< Return to Video

Yalan Haberleri Tespit Etmenin 5 Yolu

  • 0:23 - 0:26
    Hepimiz dijital dedektiflik yapmalıyız.
  • 0:29 - 0:30
    Öncelikle,
  • 0:30 - 0:32
    Bu bilginin kaynağı nedir?
  • 0:33 - 0:35
    Sahte haber sitelerinin birçoğu,
  • 0:35 - 0:37
    URL adreslerini
  • 0:37 - 0:40
    bildiğiniz veya aşina olduğunuz sitelerin
  • 0:40 - 0:43
    URL adreslerine benzer yapmaya çalışır.
  • 0:44 - 0:46
    Sonuçta bir sitenin
    güvenilir olup olmadığını
  • 0:46 - 0:48
    anlamanın en iyi yolu;
  • 0:48 - 0:51
    sitedeki içerikleri açıp okumak,
  • 0:51 - 0:53
    tek bir makaleyle sınırlı kalmayıp
  • 0:53 - 0:55
    diğerlerini de okumak
  • 0:55 - 0:57
    ve nitelikli gazetecilik standartlarının
  • 0:57 - 0:59
    karşılanıp karşılanmadığına
    bakmaktır.
  • 1:12 - 1:13
    Eğer okuduğunuz bir içerik
  • 1:13 - 1:15
    sizi çok sinirlendiriyor, çok üzüyor
  • 1:15 - 1:16
    ya da kahkahalara boğuyorsa
  • 1:16 - 1:18
    o içeriğe şüpheyle yaklaşmalısınız.
  • 1:18 - 1:21
    Çünkü mantıklı şekilde düşünme beceriniz
  • 1:21 - 1:23
    bir bakıma kısa devreye uğramış oluyor.
  • 1:27 - 1:29
    Bu makalenin yazarını araştırabilirim,
  • 1:29 - 1:31
    diğer yazdıklarına bakabilirim.
  • 1:31 - 1:33
    Makalenin bir yazarı var mı?
  • 1:33 - 1:35
    Bu önemli bir ipucu
  • 1:35 - 1:37
    çünkü bilginin gerçekliğini
  • 1:37 - 1:39
    ve güvenilirliğini
  • 1:39 - 1:41
    anlamamıza yardımcı olabilir.
  • 1:46 - 1:48
    Mesela şöyle bir haber okuyorum:
  • 1:48 - 1:50
    "Bilim insanları...
  • 1:50 - 1:52
    ...çikolatanın sizi daha akıllı
    yapacağını söylüyor"
  • 1:52 - 1:54
    Peki kim bu bilim insanları
  • 1:54 - 1:56
    ve tam olarak ne söylüyorlar?
  • 1:56 - 1:58
    Söylentilerin yayılma
    nedenlerinden biri de
  • 1:58 - 2:00
    birçok kişinin aynı bilgiyi
  • 2:00 - 2:02
    sürekli tekrar edip
  • 2:02 - 2:04
    kimsenin teyit etmemesi.
  • 2:04 - 2:06
    Bu yüzden gazeteciler
  • 2:06 - 2:08
    yüksek nitelikli kaynaklara
    güvenirler.
  • 2:08 - 2:10
    Bu bilgiye nasıl ulaştın?
  • 2:10 - 2:13
    Bu bilginin doğru olduğunu
    nereden biliyorsun?
  • 2:16 - 2:18
    3 yıl önce çekilen bir fotoğrafın
  • 2:18 - 2:21
    güncel olduğu iddia edilebilir.
  • 2:21 - 2:22
    Son zamanlardaki kasırga olaylarında
  • 2:22 - 2:24
    bu durumla sık karşılaştık.
  • 2:30 - 2:33
    Google'ın Görselle Arama
    özelliğini kullanarak
  • 2:33 - 2:35
    o fotoğrafın daha önce
    nerede ve kim tarafından
  • 2:35 - 2:38
    kullanıldığını görebilirsiniz.
  • 2:39 - 2:42
    Fotoğrafın orijinal
    olup olmadığı,
  • 2:42 - 2:44
    asıl bağlamından
    çıkarılıp çıkarılmadığı
  • 2:44 - 2:47
    konusunda önemli ipuçları verebilir.
  • 2:50 - 2:51
    Yapılması gereken,
  • 2:51 - 2:53
    çikolatalı pastanın sizi daha akıllı
  • 2:53 - 2:55
    yapacağını söyleyen tweet'in
  • 2:55 - 2:57
    biraz daha derinine inmeye
    çalışmak olmalı.
Title:
Yalan Haberleri Tespit Etmenin 5 Yolu
Description:

Haber Okur-Yazarlığı Projesi, çocuklara internet üzerinden eriştikleri bilgilerin güvenilirliğini nasıl değerlendirmeleri gerektiğini öğretir.

Birçok kez haber okur-yazarlığı dersi vermiş, projenin yöneticilerinden Damaso Reyes bu videoda yalan haberleri tespit etmek için 5 ipucundan bahsediyor.

ABONE OLUN: https://goo.gl/kdDpXu

QUARTZ'I TAKİP EDİN:
Facebook: https://goo.gl/DsmLvx
Twitter: https://goo.gl/rY7pSX

Diğer videolarımıza göz atın: https://goo.gl/A8gZvx

Quartz; önemli ve ilgi çekici olanın kesişiminden hikayeleri anlatmayı amaçlayan, dijital yerli bir haber kaynağıdır. Daha fazla okumak için https://qz.com/ sitesini ziyaret edin.
more » « less
Video Language:
English
Team:
Amplifying Voices
Project:
Misinformation and Disinformation
Duration:
03:10

Turkish subtitles

Incomplete

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.