-
ინგლისურ ენაში მეტყველების
სხვადასხვა ნაწილებია.
-
მაგალითად არსებითი სახელი, ზედსართავი
სახელი, ზმნიზედა, ზმნა.
-
ასევე გვაქვს წესები, რომლებიც გვასწავლიან
თუ როგორ შევუთავსოთ ისინი ერთმანეთს.
-
თუ ვიტყვით ასეთ რამეს " ძაღლი წიგნებს
ჩემი ჭამს" ვერ გაიგებთ ჩემს ნათქვამს.
-
თუ აქამდე ვერ ხვდებოდით, არ შეგიძლიათ
ორი არსებითი სახელის და ზმნიზედის
-
ზმნის წინ უბრალოდ მოთავსება.
ასე არ გამოდის.
-
ადგილები რომ შემეცვალა სიტყვებისთვის
და მეთქვა "ჩემი ძაღლი ჭამს წიგნებს"
-
მიხვდებოდით რას ვამბობ.
-
სიტყვა "ჭამს" შემიძლია შევცვალო სხვა ზმნით
მაგალითად "ისვრის".
-
წინადადებას მაინც ექნებოდა შინაარსი,
მიუხედავად აზრისა.
-
პროგრამირებაში მეტყველების ნაწილების
ნაცვლად გვაქვს ტიპები.
-
თქვენ უკვე ნახეთ ერთ-ერთი მათგანი -
რიცხვები. ხატვის დროს ხშირად ვიყენებთ.
-
ენის მსგავსად, ზოგჯერ უნდა გამოვიყენოთ
რიცხვები, ზოგჯერ არა.
-
აქ რომ დამეწერა "100 -", მაშინ შემდეგ
რასაც დავწერ, უნდა იყოს რიცხვი.
-
ან რაიმე, რაც რიცხვად გამოითვლება
მაგალითად "14 + 15".
-
100-ის შემდეგ ადგილი რომ გამომეტოვებინა,
რიცხვს ვეღარ დავწერდი.
-
"100 10" არაფერს არ ნიშნავს.
-
პროგრამირებაში არის სხვა ტიპიც,
რომელსაც ბულის რიცხვი(ბულეანი) ჰქვია.
-
იგი გამოიგონა ჯორჯ ბულმა, ამის
გამო დაერქვა ეს სახელი.
-
რიცხვებისგან განსხვავებით, რომელთაც
უამრავი მნიშვნელობა შეიძლება ჰქონდეთ
-
ბულის ცვლადს შეიძლება
მხოლოდ ორი მნიშვნელობა ჰქონდეს
-
true(ჭეშმარიტი) ან false(მცდარი).
-
როგორც ხედავთ, როცა მათ ვბეჭდავ ისინი
ლურჯდებიან.
-
ეს ნიშნავს რომ მათ
სპეციალური მნიშვნელობა აქვთ.
-
ჩვენ უკვე გამოვიყენეთ ბულის ცვლადები,
შეიძლება არ შეგინიშნავთ.
-
ეს იყო if(თუ) ოპერატორთან
-
მოდი, გავიხსენოთ, თუ როგორ მუშაობდა if
-
შევქმნი ცვლადს სახელად "number" და
გავუტოლებ 40-ს.
-
დავწერ if-ს, თუ რიცხვი
ნაკლებია 50-ზე,
-
დავხატავ პირველ წრეწირს.
-
დავაკოპირებ ამას თუ მტკიცებაში
და ყველაფერს წინ Tab-ით წავწევ
-
ეს ხაზი ამბობს, რომ თუ რიცხვი ნაკლებია
50-ზე (და ეს ასეა), მაშინ დაიხატება წრე.
-
და თუ რიცხვს გავზრდი, წრე გაქრება.
-
ფრჩხილებში მოქცეული გამოსახულება
სინამდვილეში ბულის ტიპისაა
-
დაიმახსოვრეთ, მათემატიკური გამოსახულება
ყოველთვის გამოითვლება რიცხვში
-
მაგალითად 3+2+4*8
-
ბულის ტიპის გამოსახულება კი
იღებს ლოგიკურ მნიშვნელობას (true ან false)
-
კარგი ხერხი იმის შესამოწმებლად, არის
თუ არა გამოსახულება ბულის ტიპის, ასეთია:
-
დავუწეროთ წინ "არის თუ არა"
და აღვიქვათ ეს როგორც შეკითხვა.
-
თუ ეს შეკითხვას ჰგავს, მაშინ ეს
ბულის ტიპის გამოსახულებაა.
-
მაგალითად, არის თუ არა
ეს რიცხვი 50-ზე პატარა? დიახ.
-
შესაბამისად ეს ბულის ტიპის გამოსახულებაა.
-
თუ მექნებოდა ასეთი რამ "4+4" და
ვეცდებოდი კითხვას, "არის თუ არა 4 +4?"
-
არა, ეს გამოსახულება არ არის ბულის ტიპის.
-
დავუბრუნდეთ if-ს.
ფრჩხილებში შემიძლია ნებისმიერი რამ ჩავუსვა
-
თუ ის ბულის ცვლადია
ან ბულის ტიპის გამოსახულება.
-
მაგალითად, "if (true)", ამ შემთხვევაში
წრე ყოველთვის დაიხატება.
-
ან "if (false)", მაშინ წრე
არასდროს დაიხატება.
-
ასევე მაგალითად if(3 < 4)
("თუ 3 ნაკლებია 4-ზე")
-
რაც ასევე ბულის ტიპის გამოსახულებაა
-
და ის ყოველთვის ჭეშმარიტია, წრე აქაც
სულ იქნება დახატული.
-
თუ გვექნება if (3 > 4)("თუ 3 მეტია 4-ზე"),
ეს ყოველთვის მცდარი იქნება.
-
ასევე შემიძლია ბულის რიცხები
ცვლადებს მივანიჭო.
-
ახლა შევქმნი ახალ ცვლადს, რომელსაც
დავარქმევ winstonIsCool-ს
-
და მივანიჭებ ბულის ტიპის მნიშვნელობას
-
true-ს ან false-ს.
ვთქვათ, true-ს.
-
ახლა ამ ცვლადს აქვს
ბულის ტიპის მნიშვნელობა
-
შემიძლია დავაკოპირო
და ჩავსვა ამ if-ში.
-
როგორც ხედავთ, წრეწირი დაიხაზა, იმიტომ რომ
winstonIsCool-ის მნიშვნელობა true-ა.
-
ეს შემიძლია შევცვალო ბულის ტიპის
გამოსახულებით,
-
2 < 4 ("2 ნაკლებია 4-ზე").
-
თუ ქმნით ცვლადს, რომელსაც უნდა
ჰქონდეს ბულის ტიპის მნიშვნელობა,
-
უნდა მისცეთ ისეთი სახელი
-
რომელიც აღნიშნავს მდგომარეობას,
როდესაც ცვლადი არის true, ანუ ჭეშმარიტი.
-
კარგი ხერხი იმის შესამოწმებლად,
რამდენად კარგი სახელი შეურჩიეთ ცვლადს:
-
დაუმატეთ წინ "თუ" და ნახეთ,
რამდენად აზრიანი პირობა გამოვიდა
-
დავივიწყოთ WinstonIsCool-ი, უკვე
ვიცით რომ ეს ჭეშმარიტია.
-
ვთქვათ, გვაქვს ცვლადი სახელად "მაფინები".
-
თუ მაფინები.
-
ეს არაფერს გვეუბნება, შესაბამისად
ცუდი სახელია ბულის ტიპის ცვლადისთვის.
-
მაგრამ, რომ ერქვას muffinsAreBaking
("მაფინები ცხვება"), აზრი ექნებოდა.
-
როდესაც ცვლადი იქნება ჭეშმარიტი,
მაშინ მაფინები ცხება.
-
და არ მკითხოთ, როგორები.
მნიშვნელოვანი არ არის.
-
მოდი, ახლა დავუბრუნდეთ if (number < 50)–ს
("თუ რიცხვი ნაკლებია 50-ზე"-ს).
-
ახლა ვნახოთ
ბულის ტიპის სხვა გამოსახულებები.
-
ჩვენ უკვე ვნახეთ
"მეტია"(>) და "ნაკლებია"(<)
-
მაგრამ ასევე შეგვიძლია გამოვიყენოთ
"ნაკლებია ან ტოლია"(<=)
-
ვცადოთ, if (number <= 48)
("თუ რიცხვი ნაკლებია ან ტოლია 48-ის").
-
ასევე შეგვიძლია დავწეროთ if (number >= 48)
("თუ რიცხვი მეტია ან ტოლი 48-ის").
-
თუ ეს ასეა, დაიხატება მარჯვენა ზედა
წრეწირი.
-
და თუ გვინდა შევამოწმოთ არის თუ არა ორი
რამ ერთმანეთის ტოლი,
-
ჩვენ შეგვიძლია დავწეროთ "if (number"
და სამი ტოლობის ნიშანი - "=== 48)".
-
უფრო ჰგავს ტოლობის იმ ნიშანს,
რომელიც მათემატიკაში ვისწავლეთ.
-
ოღონდ ამჯერად ზედიზედ 3-ია.
-
მგონი ზედმეტიც.
-
საბოლოოდ, თუ გვინდა შევამოწმოთ
ორი რამის უტოლობა,
-
შეგვიძლია დავწეროთ
"თუ რიცხვი" და შემდეგ ძახილის ნიშანი
-
და ორი ცალი ტოლობის ნიშანი. "!==48".
-
და დაიხატება საბოლოო წრეწირიც.
-
თუ ზემოთ ავიხედავთ, ვნახავთ, რომ
რიცხვი უდრის 48-ს.
-
იგი ნაკლებია და ტოლია 48-ის, ამიტომაც
ზედა მარცხენა წრეწირი ხატია.
-
ასევე მეტია და ტოლი 48-ის,
ასევე უდრის 48-ს,
-
მაგრამ არ არ უდრის 48-ს, ამიტომაც
არ გვაქვს ქვედა მარჯვენა წრეწირი.
-
და თუ შევცვლით რიცხვს ვნახავთ, რომ
ზოგი წრეწირი დაიხატება და ზოგიც გაქრება.
-
ახლა თქვენ იცით ბულის ტიპის შესახებ.
-
მათემატიკური გამოსახულებების ნაირად,
-
ბულის ტიპის გამოსახულებებიც შეიძლება
ძალიან გართულდეს.
-
მაგრამ, ამის შესახებ
სხვა დროს ვისაუბროთ.