< Return to Video

یک اتم واقعا چقدر کوچک‌ است؟

  • 0:00 - 0:13
    (موسیقی)
  • 0:13 - 0:15
    شما احتمالا تا حالا فهمیدید که هر چیزی تشکیل شده از
  • 0:15 - 0:17
    چیزهای بسیار کوچکی به نام اتم.
  • 0:17 - 0:20
    شما حتی ممکنست بدانید که هر اتم از ذرات کوچکتری ساخته شده
  • 0:20 - 0:22
    به نام پروتونها، نوترونها و الکترونها.
  • 0:22 - 0:25
    و ممکنست شنیده باشید که اتمها کوچک هستند.
  • 0:25 - 0:28
    اما شرط میبندم که تا حالا به اینکه اتمها واقعا چقدر کوچکند فکر نکردید.
  • 0:28 - 0:33
    خب، پاسخ اینست که آنها واقعا خیلی خیلی خیلی کوچک هستند.
  • 0:33 - 0:36
    خب شما میپرسید، واقعا اتمها چقدر کوچکند؟
  • 0:36 - 0:39
    برای فهمیدن این، بگذارید یک پرسش را مطرح کنیم:
  • 0:39 - 0:42
    چندتا اتم در یک گریپفروت هست؟
  • 0:42 - 0:45
    خب بگذارید فرض کنیم که گریپفروت تنها از اتمهای نیتروژن ساخته شده،
  • 0:45 - 0:49
    که اصلا درست نیست، اما اتمهای نیتروژن در گریپفروت وجود دارد.
  • 0:49 - 0:52
    خب، برای اینکه بتونید این را تصور کنید، بگذارید هر دانهی اتم را به اندازهی یک
  • 0:52 - 0:54
    زغالاخته بزرگ کنیم.
  • 0:54 - 0:57
    و در این صورت هر گریپفروت چقدر بزرگ میشه؟
  • 0:57 - 1:01
    آن باید به بزرگی یک - خب، در حقیقت، به اندازهی کرهی زمین میشه.
  • 1:01 - 1:05
    دیوانه کنندهست! منظورت اینه که اگر زمین را از زغالاخته پر کنم،
  • 1:05 - 1:08
    میتونم به اندازهی اتمهای نیتروژن در یک گریپفروت، زغالاخته داشته باشم؟
  • 1:08 - 1:11
    درسته! پس اندازهی یک اتم چقدر است؟
  • 1:11 - 1:14
    خب، بسیار بسیار بسیار بسیار کوچکست.
  • 1:14 - 1:16
    و میدانید چیه؟
  • 1:16 - 1:18
    حتی از این هم عجیب و غریب تر میشه.
  • 1:18 - 1:21
    بگذارید یک نگاهی به درون هر اتم بندازیم - یعنی به یک زغالاخته، باشه؟ -
  • 1:21 - 1:22
    آنجا چی میبینید؟
  • 1:22 - 1:25
    در مرکز اتم چیزی هست به نام هسته،
  • 1:25 - 1:27
    که دربرگیرندهی پروتونها و نوترونهاست،
  • 1:27 - 1:29
    و بیرون از آن شما الکترونها را خواهید دید.
  • 1:29 - 1:31
    پس هستهاتم چه قدر بزرگست؟
  • 1:31 - 1:34
    خب، اگر اتمها مانند زغالاخته در کرهی زمین باشند، یک هسته چقدر میتونه باشه؟
  • 1:34 - 1:37
    ممکنست تصویرهای قدیمی از اتم را از کلاس علومتان به خاطر داشته باشید،
  • 1:37 - 1:41
    جایی که این نقطههای کوچک را روی صفحه میدیدید با یک پیکان که به سوی هسته نشانه رفتند.
  • 1:41 - 1:44
    خب، آن تصویرها، راستش آنها در مقیاس درست کشیده نشدند.
  • 1:44 - 1:45
    پس یه جورایی نادرست هستند.
  • 1:45 - 1:47
    پس یک هسته واقعا چه اندازهست؟
  • 1:47 - 1:50
    اگر یک زغالاخته را بشکافی
  • 1:50 - 1:52
    و به دنبال هسته بگردیم،
  • 1:52 - 1:55
    میدانید چیه؟ غیر قابل دیدنست.
  • 1:55 - 1:57
    خیلی کوچکتر از آنست که بشه دید!
  • 1:57 - 2:00
    بسیارخوب. بگذارید اتم را بزرگ کنیم - زغالاخته را -
  • 2:00 - 2:02
    به اندازهی یک خانه بزرگش کنیم.
  • 2:02 - 2:05
    بنابراین یک توپ را به بزرگی یک خانهی دوطبقه تصور کنید.
  • 2:05 - 2:08
    بگذارید به دنبال هسته در مرکز اتم بگردیم.
  • 2:08 - 2:11
    و میدانید چیه؟ بازهم به سختی قابل دیدنست.
  • 2:11 - 2:14
    برای اینکه ذهنمان بتونه تصور کند که یک هسته چه اندازهست،
  • 2:14 - 2:19
    باید زغالاخته را به اندازهی یک استادیوم فوتبال بزرگ کنیم.
  • 2:19 - 2:22
    خب یک توپ را به اندازهی یک استادیوم فوتبال تصور کنید،
  • 2:22 - 2:25
    و درست در مرکز اتم،
  • 2:25 - 2:27
    میتونید هسته را پیدا کنید، و میتونید آن را ببینید!
  • 2:27 - 2:31
    و آن به اندازهی یک تیلهی کوچک خواهد بود.
  • 2:31 - 2:34
    و باز هم هست، اگر تا حالا مغزتان سوت نکشیده باشد.
  • 2:34 - 2:38
    بگذارید اتم را کمی بیشتر بررسی کنیم. اتم شامل پروتونها، نوترونها و الکترونهاست.
  • 2:38 - 2:40
    پروتونها و نوترونها درون هسته جای دارند،
  • 2:40 - 2:42
    و تقریبا تمام جرم اتم را دربرمیگیرند.
  • 2:42 - 2:45
    بسیار دورتر از آنها نزدیک به لبهی آن٬ الکترونها جای دارند.
  • 2:45 - 2:48
    بنابراین اگر اتم مانند یک توپ به اندازهی یک استادیوم فوتبال باشد،
  • 2:48 - 2:50
    که هسته در مرکز و الکترونها در لبهی آن است،
  • 2:50 - 2:53
    چه چیزی میان هسته و الکترون هست؟
  • 2:53 - 2:56
    پاسخ به طور غافلگیرکنندهای اینست، فضای خالی.
  • 2:56 - 2:59
    (صدای باد)
  • 2:59 - 3:02
    درسته. خالی!
  • 3:02 - 3:05
    میان هسته و الکترونها ناحیهی پهناوری از فضای خالی هست.
  • 3:05 - 3:08
    دراصل، به لحاظ فنی تعدادی میدان الکترومغناطیسی وجود دارد،
  • 3:08 - 3:11
    اما به مفهوم جرم، ماده، کاملا خالیست.
  • 3:11 - 3:14
    به یاد بیارید که این نواحی پهناور از فضای خالی
  • 3:14 - 3:16
    در درون زغالاختهست، که آن در درون کرهی زمین قرار دارد،
  • 3:16 - 3:19
    که در واقع اتمهای درون یک گریپفروت هستند.
  • 3:19 - 3:23
    بسیارخب، یک چیز دیگر، میخوام حتی بیشتر از این شگفتانگیز باشم.
  • 3:23 - 3:26
    از آنجاییکه کم و بیش همهی جرم اتم در هسته قرار دارد -
  • 3:26 - 3:29
    راستش، مقداری جرم در الکترونها وجود دارد،
  • 3:29 - 3:31
    اما بیشتر آن در هسته است -
  • 3:31 - 3:33
    هستهی اتم چقدر سنگینست؟
  • 3:33 - 3:35
    خب، پاسخ دیوانه کنندهست.
  • 3:35 - 3:37
    چگالی یک هستهی معمولی
  • 3:37 - 3:41
    چهار برابر ۱۰ به توان ۱۷ کیلوگرم در هر متر مکعبست.
  • 3:41 - 3:44
    اما سختست که این را تصور کنیم. بسیار خوب، من آن را با واحدهای انگلیسی میگم.
  • 3:44 - 3:47
    ۲/۵ برابر ۱۰ به توان ۱۶
  • 3:47 - 3:49
    پوند در هر فوت مکعب.
  • 3:49 - 3:51
    بسیارخوب، هنوزهم سخت میشه ازش سر در آورد.
  • 3:51 - 3:53
    خب، این کاریست که میخوام بکنم.
  • 3:53 - 3:56
    یک جعبه بسازید که اندازهاش یک فوت در یک فوت در یک فوت باشد.
  • 3:56 - 4:00
    حالا بگذارید بریم و همهی هستههای اتم را از یک ماشین معمولی برداریم.
  • 4:00 - 4:03
    خب، ماشینها به طور میانگین دو تن وزن دارند.
  • 4:03 - 4:06
    چندتا هستهی ماشین را باید در جعبه بگذاریم
  • 4:06 - 4:09
    تا چگالی جعبهی یکفوتی شما به اندازهی هسته بشه؟
  • 4:09 - 4:12
    یک ماشین؟ دو تا؟ ۱۰۰ تا چی؟
  • 4:12 - 4:15
    نه، نه و نه.
  • 4:15 - 4:17
    پاسخ بسیار بیشترست.
  • 4:17 - 4:20
    ۶/۲ میلیارد تا.
  • 4:20 - 4:23
    این تقریبا برابر تعداد آدمهای کرهی زمین است.
  • 4:23 - 4:26
    یعنی اگر هرکسی روی زمین یک ماشین داشت -
  • 4:26 - 4:28
    در حالی که اینطور نیست -
  • 4:28 - 4:31
    و همهی این ماشینها را در جعبهتان بگذارید،
  • 4:31 - 4:35
    چگالی جعبه تقریبا به اندازهی هسته میشه.
  • 4:35 - 4:40
    یعنی من دارم میگم که اگر همهی ماشینهای جهان را بردارید و آن را دریک جعبهی یک فوتی بگذارید،
  • 4:40 - 4:43
    چگالی یک هستهی اتم را خواهید داشت.
  • 4:43 - 4:45
    بسیار خوب، بگذارید مرور کنیم.
  • 4:45 - 4:48
    اتم بسیار بسیار بسیار کوچک است.
  • 4:48 - 4:52
    اتمهای موجود در گریپفروت را مانند زغالاخته در کرهی زمین در نظر بگیرید.
  • 4:52 - 4:55
    هسته به طور دیوانه کننده ای کوچکست.
  • 4:55 - 4:59
    حالا به درون زغالاخته نگاه کنید، و آن را به اندازهی یک استادیوم فوتبال بزرگ کنید.
  • 4:59 - 5:02
    و حالا هسته یک تیله در وسط آن است.
  • 5:02 - 5:06
    اتم از نواحی پهناوری از فضای خالی درست شده.
  • 5:06 - 5:08
    عجیبست.
  • 5:08 - 5:10
    هسته بطور دیوانه کننده ای سنگینست.
  • 5:10 - 5:13
    به گذاشتن همهی ماشینها در جعبهی یک فوتی فکر کنید.
  • 5:13 - 5:16
    فکر کنم خسته شدم.
  • 5:16 - 5:19
    (خمیازه)
Title:
یک اتم واقعا چقدر کوچک‌ است؟
Speaker:
Jon Bergmann
Description:

اتم‌ها واقعا چقدر کوچک‌ هستند؟ و درون آنها چیست؟ پاسخ، حتی برای آنها که گمان می‌کنند که پاسخ را می‌دانند، مسحور کننده است. این انیمیشن با دورِ تند از استعارات چشمگیری سود می‌برد (یک زغال‌اخته را به اندازه‌ی یک استادیوم فوتبال تصور کنید!) تا حسی واقعی را از واحدهای سازنده‌ی جهانمان ایجاد کند.
درس‌گفتار از جاناتان بِرگمن، پویانمایی از کاگنتیو مدیا.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:28
b a approved Persian subtitles for Just How Small is an Atom?
b a edited Persian subtitles for Just How Small is an Atom?
soheila Jafari accepted Persian subtitles for Just How Small is an Atom?
soheila Jafari edited Persian subtitles for Just How Small is an Atom?
Mana Ahmady added a translation

Persian subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.