Return to Video

Eşitlikler 3

  • 0:01 - 0:04
    Şimdi, daha karışık bir denklem çözmeye çalışalım.
  • 0:04 - 0:15
    Diyelim ki elimizde 2x+3 var.
  • 0:15 - 0:23
    Bu da eşittir 5x-2
  • 0:23 - 0:25
    Öncelikle bu biraz zor görülebilir..
  • 0:25 - 0:27
    Denklemimizin her iki tarafında bilinmeyenlerimiz (x) var.
  • 0:27 - 0:29
    Bilinen sayılarla toplama ve çıkarma işlemleri yapıyoruz..
  • 0:29 - 0:31
    Nasıl çözdüğümüze bakalım?
  • 0:31 - 0:32
    ve bunu farklı yollarla yapacağız.
  • 0:32 - 0:35
    Bilmemiz gereken en önemli şey ise,
  • 0:35 - 0:35
    x i yalnız bırakmak istiyoruz..
  • 0:35 - 0:38
    yalnız bırakılan x in bi değere eşit olduğunu görüyoruz.
  • 0:38 - 0:40
    x eşittir bir değere..
  • 0:40 - 0:42
    Böylelikle denklemi çözmüş oldunuz.
  • 0:42 - 0:44
    Tekrar geriye dönüp işlem sırasını kontrol edebilirsiniz.
  • 0:44 - 0:46
    Yapacağımız şey ise, birkaç işlem yaparak
  • 0:46 - 0:49
    eşitliğin her iki tarafında, x'i yalnız bırakmak.
  • 0:49 - 0:52
    Ama bunu yaparken aslında neler olduğunu
  • 0:52 - 0:52
    görmek istiyorum.
  • 0:52 - 0:55
    Çünkü "Kurallar neydi?" ya da "Denklemi çözmenin aşamaları nasıldı?"
  • 0:55 - 0:56
    diye sormanızı istemiyorum.
  • 0:56 - 0:59
    ya da "Bunun uygun olup olmadığını unuttum" gibi
  • 0:59 - 1:01
    Eğer bunu gözünüzde canlandırırsanız, neyi yapıp yapmamanız gerektiğini
  • 1:01 - 1:03
    sezgilerinizle çözebileceksiniz.
  • 1:03 - 1:04
    O zaman bunu gözümüzde canlandıralım.
  • 1:04 - 1:07
    Denklemimizin sol tarafında 2x var
  • 1:07 - 1:10
    Bu x artı x olur.
  • 1:10 - 1:13
    Ve sonra artı 3 var.
  • 1:13 - 1:14
    Artı 3
  • 1:14 - 1:18
    Yani bu artı 1 artı 1 artı 1 yapar.
  • 1:18 - 1:20
    Bu 3'le aynı şey yapar.
  • 1:20 - 1:22
    3 tane daire de çizebilirdim
  • 1:22 - 1:24
    Aynı renkte yapalım
  • 1:24 - 1:25
    artı 3.
  • 1:25 - 1:29
    Bu da 5x eder.
  • 1:29 - 1:30
    Bunu mavi yapalım
  • 1:30 - 1:32
    Bu 5x eder.
  • 1:32 - 1:37
    O halde, 1, 2, 3, 4, 5.
  • 1:37 - 1:38
    Ve bunu netleştirmek istedim.
  • 1:38 - 1:40
    Bunu aslında hiçbir zaman bu şekilde yapmak zorunda değilsiniz
  • 1:40 - 1:41
    eğer soru çözüyorsanız.
  • 1:41 - 1:43
    Sadece cebirsel stepleri yapmalısınız.
  • 1:43 - 1:46
    Ama bunu böyle yapıyorum ki eşitliğin
  • 1:46 - 1:48
    ne dediğini kafanızda canlandırın.
  • 1:48 - 1:51
    solda turuncuyla 2x artı 3
  • 1:51 - 1:54
    sağda 5x eksi 2.
  • 1:54 - 1:57
    O zaman eksi 2, yazabiliriz ki-- Bunu farklı renkle yapayım
  • 1:57 - 1:59
    pembeyle yapayım.
  • 1:59 - 2:05
    O zaman eksi 2, bunu eksi 1 ve eksi 1 gibi yapacağım.
  • 2:05 - 2:08
    Şimdi bu x'leri aynı tarafta toplayarak
  • 2:08 - 2:09
    yalnız bırakacağım.
  • 2:09 - 2:11
    O halde bunu nasıl yapacağız?
  • 2:11 - 2:13
    Peki, bunu yapmanın yolları var.
  • 2:13 - 2:15
    Biz bu 2 x'i iki taraftan da
  • 2:15 - 2:16
    çıkarabiliriz.
  • 2:16 - 2:18
    Ve bu oldukça mantıklı.
  • 2:18 - 2:20
    Çünkü sonunda 5x eksi 2x olacak.
  • 2:20 - 2:23
    Sağ tarafta x'ler pozitif olacak.
  • 2:23 - 2:25
    Ya da aslında her iki taraftan da 5x çıkarabiliriz.
  • 2:25 - 2:26
    Ve bu cebirdeki düzenli olan şeydir.
  • 2:26 - 2:30
    Mantıklı işlemler yaparsanız, eninde sonunda
  • 2:30 - 2:31
    doğru cevabı alacaksınız.
  • 2:31 - 2:34
    O zaman her iki taraftan da 2x
  • 2:34 - 2:36
    çıkararak başlayalım.
  • 2:36 - 2:38
    Ve burada bahsettiğim, 2x'leri
  • 2:38 - 2:40
    soldan yok edeceğim.
  • 2:40 - 2:42
    Ve bu 2x'leri sola atlatarak,
  • 2:42 - 2:45
    sağdaki 2x'leri yok edeceğim.
  • 2:45 - 2:46
    Aynen böyle.
  • 2:46 - 2:47
    Bu bize ne verir?
  • 2:47 - 2:50
    2x'leri çıkarıyoruz.
  • 2:50 - 2:51
    Soldaki 2x'leri.
  • 2:51 - 2:54
    Ve sonra sağdaki 2x'leri de çıkaracağım.
  • 2:54 - 2:57
    Solda sadeleşecek ne kaldı?
  • 2:57 - 2:59
    2x artı 3 eksi 2x var.
  • 2:59 - 3:01
    Bu 2x'ler birbirini götürür.
  • 3:01 - 3:04
    O zaman sadece---sadece 3 kalır.
  • 3:04 - 3:06
    Ve burada ne var görelim.
  • 3:06 - 3:07
    Bu 2 tane x'i aldım.
  • 3:07 - 3:11
    Yalnızca artı 1 artı 1 artı 1 kaldı.
  • 3:11 - 3:15
    Sağda da 5x eksi 2x.
  • 3:15 - 3:17
    Bunlar var.
  • 3:17 - 3:18
    5x eksi 2x var.
  • 3:18 - 3:22
    Ve sadece 1,2,3x kaldı.
  • 3:22 - 3:24
    3 eşittir 3x.
  • 3:24 - 3:27
    Ve sonra burada da eksi 2 var
  • 3:27 - 3:29
    Burada eksi 2 var
  • 3:29 - 3:31
    Yani normalde soruyu çözüyor olsaydınız
  • 3:31 - 3:33
    sadece solda nelerin olduğunu yazmanız gerekirdi
  • 3:33 - 3:34
    O halde sonra ne yapabiliriz?
  • 3:34 - 3:36
    Hatırlayın, x'i yalnız bırakacağız.
  • 3:36 - 3:39
    O zaman tüm x leri sağa alalım.
  • 3:39 - 3:41
    Eğer bu eksi 2'den kurtulursak,
  • 3:41 - 3:43
    sağ taraftan atsak, x'ler yalnız kalacak.
  • 3:43 - 3:45
    Tek başlarına olacaklar.
  • 3:45 - 3:47
    Eğer gözümüzde canlandırırsak,
  • 3:47 - 3:48
    bu eksi 2'den nasıl kurtulabiliriz?
  • 3:48 - 3:50
    Bu eksi 1, bu eksi 1.
  • 3:50 - 3:53
    Peki her tarafa 2 ekleyebiliriz.
  • 3:53 - 3:55
    Burada ne oluşacağını düşünelim.
  • 3:55 - 3:58
    O halde eğer 2 eklersek, bunu yapacağım.
  • 3:58 - 3:59
    artı 1 artı 1.
  • 3:59 - 4:00
    Bunu açıkça göreceğiz.
  • 4:00 - 4:01
    2 ekliyoruz.
  • 4:01 - 4:03
    Sonra sola 2 ekleyeceğiz
  • 4:03 - 4:05
    1 artı 1 artı.
  • 4:05 - 4:07
    Ne oldu?
  • 4:07 - 4:08
    Burada da yapayım.
  • 4:08 - 4:09
    O zaman 2 ekleyeceğiz
  • 4:09 - 4:12
    2 ekleyeceğiz.
  • 4:12 - 4:13
    Sol tarafa ne oldu?
  • 4:13 - 4:18
    3 artı 2 5'e eşit oldu.
  • 4:18 - 4:22
    Ve bu 3x eksi 2 artı 2 etti.
  • 4:22 - 4:23
    Bunlar birbirini götürdü.
  • 4:23 - 4:27
    Ve sadece 3x kaldı.
  • 4:27 - 4:28
    Burada da görelim
  • 4:28 - 4:31
    Solda 1 artı, 1 artı 1 artı 1 artı 1 var.
  • 4:31 - 4:33
    5 tane 1 ya da 5'imiz var.
  • 4:33 - 4:36
    Ve solda da 3 tane x var.
  • 4:36 - 4:37
    tam burada.
  • 4:37 - 4:39
    ve sonra eksi 1 eksi1 var
  • 4:39 - 4:42
    artı 1 artı 1 eksi 1 götürdü.
  • 4:42 - 4:43
    Buradan 0 kaldı
  • 4:43 - 4:44
    Birbirini götürdü.
  • 4:44 - 4:48
    Sadece 5 eşittir 3x kaldı.
  • 4:48 - 4:51
    O zaman 1,2,3,4,5 eşittir 3x
  • 4:51 - 4:54
    yok ettiklerimizi sileyim ki,
  • 4:54 - 4:56
    daha temiz görünsün.
  • 5:00 - 5:02
    Bunlar bizim önceden götürdüklerimiz.
  • 5:03 - 5:04
    Bunları temizleyeyim
  • 5:04 - 5:08
    Bunu da temizleyeyim, şu şekilde.
  • 5:08 - 5:09
    Düzenle.
  • 5:09 - 5:09
    Temizle.
  • 5:09 - 5:13
    Şimdi sadece 1,2,3,4,5 var
  • 5:13 - 5:14
    Aslında bunu yukarı oynatalım.
  • 5:19 - 5:23
    O halde bunu sadece şuraya oynatacağım.
  • 5:23 - 5:26
    Şimdi 1,2,3,4,5 var
  • 5:26 - 5:29
    Bunlar burada toplandı, 3x'e eşitlendi.
  • 5:29 - 5:30
    Bunlar birbirini götürdü.
  • 5:30 - 5:31
    Böylece burada hiçbir şey kalmadı.
  • 5:31 - 5:34
    Şimdi bunu çözmek için her iki tarafı
  • 5:34 - 5:36
    3'e böleceğiz.
  • 5:36 - 5:37
    Bunu canlandırmak biraz
  • 5:37 - 5:39
    zor olacak
  • 5:39 - 5:43
    Ama eğer iki tarafı da 3'e bölersem ne elde edeceğim?
  • 5:43 - 5:44
    Solu 3'e bölelim
  • 5:44 - 5:46
    sağı 3'e bölelim.
  • 5:46 - 5:49
    3'e bölmemizin tüm nedeni, x'in
  • 5:49 - 5:51
    kat sayısının 3 oluşu.
  • 5:51 - 5:54
    3, x'in katsayısı.
  • 5:54 - 5:56
    Bu kelime, bilinmeyenin çarpıldığı sayı anlamına
  • 5:56 - 5:57
    gelir.
  • 5:57 - 6:00
    Çözmeye çalıştığımız sayı, bulmaya çalıştığımız bilinmeyendir.
  • 6:00 - 6:02
    O halde 3'ler gitti.
  • 6:02 - 6:06
    Sağda sadece x kaldı
  • 6:06 - 6:08
    solda 5/3 kaldı.
  • 6:08 - 6:11
    Yani x eşittir 5/3
  • 6:11 - 6:13
    Ve bu gördüklerimizden farklı.
  • 6:13 - 6:16
    Şimdi sağda x var ve solda da
  • 6:16 - 6:17
    x'in değeri var
  • 6:17 - 6:18
    Bu tamamen doğru.
  • 6:18 - 6:22
    Bu 5/3 eşittir x demekle
  • 6:22 - 6:25
    x eşittir 5/3 aynı şeylerdir.
  • 6:25 - 6:26
    Tamamen aynı.
  • 6:26 - 6:27
    Tamamen eşit.
  • 6:27 - 6:29
    Biz bazen buna daha fazla alışırız ancak bu
  • 6:29 - 6:32
    tamamen aynı şey.
  • 6:32 - 6:35
    Eğer bunu tam sayılı kesir gibi yazmak istersem,
  • 6:35 - 6:38
    tam sayılı kesir şeklinde, 5 eğer 3'e bölünürse
  • 6:38 - 6:39
    2 kalan verir.
  • 6:39 - 6:43
    O zaman bu 1 tam 2/3 etti.
  • 6:43 - 6:45
    O zaman bu 1 tam 2/3 etti.
  • 6:45 - 6:49
    O zaman biz bunu x eşittir 1 tam 2/3 olarak yazabiliriz.
  • 6:49 - 6:52
    Ve bunu bırakıp asıl
  • 6:52 - 6:53
    soruya geri döneceğim.
  • 6:53 - 6:55
    Ve bakalım sağlaması doğru çıkacak mı?
  • 6:55 - 6:57
    Şimdi düşünün ki, biliyorsunuz, nasıl 1 tam
  • 6:57 - 6:58
    2/3 elde edildi, haydi düşünelim.
  • 6:58 - 7:01
    1'i yapmak yerine, daireler çizeceğim
  • 7:01 - 7:04
    daireler çizeceğim
  • 7:04 - 7:06
    Aslında daha da iyisi, kareler yapacağım
  • 7:06 - 7:08
    Solda 5 tane karem olacak
  • 7:08 - 7:12
    Bunu aynı sarı renkle yapacağım
  • 7:12 - 7:20
    O zaman 1,2,3,4,5, var.
  • 7:20 - 7:23
    Ve bu 3x'e eşit olacak
  • 7:23 - 7:26
    x artı x artı x.
  • 7:26 - 7:29
    Şimdi her iki tarafı 3 ile böleceğiz.
  • 7:29 - 7:32
    her iki tarafı 3 ile böleceğiz.
  • 7:32 - 7:33
    Aslında burada yaptığımız,
  • 7:33 - 7:35
    iki tarafı da 3'e bölmek.
  • 7:35 - 7:37
    O halde sağda nasıl yaptığımız oldukça
  • 7:37 - 7:37
    mantıklı.
  • 7:37 - 7:41
    Bu 3 x'leri 3 gruba bölmek istiyorsunuz
  • 7:41 - 7:43
    Bu 1,2,3 grup.
  • 7:43 - 7:44
    1,2,3.
  • 7:44 - 7:46
    Şimdi 5'i 3'e nasıl böleceksiniz?
  • 7:46 - 7:48
    Çift gruplar olarak düşünülmeliler.
  • 7:48 - 7:50
    Ve cevap bize diyor ki:
  • 7:50 - 7:52
    Her grup 1 tam 2/3 olacak.
  • 7:52 - 7:53
    O zaman 1 tam 2/3.
  • 7:53 - 7:56
    O zaman bu 2/3, bir sonraki.
  • 7:56 - 7:59
    Ve sonra 1 tam 2 bölü 3'ümüz var.
  • 7:59 - 8:00
    O halde bu 1/3.
  • 8:00 - 8:01
    Başka bir taneye ihtiyaç duyacağız.
  • 8:01 - 8:04
    Başka bir 1, ve o zaman 1 tam 1/3.
  • 8:04 - 8:06
    Bir tane daha 1/3'e ihtiyaç duyacağız, o zaman
  • 8:06 - 8:08
    bu tam burada olacak.
  • 8:08 - 8:10
    En sonunda elimizde 1 tam 2/3 kaldı.
  • 8:10 - 8:12
    Bunu 3 gruba ayırmıştık.
  • 8:12 - 8:13
    Tam burada
  • 8:13 - 8:14
    Daha netleştirelim.
  • 8:14 - 8:19
    Daha netleştirirsek burası 1 tam 2/3.
  • 8:19 - 8:21
    1 tam 2/3.
  • 8:21 - 8:23
    ve sonra tam burası, bu 1/3.
  • 8:23 - 8:26
    bu başka bir 1/3, o zaman bu 2/3 ve sonra
  • 8:26 - 8:27
    Bu 1 etti.
  • 8:27 - 8:29
    O zaman bu 1 tam 2/3.
  • 8:29 - 8:32
    Ve sonunda bu 2/3 ve bu
  • 8:32 - 8:35
    1 o zaman bu 1 tam 2/3
  • 8:35 - 8:40
    O zaman iki tarafı da 3'e bölersen 1 tam 2/3 elde edersin.
  • 8:40 - 8:44
    Her bölümde, ve her kısımda, sol tarafta 1 tam 2/3 var
  • 8:44 - 8:46
    ya da diğer bir deyişle 5/3.
  • 8:46 - 8:48
    Ve sağda sadece x kaldı.
  • 8:48 - 8:49
    Bu hala işe yarıyor
  • 8:49 - 8:52
    Kesirli olması görselleştirmeyi biraz zorlaştırıyor.
Title:
Eşitlikler 3
Video Language:
English
Duration:
08:53
alptug.cosar edited Turkish subtitles for Equations 3
alptug.cosar edited Turkish subtitles for Equations 3
alptug.cosar edited Turkish subtitles for Equations 3
aelifkara edited Turkish subtitles for Equations 3
Ece Sahin edited Turkish subtitles for Equations 3
Ece Sahin edited Turkish subtitles for Equations 3
Ece Sahin edited Turkish subtitles for Equations 3
Ece Sahin edited Turkish subtitles for Equations 3
Show all

Turkish subtitles

Revisions