< Return to Video

Conic Identification 3

  • 0:01 - 0:03
    Bakalım biraz daha konik tanımlama problemleri yapabilecek miyiz.
  • 0:03 - 0:05
    -
  • 0:05 - 0:13
    Elimizde x kare artı y kare eksi 2x artı 4y eşittir 4 işlemi var.
  • 0:13 - 0:20
    -
  • 0:20 - 0:22
    İlk yapmanız gereken şey bunun hangi tür konik arakesit olduğunu bulmaktır.
  • 0:22 - 0:24
    -
  • 0:24 - 0:28
    Bu benim x kare terimim, bu da y kare.
  • 0:28 - 0:29
    -
  • 0:29 - 0:31
    Bunlar denklemin aynı tarafındalar.
  • 0:31 - 0:34
    Ve pozitif katsayıları var.
  • 0:34 - 0:35
    Yani uğraştığımız şey bir elips.
  • 0:35 - 0:36
    -
  • 0:36 - 0:38
    Bu durumda katsayılar eşittir.
  • 0:38 - 0:39
    -
  • 0:39 - 0:40
    İkisi de artı 1.
  • 0:40 - 0:43
    Bu bana bunun bir çember olduğunu gösterecek.
  • 0:43 - 0:45
    Hadi bunu standart şekle sokalım.
  • 0:45 - 0:47
    Sonra da grafiğe yansıtalım.
  • 0:47 - 0:49
    Yani kareyi tamamlamaya çalışacağız.
  • 0:49 - 0:54
    x değerlerini alalım.
  • 0:54 - 0:59
    Çünkü çemberi tamamlamak için elimizde x kare eksi 2x artı bir şey olacak.
  • 0:59 - 1:02
    Artı, ve şimdi de y kare değerlerini yapalım.
  • 1:02 - 1:12
    y kare artı 4y artı bir şey eşittir 4'e.
  • 1:12 - 1:14
    Ve şimdi neredeyiz?
  • 1:14 - 1:17
    Eksi 2'nin bir bölü ikisini alıyoruz, o da eksi 1.
  • 1:17 - 1:18
    Bunun da karesini alıyoruz.
  • 1:18 - 1:19
    Yani artı 1.
  • 1:19 - 1:20
    1 ekliyoruz.
  • 1:20 - 1:22
    Burada dışarıda olan bir şey yok, bu yüzden 1'i denklemin sol kısmına ekledik.
  • 1:22 - 1:24
    -
  • 1:24 - 1:27
    Yani sağ tarafa da 1 ekleyeceğiz.
  • 1:27 - 1:29
    Ve 4'ün bir bölü ikisini alıyoruz.
  • 1:29 - 1:31
    Yani 2.
  • 1:31 - 1:33
    2'nin karesi 4.
  • 1:33 - 1:34
    Buraya 4 koyduk.
  • 1:34 - 1:36
    Yani sağ tarafa da 4 eklememiz lazım.
  • 1:36 - 1:39
    4 ekledik çünkü 4'le çarpılan hiçbir şey yok şu anda.
  • 1:39 - 1:41
    -
  • 1:41 - 1:54
    Yani bu x eksi 1 kare artı y artı 2 kare eşittir 4 artı 1 artı 4 yani 9'a.
  • 1:54 - 1:58
    -
  • 1:58 - 1:59
    Ve şimdi bulduk.
  • 1:59 - 2:01
    Elimizde çemberin standart biçimdeki denklemi var.
  • 2:01 - 2:05
    Hatırlayın, eğer çemberin merkezi 0 ise, standart biçim x kare artı y kare eşittir r karedir.
  • 2:05 - 2:09
    -
  • 2:09 - 2:12
    Yani bu r kare, yarıçapın karesi.
  • 2:12 - 2:15
    Yani yarıçap 3'e eşit.
  • 2:15 - 2:17
    Ve merkezi de 1'e eksi 2 noktasıdır.
  • 2:17 - 2:22
    -
  • 2:22 - 2:23
    Neden peki?
  • 2:23 - 2:27
    Neyin bu denklemi 0 yapacağını düşünmeliyiz çünkü.
  • 2:27 - 2:29
    Bu 0 noktasıydı.
  • 2:29 - 2:32
    Ama şu an x koordinatı 1.
  • 2:32 - 2:35
    Ve bu denklemi sıfır yapacak şey, y eşittir sıfırdır.
  • 2:35 - 2:37
    -
  • 2:37 - 2:39
    Yani bu durumda y eşittir eksi 2.
  • 2:39 - 2:41
    Çemberimiz bu.
  • 2:41 - 2:47
    Yarıçap da bu, ve çemberi grafiğe dökmeye hazırız.
  • 2:47 - 2:49
    -
  • 2:52 - 2:54
    -
  • 2:54 - 2:55
    -
  • 2:59 - 3:01
    1'e eksi 2 noktasında olacak.
  • 3:01 - 3:03
    -
  • 3:03 - 3:06
    Yani burada.
  • 3:06 - 3:11
    Yani bu çember burada başlayacak.
  • 3:19 - 3:24
    Bu 1 noktası olacak.
  • 3:24 - 3:26
    Yani merkeze çok yakın.
  • 3:26 - 3:27
    -
  • 3:27 - 3:28
    İşte merkezde.
  • 3:28 - 3:31
    1'e eksi 2 noktasında.
  • 3:31 - 3:32
    Ve yarıçapı 3.
  • 3:32 - 3:36
    Yani bu uzaklık her yönde 3.
  • 3:36 - 3:37
    -
  • 3:37 - 3:38
    3.
  • 3:38 - 3:40
    Bu çok kolay bir problemdi.
  • 3:40 - 3:42
    Çemberler bazı yönlerden en kolayıdır.
  • 3:42 - 3:43
    Hatırlayın, bu bir elips olacak demiştim.
  • 3:43 - 3:45
    Yani bu, elips için standart formül.
  • 3:45 - 3:46
    -
  • 3:46 - 3:48
    Yani iki tarafı da 9'a bölerseniz ne elde edersiniz?
  • 3:48 - 3:49
    -
  • 3:49 - 3:57
    x eksi 1 kare bölü 9 artı y artı 2 kare bölü 9 eşittir 1'e.
  • 3:57 - 3:59
    -
  • 3:59 - 4:05
    Yani yatay eksen, ya da yatay çap 3 olacaktır.
  • 4:05 - 4:08
    -
  • 4:08 - 4:10
    Ya da yatay yarıçap 3 olacaktır.
  • 4:10 - 4:11
    Ve dikey yarıçap da 3 olacaktır.
  • 4:11 - 4:14
    Çünkü bu elipste yarıçap değişmez.
  • 4:14 - 4:15
    Yani gerçekten bir çember.
  • 4:15 - 4:17
    Hadi bir tane daha yapalım.
  • 4:17 - 4:21
    Bunları bildiğinize emin olalım.
  • 4:21 - 4:34
    Elimizde 2x kare artı y artı 12x artı 16 eşittir 0 var.
  • 4:34 - 4:36
    x kare ve y kare değerlerine bakalım.
  • 4:36 - 4:37
    0 kareli bir terimdir.
  • 4:37 - 4:39
    Ama y kare terimi yok.
  • 4:39 - 4:41
    Yani bu bir tip bilmece.
  • 4:41 - 4:45
    Bu bizi konik kesitlerimizin dördüncüsüne götürecek.
  • 4:45 - 4:47
    İlk videoda bahsetmiştik ama üstünde durmamıştık.
  • 4:47 - 4:48
    -
  • 4:48 - 4:49
    Parabol bu.
  • 4:49 - 4:51
    Parabol olduğunu nereden anlarım?
  • 4:51 - 4:54
    İlerideki videolarda parabollerin değişik biçimlerine değineceğim.
  • 4:54 - 4:56
    -
  • 4:56 - 5:00
    Ve bütün noktaların nasıl bir noktaya ve bir doğruya eşit uzaklıkta olduğuna değineceğim.
  • 5:00 - 5:01
    -
  • 5:01 - 5:05
    Ama bilirsiniz ki en basit parabol y eşittir x karedir.
  • 5:05 - 5:08
    -
  • 5:08 - 5:11
    Parabol buna benzer.
  • 5:11 - 5:16
    Tepe noktası orijindir.
  • 5:16 - 5:20
    Ya da x eşittir y kare dersek buna benzer.
  • 5:20 - 5:23
    -
  • 5:23 - 5:26
    Yanlamasına şekildedir.
  • 5:26 - 5:29
    Tepe noktası yine orijindir.
  • 5:29 - 5:37
    Bunun bir parabol olduğunu biliyoruz çünkü y ve x kare değerlerimiz var.
  • 5:37 - 5:39
    -
  • 5:39 - 5:40
    Bunlar farklı dereceler.
  • 5:40 - 5:43
    y'nin ikinci derece terimi yok.
  • 5:43 - 5:45
    Bunu size tanıdık gelecek bir forma sokmak için, sol taraftan y dışında her şeyi çıkaralım.
  • 5:45 - 5:51
    -
  • 5:51 - 5:59
    yani y eşittir eksi 2x kare eksi 12x eksi 16.
  • 5:59 - 6:02
    Bu sizin bildiğiniz form.
  • 6:02 - 6:03
    -
  • 6:03 - 6:05
    Bu parabolun sıfırlarını bulmayı biliyorsunuzdur, hadi şimdi bunu yapalım.
  • 6:05 - 6:07
    -
  • 6:07 - 6:10
    Bu denklem ne zaman x ekseni ile kesişir?
  • 6:10 - 6:11
    -
  • 6:11 - 6:14
    y eşittir sıfır ise.
  • 6:14 - 6:15
    Yani bu, sıfıra eşittir.
  • 6:15 - 6:19
    2x kare eksi 12x eksi 16 elde ederiz.
  • 6:19 - 6:21
    Bu genelde yaptığımızdan farklı.
  • 6:21 - 6:22
    Normalde kareyi tamamlamaya çalışırdım.
  • 6:22 - 6:23
    -
  • 6:23 - 6:26
    Ama ilk önce parabolun sıfırlarını bulmalıyım.
  • 6:26 - 6:30
    Yani sıfır eşittir eksi 2 kere - eksi 2'yi çarpanlarına ayırırsak x artı 6x artı 8 elde ederiz.
  • 6:30 - 6:34
    -
  • 6:34 - 6:39
    Yani bu sıfır, eksi 2 çarpı x artı 2 kere x artı 4'e eşittir.
  • 6:39 - 6:41
    -
  • 6:41 - 6:44
    Yani her şeyin sıfır olabilmesi için, ya bu sıfırdır ya da bu.
  • 6:44 - 6:46
    -
  • 6:46 - 6:51
    Yani ya x artı 2 sıfıra eşittir, ya da x artı 4 sıfıra eşittir.
  • 6:51 - 6:53
    -
  • 6:53 - 6:56
    Yani x eşittir eksi 2 ve x eşittir eksi 4.
  • 6:56 - 6:59
    Bu parabolun iki sıfırı bunlardır.
  • 6:59 - 7:02
    Bu parabol ile ilgili bir şeyi kesin biliyoruz, ki bunu cebir sınıflarınızda yapmışsınızdır.
  • 7:02 - 7:04
    -
  • 7:04 - 7:14
    x eksenini çizseydik, parabol x eksenini 1 ve eksi 2 noktalarında, ya da 3 ve eksi 4 noktalarında keserdi.
  • 7:14 - 7:19
    -
  • 7:19 - 7:21
    Şu ana kadar bunu biliyoruz.
  • 7:21 - 7:24
    Bakalım bu parabol hakkında daha çok şey öğrenmek için kare tamamlama becerimizi kullanabilir miyiz?
  • 7:24 - 7:27
    -
  • 7:27 - 7:28
    -
  • 7:28 - 7:29
    -
  • 7:29 - 7:31
    -
  • 7:31 - 7:32
    Bunu tekrar yazacağım.
  • 7:32 - 7:36
    Yani y eşittir - işte bununla uğraşıyorum.
  • 7:36 - 7:41
    Şimdi x değerlerini olduğu gibi alalım ve eksi 2'yi ayıralım.
  • 7:41 - 7:42
    -
  • 7:42 - 7:47
    Eksi 2 çarpı x kare artı 6x.
  • 7:47 - 7:49
    Bir şey daha ekleyeceğim.
  • 7:49 - 7:53
    Ve şimdi eksi 16 elde ettim.
  • 7:53 - 7:57
    Tam kare elde etmek için 6'nın bir bölü ikisini almalıyım.
  • 7:57 - 7:58
    -
  • 7:58 - 8:00
    Yani 3.
  • 8:00 - 8:02
    3'ün karesi 9.
  • 8:02 - 8:05
    Eğer denklemin sağ tarafına 9 eklersek - ama sadece 9 eklemedim.
  • 8:05 - 8:06
    -
  • 8:06 - 8:09
    Bu 9 çarpı eksi 2.
  • 8:09 - 8:12
    Çıkarırsam, bu eksi 18, eğer sağ taraftan 18 çıkarırsam sol taraftan da çıkarmalıyım.
  • 8:12 - 8:15
    -
  • 8:15 - 8:17
    Yani eksi 18.
  • 8:17 - 8:23
    Ve şimdi denklem y eksi 18 eşittir eksi 2 çarpı?
  • 8:23 - 8:24
    -
  • 8:24 - 8:31
    x artı 3 kare eksi 16.
  • 8:31 - 8:34
    Hadi bunu bildiğimiz bir forma sokalım.
  • 8:34 - 8:36
    -
  • 8:36 - 8:38
    İki tarafa da 16 ekleyelim.
  • 8:38 - 8:42
    İki tarafa da 16 eklersek, y eksi 18, artı 16.
  • 8:42 - 8:45
    Bu y eksi 2 olacak, fakat çevresine parantez koyacağım.
  • 8:45 - 8:46
    -
  • 8:46 - 8:51
    Eşittir eksi 2 çarpı x artı 3 kare.
  • 8:51 - 8:54
    Neden bu forma soktum diye soracaksınız.
  • 8:54 - 8:58
    Çünkü bu bize yardım edecek, diğer konik kesitlerde de bu tipi görürüz.
  • 8:58 - 9:00
    -
  • 9:00 - 9:03
    Size y eşittir x kareyi grafiğe dökün desem.
  • 9:03 - 9:06
    -
  • 9:06 - 9:11
    Bunun gibi bir şeye benzerdi.
  • 9:11 - 9:13
    Buraya biraz eksen çizin.
  • 9:13 - 9:16
    y eşittir x kare bunun gibi bir şeye benzer.
  • 9:16 - 9:17
    Bir parabole benziyor.
  • 9:17 - 9:20
    Aslında bu bir parabola, tepe noktası 0'da.
  • 9:20 - 9:21
    -
  • 9:21 - 9:24
    Tepe noktası parabolun en yüksek ya da en alçak noktasıdır.
  • 9:24 - 9:25
    -
  • 9:25 - 9:27
    Hesaplamaya geçtiğimizde bununla ilgili çok daha fazla şey öğreneceksiniz.
  • 9:27 - 9:29
    -
  • 9:29 - 9:31
    Ama hatırlayabilirsiniz, U'nun altı ya da üstü.
  • 9:31 - 9:33
    -
  • 9:33 - 9:40
    y eşittir eksi x kareyi çizseydim, bazı noktaları işaretleyebilirdiniz.
  • 9:40 - 9:40
    -
  • 9:40 - 9:45
    Ama bunun gibi bir şeye benziyor.
  • 9:45 - 9:51
    Eğer y eşittir 2x kareyi grafiğe dökmeyi deneseydim, y eşittir x kare gibi olurdu, ama iki kat daha hızlı yukarı çıkardı.
  • 9:51 - 9:53
    -
  • 9:53 - 9:54
    -
  • 9:54 - 9:57
    Buna benzerdi.
  • 9:57 - 10:00
    Tepe noktası orijindir.
  • 10:00 - 10:04
    Eğer y eşittir eksi 2x kareyi çizseydik, bunun gibi bir şey olurdu.
  • 10:04 - 10:07
    -
  • 10:07 - 10:11
    Aşağı doğru açılırdı ve iki kat hızlı aşağı giderdi.
  • 10:11 - 10:15
    Bu denklem, y eşittir eksi 2x kare ile aynı şey.
  • 10:15 - 10:19
    -
  • 10:19 - 10:20
    Aynı ana hatlara sahip.
  • 10:20 - 10:23
    Fakat tepe noktası değişmiş durumda, orijinde değil.
  • 10:23 - 10:25
    -
  • 10:25 - 10:27
    -
  • 10:27 - 10:30
    Hangi y değeri bu terimi sıfır yapar?
  • 10:30 - 10:31
    y eşittir 2.
  • 10:31 - 10:35
    Neden sıfır yapan değeri arıyoruz?
  • 10:35 - 10:37
    Çünkü orijindeyiz.
  • 10:37 - 10:39
    Hangi x değeri bunu sıfır yapar?
  • 10:39 - 10:41
    x eşittir eksi 3.
  • 10:41 - 10:45
    Bu bize tepe noktasının nerede olduğu ile ilgili bilgi verir.
  • 10:45 - 10:50
    Tepe noktası x eşittir eksi 3, y eşittir 2 koordinatlarındadır.
  • 10:50 - 10:55
    Yani olduğu yer x eşittir 1,2,3.
  • 10:55 - 10:57
    Ve y eşittir 1,2.
  • 10:57 - 10:59
    Bu iki noktayı çoktan biliyoruz, çünkü bunun 0 olduğunu bulduk.
  • 10:59 - 10:59
    -
  • 10:59 - 11:02
    Bilmeseydik bile, y eşittir eksi 2x kare ile aynı şekle sahip olduğunu biliyoruz.
  • 11:02 - 11:04
    -
  • 11:04 - 11:06
    -
  • 11:06 - 11:08
    Yani aşağı doğru açılacak.
  • 11:08 - 11:08
    Bunun gibi.
  • 11:08 - 11:11
    Ve y eşittir eksi x kareden daha hızlı olacak.
  • 11:11 - 11:14
    Buna benzeyecek.
  • 11:14 - 11:16
    Ve bu noktalardan geçtiğini biliyoruz.
  • 11:16 - 11:18
    -
  • 11:18 - 11:19
    İşte böyle.
  • 11:19 - 11:22
    Artık her konik kesit türüne değindik.
  • 11:22 - 11:24
    Sonraki iki videoda, konik kesit teorisi hakkında daha derinlere ineceğim.
  • 11:24 - 11:27
    -
  • 11:27 - 11:28
    -
  • 11:28 - 11:30
    Fakat bence cebir testinde karşınıza çıkacak pek çok soruyu şu anda cevaplayabilirsiniz.
  • 11:30 - 11:32
    -
  • 11:32 - 11:34
    Görüşmek üzere.
Title:
Conic Identification 3
Description:

more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
11:34

Turkish subtitles

Revisions