Antik Afrika Alfabelerinde ustalık ve zarafet

Grafik tasarımcısı Saki Mafundikwa, basit alfabelerden gizli sembolik lisanlara Afrika kıtasında kullanılmış birçok yazılı iletişim türünü anlatıyor. Yazılı kelimelerin ve sembollerin içine gömülmüş tarihi ve mirası vurguluyor ve Afrikalı tasarımcılara taze ilham için bu grafik formlarına bakmayı salık veriyor. Kendisinin favori Gana sembolü Sankofa, her şeyi özetliyor: "dön ve al" ya da "Geçmişten ders al."

Birleşik Devletlerde 20 yıl kaldıktan sonra

Memleketime geri taşındım, 15 yıl önce.

ve Afrika beni geri çağırdı.

Ve ülkemdeki ilk grafik tasarım

ve yeni medya üniversitesini kurdum.

Adını da Zimbabwe Vijital Sanatlar Enstitüsü koydum.

Fikrim, hayalim aslında bir çeşit Bauhaus gibi

bir okul, yeni fikirlerin gelip soruşturulduğu

ve incelendiği,

Afrikanın yaratıcı mirasına dayalı

yeni bir görsel lisanın yaratılışı.

Lise eğitimini başarılı bir şekilde

bitirmiş yetenekli öğrencilere

iki yıllık bir diploma sunuyoruz

Ve tipografi müfredatın çok önemli bir kısmı

ve öğrencilerimize ilham için kendi içlerine bakmalarını teşvik ediyoruz

İşte öğrencilerden birinin tasarladığı bir poster

"Eğitim bir haktır." teması hakkında.

Öğrencilerim tarafından tasarlanmış bazı logolar.

Afrikanın eskilere dayanan bir yazı geleneği vardır

Ama bu pek de bilinmez,

ve ben bu konu hakkında "Afrikan Alphabets" kitabını yazdım.

Afrikada değişik yazı çeşitleri,

İlki ilkel-yazıydı

Nsibidi tarafından resmedilmiş.

ki bu sistem Güney Nijerya'daki Ejagham insanlarının

gizli topluluğuna ait bir yazı sistemidir.

Dolayısıyla özel amaçlı bir yazı sistemi

Gana'daki Akan topluluğu ve Fildişi Sahili

400 yıl kadar önce Adinkra sembollerini geliştirdi,

ve bunlar atasözleri, tarihi deyişler,

objeler, hayvanlar, bitkiler,

ve benim favori Adinkra sistemim,

Sol üstteki birinci olan.

Adı Sankofa.

"Geri dön ve al" anlamına geliyor. Geçmişten ders al.

Angola'daki Jokwe topluluğuna ait bu piktograf

dünyanın yaratılışı hikayesini anlatıyor.

Tepede Tanrı, dipte Ademoğlu,

solda güneş ve sağda ay.

Tüm yollar Tanrı'dan ve Tanrı'ya çıkıyor.

Kongo Yoruba'daki gizli topluluklar

ve Palo dinleri

Nijerya, Kongo ve Angola'da, sırasıyla

bu karışık yazı sistemini geliştirdiler.

ki bu sistem hala canlıdır ve Yeni Dünya'da

-Küba, Brezilya, Trinidad ve Haiti'de- bilinir.

Kongo Demokratik Cumhuriyetinin yağmur ormanlarında,

Ituri topluluğu

erkekler özel bir ağaçtan bir kumaş çıkarıyorlar

ve kadınlar, aynı zamanda takdir gören şarkıcılardır,

birleştirici desenler boyuyorlar

ki bu desennlerin yapısı şarkılarda söyledikleri

çok sesli yapılarla aynıdır.

Müzik notası kağıdı gibi.

Güney Afrika'da Ndebele kadınları

evlerini parlak renklere boyamak için

bu sembolleri ve geometrik desenleri kullanıyor

ve Zulu kadınları bu sembolleri

boncuklara işliyorlar ve boncuklardan da

bilezik ve kolye yapılıyor.

24 milyondan fazla kişinin konuştuğu

Amharic dilinin yazımında kullanılan ve

M.S. dördüncü yüzyılda gelişen

Etiyopik metinleri ile

Etiyopya en eski yazı geleneğine sahip.

Kamerun'daki Bamum Krallığının Kralı Ibrahim Njoya

25 yaşında Shü-mom'u yarattı.

Shü-mom bir yazı sistemi.

Heceseldir. Tam olarak bir alfabe sayılmaz.

Ve işte burada 30 yıl içinde geçirdiği

üç gelişim aşamasını görüyoruz.

Liberya'daki Vai topluluğu eskiden beri okuma-yazma bilen bir geleneğe sahiptir.

1800'lerde Avrupalılarla ilk karşılaşmalarından önce bile.

Heceseldir ve soldan sağa okunur.

Hemen yanında, Sierra Leone, Mende topluluğu da

hecesel bir sitem geliştirdi

ama onlarınki sağdan sola okunuyordu.

Afrikanın eski bir tasarım geleneği var

iyice tanımlanmış bir tasarım anlayışı

ama Afrikanın problemi şu ki,

özellikle bugünlerde, Afrika'daki tasarımcılar

her türden tasarım çeşidiyle cebelleşiyor.

Çünkü ilham için dışarıya, çevreye bakmaya

daha meyilliler.

Afrika'daki yaratıcı ruh, yaratıcı gelenek,

eskiden olduğu kadar kuvvetli,

eğer tasarımcılar kendi içlerine bakmayı başarırsa.

Bu Etiyopik haç Dr. Ron Eglash'in

söylediğini resmediyor.

" Afrika'nın hesaplama ve matematik konularına

katacak çok şeyi var, özellikle fraktaller hakkındaki sezgisel kavrayışları konusunda."

Antik Afrikalılar medeniyeti kurdular.

Onların anıtları, ki hala ayaktadır,

muhteşemliklerine en doğru kanıttır.

Büyük olasılıkla, insanlığın en büyük başarılarından biri

alfabenin icadıdır

ve bu Mezopotamya'ya atfedilmektedir

M.Ö. 1600'de çivi yazısının ve

ardından gelen Mısır hiyerogliflerinin icadı yüzünden.

Bu hikaye, tarihi bir gerçek olarak mühürlendi.

Ta ki, 1998'de

Yale profesörü John Coleman Darnell

Thebes Çölü'nde, Batı Mısır'ın kalker kayalıklarında

bu yazıtları keşfedene dek.

Ve bu yazıtlar M.Ö. 1800 ve 1900 arasında bir zamana dayanıyor

Mezopotamya'dan yüzyıllar önce.

Adı Wadi el-Hol

Keşfedildikleri yerden alıyor adını.

Bu yazıtlar -- araştırma hala devam ediyor,

sadece birkaçı deşifre edilebildi

ama akademisyenler

bu yazıtların insanlığın ilk alfabesi olduğunda hemfikir.

Burada, paleografik bir tablo görüyorsunuz.

Şu ana kadar deşifre edilmişleri gösteriyor

"alep" A harfiyle başlıyor başta,

"bêt" ortada ve devam ediyor.

Artık Afrika'nın tasarım öğrencilerinin,

bu keşifle Mısır'daki eserleri saygı gören

Senegalli Cheikh Anta Diop gibi

devlerin eserlerini

okumaları lazım.

Son sözüm muhteşem Jamaikalı lider

Marcus Mosiah Garvey'den

ve Gana'daki Akan topluluğundan

onların Sankofa adlı Adinkra sembolünden

Bu söz günümüzü bilgilendirmek ve

kendimize ve çocuklarımıza bir gelecek inşa etmek için

geçmişe yönelmemizi teşvik ediyor.

Ayrıca artık Afrikanın tasarımcılarının

dışarı bakmayı bırakmaları gerek.

Çok uzun zamandır dışarıya bakıyorlar,

fakat aradıkları şey

tam da burada, burunlarının dibinde, içlerinde.

Çok teşekkür ederim.

(Alkışlar)