-
Burada 3 üstəgəl kökdə 5x + 6 ifadəsi
-
bərabərdir 12 tənliyi verilib.
-
Burada belə tip tənlikləri həll etmənin
-
əsas yolu, kökaltı işarəsindən azad etmək,
-
yəni kvadrata
-
yüksəltməkdir.
-
Amma diqqətli olmaq lazımdır,
-
çünki, burada kökaltı işarəsindən
-
azad etdikdə, kvadrat köklərlə olan
-
bağlılıq itir.
-
Nə mənfi kvadrat kök nə də üstəgəl ya çıx
-
kvadrat kök.
-
Sadəcə müsbət kvadrat kökü götürürük.
-
Son cavabı aldıqda,
-
onu yoxlamalı və
-
uyğun olduğuna baxmalıyıq.
-
Cəhd edək.
-
Nə dediyimi etməyə çalışaq.
-
İlk olaraq, bunu tənliyin bir
-
tərəfinə ayırmaq istəyirəm.
-
Bunu etmək üçün 3-dən azad etməliyik.
-
3-dən azad etməyin ən yaxşı yolu,
-
sol tərəfdən 3 çıxmaqdır.
-
Bunu sol tərəfdə edirəmsə,
-
sağ tərəfdə də etməliyəm.
-
Yoxsa onlar
-
bərabər olmaz.
-
Sol tərəf kökdə 5x üstəgəl 6-ya
-
sadələşir.
-
Bu 12 çıx 3-ə bərabərdir.
-
Yəni 9-a.
-
İndi isə hər iki tərəfi kvadrata yüksəldə bilərik.
-
Yəni, kökdə 5x üstəgəl 6 və 9-u
-
kvadrata yüksəldə bilərik.
-
Bunu etdikdə 5x üstəgəl 6 alırsınız.
-
Əgər kökdə 5x üstəgəl 6-nı kvadrata yüksəltsəniz,
-
nəticədə 5x üstəgəl 6 alarsınız.
-
Əslində burada bir qədər
-
qarışıqlıq yaranır, çünki, mənfi 5x üstəgəl 6-nı da
-
kvadrata yüksəltsəydik, eyni nəticəni alardıq.
-
Ona görə
-
kvadrat köklə işlədikdə
-
bir qədər diqqətli olmalıyıq.
-
Sol tərəfdə 5x üstəgəl 6 alırıq.
-
Sağ tərəfdə isə 81 alırıq.
-
Burada sadəcə xətti tənlik alınır.
-
Burada x-ı ayırmaq istəyirik.
-
Hər iki tərəfdən 6 çıxaq.
-
Sol tərəfdə 5x və sağ tərəfdə
-
75 var.
-
Hər iki tərəfi 5-ə bölə bilərik.
-
Burada x 15 alınır, düzdür?
-
5 vur 10 50 edir.
-
5 vur 5 25 edir və nəticədə 75 alırıq.
-
X bərabərdir 15 alırıq, amma
-
doğru olduğuna
-
əmin olmalıyıq.
-
Əgər mənfi kvadrat kök
-
olsaydı, bəlkə də uyğun olardı.
-
Ona görə müsbət
-
kvadrat kök üçün də uyğun
-
olduğuna baxmalıyıq.
-
Gəlin tənliyimizdə tətbiq edək.
-
Burada 3 üstəgəl 5 vur 15 üstəgəl 6-nın
kvadrat kökünü alırıq.
-
Yəni, 75 üstəgəl 6.
-
15 vur 5-i buradan götürdüm.
-
Həlli yerinə qoyduq.
-
12-yə bərabər olmalıdır.
-
Ya da 3 üstəgəl kökdə 75 üstəgəl 6
-
12-yə bərabər olmalıdır.
-
Kökdə 81, müsbət 9 edir.
-
3 üstəgəl 9, 12-yə bərabər olmalıdır,
-
deməli, doğrudur.
-
Cavabımız doğrudur.