تاریخ عجیب «کروموزومهای جنسی»
-
0:01 - 0:02خب.
-
0:02 - 0:05از سال ۱۹۸۱ شروع کنیم،
-
0:05 - 0:09زمانی که دانشمندی آلمانی با میکروسکوپ
-
0:09 - 0:10به سلول حشرات نگاه میکرد.
-
0:10 - 0:12و چیزی بامزه دید.
-
0:12 - 0:16در مرکز سلولها چیزی تیره رنگ دید.
-
0:16 - 0:18که تا به حال هیج کس ندیده بود.
-
0:18 - 0:22متوجه شد همانطور که سلولها
تکثیر و از هم جدا میشوند، -
0:22 - 0:24ماده تیره رنگ هم وارد سلولهای تازه میشود
-
0:24 - 0:25و نه سلولهای قدیمی.
-
0:25 - 0:28او اسم این ماده را نمیدانست،
پس اسمی عجیب برای آن انتخاب کرد. -
0:28 - 0:30«عنصر X .»
-
0:30 - 0:32(خنده)
-
0:32 - 0:34و انگار با خود گفته،
«بعدا براش اسمی انتخاب میکنیم.» -
0:35 - 0:38و بعد از۱۰سال که مثل برق گذشت،
-
0:38 - 0:40یک دانشمند امریکایی،
-
0:40 - 0:42که او هم از میکروسکوپش
به سلول حشرات -
0:43 - 0:44نگاه میکرد.
-
0:45 - 0:46چیزی بامزه دید.
-
0:46 - 0:47مواد سیاه بیشتری.
-
0:48 - 0:50و خیلی هم کوچک بودند،
-
0:50 - 0:53اطراف عنصر X میچرخیدند.
-
0:53 - 0:54و آخر گویی یکی
به خودش گفته باشد، -
0:54 - 0:56«خب اگر به این میگویندX،
-
0:56 - 0:58نباید به آن یکی بگوییم Y؟»
-
0:58 - 1:00و همینطوری، (بشکن)
-
1:00 - 1:02کروموزومهای جنسی کشف شدند.
-
1:02 - 1:04پس کروموزومها،
-
1:04 - 1:06احتمالا همه شما میدانید چه هستند،
-
1:06 - 1:07اما باز برایتان میگویم.
-
1:07 - 1:09از DNA تشکیل شدند--
-
1:09 - 1:11همه چیز DNA دارد
DNA طرح کلی زندگی است، -
1:11 - 1:13موشها، درختان،
-
1:13 - 1:15حشرات، انسانها
-
1:15 - 1:18متخصص ژنتیک ملیسا ویلسون
درباره کروموزومهای انسانی -
1:18 - 1:21اینطور برای من توضیح داده.
-
1:22 - 1:24صدا: معمولا از هرکروموزوم
یک نسخه دریافت میکنید -
1:26 - 1:27یک نسخه از مادر ژنتیکی
-
1:27 - 1:30و یک نسخه از پدر ژنتیکی،
-
1:30 - 1:32و ۲۲ جفت کروموزوم دارید
-
1:32 - 1:34که یک نسخهاش را از پدر
و یک نسخه از مادرتان گرفتید. -
1:34 - 1:38و یک جفت بیست و سوم دیگر هم هست
X وY. -
1:38 - 1:42مالی وبستر: پس زمانی که همه کروموزومها
با اعداد ۱ تا ۲۲ -
1:42 - 1:43شماره گزاری شده بودند،
-
1:43 - 1:46هنوز کروموزومهای X وY با عدد ۲۳
شماره گزاری نشده بودند. -
1:46 - 1:50دلم میخواهد فکر کنم که آنها منتظر
شخصی مثل لبرون جیمزبودند تا وارد عمل شود. -
1:50 - 1:53اما در این مورد
انگار پیش خود گفتند، -
1:53 - 1:55«حالا فعلا همین حروف بمانند،
-
1:55 - 1:57و بعدا برایشان اسمی انتخاب میکنیم.»
-
1:57 - 1:59نام آنها را کروموزومهای جنسی گذاشتند.
-
1:59 - 2:01الان میتوانم شرط ببندم که در امریکا
-
2:01 - 2:04این کروموزومها
شناخته شدهترین کروموزومها هستند -
2:04 - 2:06برای یک دلیل ساده«
-
2:06 - 2:09همیشه میگوییم،
X معادل«دختر» وY «پسر» ــ -
2:09 - 2:11اینها جنسیت را تعیین میکنند.
-
2:11 - 2:13وــ و باید این را بدانیم ــ
-
2:13 - 2:16زمانی که راجع به جنسیت صحبت میکنم،
-
2:16 - 2:19میگویم چگونه حیات به ما غدد جنسی میدهد،
-
2:19 - 2:21که شامل تخمدان و بیضههای ما میشود ــ
-
2:21 - 2:24من راجع به جنسیتی که جنبه هویتی دارد
صحبت نمیکنم. -
2:24 - 2:27در واقع به عنوان یه گزارشگر که در
-
2:27 - 2:31برنامه مستند صوتی «رادیولب» کار میکردم،
-
2:31 - 2:35به خودم گفتم: مشکل کروموزومهای جنسی چیست؟
-
2:35 - 2:37آخر، این یک جورهایی شغلم است،
فکر میکنم همه چیز عجیب است، -
2:37 - 2:39و بعد راجع به موضوع
از بقیه میپرسم -
2:39 - 2:42و آنها هم احتمالا پاسخ بدهند.
-
2:42 - 2:44و دراین موارد، افراد پاسخگو
زیاد هستند. -
2:44 - 2:47برای دوسال گزارشهای زیادی
از X وY -
2:47 - 2:50در مجموعه «اندامهای جنسی»
از جنس و جنسیت جمع کردم که -
2:50 - 2:52این کار به «رادیولب» منجر شد،
-
2:52 - 2:57فهمیدم این دو کروموزوم
در جهانی غیرمنتظره -
2:57 - 2:59و حتی کمی مضطرب زندگی میکنند:
-
2:59 - 3:01دنیایی که چیزی که
فکر میکردم حقیقت است -
3:01 - 3:04طوری پیچیده شده بودند که
من هرگز ندیده بودم. -
3:04 - 3:08و دنیا خیلی از مرزهای جنسیت گذشته بود،
-
3:08 - 3:10من به خودم میگفتم،
-
3:10 - 3:12شاید باید راجع به آن صحبت کنیم.»
-
3:12 - 3:14پس همه شما که شما هستید،
-
3:14 - 3:17ما همه میخواهیم
راجع به این قضیه صحبت کنیم. -
3:17 - 3:18و برای من داستان اصلی X وY
-
3:18 - 3:22با اسمهایشان شروع شد.
-
3:22 - 3:25پس در طی سالهایی که
این دو کروموزوم کشف شده بودند، -
3:25 - 3:29بیش از ۱۰ نام مختلف گرفتند.
-
3:29 - 3:33دیپلوزوم و هتروکروموزوم،
-
3:33 - 3:34ایدیوکروموزوم،
-
3:34 - 3:38بیشتر اسمها بر اساس ساختار و شکل،
-
3:38 - 3:39و اندازه آنها بود.
-
3:39 - 3:41و نام «کروموزومهای جنسی» بود،
-
3:41 - 3:43به این دلیل این نام
به آنها داده شده بود که -
3:43 - 3:46X جنس ماده ایجاد میکند،
-
3:46 - 3:49و Y مذکر ایجاد میکند.
-
3:49 - 3:52اما دانشمندان گفتند،
-
3:52 - 3:55آیا واقعا میخواهیم
به آنها کروموزوم جنسی بگوییم؟ -
3:55 - 3:59و سارا ریچاردسون که مورخ علم است
این داستان را برای من تعریف کرد: -
4:00 - 4:03(صدای سارا ریچاردسون):
برای سه دهه دانشمندان گفتند، -
4:03 - 4:05نباید نام آنها را کروموزوم جنسی بگذاریم.
-
4:05 - 4:08Y وX کاربردهای دیگری هم دارند،
-
4:08 - 4:12و هرگز نباید فرض کرد که یک کروموزوم
-
4:12 - 4:14فقط یک ویژگی خاص را کنترل میکند.
-
4:14 - 4:18تصور کنید که به یک کروموزوم
«کروموزوم دستگاه ادراری» بگوییم، -
4:18 - 4:20یا «کروموزوم کبدی».
-
4:21 - 4:24مالی وبستر: اگر تاریخ را بررسی کنید ــ
-
4:24 - 4:25خیلی جالب است،
حتما انجام دهید، -
4:25 - 4:30میبینید که دانشمندان
در انتخاب چنین اسامی خاص -
4:30 - 4:33و ضمنی قدرتمندی درنگ کردند.
-
4:33 - 4:35ترسی وجود داشت که آنها
را واقعا محدود میکرد ــ -
4:36 - 4:38این ترس شاید از علم و شاید از جامعه بود ــ
-
4:38 - 4:40اما به حال ترسی در بین آنها وجود داشت.
-
4:40 - 4:44و همانطور که میبینید در نهایت
به «کروموزومهای جنسی» ختم شد -- -
4:44 - 4:47اسم نسبتا گیرایی انتخاب کردند،
-
4:47 - 4:50خب علم ژنتیک را محبوب کرد،
میدانید دیگر؟ -
4:50 - 4:55اما در ۱۰۰سال اخیر
از زمانی که به این اسم عادت کردیم، -
4:56 - 4:58میبینید که شرایط کمی پیچیدهتر شده.
-
4:59 - 5:01پس حدود سال ۱۹۶۰ ــ
-
5:01 - 5:03این اولین توقف ما بر
-
5:03 - 5:06دنیای پیچیده کروموزومهای جنسی بود ــ
-
5:06 - 5:07پس حدود سال،
-
5:07 - 5:10کشف کردیم که ممکن است شما XYY باشید.
-
5:10 - 5:13درواقع مردی با کروموزوم XYYکشف شد.
-
5:13 - 5:16و اگر کمی از موضوع منحرف شویم،
-
5:16 - 5:21فهمیدیم خیلی سادهانگارانه است اگر
الگوی X را دختر -
5:21 - 5:22و Y را پسر در نظر بگیریم.
-
5:22 - 5:27میتوانید ترکیبهای مختلفی از X وY باشید
که در شما قرار داده شده، -
5:27 - 5:30مانند انواع مختلف جنسیتهای بیولوژیکی.
-
5:30 - 5:32مثلا میتوانید 2X ویا 2Y با هم باشید.
-
5:32 - 5:35میتوانید 4X یا
5X داشته باشید، -
5:35 - 5:36میتوانید XO باشید
-
5:36 - 5:38و فکر کردم کمی عجیب است،
-
5:38 - 5:40و پیش خودم میگفتم،
-
5:40 - 5:42«این کشف مدل جنسیتهای
بیولوژیکی را زیر و رو میکند. -
5:42 - 5:45فکر میکنم اکثر ما در این اتاق
به این قضیه فکر کردهایم.» -
5:45 - 5:48پس چند سال پس از این که متوجه شدند
که شما ممکن است XYY باشید، -
5:48 - 5:51محققان به زندانی در اسکاتلند رفتند
-
5:51 - 5:55و آزمایش ژنتیک
بر تعدادی زندانی مرد انجام دادند -
5:55 - 5:58و تعداد افرادی که XYY بودند را
-
5:59 - 6:00براساس گفتههای سارا پیدا کردند:
-
6:01 - 6:04(صدای سارا): آنها برای
منتشر کردن یک نظریه عجله کردند -
6:04 - 6:07و گفتند که این کروموزوم Y اضافی
-
6:07 - 6:11میتواند جرم وجنایت را
در برخی افراد توجیح کند. -
6:12 - 6:13ملیسا ویلسون: بله.
-
6:13 - 6:15استدلالها اینگونه بود:
-
6:15 - 6:17تا اینجا فکر میکردیم Y نشان
مذکر بودن است. -
6:18 - 6:20فکر میکردیم که مردها خشن هستند،
-
6:20 - 6:22پس Y خشونت است.
-
6:22 - 6:25اگر Y اضافی داشته باشید، پس دیوانهاید.
-
6:25 - 6:27و با این نظریه انگار همه ما مجنون بودیم.
-
6:27 - 6:30اسمش را ابرمرد گذاشتند.
-
6:30 - 6:32زندانیان بیشتری را بررسی کردند،
-
6:32 - 6:35پسرها، قاتلان زنجیرهای.
-
6:35 - 6:37و با تمام جدیت،
-
6:37 - 6:41قاطعانه گفتند که جنینهایی که
XYY دارند سقط شوند. -
6:44 - 6:45پس در سال ۱۹۸۰
-
6:45 - 6:49این نظریه به چند دلیل تقریبا کنار رفت.
-
6:49 - 6:50یک:
-
6:51 - 6:52مطالعات زیادی در این زمینه انجام شد
-
6:52 - 6:54که نشان داد اساسا هیچ ارتباطی بین
-
6:54 - 6:57کروموزوم Y وخشونت نبود،
-
6:57 - 6:59فکر کنم همه ما انتظار
این نتیجه را داشتیم -
6:59 - 7:01و بعد مسئله دیگری هم وجود داشت:
-
7:02 - 7:05(صدای سارا ریچاردسون):
به منبع یافتهها برگردیم، -
7:05 - 7:07در این موسسه روان پزشکی
که امنیت بالایی دارد، -
7:07 - 7:12همچنین به تعدادی زیادی برخوردند
-
7:12 - 7:14که یک کروموزوم X اضافی داشتند.
-
7:14 - 7:18این افراد XXY بودند که کاملا خلاف XYY بود.
-
7:18 - 7:19ملیسا ویلسون: واقعا؟
-
7:19 - 7:21بله. آنها هیچ وقت نگفتند که
-
7:21 - 7:23افراد با یک کروموزوم X اضافی
-
7:23 - 7:24«ابرزن» هستند.
-
7:24 - 7:29هیچ وقت بررسی نکردند که ببینند
میزان خشونت بیشتری دارند یا نه. -
7:29 - 7:31م و: ظاهرا یادشان رفته باشد.
-
7:31 - 7:32نمیدانم.
-
7:32 - 7:34ولی به هر حال جالب است.
-
7:34 - 7:39چون وقتی به این کروموزومها
از نظر جنسیت نگاه میکنید، -
7:39 - 7:40اولین چیزی است که میبینید،
-
7:40 - 7:43آنچه طبیعتا نتیجهگیری میشود این است
-
7:43 - 7:45اگر از دریچه جنسیت و ویژگیهایی که
-
7:45 - 7:47در ارتباط با جنسیت است به آنها نگاه کنید
-
7:47 - 7:49مردان خشن هستند.
-
7:49 - 7:51و Y نشان میدهد که چرا
اکنون در زندان هستند. -
7:51 - 7:53و X این ویژگی را ندارد،
-
7:53 - 7:54وخب شما میدانید که X
چگونه است؟ -
7:54 - 7:57هرگز با خشونت همراهش نمیکنیم.
-
7:57 - 8:00و در حالی که امروز قهرمانان مرد را
باور نداریم -- -
8:00 - 8:01کاش باور نداشته باشیم--
-
8:01 - 8:03امروزه به ابرمردها اعتقادی نداریم،
-
8:03 - 8:07صحبت مشابهای درباره خشونت ذاتی پسران
-
8:07 - 8:10و بیولوژی آنها گفته میشود.
-
8:12 - 8:16پس توقف بعدی من بر دنیای عجیب X وYها و
-
8:16 - 8:19یا چیزهایی که در سال ۱۹۸۰ عجیب و
غریب بود. -
8:20 - 8:23در مسابقات جهانی دانشگاهی
که در ژاپن برگزار شده بود، -
8:23 - 8:30قرار بود ماریا ژوزی مارتینز-پاتیچوی
اهل اسپانیا در رشته ی دو با مانع بدود. -
8:30 - 8:32او یک ستاره در حال رشد
و بسیار توانمند بود. -
8:33 - 8:37و شب قبل از مسابقه
DNA او را آزمایش کردند. -
8:37 - 8:40و دقیقا آن موقع فهمیدند که
اشتباه میکردند. -
8:40 - 8:41انگار پیش خودشان گفتند،
-
8:41 - 8:45«خب، ما مردانی که
با پوشش زنان مسابقه میدهند نمیخواهیم، -
8:45 - 8:48پس شروع به بررسی او میکنیم و
-
8:48 - 8:50مطمئن میشویم کروزومهای
X او مرتب هستند.» -
8:51 - 8:54این داستان رو از راث پاداور شنیدم
-
8:54 - 8:57که گزارشگر روزنامه نیویورک تایمز بود
-
8:57 - 8:59و او از ماریا گزارشی تهیه کرده بود.
-
9:00 - 9:04(صدای راث پاداور): به سارا گفتند که
جواب ازمایش کروموزومهایش غیرعادی است. -
9:04 - 9:06البته که در ظاهر او زنی کامل بود،
-
9:06 - 9:10کروموزومهای XY و بیضههای داخلی داشت.
-
9:10 - 9:11م و: آنها پیش خود گفتند،
-
9:11 - 9:14متاسفیم که به تو خبر بدی میدهیم
اما در حقیقت تو مرد هستی. -
9:14 - 9:17و نمیتوانی با زنها مسابقه بدهی.»
-
9:18 - 9:21صدای راث پاداور:
و اورا از تیم ملی بیرون انداختند، -
9:21 - 9:24از اقامتگاه ورزشکاران بیرون رانده شد،
-
9:24 - 9:26بورسیهاش لغو شد
-
9:26 - 9:27تعداد زیادی از دوستانش ترکش کردند،
-
9:27 - 9:30دوستان ورزشکارش او را رها کردند،
-
9:30 - 9:33مدالهایش را از دست داد
رکوردهایش از او گرفته شد. -
9:35 - 9:36م و: بعدها معلوم شد--
-
9:36 - 9:37یادتان هست گفتم که
-
9:37 - 9:40میتوانید ترکیبهای مختلفی
از X وY داشته باشید-- -
9:40 - 9:42ممکن است که ترکیبی از XY داشته باشید
و مونث باشید -
9:42 - 9:44XX داشته و مذکر باشید.
-
9:45 - 9:48در مسئله ماریا
به اصطلاح اندروژنهای بیاحساس بود. -
9:48 - 9:52به این معنی که هم بیضههای داخلی داشت--
-
9:52 - 9:54که تستسترون میساختند--
-
9:55 - 9:57اما بدنش قادر به استفاده از آنها نبود.
-
9:57 - 10:00پس اگر به تستسترون به عنوان
«نیروی قدرتمند» نگاه کنید، -
10:00 - 10:02بدن ماریا هرگز از آنها استفاده ای نمیکرد.
-
10:02 - 10:03و در نهایت،
-
10:03 - 10:06مسئولین ورزشی به او اجازه بازگشت دادند.
-
10:06 - 10:07اما کار او ساخته بود.
-
10:08 - 10:11و دقیقا اکنون میتوانید ببینید که
-
10:12 - 10:16اگر جنسیت را فقط
به بخش خاصی از بدن اختصاص دهید، -
10:16 - 10:18یا حداقل فکر کنید من که این طور میبینم؟
-
10:18 - 10:22اگر جنسیت را فقط
به بخش خاصی از بدن اختصاص دهید، -
10:22 - 10:25باعث میشود فکر کنیم
میتوانیم وارد بدن شویم، -
10:25 - 10:27و به نقطهای خاصی نگاه کنیم
-
10:27 - 10:30و به بقیه بگوییم که
آنها را -
10:30 - 10:32بهتر از خودشان میشناسیم.
-
10:32 - 10:35چیزی که به شدت من را میترساند.
-
10:36 - 10:40و کلا دیگر از زنان ورزشکار
آزمایش ژنتیک نمیگیریم، -
10:40 - 10:43اما زمانی که در ورزش صحبت تستسترون میشود
-
10:43 - 10:46میبینید که صحبتهای مشابهای زده میشود،
-
10:46 - 10:50حتی در نظرات هم میبینید
که افراد تراجنسیتی را -
10:50 - 10:53تحت تجزیه و تحلیل ژنتیکی قرار دهیم
و به آنها بگوییم که هستند. -
10:54 - 10:55واقعیت دارد،
-
10:55 - 10:59این صحبتها اخیرا مطرح شدهاند.
-
11:00 - 11:02آخرین چیزی که میخواهم
در میان بگذارم -
11:02 - 11:04جایی است که این کروموزومها
فکر مرا مشغول کردند. -
11:04 - 11:06این چیزی که ملیسا به من گفت.
-
11:07 - 11:10صدای ملیسا ویلسون:
نمیتوانید بدون کروموزوم X زنده بمانید. -
11:10 - 11:12نه غدد جنسی شما مهم است و نه هویتتان،
-
11:12 - 11:14هر انسانی باید یک کروموزوم X داشته باشد،
-
11:14 - 11:17چرا که بدون آن
بدن شما رشد نمیکند. -
11:17 - 11:19م و: چرا به این،
کروموزوم زنانه میگوییم؟ -
11:19 - 11:22خب هرگز درموردش فکر نکردم،
-
11:22 - 11:25اما هر شخصی که اینجا به عنوان بیننده
حضور دارد یک کروموزوم X دارد، -
11:25 - 11:26دروغ نمیگویم.
-
11:26 - 11:29هر آدمی در کره زمین یک کروموزوم X دارد،
-
11:29 - 11:32اما هیچ کس نمیگوید «این کروموزومی
است که همه دارند.» -
11:32 - 11:33میدانید، مثل این است که
-
11:33 - 11:36یک جورهایی X اینجاست و Y دورتر است،
-
11:36 - 11:37و واقعا باید با هم متفاوت باشند،
-
11:37 - 11:40با خودم فکر کردم خیلی بهتر میشد
-
11:40 - 11:41اگر این کروموزوم برای همه بود.
-
11:41 - 11:45و نه فقط به این خاطر که
عاشق همه شما هستم و همه شما را میخواهم، -
11:45 - 11:50بلکه به این خاطر که چون فکر میکنیم
کروموزومی زنانه است آن را نادیده میگیریم. -
11:50 - 11:54چون میخواهم برای شما ازیکی ازعجیبترین
یافتههایم بگویم. -
11:54 - 11:57وقتی درباره کروموزوم X فکر کنید،
-
11:57 - 12:01از ۱۱۰۰ ژن کروموزوم X ،
-
12:01 - 12:04حدس میزنید چه تعداد با سکس و تولیدمثل
سروکار دارند؟ -
12:04 - 12:06یک عددی را حالا در نظر بگیرید.
-
12:07 - 12:08۴ درصد.
-
12:10 - 12:13این یعنی بقیه ۹۶ درصد آن کروموزوم
-
12:13 - 12:16کارشان هیچ ربطی به غدد جنسی
شما ندارد. -
12:16 - 12:19و حدسم این است که از همه اینها،
-
12:19 - 12:21به نوعی، برخی داستانهای اجتماعی،
-
12:21 - 12:24برخی داستانهای علمی،
برخی از این حقایق، -
12:24 - 12:27به الگویی معنادار منتهی شوند،
-
12:27 - 12:29این که چرا آنها را کروموزومهای جنسی
مینامیم؟ -
12:29 - 12:32یا که شاید ما همه مانند آن اسم،
-
12:32 - 12:36باید به هود اجازه دهیم که کمی گستردهتر
-
12:36 - 12:37دربارهشان فکر کنیم؟
-
12:37 - 12:39چون اگر این کار را کنیم،
-
12:39 - 12:44خب چه بینشی بعنوان دانشمند یا
مردم پیدا خواهیم کرد؟ -
12:44 - 12:46و در این مرحله هستیم که فکرمان
به این میماند که -
12:46 - 12:48چطور میخواهیم علم را یاد دهیم،
-
12:48 - 12:49از چه حمایت مالی کنیم،
-
12:49 - 12:51این که بعنوان جامعه چه کاری
میخواهیم انجام دهیم؟ -
12:51 - 12:57و از خودم پرسیدم آیا وقتش نیست
که در بیولوژی X و Y بازنگری کنیم، -
12:57 - 12:59و حداقل،
-
12:59 - 13:02به خاطر داشته باشید که
پانویسهای تاریخ، -
13:02 - 13:07که میشود آن یارو که عبارت
«کروموزوم جنسی»را ساخت، -
13:07 - 13:11در واقع مثل این بود که، «فقط یادتان
باید، این مثل،» -
13:11 - 13:13و من نقل قول می کنم، «نوعی تندنویسی.»
-
13:14 - 13:16نباید معنای لغوی برای آن در نظر بگیریم.
-
13:17 - 13:18متشکرم.
-
13:18 - 13:21(تشویق)
- Title:
- تاریخ عجیب «کروموزومهای جنسی»
- Speaker:
- مولی وبستر
- Description:
-
طرز فکر رایج درباره جنسیت بیولوژیکی از این قرار است: مادهها دو کروموزوم X در سلولهای خود دارند، در حالی که نرها یک X ویک Y دارند. در این سخنرانی روشنگرانه، مولی وبستر نویسنده علمی و صاحب پادکست نشان میدهد چرا این به اصطلاح «کروموزومهای جنسی» پیچیدهتر از این تعریف ساده هستند -- و آشکار میکند چرا باید درباره آنها متفاوت فکر کنیم.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 13:34
Masoud Motamedifar approved Persian subtitles for The weird history of the "sex chromosomes" | ||
Masoud Motamedifar accepted Persian subtitles for The weird history of the "sex chromosomes" | ||
Masoud Motamedifar edited Persian subtitles for The weird history of the "sex chromosomes" | ||
Masoud Motamedifar edited Persian subtitles for The weird history of the "sex chromosomes" | ||
Masoud Motamedifar edited Persian subtitles for The weird history of the "sex chromosomes" | ||
Leila Ataei edited Persian subtitles for The weird history of the "sex chromosomes" | ||
Leila Ataei edited Persian subtitles for The weird history of the "sex chromosomes" | ||
Leila Ataei edited Persian subtitles for The weird history of the "sex chromosomes" |