-
Ik dacht een video te maken over het communisme.
-
Ik heb er al wat over verteld in de geschiedenisfilmpjes
-
en ik heb jullie nog geen goede definitie
-
gegeven over wat het betekent,
-
of een goed begrip van wat het betekent.
-
Om het communisme te kunnen begrijpen,
-
teken ik hier even een spectrum.
-
Ik zal beginnen met het kapitalisme.
-
Dit wordt gewoon een overzicht.
-
Mensen schrijven hele proefschriften over dit soort dingen.
-
kapitalisme - en dan ga ik een beetje meer
-
richting het socialisme.
-
Vervolgens gaan we naar het communisme.
-
Hedendaagse versies van het communisme zijn zo ongeveer
-
de ideeën van Karl Marx en Vladimir Lenin.
-
Karl Marx was een Duitse filosoof
-
in de 19de eeuw die in zijn Communistisch Manifest
-
en andere werken zowat de filosofische basis
-
legde voor het communisme.
-
Vladimir Lenin leidde de Bolsjewistische revolutie in de Sovjet-Unie
-
en creëerde in essentie de Sovjet-Unie.
-
Hij is de eerste persoon die
-
een deel van de ideeën van Karl Marx concreet kon toepassen
-
en eigenlijk elke natie en elk land
-
dat we als communistisch zien, heeft het patroon van
-
Vladimir Lenin gevolgd. Daar zullen we het zo meteen over hebben.
-
Laten we het eerst hebben over de filosofische verschillen tussen deze zaken
-
en hoe je -
-
Karl Marx zelf beschouwde het communisme als een soort vooruitgang
-
van het kapitalisme via het socialisme naar het communisme.
-
Dus, wat hij zag bij kapitalisme
-
en zeker dit deel van wat hij zag is juist.
-
Je hebt privé-eigendom, privé-bezit van grond.
-
Dat is het belangrijkste aspect van het kapitalisme.
-
De meesten van ons leven vandaag in zo'n wereld.
-
Het probleem dat hij zag bij kapitalisme is -
-
Hij dacht, je weet wel -
-
Als je privé-eigendom hebt,
-
gaan de mensen die wat kapitaal beginnen te verzamelen,
-
en als we praten over kapitaal, kan dat gaan over grond
-
of over fabrieken,
-
of eender welk type natuurlijke hulpbron.
-
De mensen die hier een beetje van gaan kunnen bezitten -
-
Laat ik een klein diagram tekenen.
-
Stel dat iemand een beetje kapitaal heeft.
-
Dat kapitaal zou een fabriek of grond kunnen zijn.
-
Even kapitaal opschrijven. Laten we zeggen dat het om grond gaat.
-
Iemand bezit dus een lapje grond.
-
En hij bezit meer dan alle anderen.
-
Je hebt dan een heleboel andere mensen
-
die geen grond bezitten, maar ze hebben het eigenlijk wel nodig.
-
Dus omdat deze kerel alle grond bezit,
-
moeten ze op zijn grond gaan werken.
-
Ze moeten op zijn grond gaan werken.
-
En volgens Karl Marx,
-
als al deze arbeiders, die niet zoveel kapitaal hebben -
-
Deze kerel bezit dit kapitaal
-
en dus kan hij deze arbeiders laten werken voor
-
een heel laag loon en dus alle bijkomende
-
winsten die uit deze regeling voortkomen,
-
daar kan de eigenaar van het kapitaal aanspraak op maken.
-
Deze arbeiders zullen hun loon niet kunnen laten stijgen,
-
omdat er zoveel concurrentie voor hen is om te werken
-
op de boerderij of de grond van deze kerel.
-
Hij heeft niet veel nagedacht over -
-
De concurrentie gaat misschien de andere kant op,
-
misschien kan je een realiteit hebben,
-
misschien kan je uiteindelijk een realiteit hebben,
-
je zou dan een groep mensen hebben met een redelijke hoeveelheid kapitaal
-
en je zou een groep arbeiders kunnen hebben
-
en de groep mensen zou wedijveren voor de arbeiders,
-
misschien zouden de arbeiders hun lonen kunnen doen stijgen,
-
en ze zouden uiteindelijk hun eigen kapitaal kunnen verzamelen
-
en ze zouden uiteindelijk hun eigen kleine bedrijven kunnen beginnen
-
Hij dacht niet veel na over deze realiteit.
-
Hij zag enkel deze realiteit en
-
in zijn verdediging, en ik wil Karl Marx ook niet te vaak verdedigen,
-
maar in zijn verdediging
-
dit was wat er gebeurde aan het einde van de 19e eeuw.
-
De industriële revolutie vond plaats.
-
Zelfs in de Verenigde Staten had je de -
-
Mark Twain noemde het een gouden tijdperk.
-
Industriëlen die heel veel kapitaal konden verzamelen,
-
hadden echt veel in de pap te brokken
-
in vergelijking met de arbeiders. Dus als Karl Marx zegt dat
-
als de kerel met al het kapitaal alle macht heeft,
-
en de hele regeling voor winst zorgt,
-
dan kan hij alle winst houden,
-
omdat hij de lonen van deze kerel heel laag kan houden.
-
Wat er dan gebeurt, is dat de kerel met het kapitaal
-
alleen maar meer kapitaal gaat verzamelen.
-
Hij zal meer kapitaal krijgen en
-
en hij zal nog meer macht hebben,
-
en hij zal deze mensen een basisloon kunnen
-
blijven geven zodat ze nooit
-
kapitaal voor zichzelf kunnen gaan verwerven.
-
Volgens Karl Marx zou de natuurlijke vooruitgang
-
voor deze mensen er in bestaan om zich te gaan organiseren.
-
Deze mensen kunnen zich misschien verenigen tot vakbonden.
-
Collectief kunnen ze dan tegen de persoon die de grond of de fabriek bezit
-
gaan vertellen: "nee, we gaan niet werken" of
-
"we gaan staken tenzij je onze lonen laat toenemen"
-
of "tenzij je ons betere arbeidsomstandigheden geeft."
-
Als je het dus gaat hebben over het vormen van vakbonden,
-
dan ga je richting het socialisme.
-
Het andere element bij het gaan in de richting van het socialisme,
-
is dat Karl Marx niet blij was met dit soort hoge concentratie van rijkdom.
-
Socialisten hebben in het algemeen deze
-
hoge concentratie van rijkdom niet graag, dat je zo'n realiteit hebt van -
-
Niet alleen heb je die mensen die al die rijkdom
-
kunnen verzamelen en misschien kunnen ze tot op zekere hoogte
-
die rijdom verzamelen omdat ze innovatief waren
-
of goede grondbeheerders waren of wat dan ook.
-
Hoewel de marxisten het niet zo erg hebben op de bezitters
-
van kapitaal, kennen ze hen weinig eer toe.
-
Misschien waren ze wel goed in het beheer
-
van een bedrijf.
-
Maar het andere probleem is dat het
-
wordt doorgegeven aan de erfgenamen.
-
Dus wat eigendom betreft heb je de situatie waar
-
het doorgegeven wordt, misschien van vader op zoon,
-
van ouder op kind, dus het is niet eens gebaseerd op
-
enige vorm van verdienste.
-
Het is eigenlijk alleen gebaseerd op die overgeërfde rijkdom en
-
dat is een probleem dat, weet je wel,
-
zeker in Europa gebeurde als je teruggaat naar de Franse Revolutie.
-
Je had generatie na generatie van edelen,
-
los van hoe incompetent elke generatie was,
-
ze hadden gewoon zo veel rijkdom
-
dat ze in essentie de macht hadden over alles
-
en er was een groep mensen zonder rijkdom
-
die voor hen moesten werken
-
en als je dat soort verschil in rijkdom hebt
-
leidt dat tot een soort van revolutie.
-
Een ander principe wanneer we richting socialisme gaan
-
is een soort herverdeling van rijkdom
-
Laat ik dat hier opschrijven. Herverdeling.
-
Herverdeling.
-
In socialisme kun je dus nog steeds privé-eigendom hebben,
-
maar de regering speelt een grotere rol.
-
Laat ik dat opschrijven. Grotere regering.
-
En een van de rollen van de regering is
-
om rijkdom te verdelen, en de regering
-
begint ook macht te krijgen over de belagnrijkste factoren van productie
-
Dus bijvoorbeeld de nutsbedrijven, misschien een aantal grote fabrieken
-
die belagnrijke dingen doen, opeens beginnen die
-
in de handen van de regering te vallen, of in de woorden van de communisten
-
in de handen van de mensen. En de herverdeling wordt een feit.
-
Dus in theorie heb je geen grote hoeveelheden rijkdom
-
in de handen van een klein aantal mensen.
-
Als je deze ideeën naar hun natuurlijke conclusie brengt
-
krijg je de theoretische communistische staat.
-
En de theoretische communistische staat is een klassenloze samenleving
-
en in de mening van Karl Marx,
-
en dit is iets moeilijker voor te stellen,
-
een staatloze samenleving.
-
Dus, in kapitalisme heb je zeker klassen
-
je had de klasse die het kapitaal bezit
-
en dan had je de arbeidsklasse
-
en je had allerlei onderverdelingen en
-
die zijn allemaal weer verschillend van elkaar
-
en hij stelde zich niet echt een wereld voor
-
waar arbeiders misschien wel
-
hun eigen kapitaal konden krijgen
-
en misschien hun eigen bedrijf konden starten.
-
Hij zag alleen dat deze spanning uiteindelijk tot socialisme zou leiden
-
en uiteindelijk tot een klassenloze samenleving waar je een centraal
-
--nou ja, hij ging niet erg op de details in--
-
je zou een soort gelijkheid krijgen, waar iedereen in de samenleving eigenaar zou zijn
-
van alles, en de samenleving zou op de een of andere manier bedenken
-
waar dingen toegewezen zouden worden en zo
-
en het is allemaal staatloos. En het is nog moeilijker
-
om je dat concreet voor te stellen.
-
Dus dat is hoe Karl Marx het zag
-
maar het werd nooit echt concreet
-
totdat Vladimir Lenin langskwam.
-
Dus, de huidige versie van communisme,
-
het huidige ding dat we meestal communisme noemen
-
wordt soms gezien als de marxistisch-leninistische staat.
-
Leninistisch.
-
Deze worden soms uitwisselbaar gebruikt.
-
Marxisme is eigenlijk het puur utopische --
-
uiteindelijk krijgen we een wereld waar iedereen gelijk is,
-
iedereen doet gewoon wat hij wil
-
en er is een overvloed aan alles.
-
In zekere mate kan je het vergelijken met een beschrijving van
-
wat er zou gebeuren in Star Trek, waar iedereen naar een verdubbelaar kan gaan
-
en krijgen wat ze willen.
-
En als ze een deel van de dag willen schilderen,
-
dan kunnen ze een deel van de dag schilderen
-
en je bent niet zomaar een schilder
-
want je kan gewoon doen wat je wilt.
-
Met andere woorden, het is een zeer utopische iets.
-
Laat het mij even neerpennen.
-
Dus marxisme, het pure marxisme is een soort van utopische samenleving,
-
en als je niet weet wat utopisch betekent:
-
het is een soort van perfecte samenleving waarin er geen sociale klassen zijn,
-
iedereen is gelijk, iedereen heeft rijke,
-
diverse en levens vol voldoening.
-
En een utopia wordt vaak gezien als onrealistisch.
-
Als je het zou bekijken vanuit een meer negatief standpunt, zou het meer zo zijn:
-
Ik weet niet hoe we er ooit zullen geraken, wie wel?
-
Ik wil er niet negatief over doen
-
maar misschien krijgen we ooit, een dag, wel een utopische samenleving.
-
Maar het leninisme is een soort van meer praktische vorm van het communisme.
-
De reden hiervoor is dat, na de bolsjewistische revolutie in 1917,
-
het Russische rijk omgevormd was tot de Soviet-Unie.
-
En zij moesten wel degelijk een regering leiden,
-
zij moesten een staat laten werken gebaseerd op
-
het communistisch gedachtegoed. In een leninistische filosofie,
-
en dit is waar het tot spanningen komt
-
met democratische ideeën.
-
In een Leninistische filosofie heb je een soort van partijenstelsel nodig
-
dat hij de voorhoedepartij noemt.
-
Dus de voorhoede is de drijfveer
-
achter deze opkomst.
-
Dus, de voorhoedepartij creeërt een soort van
-
constante staat van revolutie.
-
En het is aan hen om de samenleving hierdoor te gidsen.
-
Het is bijna alsof ze de ouders van de samenleving zijn
-
en ze ze moeten gidsen vanuit het kapitalisme door het socialisme
-
naar een ideale staat van communisme.
-
En dit is een van de dingen waar --
-
de ideale communistische staat kwam er nooit,
-
aangezien het nogal moeilijk is om te weten waneer je er bent.
-
En wat er dus gebeurt in een leninistische staat
-
is dat deze voorhodepartij, die meestal de
-
communistische partij werd genoemd, in een constante staat van revolutie verkeert.
-
Het is alsof ze zouden zeggen: "Wij gaan de mensen leiden
-
naar een toekomstige staat", zonder duidelijke definitie
-
van wat deze toekomistige staat is.
-
En wanneer we dus over marxisme-leninisme praten,
-
moeten we het, naast wat er gaat gebeuren in de
-
economische sfeer, ook hebben over
-
het partijenstelsel, het systeem waarin
-
je eigenlijk een enkele dominante partij hebt
-
die hopelijk de belangen van het volk zal dienen.
-
Dus, een dominante communistische partij
-
die werkt vanuit de belangen van de bevolking.
-
Het duidelijk negatieve hier is, hoe kunnen ze weten
-
dat ze in de belangen van het volk werken?
-
Hoe weten ze of ze werkelijk of ze bekwaam zijn?
-
Welke middelen zijn er om iets te doen
-
als ze middelen fout toewijzen?
-
Als het corrupt is? Als je maar één partij hebt --
-
En om het even duidelijk te maken,
-
de grootste huidige communistische staat is
-
de Volksrepubliek China.
-
En hoewel deze bestuurd wordt
door de communistische partij
-
is ze in economisch opzicht
niet meer zo communistisch
-
Dus het kan heel verwarrend zijn.
-
Wat ik nu wil doen, is een klein spectrum tekenen
-
In de verticale as hier zal ik democratisch zetten.
-
En bovenaan zal ik autoritair zetten.
-
Autoritair of totalitair. Ik zal totalitair hier zetten.
-
Nee, autoritair.
-
Ik zal een andere video maken
over het verschil tussen de twee.
-
Ze zijn heel gelijkaardig.
-
Totalitarisme is een meer
extreme vorm van autoritarisme,
-
waarin de regering alles beheert
-
en je een paar mensen hebt die alles beheren.
-
Het is erg ondemocratisch.
-
Autoritarisme ligt een beetje in dezelfde lijn.
-
En in dit spectrum
-
hebben we kapitalisme, socialisme en communisme.
-
Dus de Verenigde Staten, ik zou de Verenigde Staten
-
hier ergens zetten...
-
Ik zou de V.S. hier zetten.
-
Het bevat een beperkt aantal
socialistische kenmerken.
-
Zo heeft het bijvoorbeeld vakbonden.
-
Die beheren wel niet alles.
-
Je hebt ook mensen die niet aangesloten zijn bij een vakbond.
-
Het heeft enkele elementen van herverdeling,
-
er is erfbelasting, er zijn ook...
-
Ik bedoel maar, het is geen extreme vorm van herverdeling.
-
Je kan nog steeds privébezit erven,
-
je hebt nog steeds sociale vangnetten voor mensen in nood,
-
je hebt ziektekostenverzekering, je hebt sociale zekerheid,
-
dus er zijn zeker elementen aanwezig van het socialisme.
-
Maar het heeft ook een zeer sterke, kapitalistische geschiedenis van
-
privé-eigendom en diepe markten.
-
Dus ik zou de V.S. ongeveer hier plaatsen.
-
Dan zou ik de USSR, niet het huidige Rusland,
-
maar de Sovjet-Unie wanneer hij nog bestond,
-
ongeveer hier plaatsen...
-
Ongeveer hier dus...
-
Dus ik zou de USSR daar zetten.
-
De huidige Russische staat zou ik eerder
-
hier ergens zetten,
-
omdat ze minder sociale vangnetten hebben
-
en hun economie kan gekker worden dan die van de V.S.
-
en zij hebben een grotere kloof tussen rijk en arm
-
dan in bijvoorbeeld de V.S.
-
Dus dit is huidig Rusland.
-
En waarschijnlijk het meest interessant
-
is de Volksrepubliek China,
-
de huidige Volksrepubliek China
-
die op het eerste gezicht een communistische staat is
-
maar op sommige manieren is ze meer kapitalistisch dan de Verenigde Staten.
-
Ze hebben namelijk geen sterke herverdeling van rijkdom
-
of sterke social vangnetten.
-
Dus zou je sommige elementen van China
-
meer naar links kunnen zetten.
-
En zij zijn minder democratisch dan de V.S. of zelfs huidig Rusland.
-
Alhoewel sommige mensen zouden zeggen dat Rusland...
-
Nou ja, ik ga hier niet te veel op ingaan.
-
Maar huidig China zou je hier kunnen tekenen.
-
Dus het zou zelfs een beetje
-
meer kapitalistisch kunnen zijn dan de V.S.
-
Ze hebben zeker geen goede arbeidswetten.
-
Maar langs de andere kant hebben ze wel
-
veel staatseigendom
-
en veel staatsinmenging
-
Dus je zou kunnen zeggen dat ze dit hele gebied bestrijken.
-
Dus dit hier is China.
-
En hoewel het een communistische staat genoemd wordt,
-
is het in sommige opzichten meer kapitalistisch
-
dan landen die erg trots zijn op hun kapitalisme.
-
Maar daartegenover heeft het veel staatsbezit
-
en staatscontrole
-
en één dominante partij. Dus het is leninistisch
-
met minder marxisme.
-
Dus op die manier gaat China toch meer de communistische kant uit.
-
Zo, ik hoop dat dit verwarrende onderwerp
-
nu wat opgehelderd is.
