Neden sıfır atık yaşam tarzını benimsedim | Lauren Singer | TEDxTeen

Lauren Singer'in son 3 yıldır çıkardığı çöp miktarı 16 ons bir kavanozun içine sığabiliyor. Milyonlarca okuru, paketsiz ürünleri tercih etmek, ürünlerini kendileri yapmak, plastik ve tek kullanımlık şeyleri reddetmek konusunda cesaretlendirdi.

Bu konuşma TED konferanslarından bağımsız olarak bölgesel TEDx etkinliklerinde gerçekleşmiştir.

Son 3 yıldır ürettiğim çöpün hepsi bu.

Bunu söylediğimde insanlar deli olduğumu
ya da yalan söylediğimi düşünüyorlar

ya da bana şöyle sorular soruyorlar:

"İyi de, poponu neyle siliyorsun?"

(Kahkaha)

Atıksız bir hayat yaşıyorum

ve son 3 yıldır böyle yaşıyorum.

Sıfır-atık, bayağı sağlam bir düşünce,
değil mi?

İzin verin size biraz açıklayayım.

Bana göre atıksız yaşam,
hiç çöp çıkarmamam demek.

Yani çöp kutusuna, kuru atık deposuna
hiçbir şey atmamak

veya yere sakız tükürüp yürüyüp gitmemek.

Değil mi ama? Sıfır çöp.

Bu büyük bir düşünce ve hepsi
NY Üniversitesi'nde Çevresel Araştırma

öğrencisiyken başladı.

Son yılımda
"Çevresel çalışmalar kapsül dersi"

diye bir ders alıyordum,

ki bu ders dünyaya atılıp onu
daha sürdürülebilir bir yer yapmak için

tüm çevresel araştırma öğrencilerinin
alması gereken nihai dersti.

Bu sınıfta bir kız vardı,

her derse o büyük naylon poşetiyle gelirdi

içinde yiyecek dolu plastik bir kapla,

plastik çatal bıçakla,
plastik su şişesiyle

ve bir naylon poşet dolusu cipsle.

Ve hepsini yerdi.

Sonra, her dersin sonunda
hepsini çöpe atardı.

Gerçekten sinir bozucuydu,
çünkü orada dünyayı

daha iyi bir yer hâline getirmeye çalışan
çevresel araştırma öğrencileriydik

ve o gelmiş, tüm o şeyleri çöpe atıyordu.

Bir gün dersten sonra,

onun tüm o şeyleri çöpe attığını görmek
konusunda hâlâ sinirliyken,

eve yemek yapmaya gittim,

buzdolabını açtım

ve daha önce hiç görmediğim bir şey
dikkatimi çekti.

Buzdolabımdaki her şey öyle ya da böyle
plastik ambalajların içindeydi.

Gözlerime inanamadım.

O kıza o kadar fazla plastik çöp çıkardığı
için kızıyordum,

ama görünen o ki ben de aynıydım.

Ben de bir nevi o kızdım,
işte o an bir karar verdim.

Plastik kullanmayı bırakacaktım.

Hımm, plastiği bırakmak...

(Kahkaha)

Öyle kolay bir şey değil, değil mi?

Günlük yaşamınızı düşündüğünüzde,

sabah uyanıp banyoya gidiyorsunuz ve
dişinizi fırçalıyorsunuz.

Diş fırçanız neyden yapılmış?

(Seyirci) Plastik.
LS: Plastik.

Diş macununuzun ambalajı?

(Seyirci) Plastik.

Yüzünüzü yıkıyorsunuz, nemlendiriciniz,
lens suyunuz.

Günlük hayatımızda kullandığımız çoğu şey
plastik ambalajlı

ve sonra fark ettim ki eğer
plastikten uzaklaşacaksam

bunu yapmanın tek yolu

ürünlerimi kendim yapmayı öğrenmekti.

Yani, sizi bilmiyorum ama,

ben kesinlikle nasıl deodorant
yapılır, bilmiyordum.

Cebimde gizli bir tarifim yoktu,

fark ettim ki biraz araştırma yapmam
gerekiyordu.

İnternette araştırırken,
bir bloga rastladım.

Mill Valley, Kaliforniya'da
hem eş, hem 2 çocuk annesi olan

Bea Johnson isimli bir kadın tarafından
açılmış Sıfır Atıklı Ev diye bir blog

ve bu 4'ü tamamen atıksız
bir yaşam sürüyorlar.

Bea ve ailesini keşfettiğimde
gerçekten aklım hayalim durmuştu.

Hiç plastik kullanmayarak
bu gezegen için yapabileceğimin

en iyisini yapacağımı düşündüm.

Ama hiç çöp çıkarmayacağım
fikri de çok yüreklendirici

ve de çok teşvik ediciydi.

Ve de çok anlamlıydı, değil mi?

Çünkü Çevre Araştırmaları öğrencisiydim,

çevreyi önemsiyordum,
sürdürülebilirlik hakkında

eğitim alıp bu konuyu
konuşuyor ve savunuyordum.

Ama fark ettim ki, bu değerlerin
hiçbirini günlük yaşamımda

uygulamaya koymuyordum ve bu yüzden
atıksız yaşamı benimseme kararını verdim.

Bu dönüşümü kolaylaştırmak için yaptığım

bazı şeyleri anlatayım.

Yaptığım ilk şey, paketlenmiş gıdaları
almayı bırakmak oldu.

Markete gidip kâğıt, cam ve plastik
ambalajlı gıdalar almak yerine

açıkta satılan, paketsiz gıdaları
doldurmak için kendi kavanozlarımı

ve bez çantalarımı götürmeye başladım.

Ayrıca, meyve ve sebzelerimi pazardan

almaya başladım, yani, ambalajsız.

İkinci olarak yapmaya başladığım şey

ürünlerimi kendim yapmaya başlamaktı.

Bu hayat stilini yaşamaya başlamadan önce,
o zamanki erkek arkadaşım

dişlerini karbonatla fırçalardı

ve onun dünyadaki en iğrenç insan olduğunu
düşünmüştüm. Değil mi ama?

Karbonat gibi bir şey kullanarak dişleri
temizleyebilmenin imkânı yoktu,

iğrençti.

Ve ilerleyen zaman içinde,
kendi yaptığım ilk ürün

diş macunuydu, karbonatla.

Zamanla ürünlerimin hepsini
kendim yapmaya başladım.

Bir şeyim bittiğinde, markete gidip
yenisini almak yerine

onu kendim nasıl yapabileceğimi
öğrenirdim.

Losyonum bittiğinde nasıl
kendim yapabileceğimi öğrendim.

Deodorantım bittiğinde, onu
nasıl yaparım, öğrendim.

Zamanla, öncesinde satın aldığım her şey

şimdi kendi yaptıklarım hâline geldi.

Yapmaya başladığım üçüncü şey de,
ikinci el alışveriş oldu.

Yeni kıyafet alıp

tüketim zincirine yeni bir zincir

eklemektense, ikinci el alırdım.

Böylelikle, yeni atıklar oluşturmazdım.

Yaptığım dördüncü şeyse, azaltmaktı.

Yani, sadece gerçekten gerekli olan
ve gerçekten ihtiyacım

olan şeylere sahip olmaya odaklandım.

Bu aşırı zordu. Çünkü,

çok duygusal biriyim,
ve o kürdanın

neden hayatımda olması gerektiğini
size açıklayabilirim.

Ama bu süreci aştıktan sonra,
tamamen azaltmaya gittim.

Ve fark ettim ki hayatımda
çok daha az şeyim var.

Evim daha derli toplu oldu
ve temizlemesi daha kolaylaştı.

Hayatınızda daha az şeye sahip olunca

onları daha çok gözettiğinizi
fark ediyorsunuz.

Sahip olduklarınızı daha çok gözetince de
şu zihniyete sahip olmuyorsunuz:

"Eğer ki bu şeyi artık istemiyorsam,
atayım gitsin, yeni bir şey alırım sonra"

Sadece, birkaç şeyim vardı ve onlara
özen gösteriyordum.

Ve de hiçbir şeyi
atık deposuna atmıyordum.

Tüm bunlar kulağa çok zor geliyor,
değil mi?

Sizi temin ederim, o kadar da zor değil.

Ben sıradan, tembel insanın biriyim.

O kadar zor olsaydı bu yaşam tarzını
yaşamıyor olurdum.

Aslında bu yaşam tarzının avantajları

dezavantajlarına göre çok daha
ağır basıyor.

İlk artısı, daha çok tasarruf ediyorum.

Yiyecek veya ürün alırken

ve ürünlerimi kendim yaptığımda,

tasarruf ediyorum,
çünkü fiyata eklenmiş paketleme

maliyetini ödememiş oluyorum,
bu yüzden daha ucuza geliyor.

İkinci el alışveriş yaptığım için de

tasarruf ediyorum çünkü genelde sıfır
kıyafete göre daha ucuzlar.

Aynı zamanda, azaltma yoluna
gittiğim için de tasarruf ediyorum.

Sürekli alışverişe gidip bir dürtüyle

bir şeyler alıp durmuyorum şimdi.

Gerçekten ihtiyacım olan şeylere
sahibim sadece.

İkinci avantajı daha sağlıklı
besleniyorum.

Alışverişe gidince pakete
girmemiş işlenmiş gıda

bulmak gibi bir şansım yok şu an,
bu yüzden beslenme şeklim, kendi kavanoz

ve çantalarımla aldığım taze meyve sebze,
paketlenmemiş yeşillik ve çerezlerden

ibaret ve daha sağlıklı beslenince
de daha mutlu hissediyorsunuz.

Bu birkaç yıl içinde, kilomun
sabitlendiğini,

daha çok enerjik olduğumu,
uykuya daha az ihtiyaç hissettiğimi,

sağlıklı beslendiğiniz zaman daha
iyi hissettiğinizi,

tasarruf edince, daha mutlu
olduğunuzu fark ettim.

Ama tüm bunların yanında,
daha mutluyum,

çünkü hayatımda ilk kez, değerlerim
doğrultusunda yaşıyorum.

Bu niye önemli ki? Değil mi ama?
"Atık".

Atıklar büyük bir problem.

Sıradan bir Amerikalı,

her gün kişi başı yaklaşık olarak
2 kg çöp üretiyor.

Bir yıl boyunca, bu, şu demek,

8 arkadaşınızı alıp çöpe atmak gibi.

(Kahkaha)

Yani bunu yapmayın, hoş değil.

(Kahkaha)

Yani, eğer arkadaşlarınızı önemsiyor

ve onları çöpe atmak istemiyorsanız,

çıkardığınız çöp miktarını azaltmanın

mümkün olduğunu düşünüyorsanız
sizin için 3 basit önerim var.

İlk adım çöplerinizi inceleyip neleri
attığınıza bakmak.

Çünkü neleri attığınızı bilmeden

çıkardığınız çöp problemini çözemezsiniz.

Bunu uyguladığımda, çöplerimin

başlıca 3 kaynağı olduğunu fark ettim.

İlki, yiyecek ambalajlarıydı.

O yüzden, ambalajsız veya
açıkta satılanları almayı öğrendim.

İkincisi, ürün paketleriydi.

O yüzden, ürünlerimi
kendim yapmayı öğrendim.

Üçüncüsü, organik gıda atıklarıydı
ve gübrelemeyi öğrendim.

Ve sadece, atıklarımın bu 3 kaynağını
belirleyip ortadan kaldırarak

çöplerimi %90 oranında azaltmıştım.

Önermek istediğim ikinci bir şey de
kolay hedeflerle başlamak.

Yani, günlük yaşamınızda,
uzun vadeli ve büyük çapta pozitif

etkileri olacak küçük ve tek seferlik
değişiklikler yapmanız.

Naylon ya da karton poşet kullanmak
yerine tekrar kullanılabilir çantalar

ya da plastik su şişeleri almak yerine
paslanmaz çelik veya cam şişe kullanmak

gibi şeyler.

Zaman içinde, bu küçük değişikliklerin
bir araya gelip

aslında büyük bir değişime yol açtığını
fark edeceksiniz.

Önereceğim üçüncü şey de
"Kendin Yap".

Kendi ürünlerinizi yapmayı öğrenmeniz.

Buna gerçekten bayılıyorum,
çünkü bir ürün almak için

mağazaya gittiğinizde,

ürünü olduğu gibi kabul etmelisiniz,
değil mi?

Eğer ki kokusunu
beğenmediyseniz, ne yazık.

Nasıl hissettirdiğini
sevmediyseniz, üzgünüm.

Ambalajını beğenmediyseniz,
başka seçeneğiniz yok.

Ama ben kendi ürünlerimi kendim
yaptığım için,

kokusunu beğenmediysem,
esansını değiştiririm.

İçeriğini sevmediysem, değiştiririm.

Ambalajını beğenmezsem,
hâlâ seçme hakkım var.

Yani kendi ürünlerimi kendim ürettiğimde,

vücuduma neyi sürdüğüm konusunda
kontrol tamamen bende.

Bu yaşam stiline
üniversitedeyken başladım.

Mezun olduğumda, sürdürülebilirlik
üzerine bir iş edindim,

ki düşününce, yapmak istediğim iş tam da
budur, değil mi?

Aynı zamanda, "Atık ahmakların işidir."
isimli blogumu yürütüyorum.

Ve fark ettim ki, sürekli

şöyle bir soru alıyordum:

"Sevgili Lauren, yaptığın ürünlere
bayılıyorum,

ben de tamamen doğal ürünler istiyorum.

Ama işte; hayat, aile, arkadaşlar
falan filan...

Benim ürünlerimi kendim yapmaya
zamanım yok.

Senin yaptıklarına eşdeğer,
alabileceğim ürünler var mı?

Yardımın için teşekkürler.
Kucak dolusu sevgiler, xyz kişisi."

O yüzden mağazalara gittim,
ürünlere bakmaya başladım,

kendi yaptıklarıma benzeyen

güzellik ürünleri olduğunu gördüm

ama temizleme ürünleri için aynı
durumu göremedim.

Temizleme ürünlerinin
içeriklerine baktığımda,

"doğal" olan temizlik ürünlerinin bile

zararlı şeyler içerdiğini gördüm.

Kanserojen ve endokrin sistemine zarar
veren içerikler.

Biliyor musunuz, biraz daha çok
araştırdığımda,

temizlik ürünleri imalatçılarının,

ürünlerin paketi üzerinde

ürün içeriklerini bildirmek gibi

yasal bir zorunlulukları
olmadığını öğrendim.

Yani gidip bir ürün aldığımızda, firmanın

bizim iyiliğimizi düşünerek karar verdiği

konusunda tamamen firmanın
insafına kalmış durumdayız.

Bence tüketiciler olarak, bizim için
zararlı olmayan ve

içerikleri gerçeği yansıtan ürünlere
erişmeye hakkımız var.

İşte bu yüzden, etkili ve güvenilir olan,

diş macunu veya salata sosu
yapmak gibi şeyler için

kullandığım içerikleri olan,

yıllardır kendi yaptığım ürünlerim
üzerine düşünmeye başladım.

Ve karşımda bir fırsatın olduğunu
fark ettim.

İşimden ayrılıp bir şirket kurdum.

Çünkü insan olarak, kendimiz için,
evlerimiz için ve çevre için

güvenilir ürünler kullanmaya
hakkımız olduğunu düşünüyorum.

Sürekli, bunları dikkat çekmek için
yaptığıma dair eleştiriler alıyorum.

Ama ben bu yaşam tarzını,
kendim için yaşıyorum.

Kimseye nasıl yaşamaları ya da

ne kadar çöp çıkarmaları gerektiğini
söyleyemem.

Ben sadece benim gibi,

çıkardığı çöp miktarını azaltmak isteyen

insanlar için blogum ve işim aracılığıyla

bilgi sağlamak istiyorum.

Ben atıksız yaşam biçimi benimsedim,
çünkü benim için

inandığım değerlerle uyuşarak

yaşamanın en iyi yolu bu.

Yoksa amaç ne olabilir ki, değil mi?
Ben sadece tek bir kişiyim.

Ne gibi bir farklılık yaratabilirim ki?

Amacım belli aslında:

Ben bu dünyada bıraktığım çöplerle değil,

yaşadığım sürece yaptıklarımla
hatırlanmak istiyorum.

Teşekkürler.

(Alkış)