخانهست.
  • 0:10 - 0:13
    این اتفاق داره در سراسر کشور میفته.
  • 0:13 - 0:15
    دهها هزار مایل رودِ خشکیده
  • 0:15 - 0:18
    در ایالات متحده وجود داره.
  • 0:18 - 0:20
    در این نقشه
  • 0:20 - 0:23
    قسمتهای رنگی مشکلاتِ مربوط به آّب رو نشون میدن.
  • 0:24 - 0:27
    در شرق هم مشکلات مشابهی رخ داده.
  • 0:27 - 0:29
    علت این مشکلات از ایالتی به ایالت دیگه فرق میکنه.
  • 0:29 - 0:31
    اما بیشتر در جزئیات آنها.
  • 0:31 - 0:34
    تنها در موناتا چهار هزار مایل
  • 0:34 - 0:37
    رود خشکیده وجود داره.
  • 0:37 - 0:40
    کمترین کاری که این رودها میتونن بکنن نگهداری از ماهی و حیات وحشه.
  • 0:41 - 0:43
    این رودها شاهرگهای اکوسیستم هستند،
  • 0:43 - 0:46
    شاهرگهای خالی.
  • 0:47 - 0:49
    من میخوام داستانی رو بهتون بگم
  • 0:49 - 0:51
    از یکی از این رودها.
  • 0:51 - 0:54
    چون مثال خوبی از یک واقعیت بزرگتره.
  • 0:54 - 0:56
    این پریکلی پیر کریکه.
  • 0:56 - 0:58
    از یک منطقه پرجمعیت عبور میکنه
  • 0:58 - 1:01
    از هلنای شرقی تا برکهی هلنا.
  • 1:01 - 1:03
    به طور طبیعی ماهی داره
  • 1:03 - 1:05
    مثلن قزلآلای خونی و قهوهای
  • 1:05 - 1:07
    و رنگینکمانی.
  • 1:07 - 1:09
    تا بیش از صد سال
  • 1:09 - 1:12
    تقریبن هرسال در تابستون
  • 1:12 - 1:15
    این شکلی میشد.
  • 1:15 - 1:17
    اما چه طور به این جا رسید؟
  • 1:17 - 1:20
    همه چی از اواخر قرن نوزده شروع شد.
  • 1:20 - 1:24
    وقتی که مردم شروع به اقامت در مناطقی مثل موناتا کردند.
  • 1:24 - 1:26
    خلاصه بگم، آب فراوونی اون جا بود
  • 1:26 - 1:29
    و جمعیت خیلی زیادی هم نداشت.
  • 1:29 - 1:31
    ولی وقتی تقاضا برای آب بیشتر شد
  • 1:31 - 1:34
    آدمهایی که زودتر از بقیه رفتهبوند اون جا، نگران شدند
  • 1:34 - 1:38
    و در سال 1865، موناتا اولین قانون مربوط به آب رو تصویب کرد.
  • 1:38 - 1:41
    این قانون میگفت هرکسی در اطراف رود
  • 1:41 - 1:43
    سهمی در رود داره.
  • 1:43 - 1:46
    عجیب اینکه افراد خیلی زیادی پیداشون شد که روی رود ادعا داشتند،
  • 1:46 - 1:48
    و افرادی که زودتر رسیدهبودند
  • 1:48 - 1:50
    اون قدر نگران شدند که پای وکیلاشون رو وسط کشیدند
  • 1:50 - 1:52
    دادخواستهایی در سالهای
  • 1:52 - 1:54
    1870 و 1872 انجام شد.
  • 1:54 - 1:56
    که هر دو مربوط به پریکلی پیر کریک بودند.
  • 1:56 - 1:58
    و در سال 1921،
  • 1:58 - 2:00
    دیوان عالی موناتا
  • 2:00 - 2:03
    در پروندهای مربوط به پریکلی پیر حکمی صادر کرد
  • 2:03 - 2:05
    که براساسش افرادی که زودتر اون جا ساکن شدهبودند
  • 2:05 - 2:09
    از لحاظ حق مصرف آب اولویت داشتند.
  • 2:09 - 2:12
    همین اولویت خیلی مهمه.
  • 2:12 - 2:14
    مشکل اینه که حالا در سراسر غرب
  • 2:14 - 2:16
    انگار چنین حکمی داره اجرا میشه.
  • 2:16 - 2:18
    بعضی از نهرها
  • 2:18 - 2:20
    تقاضایی پنجاه یا صد برابر بیشتر از
  • 2:20 - 2:23
    آبِ موجود در رود دارند.
  • 2:23 - 2:25
    و دارندهگانِ اولویت مصرف،
  • 2:25 - 2:28
    اگر از حق خودشون استفاده نکنند،
  • 2:28 - 2:30
    بیم این میره که حق خودشون رو با
  • 2:30 - 2:33
    همهی ارزش اقتصادیش از دست بدن.
  • 2:33 - 2:37
    پس انگیزهای برای احتیاط ندارند.
  • 2:37 - 2:40
    پس مسأله فقط جمعیت نیست.
  • 2:40 - 2:43
    این خودِ سیستمه که انگیزهی احتیاط رو از بین میبره.
  • 2:43 - 2:46
    چون اگه از حق مصرفت استفاده نکنی از دستش میدی.
  • 2:48 - 2:50
    بعد از دهها سال طرح دعوی،
  • 2:50 - 2:52
    و 140 سال تجربه،
  • 2:52 - 2:54
    هنوز این وضعِ ماست.
  • 2:55 - 2:57
    این سیستم خرابه.
  • 2:57 - 2:59
    انگیزهای برای احتیاط وجود نداره،
  • 2:59 - 3:01
    چون اگه از حق مصرفت استفاده نکنی
  • 3:01 - 3:03
    ممکنه از دستش بدی.
  • 3:03 - 3:06
    و مطمئنن میدونید که این چه کشمکش بزرگی بین
  • 3:06 - 3:10
    کشاورزان و حامیان محیط زیست ایجاد کرده.
  • 3:10 - 3:13
    خوب، حالا میخوام جهت بحث رو عوض کنم.
  • 3:13 - 3:15
    خیلیهاتون خوشحال میشید که بدونید
  • 3:15 - 3:18
    بقیهی سخنرانی مجانیه،
  • 3:18 - 3:21
    و بعضیهای دیگه خوشحال میشید که بدونید دربارهی آبجوئه.
  • 3:21 - 3:24
    (خندهی حضار)
  • 3:24 - 3:26
    اتفاق دیگهای داره در کشور میفته،
  • 3:26 - 3:28
    شرکتها کم کم دارند نگران الگوی
  • 3:28 - 3:31
    مصرف آب خودشون میشن.
  • 3:31 - 3:34
    حواسشون هست که منابع کافی از آب داشتهباشند،
  • 3:34 - 3:37
    و واقعن تلاش میکنند مصرف آبشون رو بهینه کنند،
  • 3:37 - 3:39
    چون نگران تأثیر نحوهی مصرف آبشون
  • 3:39 - 3:42
    روی وجههی برندشون هستند.
  • 3:42 - 3:44
    این یک مشکل ملّیه،
  • 3:44 - 3:46
    ولی من میخوام یه داستان دیگه از موناتا براتون بگم
  • 3:46 - 3:48
    که دربارهی آبجوئه.
  • 3:48 - 3:51
    شرط میبندم که نمیدونستید که برای درست کردن یک پیمانه آب جو
  • 3:51 - 3:53
    5 پیمانه آب لازمه.
  • 3:53 - 3:55
    با لحاظ کردنِ همهی آبکشیها،
  • 3:55 - 3:58
    یک پیمانه آب جو، بیش از صد پیمانه آب مصرف میکنه.
  • 3:58 - 4:00
    سازندگان آبجو در موناتا
  • 4:00 - 4:02
    تا حالا تلاش زیادی کردهاند تا
  • 4:02 - 4:04
    مصرف آبشون رو کاهش بدن،
  • 4:04 - 4:06
    با این حال هنوز میلیونها گالون آب مصرف میکنند.
  • 4:06 - 4:09
    بالاخره توی آبجو آب هست.
  • 4:10 - 4:13
    پس دربارهی
  • 4:13 - 4:16
    بقیهی الگوی مصرف آبشون که
  • 4:16 - 4:18
    میتونه تأثیرات جدی روی اکوسیستم داشتهباشه
  • 4:18 - 4:20
    چیکار میتونن بکنن؟
  • 4:20 - 4:22
    این اکوسیستمها واقعن برای آبجوسازهای موناتا
  • 4:22 - 4:24
    و مشتریهاشون مهم هستند.
  • 4:24 - 4:26
    هرچی نباشه، ارتباط تنگاتنگی
  • 4:26 - 4:28
    بین آب و ماهیگیری وجود داره.
  • 4:28 - 4:30
    و برای عدهای، ارتباط تنگاتنگی بین
  • 4:30 - 4:32
    ماهیگیری و آبجو وجود داره.
  • 4:32 - 4:34
    (خندهی حضار)
  • 4:34 - 4:37
    بنابراین آبجوسازهای موناتا و مشتریهاشون دغدغهمند هستند،
  • 4:37 - 4:40
    و به دنبال راهی برای رسیدهگی به مشکل اند.
  • 4:40 - 4:43
    خوب چه طور میشه به این الگوی مصرف آب رسیدگی کرد؟
  • 4:43 - 4:45
    پریکلی پیر رو به یاد بیارید.
  • 4:45 - 4:47
    تا حالا،
  • 4:47 - 4:49
    نظارت بر مصارف تجاری آب
  • 4:49 - 4:53
    به اندازهگیری و کاهش دادن محدود بوده.
  • 4:53 - 4:55
    ولی ما پیشنهاد میکنیم که قدم بعدی
  • 4:55 - 4:57
    بازیابی باشه.
  • 4:57 - 4:59
    پریکلی پیر رو به یاد بیارید.
  • 4:59 - 5:01
    این سیستم خرابه.
  • 5:01 - 5:03
    انگیزهای برای احتیاط وجود نداره،
  • 5:03 - 5:06
    چون اگه از حق مصرفت استفاده نکنی، ممکنه از دستش بدی.
  • 5:06 - 5:08
    خوب، ما تصمیم گرفتیم این دو دنیا رو به هم مربوط کنیم.
  • 5:08 - 5:10
    دنیای شرکتها
  • 5:10 - 5:12
    و الگوی مصرفِ آبشون
  • 5:12 - 5:14
    و دنیای کشاورزها
  • 5:14 - 5:16
    با اولویتِ حق مصرفشون از نهرها.
  • 5:16 - 5:18
    در بعضی ایالات
  • 5:18 - 5:20
    کسانی که اولویت مصرف دارند
  • 5:20 - 5:23
    میتونند بگذارند آبشون در رود بمونه
  • 5:23 - 5:26
    در حالی که قانونن از حقشون مراقبت میشه.
  • 5:26 - 5:29
    و آبشون به دست دیگران نمیفته.
  • 5:29 - 5:31
    هر چی نباشه،
  • 5:31 - 5:33
    حقشونه،
  • 5:33 - 5:35
    و اگر بخوان از اون حق برای مراقبت از
  • 5:35 - 5:37
    ماهیهای توی رود استفاده کنند،
  • 5:37 - 5:40
    حق دارند که این کار رو بکنند.
  • 5:40 - 5:44
    اما انگیزهای برای این کار ندارند.
  • 5:44 - 5:47
    بنابراین ما با همکاری اتحادیههای محلیِ آب
  • 5:47 - 5:50
    انگیزهای خلق کردیم.
  • 5:50 - 5:53
    ما به اونها پول میدیم تا آبشون رو در رود رها کنند.
  • 5:53 - 5:55
    این اتفاقیه که این جا داره میفته.
  • 5:55 - 5:58
    این فرد انتخاب خودشو کرده،
  • 5:58 - 6:00
    و داره نهر رو میبنده.
  • 6:00 - 6:02
    تا آب توی رود بمونه.
  • 6:02 - 6:04
    اون حقِ آبش رو از دست نمیده،
  • 6:04 - 6:07
    بلکه تصمیم گرفته اون حق
  • 6:07 - 6:09
    یا بخشی از اون حق رو
  • 6:09 - 6:12
    در رود استفاده کنه، نه در زمین.
  • 6:12 - 6:14
    چون او در مصرف آب اولویت داره،
  • 6:14 - 6:18
    میتونه از آب در مقابل مصرفکنندههای دیگه مراقبت کنه.
  • 6:18 - 6:20
    خوب؟
  • 6:20 - 6:23
    اون پول میگیره تا آب رو در رود رها کنه.
  • 6:23 - 6:25
    این آقا داره آبی که با این کار
  • 6:25 - 6:28
    در رود میمونه رو اندازهگیری میکنه.
  • 6:28 - 6:31
    بعد ما مقدار آب رو تقسیم بر
  • 6:31 - 6:34
    هزار گالون سود میکنیم.
  • 6:34 - 6:37
    هر سود یک شمارهی سریال و یک گواهینامه میگیره.
  • 6:37 - 6:39
    و بعد آبجوسازها و بقیه
  • 6:39 - 6:41
    اون گواهینامهها رو میخرند
  • 6:41 - 6:43
    تا به این شکل آب رو به این اکوسیستمهای
  • 6:43 - 6:45
    در حال افول برگردونند.
  • 6:45 - 6:47
    آبجوسازها پول میدن
  • 6:47 - 6:50
    تا آب رو به رودها برگردونند.
  • 6:50 - 6:52
    این راهی ساده، ارزان و
  • 6:52 - 6:54
    قابلاندازهگیری
  • 6:54 - 6:57
    برای برگرداندن آب به اکوسیستمهای در حال افوله.
  • 6:57 - 7:00
    که در عین حال به کشاورزها یک گزینهی اقتصادی ارائه میده
  • 7:00 - 7:03
    و به کسبوکارهایی که دغدغهی الگوی مصرف آبشون رو دارند
  • 7:03 - 7:05
    راه آسونی برای جبران ارائه میده.
  • 7:05 - 7:08
    بعد از 140 سال کشمکش
  • 7:08 - 7:12
    و صد سال خشک شدنِ رودها،
  • 7:12 - 7:14
    وضعیتی که دعوی قضایی و قانونگذاری
  • 7:14 - 7:17
    نتونسته حلش کنه،
  • 7:17 - 7:19
    ما راهی مبتنی بر بازار،
  • 7:19 - 7:21
    و به نفع خریدار و فروشنده ارائه دادیم
  • 7:21 - 7:25
    راه حلی که به دعوی قضایی نیازی نداره.
  • 7:26 - 7:28
    این راه حل یعنی دادنِ یک فرصت
  • 7:28 - 7:31
    به افراد نگران در مورد الگوهای مصرف آب
  • 7:31 - 7:33
    برای برگردوندنِ آب
  • 7:33 - 7:35
    به جایی که به شدت بهش نیاز هست،
  • 7:35 - 7:38
    یعنی همین اکوسیستمهای رو به زوال،
  • 7:38 - 7:40
    و در عین حال
  • 7:40 - 7:42
    ارائهی یک گزینهی اقتصادی
  • 7:42 - 7:44
    و بامعنی به کشاورزها
  • 7:44 - 7:46
    دربارهی الگوی مصرفِ آبِشون.
  • 7:46 - 7:49
    این تعاملات دوستی میاره. نه دشمنی.
  • 7:49 - 7:51
    مردم رو به هم مرتبط میکنه، نه این که جداشون کنه.
  • 7:51 - 7:54
    و برای جوامع روستایی حمایت اقتصادی لازم رو فراهم میکنه.
  • 7:54 - 7:57
    و مهمتر از همه، تأثیرگذاره.
  • 7:57 - 7:59
    ما بیش از چهار بیلیون آب رو به
  • 7:59 - 8:01
    اکوسیستمهای در حال نابودی برگردوندیم.
  • 8:01 - 8:03
    ما دارندگان اولویت مصرف آب رو
  • 8:03 - 8:05
    با آبجوسازهای مونتانا
  • 8:05 - 8:08
    و با هتل ها و تولیدکنندهگان چای در اورِگون در ارتباط قرار داریم
  • 8:08 - 8:11
    و همچنین با شرکتهای تکنولوژی پیشرفته ی جنوب غربی که آب زیادی مصرف میکنند.
  • 8:11 - 8:14
    و وقتی ما این ارتباطها رو به وجود بیاریم،
  • 8:14 - 8:16
    این رو به این تبدیل میکنیم.
  • 8:16 - 8:19
    میتونیم و حتمن خواهیم کرد.
  • 8:20 - 8:22
    خیلی متشکرم.
  • 8:22 - 8:25
    (تشویق حضار)
Title:
راب هارمن: چگونه بازار می‌تواند به جاری ماندنِ رودها کمک کند
Speaker:
Rob Harmon
Description:

در حالی که رودها و رودخانه‌ها به خاطر استفاده‌ی بیش از حد در حال نابودی هستند، راب هارمن سازوکار نبوغ‌آمیزی برای بازار پیاده‌سازی کرده‌است تا آب‌ دوباره به این رودها باز گردد. مزرعه‌داران و صاحبان کارخانه‌های آب‌جو سرنوشت خودشان را گره خورده در داستان قدیمی پریکلی پیر کریک می‌دانند.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
08:26
Safoora Yousefi added a translation

Persian subtitles

Revisions