Dijital gelecekte nasıl "İnsan Ekibi" olunur

Medya teorisyeni Douglas Rushkoff; dijital teknolojinin hakim olduğu bir dünyada artık yaratıcılığımızın kafi derecede yeterli olmadığını olmadığını söylüyor. Bir konuşmasında Rushkoff, insanları pazara en uygun hale getirmek amacıyla teknolojiyi kullanmayı bırakmaya ve bizi bu teknolojiyi ileride dijitallik öncesi iletişim, yaratıcılık ve saygı değerlerimize odaklanan bir gelecek inşa etmek için kullanmaya teşvik ediyor. "İnsan Ekibine Katılın. Diğerlerini dahil edin," diyor. "Hep birlikte daima istediğimiz geleceği oluşturalım."

Dijital gelecek hakkında

teknoloji liderlerine yapacağımı sandığım

bir konuşma için
özel bir otele davet edildim.

Kuliste sıramın gelmesini beklerken

beni sahneye çıkarmak yerine
beş tane adamı kulise getirdiler

ve hepsi oradaki sehpanın etrafına oturdu.

Adamlar teknoloji milyarderleriydi.

Bir anda beni soru yağmuruna tuttular:

"Bitcoin mi? Etheryum mu?"

"Sanal gerçeklik mi?
Artırılmış gerçeklik mi?"

Bahis mi oynuyorlardı, anlayamadım.

Daha sonra benimle
daha rahat olmaya başladıklarında

asıl meseleleri olan soruya geldiler:

"Alaska mı yoksa Yeni Zelanda mı?"

Doğru duydunuz.

Bu teknoloji milyarderleri,
bir medya kuramcısından

kıyamet günü sığınaklarının
yeri için tavsiye istiyorlardı.

Geri kalan zamanda
tek bir soru üzerinde durduk:

''O hadiseden sonra güvenlik personelimin
kontrolünü nasıl sağlayacağım?''

''O hadiseden'' kasıt ise
dünyanın sonunu getirecek olan

termonükleer savaş, iklim felaketi
ya da toplumsal huzursuzluk.

En önemlisi de bu durumda
paraları geçersiz olacak.

Şunu düşünmeden edemedim:

Bunlar dünyanın en zengin,
en güçlü insanları olmalarına rağmen

kendilerini geleceği değiştirmek için
tamamen güçsüz görüyorlar.

Yapabilecekleri en iyi şey,
kaçınılmaz felaketi bekleyip

teknoloji ve paralarını kullanarak
geri kalanımızdan uzaklaşmak.

Üstelik bu insanlar
dijital ekonominin kazananları.

(Kahkahalar)

Dijital rönesans,

insan hayal gücünün
dizginlenemeyen potansiyeliyle ilgiliydi.

Kaos matematiği ve kuantum fiziğinden,
fantezi oyunları ve Gaia hipotezine kadar

her şeyi kapsıyordu.

İnsanların birlikte hayal edebileceğimiz
her geleceği yaratabileceğine inanıyorduk.

Ama sonra dot com balonu meydana çıktı.

Böylece dijital gelecek
hisse senetlerine dönüştü.

Bununla birlikte dijital çağın
bütün o enerjisini,

çoktan ölmeye başlayan NASDAQ borsasına
steroit basarak harcadık.

Teknoloji yayınları
bir tsunaminin geldiğini söyledi bize.

Üstelik sadece en iyi senaryo planlamacı
ve fütüristleri işe alan yatırımcılar

bu dalgadan sağ çıkabilecekti.

Böylece gelecek,
bugün bizim birlikte yarattığımız şeyden

üzerine bahis oynadığımız,

bir tür kazanan hepsini alır
rekabetine dönüştü.

Gelecekle ilgili şeyler bu kadar
rekabete dayandığında ise

insanlar artık yaratıcılıklarıyla
değerlendirilmiyorlar.

Hayır, şu an bizler sadece
verilerimizle değerlendiriliyoruz.

Çünkü verileri tahmin
yapmak için kullanabilirler.

Yaratıcılık onun aksine kuru gürültü,

tahmin etmeyi zorlaştıran bir şey.

Böylece elimizde yaratacılığı,

yeniliği baskılayan
dijital bir manzara ile kaldık;

bu bizi insan yapan asıl şeyi baskıladı.

Sonuç: sosyal medya.

Sosyal medya gerçekten insanları yeni
ilginç yollarla birbirine bağlıyor mu?

Hayır, sosyal medya davranışlarımızı
tahmin etmek için verilerimizi kullanıyor

veya gerekirse istatiksel profillerimize
daha uygun hareket edelim diye

davranışlarımızı
etkilemek için kullanıyor.

Dijital ekonomi.
İnsanları seviyor mu?

Hayır, eğer bir iş planınız varsa
ne yapmanız gerekiyor?

İnsanlardan kurtulun.

İnsan bu, sağlık hizmeyi ister,
para ister, amaç ister.

İnsanlarla yükselemezsin.

(Kahkahalar)

Dijital uygulamalarımız bile

birlik beraberlik kurmak için
bize yardım etmiyorlar.

Taksi uygulamasındaki şoförlerin
çalışma koşulları hakkında tartışmalarını

veya birlik olmalarını
sağlayan düğme nerede?

Görüntülü konuşma cihazlarımız bile

gerçek bir ilişki kurmamıza
yardımcı olmuyor.

Videonun çözünürlüğü
ne kadar iyi olursa olsun,

karşındakinin seni iyice anlamak için
göz bebeklerini nasıl açtığını göremezsin.

Bir ilişki kurabilmek için yüz binlerce
yıllık evrimle geliştirdiğimiz şeyler

artık işe yaramıyor.

Karşındakinin nefesi seninkiyle
senkronize oluyor mu göremiyorsun.

Bu yüzden ayna nöronlar asla canlanmıyor,
hiç vücudunda oksitosin dolaşmıyor,

diğer bir insanla bağ kurma
deneyimini hiç yaşamıyorsun.

Bunların yerine böyle olduk:

''Yani, benimle aynı fikirdeler

ama gerçekten beni anladılar mı?''

Bu vefasızlık için de
teknolojiyi suçlamıyoruz.

Hep diğer kişiyi suçluyoruz.

İnsanları destekleyen
teknoloji ve dijital girişimler bile

özünde son derece insanlık düşmanı.

Blok zinciri örneğin:

Medenileştirilmiş bir ekonomiye
sahip olmamıza mı yardımcı oluyor?

Hayır. Blok Zinciri kullanıcılar
arasında güven doğurmuyor;

sadece güvenin daha yeni, hatta
daha az şeffaf bir şekilde yerini alıyor.

Kodlama hareketi mesela.

Yani, eğitim harika bir şey;
eğitimi seviyoruz

ve çocukların dijital gelecekte
iş sahibi olabilmesi fikri mükemmel

bu yüzden onlara kodlama öğreteceğiz.

Ama ne zamandan beri eğitim
iş sahibi olmaktan ibaret oldu?

Eğitimin amacı iş bulmak değildi.

Eğitim bir işi iyi yapmak için
verilen bir ödündü.

Toplumsal eğitimin amacı,

bütün gün kömür madenlerinde
çalışan madencilerin

eve gelip bir roman okuyabilecek

ve anlayabilecek kapasiteye
sahip olmasını sağlamak

veya demokrasiye katılabilmek için
gereken bilgiye sahip olmasını sağlamaktı.

Eğitimi işin bir uzantısı haline
getirdiğimizde ne yapmış oluyoruz?

Şirketlerin sadece çalışanların eğitim
bedelini maddileştirmesine izin veriyoruz.

Aralarından en kötüsü ise
insancıl teknoloji hareketi.

Bu çocukları seviyorum,
hani şu bağımlı olalım diye

Las Vegas kumar makinelerinden
algoritmaları alıp

sosyal medya akışımıza
koyan çocuklar vardı.

Şimdi yöntemlerindeki hatayı gördüler

ve teknolojiyi daha insancıl
yapmak istiyorlar.

Fakat ben ''insancıl teknoloji''
ifadesini duyunca

aklıma gezen tavuk gibi şeyler geliyor.

Onlara karşı olabildiğimizce
insancıl olacağız

ta ki kesmeye götürene kadar.

Sonuçta, ortaklarını memnun etmek için

bizden yeterli veri
ve para elde ettikleri sürece

bu teknolojileri olabildiğince
insancıl yapacaklar.

Bu sırada ortaklar kendine düşen
kısımda sadece düşünüyorlar:

''Para kazanmam gerekiyor
böylece bu şekilde para kazanarak

yarattığım dünyadan
kendimi izole edebilirim.''

(Kahkahalar)

Yüzlerine kaç tane sanal VR gözlüğü
yapıştırırlarsa yapıştırsınlar

ve hangi fantezi dünyasına
girerlerse girsinler

tam da o cihazın üretiminin neden olduğu

köleliği ve kirliliği yansıtamazlar.

Bu bana Thomas Jefferson'un
yemek asansörünü hatırlatıyor.

Biz yemek asansörünü, kölelerini yemekleri
yemek odasına taşıma zahmetinden

kurtarmak için yaptığını
düşünmek istiyoruz.

Fakat amacı bu değildi.
Asansör köleler için değil,

Thomas Jefferson ve misafirleri içindi;

böylece kölenin yemeği yukarı getirmesini
görmek zorunda kalmıyorlardı.

Yemek sihirli bir şekilde geliveriyordu;

''Star Trek'' çoğaltıcısından çıkar gibi.

Bir inanışa göre,

sorun insanlar, çözüm ise teknoloji.

Artık bu şekilde düşünemeyiz.

Teknolojiyi kullanarak insanları piyasaya
uygun hale getirmeyi bırakmalıyız

ve teknolojiyi insan geleceğine
uygun hale getirmeye başlamalıyız.

Fakat bu gerçekleşmesi
çok zor bir argüman bu günlerde.

Çünkü insanlar popüler varlıklar değiller.

Geçen gün bununla ilgili
bir çevrecinin önünde konuştum.

Şöyle dedi: ''Neden
insanları savunuyorsun?

İnsanlar gezegeni mahvettiler.
Neslinin tükenmesini hak ediyorlar."

(Kahkahalar)

Popüler medyamız bile
insanlardan nefret ediyor.

Televizyon izleyin mesela,

tüm bilim kurgular robotların insanlardan
nasıl daha iyi ve güzel olduğuyla ilgili.

Zombi dizileri bile,
bütün zombi dizilerinde ne vardır?

Bir kişi ufuğa doğru bakar,
bir zombi görür.

Kamera o kişiye yaklaşır
ve yüzünü görürsünüz

ve ne düşündüklerini bilirsiniz:

''Zombiyle benim aramdaki
fark gerçekten ne?

O yürüyor, ben de yürüyorum.

O yemek yiyor, ben de yiyorum.

O öldürüyor, ben de öldürüyorum.''

Ama o bir zombi.

En azından bunun farkındasınız.

Eğer gerçekten kendimizi zombilerden
ayırt etmekte zorlanıyorsak

oldukça büyük bir sorunumuz var demektir.

(Kahkahalar)

Hele bir de transhümanistlere
başlatmayın şimdi beni.

Bir panelde bir transhümanistleydim,
sürekli tekillik hakkında konuşup durdu.

''Yakında o gün gelecek ve bilgisayarlar
insanlardan daha zeki olacaklar.

O noktada insanlar için tek seçenek,

evrimsel bayrağı varislerimize teslim edip

arka plana geçmek olacak.

En iyi ihtimalle, bilincini
silikon bir çipe aktarır,

neslinin tükenişini kabul edersiniz.''

(Kahkahalar)

Ben de dedim ki:
''Hayır, insanlar özeldir.

Biz belirsizliği kabullenebiliyoruz,
paradoksu anlıyoruz,

bilincimiz var, tuhafız, ilginciz.

Dijital gelecekte
insanların bir yeri olmalı.''

O da dedi ki: ''Rushkoff, sen insan
olduğun için böyle söylüyorsun.''

(Kahkahalar)

Kibirmiş gibi sanki.

Tamam, ben ''İnsan Ekibi''ndeyim.

Bu, dijital çağın asıl iç yüzüydü;

insan olmanın bir takım oyunu olması,

evrimin ortak bir eylem olması.

Ormandaki ağaçlar bile birbirleriyle
rekabet içerisinde değiller,

birbirlerine aralarındaki
iletişimi sağlayan

ve besin alışverişine yardımcı olan
büyük bir kök ağı ve mantarlarla bağlılar.

Eğer insanlar en gelişmiş tür ise

bunun nedeni bizin en gelişmiş işbirliği
ve iletişim yollarına sahip olmamızdır.

Dilimiz var.

Teknolojimiz var.

Çok tuhaf, daha önce
hiç dijital bir şey görmemiş insanlarla

dijital gelecek hakkında konuşan
bir adamdım ben.

Şimdiyse dijital teknolojiden önce

hayatın nasıl olduğunu hatırlayan
tek insan benmişim gibi hissediyorum.

Mesele dijitali veya teknolojik
olanı reddetmek değil.

Mesele, geride kalma tehlikesinde
olan değerlerimizi kurtarmak

ve sonra onları gelecek için
dijital altyapıya yerleştirmek.

Üstelik bu roket bilimi değil.

Bir sosyal ağ kurmak kadar kolay.

Bu, insanları rakip olarak
görmeyi öğretmek yerine,

rakiplerimizi insan
olarak görmeyi öğretiyor.

İnsanların ve yerlerin tüm değerlerini
ortaya çıkarmak isteyen

fakat bu değerin topluluk aracılığıyla
yayılmasına katkıda bulunan

ve mülkiyeti geniş bir şekilde dağıtan
altyapı kooperatiflerini mümkün olduğunca

kurmamızı sağlayan bir altyapı tekelini
desteklemeyen ekonomi yaratmak demektir.

Öngörü adı altında yaratıcılığımızı
ve yenilikçiliğimizi engellemeden

ama aslında yaratıcılığa ve yenilikçiliğe
katkıda bulunan platformlar oluşturmaktır.

Hayır, kendimizi yarattığımız
dünyadan izole etmek için

yeterli para kazanmaya çalışmak yerine

neden bu zamanı ve enerjiyi dünyayı
kurtarmak zorunda kalmayacağımızı

hissetmediğimiz bir yer
haline getirmiyoruz.

Kaçış yok, burada
devam eden tek bir şey var.

Lütfen gitmeyin.

Bize katılın.

Mükemmel olmayabiliriz

ama ne olursa olsun
en azından yalnız olmayacaksınız.

İnsan Ekibine katılın.

Diğerlerini bulun.

Hep birlikte, her zaman
istediğimiz geleceği yapalım.

Bir de kıyamet sonrası
güvenlik güçlerinin kontrolünü

nasıl koruyacaklarını bilmek
isteyen teknoloji milyarderleri vardı ya,

onlara ne söylediğimi biliyor musunuz?

"Şu an bu insanlara sevgi
ve saygıyla davranmaya başlayın.

Belki endişelenecek
bir felaketiniz olmaz."

Teşekkürler.

(Alkışlar)