Return to Video

Kiel babili pri menstruo sentabue

  • 0:01 - 0:02
    Monataĵo.
  • 0:02 - 0:03
    Sango.
  • 0:04 - 0:05
    Menstruo.
  • 0:05 - 0:07
    Naŭze.
  • 0:07 - 0:09
    Sekrete.
  • 0:09 - 0:10
    Kaŝite.
  • 0:10 - 0:12
    Kial?
  • 0:13 - 0:15
    Natura biologia procezo,
  • 0:15 - 0:18
    kiun spertas ĉiu knabino kaj virino,
    ĉiumonate
  • 0:19 - 0:21
    dum duono de sia vivo.
  • 0:21 - 0:24
    Tiel grava fenomeno,
  • 0:24 - 0:27
    ke de ĝi dependas
    la pluvivo kaj disvastiĝo de la homaro.
  • 0:28 - 0:29
    Tamen ni konsideras ĝin tabuo.
  • 0:31 - 0:34
    Ni sentas nin malkomfortaj kaj hontaj
    kiam ni pri ĝi diskutas.
  • 0:36 - 0:38
    Unuafoje kiam mi menstruis,
  • 0:38 - 0:41
    oni postulis al mi kaŝi tiun sekreton
  • 0:41 - 0:43
    - eĉ de mia patro kaj frato.
  • 0:44 - 0:46
    Kiam ni atingis la tiurilatan
    ĉapitron de nia lernolibro,
  • 0:46 - 0:49
    nia biologia instruisto preterpasis ĝin.
  • 0:49 - 0:51
    (Ridoj)
  • 0:52 - 0:54
    Ĉu vi scias kion mi lernis de tio?
  • 0:54 - 0:58
    Mi lernis, ke paroli pri ĝi estas hontege.
  • 0:58 - 1:01
    Mi lernis honti pri mia korpo.
  • 1:01 - 1:03
    Mi lernis resti nekonscia
    pri menstruo
  • 1:03 - 1:06
    por resti deca.
  • 1:06 - 1:08
    En diversaj lokoj de Barato,
  • 1:08 - 1:13
    esplorado montras, ke tri el dek knabinoj
    tute ne konscias pri menstruado
  • 1:13 - 1:15
    kiam ili unuafoje menstruas.
  • 1:15 - 1:17
    Eĉ en partoj de Raĝastano
  • 1:17 - 1:21
    povas esti tiel multe, kiel naŭ el dek.
  • 1:23 - 1:25
    Vi certe surprize ekscius, ke la plejparto
  • 1:25 - 1:27
    de la knabinoj kun kiuj mi parolis,
  • 1:27 - 1:31
    kiuj ja nenion sciis pri menstruo,
  • 1:31 - 1:33
    pensis ke ili ekhavas sangkanceron -
  • 1:33 - 1:35
    kaj tuj mortos.
  • 1:37 - 1:40
    Menstrua higieno estas tre grava faktoro
  • 1:40 - 1:43
    por infektoj de la reprodukta sistemo.
  • 1:43 - 1:47
    Sed en Barato, nur 12 procentoj
    de la knabinoj kaj virinoj havas aliron
  • 1:47 - 1:50
    al higienaj manieroj por prizorgi
    siajn monataĵojn.
  • 1:51 - 1:53
    Tio signifas, ke
  • 1:53 - 1:57
    88 procentoj de la knabinoj
    kaj virinoj prizorgas sin malhigiene.
  • 1:57 - 1:59
    Mi estis ĉi tia knabino.
  • 2:00 - 2:03
    Mi kreskis en urbeto en Jharkhand
    kiu nomiĝas Garhwa,
  • 2:03 - 2:07
    ie kie eĉ aĉeti menstrutukon estas hontege.
  • 2:07 - 2:09
    Do, je la unuaj menstruoj
  • 2:09 - 2:12
    mi komencis prizorgi min per ĉifonoj.
  • 2:12 - 2:15
    Post ĉiu fojo kiam mi uzis ilin,
    mi lavis kaj uzis ilin denove.
  • 2:15 - 2:16
    Sed por konservi ilin,
  • 2:16 - 2:19
    mi ilin kaŝis
    en malluma kaj malseka loko,
  • 2:19 - 2:22
    por ke neniu malkovru, ke mi menstruadas.
  • 2:23 - 2:25
    Post ripeta lavado, la ĉifonoj iĝis malglataj,
  • 2:25 - 2:29
    kaj pro ilia uzado, mi ofte havis
    infektojn kaj haŭtruĝiĝojn.
  • 2:29 - 2:33
    Mi uzis tiujn ĉifonojn dum 5 jaroj
    ĝis kiam mi foriris de tiu urbeto.
  • 2:36 - 2:38
    Alia problemo, kiun mi spertis
    pro monataĵoj,
  • 2:38 - 2:42
    sociaj limoj altrudataj
  • 2:42 - 2:45
    al inoj dum ili menstruas.
  • 2:45 - 2:47
    Mi pensas, ke vi ĉiuj certe jam konas ilin,
  • 2:47 - 2:51
    sed mi listigos kelkajn ekzemplojn
    por la malmultaj, kiuj ne jam konas ilin.
  • 2:51 - 2:53
    Mi ne rajtis aŭ manĝi aŭ tuŝi peklaĵon.
  • 2:54 - 2:59
    Mi ne rajtis sidi sur sofo
    aŭ la litoj de miaj parencoj.
  • 2:59 - 3:01
    Mi devis lavi miajn littukojn
    post ĉiu monataĵo,
  • 3:01 - 3:03
    eĉ se ili ne estis makulitaj.
  • 3:03 - 3:05
    Mi estis konsiderata malpura,
  • 3:05 - 3:10
    kaj oni malpermesis al mi preĝi aŭ
    tuŝi ion ajn kio estas grava religie.
  • 3:11 - 3:13
    Oni povas trovi ŝildojn ekster preĝejoj,
  • 3:13 - 3:16
    kiuj malpermesas
    al menstruantaj inoj eniri.
  • 3:17 - 3:18
    Ironie,
  • 3:18 - 3:21
    plejofte estas pli aĝa virino,
  • 3:21 - 3:26
    kiu altrudas ĉi tiajn limojn
    al la pli junaj knabinoj de la familio.
  • 3:26 - 3:31
    Kompreneble, ĉar ŝi kreskis
    akceptante ĉi tiajn limojn kiel normalajn.
  • 3:31 - 3:34
    Kaj, sen interveno,
  • 3:34 - 3:36
    estas la mitoj kaj malkomprenoj
  • 3:36 - 3:39
    kiuj disvastiĝas generacie.
  • 3:39 - 3:41
    Dum la jaroj kiam mi laboris
    en ĉi tiu fako,
  • 3:41 - 3:43
    mi eĉ aŭdis raportojn, ke
  • 3:43 - 3:46
    inoj devas manĝi kaj lavi telerojn aparte.
  • 3:46 - 3:49
    Ili ne rajtas baniĝi dum monataĵo,
  • 3:49 - 3:53
    kaj en kelkaj hejmoj,
    ili eĉ izoliĝas de aliaj parencoj.
  • 3:54 - 3:57
    Proksimume 85 procentoj de la inoj en Barato
  • 3:57 - 4:03
    sekvas unu aŭ pliajn limigajn kutimojn
    dum la monataĵoj, ĉiumonate.
  • 4:03 - 4:06
    Ĉu vi povas imagi, kion tio faras
  • 4:06 - 4:09
    al la memestimo kaj memfido de junulino?
  • 4:09 - 4:12
    La psikan traŭmaton kiun ĝi kaŭzas,
  • 4:12 - 4:13
    kiu efektas ŝian personecon,
  • 4:13 - 4:16
    ŝian lernejan sukceson,
  • 4:16 - 4:20
    kaj ĉiun parton de ŝia kreskado
    dum ŝiaj formantaj jaroj.
  • 4:22 - 4:26
    Mi sekvis precize ĉi tiujn
    limigajn kutimojn dum 13 jaroj,
  • 4:26 - 4:29
    ĝis kiam diskuto kun mia amkunulo, Tuhin,
  • 4:29 - 4:32
    ŝangis mian percepton pri menstruo tute.
  • 4:32 - 4:38
    En 2009, Tuhin kaj mi okupiĝis
    pri postdiplomiĝo pri desegnado.
  • 4:38 - 4:40
    Ni enamiĝis,
  • 4:40 - 4:43
    kaj mi tute komforte
    diskutis monataĵojn kun li.
  • 4:43 - 4:45
    Tuhin sciis malmulte pri monataĵoj.
  • 4:46 - 4:48
    (Ridoj)
  • 4:52 - 4:55
    Li surprize eksciis, ke knabinoj
    havas dolorajn kramfojn,
  • 4:55 - 4:57
    kaj ni sangas ĉiumonate.
  • 4:57 - 4:59
    (Ridoj)
  • 4:59 - 5:00
    Jes.
  • 5:01 - 5:03
    Li estis tute ŝokita kiam li eksciis
  • 5:03 - 5:07
    pri la limoj, kiujn la socio kaj familioj
  • 5:07 - 5:10
    altrudas al menstruantaj inoj.
  • 5:10 - 5:12
    Por helpi min kontraŭ miaj kramfoj,
  • 5:12 - 5:16
    li lernis pri menstruo interrete.
  • 5:17 - 5:19
    Kiam li diris al mi pri tio,
    kion li lernis,
  • 5:19 - 5:21
    mi ekkonsciis kiom malmulte
    mi mem sciis pri menstruo.
  • 5:22 - 5:25
    Kaj finfine, mi eksciis ke multe de tio
    kion mi kredis estas mita.
  • 5:26 - 5:28
    Tiam ni pripensis:
  • 5:28 - 5:29
    se ni, kiel bonedukitoj,
  • 5:29 - 5:32
    estis tiom malbone edukitaj pri menstruo,
  • 5:32 - 5:36
    nu, estas milionoj da knabinoj en la mondo
    kiuj certe estas same misedukitaj.
  • 5:38 - 5:39
    Por studi --
  • 5:39 - 5:41
    por plibone kompreni la problemon,
  • 5:41 - 5:45
    Mi faris esploron dum unu jaro por studi
    primenstruan nekonscion,
  • 5:45 - 5:47
    kaj la ĉefajn kialojn pro tio.
  • 5:48 - 5:49
    Ĝenerale,
  • 5:49 - 5:54
    oni kredas, ke primenstrua nekonscio kaj
    malscio estas kamparaj fenomenoj,
  • 5:55 - 5:57
    sed dum mia esploro mi trovis,
  • 5:57 - 6:00
    ke tio estas same urba fenomeno.
  • 6:00 - 6:04
    Ĝi eĉ ekzistas ĉe la edukitaj urbanoj, ankaŭ.
  • 6:05 - 6:08
    Kiam mi parolis kun gepatroj kaj instruistoj,
  • 6:08 - 6:13
    mi trovis, ke multal inter ili fakte volus
    eduki knabinojn pri monataĵo
  • 6:13 - 6:16
    antaŭ kiam tiuj komencas menstrui.
  • 6:17 - 6:18
    Kaj --
  • 6:18 - 6:22
    sed taŭga rimedo mankis al ili.
  • 6:22 - 6:24
    Kaj, pro tio ke temas pri tabuo,
  • 6:24 - 6:27
    ili honte parolas pri ĝi.
  • 6:27 - 6:31
    Nuntempe, knabinoj ekmenstruas dum
    la sesa aŭ sepa lernojaro [11-13-jaraj],
  • 6:31 - 6:35
    sed nia eduksistemo instruas
    knabinojn pri menstruo
  • 6:35 - 6:37
    nur dum la oka kaj naŭa lernojaroj.
  • 6:38 - 6:39
    Kaj ĉar temas pri tabuo,
  • 6:40 - 6:43
    instruistoj ankoraŭ
    preterpasas la temon entute.
  • 6:45 - 6:48
    Do, lernejoj ne instruas
    knabinojn pri menstruo,
  • 6:48 - 6:51
    kaj gepatroj ne diskutas pri tio.
  • 6:51 - 6:53
    Al kiu knabinoj povas turni sin?
  • 6:54 - 6:57
    Antaŭ du jardekoj, kaj nun--
  • 6:57 - 6:59
    inter ili, nenio ŝanĝiĝis.
  • 7:00 - 7:03
    Mi montris tion, kion mi trovis al Tuhin,
    kaj ni pripensis:
  • 7:03 - 7:06
    Imagu se ni kreus ion,
  • 7:06 - 7:09
    kio ebligus al knabinoj
    memlerni pri menstruo,
  • 7:09 - 7:15
    ion, kio helpus al gepatroj kaj instruistoj
  • 7:15 - 7:18

    paroli komforte pri menstruo al knabinoj?
  • 7:18 - 7:19
    Dum mia esploro,
  • 7:19 - 7:21

    mi kolektis multajn historiojn.
  • 7:21 - 7:26
    Ĉi tiuj estis historioj, kiuj rilatas
    al la spertoj de knabinoj dum monataĵoj.
  • 7:27 - 7:32
    Ĉi tiuj interesus kaj scivolemigus
    knabinojn diskuti pri menstruo
  • 7:32 - 7:34
    kun siaj propraj amikrondoj.
  • 7:34 - 7:36
    Ĝi estas ekzakte tio, kion ni celis.
  • 7:36 - 7:38
    Ni celis ion, kio scivolemigos knabinojn,
  • 7:38 - 7:41
    kaj igos ilin lerni pli.
  • 7:41 - 7:45
    Ni celis uzi ĉi tiujn historiojn
    por instrui knabinojn pri menstruo.
  • 7:45 - 7:48
    Do, ni decidis krei komikson,
  • 7:48 - 7:52
    en kiu la komiks-roluloj ludas
    tiujn historiojn,
  • 7:52 - 7:56
    kaj edukas knabinojn pri menstruo
    amuze kaj interese.
  • 7:56 - 7:59
    Por ke ili reprezentu knabinojn
    en diversaj fazoj de puberto,
  • 7:59 - 8:01
    estas tri komiks-roluloj.
  • 8:02 - 8:05
    Pinki, kiu ankoraŭ ne menstruis,
  • 8:05 - 8:08
    Jiya, kiu unuafoje menstruas dum la rakonto,
  • 8:08 - 8:11
    kaj Mira, kiu jam menstruadas.
  • 8:11 - 8:14
    Estas ankaŭ kvara komik-rolulo, Priya Didi.
  • 8:14 - 8:18
    Danke al ŝi, la knabinoj ekscias
    la diversajn aspektojn de plenkreskado,
  • 8:18 - 8:20
    kaj ekscias higiene prizorgi menstruon.
  • 8:20 - 8:22
    Kiam ni kreis la libron, ni zorgemis ke
  • 8:22 - 8:26
    ilustraĵoj ne estu iel ajn obĵeteblaj
  • 8:26 - 8:29
    kaj tio respektas kulturojn.
  • 8:29 - 8:33
    Kiam ni prototipigis tion,
    ni trovis ke la knabinoj ŝatis la libron.
  • 8:33 - 8:35
    Ili fervore legis kaj pli kaj pli
  • 8:35 - 8:38
    lernis pri monataĵoj per si mem.
  • 8:38 - 8:40
    Gepatroj kaj instruistoj babilis komforte
  • 8:40 - 8:43
    pri monataĵo kun knabinoj uzante la libron
  • 8:43 - 8:46
    kaj kelkfoje eĉ knaboj interesiĝis.
  • 8:46 - 8:48
    (Ridoj)
  • 8:48 - 8:50
    (Aplaŭdoj)
  • 8:52 - 8:56
    La komikso helpis krei medion
  • 8:56 - 8:59
    en kiu menstruo ne plu tabuas.
  • 8:59 - 9:00
    Multe da volontuloj kunportis
    la prototipon por eduki knabinoj
  • 9:00 - 9:03
    al instruantaj kongresoj
    en kvin ŝtatoj de Barato.
  • 9:03 - 9:07
    Kaj unu voluntulo ĝin prenis al monaĥejo
  • 9:07 - 9:12

    en Ladakh por eduki junajn monaĥinojn.
  • 9:12 - 9:16
    Ni finis la libron,
    kiu nomiĝas "Menstrupedia Comic",
  • 9:16 - 9:19
    kaj lanĉis ĝin en septembro lastjare.
  • 9:19 - 9:20
    Kaj ĝis nun,
  • 9:21 - 9:25
    pli ol 4 000 knabinoj edukiĝis
    uzante la libron en Barato kaj --
  • 9:25 - 9:28
    (Aplaŭdoj)
  • 9:28 - 9:29
    Dankon.
  • 9:29 - 9:31
    (Aplaŭdoj)
  • 9:34 - 9:36
    -- kaj dek aliaj landoj.
  • 9:37 - 9:40
    Ni konstante tradukas la libron
    en aliajn lingvojn,
  • 9:40 - 9:43
    kaj ni kunlaboras kun lokaj organizoj
  • 9:43 - 9:46
    por havebligi la libron en aliaj landoj.
  • 9:46 - 9:49
    15 lernejoj en diversaj regionoj de Barato
  • 9:49 - 9:51
    jam inkluzivas la libron en siaj
    edukplanoj
  • 9:51 - 9:54
    por instrui menstruon al knabinoj.
  • 9:54 - 9:56
    (Aplaŭdoj)
  • 10:00 - 10:07
    Mi miras, ke voluntuloj, individuoj,
  • 10:07 - 10:10
    gepatroj, instruistoj kaj lernejestroj
  • 10:10 - 10:15
    kunlabore portis la menstru-konscian
    movadon al siaj komunumoj,
  • 10:16 - 10:17
    kaj certigis, ke knabinoj lernas
  • 10:17 - 10:19
    pri menstruo je la justa aĝo
  • 10:19 - 10:22
    kaj helpis batali kontraŭ la tabuo.
  • 10:23 - 10:28
    Mi revas estontecon en kiu menstruo estas
    nek malbeno nek malsano,
  • 10:29 - 10:31
    sed bonvena ŝanĝo en la vivo de knabino.
  • 10:32 - 10:33
    Kaj mi volus --
  • 10:33 - 10:35
    (Aplaŭdoj)
  • 10:38 - 10:43
    Kaj mi volus konkludi per peteto
    al la gepatroj, kiuj estas ĉi tie.
  • 10:43 - 10:44
    Karaj gepatroj,
  • 10:45 - 10:47
    se vi hontas pri monataĵo,
  • 10:47 - 10:50
    nu, ankaŭ viaj filinoj hontas.
  • 10:50 - 10:52
    Do bonvolu pozitivi pri menstruo.
  • 10:52 - 10:53
    (Ridoj)
  • 10:53 - 10:55
    Dankon
  • 10:55 - 10:57
    (Aplaŭdoj)
Title:
Kiel babili pri menstruo sentabue
Speaker:
Aditi Gupta
Description:

Estas vere: diskuto pri menstruo malkonfortigas multajn homojn. Kaj tiu ĉi tabuo kuntrenas konsekvencojn: en Barato, tri el dek knabinoj tute nekonas menstruon kiam la unua monataĵo venas, kaj limigaj kutimoj pri monataĵo kaŭzas psikan damaĝon al junulinoj. Pro tio ke ŝi kreskis sub tiu ĉi tabuo, Aditi Gupta sciis ke ŝi volas helpi knabinojn, gepatrojn kaj instruistojn babili konforte kaj senhonte pri monataĵo. Ŝi priskribas kiel ŝi faris tion.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
11:10

Esperanto subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.