< Return to Video

เจ้าปลาไหล อีไล: การเดินทางอันน่าพิศวง -เจมส์ โพรเสค (James Prosek)

  • 0:08 - 0:09
    พวกมันยาวและลื่นไหล
  • 0:09 - 0:11
    และสีก็ไม่ค่อยจะสดใส
  • 0:11 - 0:14
    แต่พวกก็มีความงามอันน่าพิศวงในแบบของมัน
  • 0:14 - 0:16
    การเคลื่อนไหวแบบคลื่นในยามกลางคืน
  • 0:16 - 0:17
    ผ่านน้ำ
  • 0:17 - 0:19
    เป็นดั่งมนต์สะกดชวนให้มอง
  • 0:19 - 0:21
    และแม้ว่าพวกมันจะคล้ายกับงูใต้น้ำ
  • 0:21 - 0:25
    อันที่จริงแล้ว ปลาไหลเป็นปลาที่น่าสนใจมากๆ ชนิดหนึ่ง
  • 0:25 - 0:27
    มีอะไรหลายอย่างเกี่ยวกับปลาไหล
  • 0:27 - 0:28
    ที่ทำให้มันมีเอกลักษณ์
  • 0:28 - 0:31
    นอกจากรูปร่างที่ยืดยาวและไม่มีรยางค์ของมันแล้ว
  • 0:31 - 0:32
    อย่างหนึ่งก็คือ
  • 0:32 - 0:36
    ปลาไหลมีความสามารถในการหายใจผ่านผิวหนัง
  • 0:36 - 0:37
    บ้างก็สามารถแม้กระทั่งขึ้นจากน้ำ
  • 0:37 - 0:40
    และเคลื่อนที่บนบกในช่วงสั้นๆ
  • 0:40 - 0:42
    และ ไม่เหมือนกับปลาที่อพยพส่วนใหญ่
  • 0:42 - 0:43
    เช่นแซลมอน
  • 0:43 - 0:45
    ซึ่งวางไข่ในน้ำจืด
  • 0:45 - 0:47
    แต่ใช้ชีวิตในช่วงตัวเต็มวัยของมันในน้ำเค็ม
  • 0:47 - 0:49
    ปลาไหลในสกุล แอนกูล่า (Anguilla)
  • 0:49 - 0:51
    อพยพไปในทิศทางตรงกันข้าม
  • 0:51 - 0:53
    ทำการวางไข่และผสมพันธุ์ในมหาสมุทรและทะเล
  • 0:53 - 0:55
    และใช้เวลาส่วนใหญ่ช่วงกลางชีวิต
  • 0:55 - 0:57
    ในน้ำจืด
  • 0:57 - 0:59
    ถ้าพวกเราจับตามองปลาไหลน้ำจืดสักตัว
  • 0:59 - 1:01
    และติดตามเรื่องราวชีวิตของมัน
  • 1:01 - 1:04
    มันอาจจะกำเนิดขึ้นที่กลางมหาสมุทรแอตแลนติกเหนือ
  • 1:04 - 1:06
    ห่างไปจากเบอร์มิวดาไปทางตะวันออกประมาณพันไมล์
  • 1:06 - 1:09
    บริเวณนี้เรียกว่า ทะเลซาร์แกสโซ่ (Sargasso)
  • 1:09 - 1:10
    ที่ก่อให้เกิดส่วนตะวันตก
  • 1:10 - 1:12
    ของวงวนกึ่งเขตร้อน (subtropical gyre)
  • 1:12 - 1:15
    น้ำวนยักษ์กลางมหาสมุทร
  • 1:15 - 1:18
    ปลาไหลที่เราจะให้ชื่อว่า อีไล
  • 1:18 - 1:21
    อาจจะเริ่มต้นจากเป็นไข่เล็กๆ ฟองหนึ่ง
    ในบรรดาไข่ 10 ถึง 20 ล้านฟอง
  • 1:21 - 1:23
    ที่อุ้มไว้โดยปลาไหลตัวเมีย
  • 1:23 - 1:26
    ฟักออกมาเป็นสิ่งที่มีรูปร่างเหมือนใบไม้โปร่งแสง
  • 1:26 - 1:29
    ที่ดูไม่เหมือนปลาไหลตัวเต็มวัยเลย
  • 1:29 - 1:31
    อีไล เริ่มที่จะเร่ร่อนไปตามกระแสน้ำในมหาสมุทร
  • 1:31 - 1:33
    โดยเฉพาะอย่างยิ่ง กระแสน้ำอุ่น Gulf Stream
  • 1:33 - 1:35
    ที่มุ่งหน้าไปยังยุโรป หรือไม่ก็อเมริกาเหนือ
  • 1:35 - 1:38
    ขึ้นอยู่กับว่ามันเป็นเป็นสายพันธุ์ไหน
  • 1:38 - 1:40
    เมื่อเข้าใกล้ชายฝั่ง
  • 1:40 - 1:42
    อีไลก็มีความยาวได้ประมาณ 2 นิ้ว
  • 1:42 - 1:45
    ดูเหมือนปลาไหลมากขึ้น แต่ยังโปร่งแสงอยู่
  • 1:45 - 1:47
    ซึ่งเป็นระยะที่เรียกว่า ปลาไหลแก้ว (glass eel)
  • 1:47 - 1:49
    แต่ภายในสองสามวันในน้ำจืด
  • 1:49 - 1:52
    ผิวหนังของอีไลจะมีเม็ดสีน้ำตาลดำ
  • 1:52 - 1:55
    ตอนนี้มันจะดูเหมือนปลาไหลตัวเต็มวัยมากขึ้น
  • 1:55 - 1:56
    คุณอาจสังเกต
  • 1:56 - 1:58
    ว่าเรายังไม่ได้กล่าวอะไรเลย
  • 1:58 - 1:59
    เกี่ยวกับเพศของอีไล
  • 1:59 - 2:01
    นั่นเป็นเพราะมันจะถูกกำหนด
  • 2:01 - 2:03
    ก็ต่อเมื่อปลาไหลเข้าสู่บริเวณน้ำจืด
  • 2:03 - 2:06
    แต่ไม่มีใครแน่ใจว่ามันเกิดขึ้นได้อย่างไร
  • 2:06 - 2:09
    ปลาไหลส่วนใหญ่ในบริเวณชะวากทะเล
  • 2:09 - 2:11
    และบริเวณน้ำกร่อยจะกลายเป็นตัวผู้
  • 2:11 - 2:13
    ในขณะที่พวกที่ขึ้นไปทางต้นน้ำจะกลายเป็นตัวเมีย
  • 2:13 - 2:15
    เติบโตขึ้นจนมีขนาดใหญ่เป็นสองถึงสามเท่า
  • 2:15 - 2:17
    ของคู่ในอนาคตของมัน
  • 2:17 - 2:18
    ในกรณีนี้
  • 2:18 - 2:22
    อีไล นั้นเป็นชื่อย่อของ อีเลน
  • 2:22 - 2:23
    ในฐานะปลาไหลตัวเมีย
  • 2:23 - 2:25
    อีเลนจะค่อนข้างโดดเดี่ยว
  • 2:25 - 2:27
    เกือบทั้งชีวิตของมันในลำธาร
  • 2:27 - 2:29
    มันกินอะไรก็ตามแต่ที่ตกลงมาในน้ำ
  • 2:29 - 2:31
    ตั๊กแตน จิ้งหรีด ปลาเล็กๆ
  • 2:31 - 2:34
    ตัวอ่อนแมลง กบ ลูกนก
  • 2:34 - 2:37
    เกือบจะทุกอย่างที่มันสามารถเอาเข้าปากได้
  • 2:37 - 2:39
    และมันก็จะเติบโตจนค่อนข้างใหญ่
  • 2:39 - 2:40
    มีขนาดยาวถึง 4 ฟุต
  • 2:40 - 2:43
    และมีน้ำหนักมากได้ถึง 13 ปอนด์
  • 2:43 - 2:45
    พวกเราไม่แน่ใจจริงๆ
  • 2:45 - 2:46
    ว่าปลาไหลน้ำจืดรู้ว่ามันถึงเวลา
  • 2:46 - 2:48
    ที่จะคืนสู่มหาสมุทรได้อย่างไร
  • 2:48 - 2:50
    แต่อะไรบางอย่างร้องเรียกมัน
  • 2:50 - 2:51
    และการอพยพในฤดูใบไม้ร่วง
  • 2:51 - 2:53
    ก็เป็น หนึ่งในการอพยพที่ไม่มีใครสังเกตเห็น ที่ยิ่งใหญ่ที่สุด
  • 2:53 - 2:55
    ในโลกใบนี้
  • 2:55 - 2:56
    เมื่ออีเลนจากน้ำจืดเพื่อไปมหาสมุทร
  • 2:56 - 3:00
    มันมีการเปลี่ยนรูปร่างไปอย่างน่าตกใจ
  • 3:00 - 3:02
    ตาของมันใหญ่ขึ้นประมาณ 10 เท่า
  • 3:02 - 3:04
    ผิวหนังหนาขึ้น
  • 3:04 - 3:06
    ครีบใหญ่ขึ้น
  • 3:06 - 3:08
    พวกมันเหมือนเป็นการปรับเปลี่ยน
  • 3:08 - 3:10
    สำหรับการเดินทางออกสู่มหาสมุทรที่กำลังจะมาถึง
  • 3:10 - 3:12
    และอีเลนแปลงโฉมไปอย่างไร้การสะดุด
  • 3:12 - 3:14
    จากในน้ำจืดสู่น้ำเค็ม
  • 3:14 - 3:17
    ซึ่งอาจเป็นพิษสำหรับปลาส่วนใหญ่
  • 3:17 - 3:19
    เมื่ออีเลนออกจากปากกระแสน้ำจืด
  • 3:19 - 3:22
    มันจะหายไปจากสายตามนุษย์
  • 3:22 - 3:24
    ไม่มีใครเป็นพยาน
  • 3:24 - 3:25
    หรือสามารถติดตาม
  • 3:25 - 3:27
    การอพยพของปลาไหลตัวเต็มวัย
  • 3:27 - 3:30
    หรือล่วงรู้ว่าพวกมันวางไข่ลึกแค่ไหน
  • 3:30 - 3:33
    แต่เชื่อว่าพวกมันสามารถติดตามสัญญาณบางอย่าง
  • 3:33 - 3:34
    ที่พวกมันสามารถตรวจจับได้
  • 3:34 - 3:36
    อย่างเช่นส่วนกั้นอุณหภูมิระหว่างกระแสมหาสมุทร
  • 3:36 - 3:38
    หรือความเค็ม
  • 3:38 - 3:40
    เพื่อที่จะกลับมายังมหาสมุทรบริเวณเดิม
  • 3:40 - 3:42
    ที่ซึ่งเป็นที่กำเนิด
  • 3:42 - 3:44
    เพราะว่าเราไม่รู้จริงๆ
  • 3:44 - 3:46
    ว่าเกิดอะไรขึ้นระหว่างการอพยพของมัน
  • 3:46 - 3:49
    เราได้แต่จินตนาการว่าการผสมพันธุ์จริงๆ แล้วเป็นอย่างไร
  • 3:49 - 3:51
    แต่สมมติฐานทั่วไปกล่าวว่า
  • 3:51 - 3:52
    อีเลนและปลาไหลอื่นเป็นพันๆ
  • 3:52 - 3:54
    หรือปลาไหล
  • 3:54 - 3:55
    เป็นแสนๆ
  • 3:55 - 3:57
    เข้ามาวนรวมตัวกันเป็นฝูงใหญ่
  • 3:57 - 3:59
    และปล่อยไข่และอสุจิ
  • 3:59 - 4:02
    ในการผสมพันธุ์หมู่ที่เรียกว่า การจับคู่แบบสุ่ม (panmixia)
  • 4:02 - 4:04
    อีกสองสามวันต่อมา หลังการวางไข่
  • 4:04 - 4:05
    พวกมันจะฟักตัว
  • 4:05 - 4:07
    และวงจรชีวิตก็จะเริ่มขึ้นอีกครั้ง
  • 4:07 - 4:08
    และเพราะว่าเราไม่เคยเห็น
  • 4:08 - 4:11
    ปลาไหลตัวเต็มวัยกลับมายังแม่น้ำจืด
  • 4:11 - 4:12
    พวกเราต้องเดาว่า
  • 4:12 - 4:14
    เมื่อสิ้นสุดการเดินทางไปกลับ อันยาวนานของพวกมัน
  • 4:14 - 4:17
    สิ่งมีชีวิตที่น่าพิศวงและน่าอัศจรรย์นี้
  • 4:17 - 4:18
    ก็ตายลงในที่สุด
  • 4:18 - 4:21
    ในสถานที่เดิมซึ่งพวกมันถือกำเนิด
  • 4:21 - 4:22
    ลาก่อน อีเลน
  • 4:22 - 4:24
    เป็นเกียรติอย่างยิ่งที่ได้รู้จักเธอ
Title:
เจ้าปลาไหล อีไล: การเดินทางอันน่าพิศวง -เจมส์ โพรเสค (James Prosek)
Description:

ชมบทเรียนแบบเต็มได้ที่: http://ed.ted.com/lessons/eli-the-eel-a-mysterious-migration-james-prosek

พวกมันลื่นไหล พวกมันไหลลื่น และในขณะที่พวกมันดูเหมือนงูใต้น้ำอันที่จริงแล้วปลาไหลเป็นปลาที่มีเอกลักษณ์ที่หายใจผ่านผิวหนังของมันได้และมีชีวิตอยู่ได้เมื่อพ้นน้ำ เจมส์ โพรเสค ติดตามการเดินทางแห่งชีวิตของอีไล ปลาไหลแอนกูล่า ที่เธอ (ใช่ มันเป็นปลาไหลเพศเมีย) มีการเดินทางพิศวงแบบ "ย้อนกลับ" จากทะเลสู่น้ำจืดและกลับไปทะเลอีกครั้ง

แบบเรียนโดย James Prosek, แอนิเมชั่นโดย Cinematic.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:39

  • Nuchapong Wongrajit

    53.258 An intervening period of time is one that separates two events or points in time. น่าจะหมายถึง ช่วงกลางของชีวิต (หลังเกิด และก่อนจะกลับไปตายในทะเล) คิดว่าปรับคำจะช่วยให้ชัดขึ้นครับ

    ขอปรับชื่อ Sargasso / Eli / Elaine ตามเสียงที่คนพากย์แล้วกันครับ

    1:10.350 subtropical เท่าที่อ่าน ๆ ดูนิยมแปลว่า "กึ่งเขตร้อน" คือเกือบ ๆ จะติด ๆ กับเขตร้อนครับ

    1:12.044 'middle' น่าจะแปลแค่ "กลาง" ถ้า "ศูนย์กลาง" ฟังดูต้องกลางเป๊ะเลย

    1:31.294 the Gulf Stream น่าจะแปลเป็นชื่อเฉพาะไปเลย (สังเกตว่าสะกดด้วยตัวใหญ่) และเท่าที่ search ดูก็ไม่แปลกันครับ

    2:25.008 'for' ตรงนี้ไม่น่าแปลว่า because ครับ เพราะไม่ได้ต่อด้วย clause น่าจะแปลว่า "ในช่วงเวลา" มากกว่า และเนื้อหาหน้ากับหลัง for ก็ไม่ได้สัมพันธ์เป็นเหตุ-ผลกันด้วยครับ // stream ตรงนี้น่าจะแปลว่า แม่น้ำ ลำธาร ได้ครับ ตามรูปประกอบ

    4:11.878 having completed... เป็น Perfect participial phrase บรรยายการกระทำของประธาน ว่าปลาไหลเดินทางจนเสร็จ เลยขอปรับเล็กน้อยครับ

    Description slippery ก็แปลคือ ๆ กับ slithery ไม่น่าจะตรงกับ "อ่อนยวบ" เท่าไหร่ครับ

  • Kelwalin Dhanasarnsombut

    approved!

Thai subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.