Dan Gilbert spyr, af hverju erum við hamingjusöm?
-
0:00 - 0:02Þegar þú hefur bara 21 mínútu til að tala
-
0:02 - 0:05þá virðast 2 milljón ára vera virkilega langur tími.
-
0:05 - 0:08En í þróunarsögunni eru 2 milljón ár ekkert.
-
0:08 - 0:14Samt, á 2 milljónum ára, tókst mannheilanum að næstum þrefaldast í massa,
-
0:14 - 0:17sem byrjaði sem 600 gramma heili forfeðra okkar, Hæfimönnunum,
-
0:17 - 0:23og er orðinn að næstum 1500 gramma kjöthleifinum sem allir hafa milli eyrna sinna í dag.
-
0:23 - 0:30Hvað er það við stóran heila sem náttúran var svo áköf að láta okkur öll hafa slíkann?
-
0:30 - 0:33Nú, það kemur í ljós að þegar heilinn þrefaldast í stærð,
-
0:33 - 0:37verða þeir ekki bara þrefalt stærri, þeir öðlast nýja byggingu.
-
0:37 - 0:41Og ein af aðalástæðum fyrir því að heilinn okkar varð svona stór er að hann fékk nýjann hluta
-
0:41 - 0:45sem kallast ennisblað. Og sérstaklega, hluti heilans sem kallast heilabörkur.
-
0:45 - 0:49Hvað gerir heilabörkurinn eiginlega fyrir þig sem ætti að réttlæta
-
0:49 - 0:54algjöra hönnunarbreytingu á mennsku höfuðkúpunni á augnabliki í þróunarsögunni?
-
0:54 - 0:57Jú, það leiðir í ljós að heilabörkurinn gerir helling af hlutum,
-
0:57 - 0:59en einn af mikilvægustu hlutunum sem hann gerir
-
0:59 - 1:03er að hann er reynslu hermir
-
1:03 - 1:07Flughermar æfa í flughermum
-
1:07 - 1:09svo að þeir þurfi ekki að gera raunveruleg mistök í flugvélum.
-
1:09 - 1:12Manneskjur hafa þessa stórkostlegu aðlögun
-
1:12 - 1:16að þeir geta raunverulega upplifað reynslu í hausnum á sér
-
1:16 - 1:18áður en þær reyna þær í alvöru heiminum.
-
1:18 - 1:21Þetta er bragð sem engir forfeður okkar gátu gert,
-
1:21 - 1:26og ekkert annað dýr getur gert í líkingu við það sem við getum. Þetta er stórkostleg aðlögun.
-
1:26 - 1:30Þetta er alveg í líkingu við griptæka þumalinn og að standa upprétt og tungumál
-
1:30 - 1:33sem einn af hlutunum sem kom okkar tegund úr trjánum
-
1:33 - 1:35og inn í verslunarkjarnana.
-
1:35 - 1:38Nú - (hlátur) - þið hafið öll gert þetta.
-
1:38 - 1:39Ég meina, þið vitið,
-
1:39 - 1:43Ben og Jerry hafa aldrei búið til lifur og lauk ís.
-
1:43 - 1:46Það er ekki af því að þeir hrærðu það saman, smökkuðu og sögðu: "Ojj."
-
1:46 - 1:49Það er vegna þess, að án þess að fara úr sætinu ykkar,
-
1:49 - 1:53hafið þig hermt eftir bragðinu sem kæmi og sagt ojj áður en þið búið ísinn til.
-
1:53 - 1:58Látum nú sjá hversu vel reynslu hermirinn ykkar virkar.
-
1:58 - 2:02Gerum bara stutta greiningu áður en ég held áfram með restina af fyrirlestrinum.
-
2:02 - 2:06Hér eru tvær mismunandi framtíðir sem ég býð ykkur að íhuga,
-
2:06 - 2:10og þið getið reynt að herma þær sagt mér hvora þið mynduð frekar kjósa.
-
2:10 - 2:15Ein er að vinna í lottóinu. Það er um 314 milljón dollarar.
-
2:15 - 2:18Hin framtíðin er að lamast fyrir neðan mitti.
-
2:18 - 2:21Nú, hugsið ykkur um í smástund.
-
2:21 - 2:24Ykkur finnst trúlega að þið þurfið ekki smástund til að hugsa ykkur um.
-
2:24 - 2:28Merkilegt nokk, þá eru til gögn um þessa tvo hópa,
-
2:28 - 2:30gögn um hve hamingjusamir þeir eru.
-
2:30 - 2:33Og það er nákvæmlega eins og þið bjuggust við, er það ekki?
-
2:33 - 2:36En þetta eru ekki gögning. Ég bjó þessi til!
-
2:36 - 2:41Þetta eru gögnin. Þið félluð í skyndiprófinu, og þið eru vart komin fimm mínútur inn í fyrirlesturinn.
-
2:41 - 2:45Af því að staðreyndin er sú að ári eftir að hafa misst máttinn í fótunum,
-
2:45 - 2:50og ári eftir að hafa unnið í lottóinu, eru lottóvinningshafar og fólk sem er lamað fyrir neðan mitti,
-
2:50 - 2:52jafn hamingjusöm með líf sitt.
-
2:52 - 2:55Nú, ekki líða of illa yfir því að hafa fallið í fyrsta skyndiprófinu,
-
2:55 - 2:58af því að allir falla á öllum skyndiprófunum alltaf.
-
2:58 - 3:01Rannsóknin sem að rannsóknarstofan mín hefur verið að gera,
-
3:01 - 3:04sem hagfræðingar og sálfræðingar í kringum hnöttinn hafa verið að gera,
-
3:04 - 3:07hefur sýnt okkur eitthvað sem að okkur brá við að vita.
-
3:07 - 3:10Eitthvað sem að við köllum árekstrar hlutdrægni,
-
3:10 - 3:13sem að er tilhneigingin fyrir herminn að vinna illa.
-
3:13 - 3:17Til að hermirinn geti látið þig trúa að mismunandi niðurstöður
-
3:17 - 3:20eru meira mismunandi en þær eru í raun og veru.
-
3:20 - 3:22Frá vettvangs rannsóknum til rannsókna á tilraunastofum,
-
3:22 - 3:26sjáum við að vinna eða tapa kosningum, eignast að tapa rómantískum maka,
-
3:26 - 3:31að fá eða ekki fá stöðuhækkun, ná eða falla á framhaldsskóla prófunum,
-
3:31 - 3:36þegar allt kemur til alls, hafa þessi atriði minni áhrif, minni ákafa og miklu minni endingu
-
3:36 - 3:39en fólk hefði haldið að þau hefðu.
-
3:39 - 3:42I raun, hefur nýleg rannsókn -þetta sló mig næstum í gólfið-
-
3:42 - 3:47nýleg rannsókn sýnir hvernig stór lífs áföll hafa áhrif á fólk
-
3:47 - 3:50gefur til kynna að if það hefði gerst fyrir þrem mánuðum síðan,
-
3:50 - 3:51aðeins með örfáum undantekningum,
-
3:51 - 3:54höfðu þau engin áhrif nokkrunvegin á hamingju þína.
-
3:54 - 3:57Af hverju?
-
3:57 - 4:01Af því að hamingja getur verið mynduð (búin til)
-
4:01 - 4:05Sir Thomas Brown skrifaði árið 1642, "Ég er hamingjusamasti núlifandi maður.
-
4:05 - 4:11Ég hef það í mér sem að getur breytt fátækt í ríkidóm, mótlæti í farsæld
-
4:11 - 4:15Ég er meira ósærandi en Akkíles; örlög hafa engan stað til að slá mig."
-
4:15 - 4:19Hverskonar stórmerkilega vélbúnað hefur þessi maður í hausnum á sér?
-
4:19 - 4:24Jú, það kemur í ljós að það er nákvæmlega sami stórmerkilegi vélbúnaðurinn sem við höfum öll.
-
4:24 - 4:30Mannskepnan hefur eitthvað sem að við gætum litið á sem sálrænt ónæmiskerfi.
-
4:30 - 4:35Kerfi af hugsana ferlum, aðallega ómeðvituðum hugsanaferlum,
-
4:35 - 4:39sem hjálpa þeim að breyta því hvernig þau sjá heiminn,
-
4:39 - 4:43svo að þeim líði betur með heiminn sem að þau finna sig í.
-
4:43 - 4:45Eins og Sir Thomas, þá hafið þið þessa vél.
-
4:45 - 4:49Ólíkt Sir Thomas, þá virðist sem þið ekki vita af því.
-
4:49 - 4:55Við búum til hamingju, en við höldum að hamingja sé eitthvað sem að maður finnur.
-
4:55 - 5:00Nú, þú þarft ekki mig til að gefa ykkur of mörg dæmi um fólk sem að býr til hamingju,
-
5:00 - 5:03grunar mig. Ég ætla samt að sýna ykkur nokkrar reynslysögur sem sönnun,
-
5:03 - 5:06maður þarf ekki að líta langt til að finna sannanir.
-
5:06 - 5:09Til að skora á sjálfan mig, úr því ég segi þetta annað slagið í fyrirlestrum,
-
5:09 - 5:13tók ég afrit af New York Times og reyndi að finna nokkru tilvik af fólki sem að býr til hamingju.
-
5:13 - 5:15Og hér eru þrír náungar sem búa til hamingju.
-
5:15 - 5:18"Ég er miklu betur settur líkamlega, fjárhagslega, tifinningalega, andlega
-
5:18 - 5:22og á næstum allann annan máta." "Ég sé ekki eftir neinu eina einustu mínútu.
-
5:22 - 5:25Þetta var stórfengleg lífreynsla." "Ég trúi því að allt hafi farið á besta veg."
-
5:25 - 5:27Hverjar eru þessar persónur sem eru svona svakalega ánægðar?
-
5:27 - 5:29Jú, fyrsti var Jim Wright.
-
5:29 - 5:33Sum ykkar ery nógu gömul til að muna: hann var formaður Hús Fulltrúanna
-
5:33 - 5:37og hann sagði af sér með ósóma þegar þessi ungi repúblíkani sem heitir Newt Gingrich
-
5:37 - 5:40uppgvötaði skuggalega bóka útgáfusamning sem hann hafði gert.
-
5:40 - 5:42Hann tapaði öllu. Valdamesti demókratinn í landinu,
-
5:42 - 5:43hann tapaði öllu.
-
5:43 - 5:46hann tapaði peningunum sínum, hann tapaði völdunum sínum,
-
5:46 - 5:48Hvað getur hann sagt öllum þessum árum seinna um þetta allt saman?
-
5:48 - 5:51"Ég er betur settur líkamlega, fjárhagslega, andlega
-
5:51 - 5:53og á næstum allann annan máta."
-
5:53 - 5:55Hvern annan máta getur hann verið betur settur sem?
-
5:55 - 5:59Grænmetislega? Steinefnalega? Dýralega? Hann náði flestum mátum nokkuð vel þarna.
-
5:59 - 6:01Moresse Bickham er einhver sem þú hefur aldrei heyrt um.
-
6:01 - 6:05Moreese Bickham sagði þessi orð þegar honum var sleppt.
-
6:05 - 6:07Hann var 78 ára gamall. Hann var 37 ár
-
6:07 - 6:10í Louisiana ríkisfangelsinu fyrir glæp sem hann framdi ekki.
-
6:10 - 6:12Hann var fyrir rest sýknaður,
-
6:12 - 6:15þegar hann var 78 ára, með hjálp DNA sönnunargagna.
-
6:15 - 6:17Og hvað hafði hann að segja um þessa lífsreynslu?
-
6:17 - 6:19"Ég sé ekki eftir einni einustu mínútu. Þetta var stórfengleg lífsreynsla."
-
6:19 - 6:21Stórfengleg! Þessi náungi er ekki að segja,
-
6:21 - 6:23"Nú, æ þú veist, það voru nokkrir fínir gaurar. Þeir höfðu líkamræktarsal."
-
6:23 - 6:24Þetta var "stórfenglegt,"
-
6:24 - 6:28orð sem við spörum vanalega fyrir eitthvað eins og trúarlega lífsreynslu.
-
6:28 - 6:32Harry S. Langerman sagði þessi orð, eins og þið gætuð hafa vitað
-
6:32 - 6:35en ég ekki, vegna þess að árið 1949 las hann litla grein í blaði
-
6:35 - 6:39um hamborgarastað sem var í eigu þessarra bræðra sem hétu McDonalds.
-
6:39 - 6:41Og hann hugsaði, "Þetta er mjög sniðug hugmynd!"
-
6:41 - 6:43Þannig að hann fór og fann þá. Þeir sögðu,
-
6:43 - 6:45"Við getum gefið þér leyfi fyrir þessu fyrir 3000 dali."
-
6:45 - 6:49Harry fór aftur til New York, spurði bróður sinn sem var fjárfestingamaður í banka
-
6:49 - 6:50hvort hann gæti lánað sér 3000 dollara,
-
6:50 - 6:52og bróðir hans sagði þessi ódauðlegur orð,
-
6:52 - 6:53"Asninn þinn, enginn borðar hamborgara."
-
6:53 - 6:56Hann vildi ekki lána honum peningana, og að sjálfsögðu sex mánuðum síðar
-
6:56 - 6:58Ray Croc fékk nákvæmlega sömu hugmynd.
-
6:58 - 7:00Það kom víst í ljós að fólk borðar jú hamborgara,
-
7:00 - 7:04og Ray Croc, í smá tíma, varð ríkasti maður Ameríku.
-
7:05 - 7:07Og í síðasta lagi -- þú veist, það besta af öllum mögulegum heimum --
-
7:07 - 7:12sum af ykkur þekkja þessa ungu mynd af Pete Best,
-
7:12 - 7:14sem var upprunalegi trommarinn í Bítlunum,
-
7:14 - 7:17þangað til að þeir, þið vitið, sendu hann út í sendiferð og laumuðust í burtu
-
7:17 - 7:20og tóku Ringo með á tónleikaferð.
-
7:20 - 7:22Jæja, árið 1994 þegar Pete Best var tekinn viðtali
-
7:22 - 7:25-- já hann er ennþá trommari; já, hann er stúdíó tónleikamaður--
-
7:25 - 7:28hann hafði þetta að segja: "Ég er ánægðari en ég hefði orðið með Bítlunum."
-
7:28 - 7:31Allt í lagi. Það er eitthvað mikilvægt sem er hægt að læra af þessu fólki,
-
7:31 - 7:33og það er leyndardómur hamingjunnar.
-
7:33 - 7:35Hérna er það, loksins til að vera sýnt.
-
7:35 - 7:38Fyrst: safnið að ykkur miklum auð, völdum, og virðingu,
-
7:38 - 7:41og tapið því öllu. (Hlátur)
-
7:41 - 7:44Næst: eyðið eins miklu af ykkar lífi í fangelsi og þið getið.
-
7:44 - 7:49(Hlátur) Í þriðja lagi: gerið einhvern annann virkilega virkilega ríkann. (Hlátur)
-
7:49 - 7:53Og að lokum: aldrei nokkruntíma ganga í Bítlanna. (Hlátur)
-
7:53 - 7:58Allt í lagi. Nú get ég, eins og Ze Frank, séð fyrir ykkar næstu hugsun,
-
7:58 - 8:00sem er, "kanntu annan." Af því að þegar
-
8:00 - 8:04fólk býr til hamingju, eins og þessir herramenn virðast hafa gert,
-
8:04 - 8:08þá brosum við að þeim, en við rúllum aftur augunum og segjum kaldhæðnislega,
-
8:08 - 8:11"Auðvitað, þú vildir í raun og veru ekki starfið."
-
8:11 - 8:12"Ó já auðvitað. Þú hafðir í rauninni ekki
-
8:12 - 8:15það mikið sameiginlegt með henni,
-
8:15 - 8:17og þú áttaðir þig á því akkúrat þegar
-
8:17 - 8:19hún kastaði trúlofunarhringnum í andlitið á þér."
-
8:19 - 8:23Við brosum út í annað vegna þess að við trúum að tilbúin hamingja
-
8:23 - 8:26er ekki í jafn miklum gæðum og það sem við myndum kalla náttúrulega hamingju.
-
8:26 - 8:27Hverjir eru þessir skilmálar?
-
8:27 - 8:31Náttúruleg hamingja er það sem við fáum þegar við fáum það sem við vildum,
-
8:31 - 8:36og tilbúin hamingja er það sem við búum til þegar við fáum ekki það sem við vildum.
-
8:36 - 8:39Og í okkar samfélagi, finnst okkur
-
8:39 - 8:42að tilbúin hamingja er óæðri gerðin.
-
8:42 - 8:44Af hverju finnst okkur það?
-
8:44 - 8:48Jú, það er mjög einfalt. Hvers konar hagfræði vél
-
8:48 - 8:49myndi halda áfram að vinna
-
8:49 - 8:55ef við trúðum að fá ekki það sem við vildum myndi gera okkur eins ánægð og að fá það sem við vildum?
-
8:55 - 8:59Með einægri afsökunarbeiðni til vinar míns Matthieu Ricard,
-
8:59 - 9:01verslunarkjarni fullur af Zen munkum
-
9:01 - 9:03mun ekki vera mjög arðbær
-
9:03 - 9:07vegna þess að þeir vilja ekki nógu mikið dót.
-
9:07 - 9:10Ég vil leggja til ykkar að tilbúin hamingja
-
9:10 - 9:13er alveg jafn raunveruleg og endingargóð
-
9:13 - 9:16og sú tegund hamingju sem þið verðið fyrir
-
9:16 - 9:19þegar þið fáið nákvæmlega það sem þið voruð að leita eftir.
-
9:19 - 9:20Nú, ég er vísindamaður, þannig að ég ætla ekki að gera þetta með tómu blaðri
-
9:20 - 9:22heldur með því að marínera ykkur dálítið með smá gögnum.
-
9:23 - 9:25Leyfið mér fyrst sýna ykkur tilraunar dæmi sem er notað
-
9:25 - 9:29til að sýna fram á tilbúning hamingju
-
9:29 - 9:31meðal eldra fólks. Og þetta er ekki mitt.
-
9:31 - 9:34Þetta er 50 ára gamalt dæmi sem kallast frjálst val dæmið.
-
9:34 - 9:36Það er mjög einfalt.
-
9:36 - 9:39Þú kemur með, segjum, sex hluti,
-
9:39 - 9:41og þú spyrð viðfangsefnið að raða þeim í röð frá þeim hlut sem þeim líkar best við til þess hlutar sem þeim líkar síst við.
-
9:41 - 9:44Í þessu tilviki, af því að tilraunin sem ætla ég að segja ykkur frá notar þau,
-
9:44 - 9:46þetta eru Monet prentanir.
-
9:46 - 9:48Þannig, allir geta raðað þessum Monet prentunum
-
9:48 - 9:50frá þeirri sem þeim líkar best við, til þeirrar sem þeim líkar síst.
-
9:50 - 9:52Núna gefum við ykkur val:
-
9:52 - 9:55"Við eigum til nokkrar auka prentanir í skápnum.
-
9:55 - 9:57Við ætlum að gefa ykkur eina sem ykkar laun til að taka með heim.
-
9:57 - 10:00Við eigum til prentanir af númer 3 og númer 4,"
-
10:00 - 10:03segjum við viðfangsefninu. Þetta er nokkuð erfitt val,
-
10:03 - 10:06af því að hvorug myndin er mynd sem að viðfangsefnið kýs frekar að hafa en hina,
-
10:06 - 10:09en eðlilega, fólk myndi velja mynd númer 3
-
10:09 - 10:11af því að þeim líkaði hana aðeins betur en númer 4.
-
10:12 - 10:15Stundum síðar -- það gæti verið 15 mínútur, það gæti verið 15 dagar --
-
10:15 - 10:18sami hvati er settur fyrir framan viðfangsefnið,
-
10:18 - 10:20og viðfangsefnið er beðið að endurraða hvötunum.
-
10:20 - 10:22"Segðu mér hve mikið þér líkar þær núna."
-
10:22 - 10:25Hvað gerist? Horfið á hamingjuna vera búna til.
-
10:25 - 10:29Þetta er niðurstaða sem hefur verið endurtekin aftur og aftur.
-
10:29 - 10:30Þú ert að horfa á hamingju vera framleidda
-
10:30 - 10:35Viltu sjá þetta aftur? Hamingja!
-
10:35 - 10:37"Þessi sem ég fékk er mun betri en ég hélt!
-
10:37 - 10:39Sú sem ég fékk ekki ekki er ömurleg!"
-
10:39 - 10:41(Hlátur) Þetta er framleiðsla hamingju.
-
10:41 - 10:47Nú hvað er rétt svar við þessu? "kanntu annan!"
-
10:47 - 10:50Nú, hér er tilraunin sem við gerðum,
-
10:50 - 10:51og ég vona að þetta sannfærir ykkur um að
-
10:51 - 10:54"kanntu annan!" var ekki rétt svar.
-
10:54 - 10:56Við gerðum þessa tilraun á hópi sjúklinga
-
10:56 - 10:59sem að þjáðist af framvirku óminni. Þetta eru súklingar sem eru á sjúkrahúsum.
-
10:59 - 11:01Flestir af þeim hafa Korsakoff's einkenni,
-
11:01 - 11:06víðförul taugabólgu sturlun sem stafar af -- þeir drukku alltof mikið,
-
11:06 - 11:08og þeir geta ekki fengið nýjar minningar.
-
11:08 - 11:12Allt í lagi? Þeir muna æskuna sína, en ef þú labbaðir inn og kynntir þig,
-
11:12 - 11:13og yfirgæfir herbergið,
-
11:13 - 11:15þegar þú kæmir til baka myndu þeir ekki vita hver þú værir.
-
11:16 - 11:19Við tókum Monet prentanirnar með okkur til spítalans.
-
11:19 - 11:23Og við báðum sjúklingana að raða þeim
-
11:23 - 11:26frá þeirri sem þeim líka helst til þeirrar sem þeim líkar síst.
-
11:26 - 11:30Við gáfum þeim síðan kostinn að vela milli númer 3 og númer 4
-
11:30 - 11:32Eins og allir aðrir, sögðu þeir,
-
11:32 - 11:34"Vá, takk læknir! Þetta er frábært! Ég gæti vel notað nýtt prentverk.
-
11:34 - 11:36Ég vel númer 3."
-
11:36 - 11:40Við útskýrðum að við myndum senda þeim númer 3 í pósti.
-
11:40 - 11:43Við söfnuðum saman dótinu okkar og yfirgáfum herbergið,
-
11:43 - 11:45og biðum í hálftíma.
-
11:45 - 11:48Við fórum aftur í herbergið, við sögðum, "Halló, við erum komnir aftur."
-
11:48 - 11:52Sjúklingarnir, blessi þá, sögðu, "Eh, læknir, mér þykir það leitt,
-
11:52 - 11:54Ég á við minnisvandamál að stríða, þess vegna er ég hérna.
-
11:54 - 11:56Ef ég hef hitt þig áður, þá man ég það ekki."
-
11:56 - 11:59"Virkilega, Jim, manstu ekki? Ég var bara með þessar Monet prentanir?"
-
11:59 - 12:02"Fyrirgefður, læknir, ég hef bara ekki hugmynd."
-
12:02 - 12:05"Ekkert mál, Jim. Það eina sem ég við að þú gerir er að raða þessum
-
12:05 - 12:10frá því sem þér líkar best til þess sem þér líkar síst."
-
12:10 - 12:12Hvað gera þeir? Jæja, athugum fyst og göngum úr skugga með að
-
12:12 - 12:14þeir séu virkilega minnislausir. Við báðum þessa
-
12:14 - 12:18óminnis sjúklinga um að segja okkur hvert þeirra þeir ættu,
-
12:18 - 12:21hvert þeirra þeir kusu síðast, hvert er þeirra.
-
12:21 - 12:25Og það sem við fundum út er að óminnis sjúkingarnir giska bara.
-
12:25 - 12:27Þetta eru eðlileg viðmið, ef að ég gerði þetta við ykkur,
-
12:27 - 12:29myndu þið öll vita hverja prentun þið hefðuð kosið.
-
12:29 - 12:31En ef að ég spyr óminnis sjúkling,
-
12:31 - 12:37þá hafa þeir ekki hugmynd. Þeir geta ekki valið sína mynd af rekkanum.
-
12:37 - 12:41Þetta er það sem að eðlileg viðmið gera: þau búa til hamingju.
-
12:41 - 12:43Rétt? Þetta er breytingin í viðlíkingar röðuninni,
-
12:43 - 12:46breytingin frá fyrra skiptinu sem að þeir röðuðu myndunum til seinna skiptisins sem að þeir röðuðu þeim.
-
12:46 - 12:47Eðlileg viðmið sýna
-
12:47 - 12:49-- þetta var galdurinn sem ég sýndi ykkur,
-
12:49 - 12:52núna sýni ég ykkur þetta í garfísku formi --
-
12:52 - 12:55"Sá sem ég á er betri en ég hélt. Sá sem ég á ekki,
-
12:55 - 12:58sá sem ég skyldi eftir, er ekki eins góð og ég hélt."
-
12:58 - 13:03Óminnisfólk gerir nákvæmlega það sama. Hugsið aðeins um þessa niðurstöðu.
-
13:03 - 13:06Þetta fólk líkar betur við þá sem þeir eiga,
-
13:06 - 13:09en þeir vita ekki að þeir eiga hana.
-
13:10 - 13:13"Kanntu annan" er ekki rétt svar!
-
13:14 - 13:17Það sem að þetta fólk gerði þegar það bjó til haminjuna
-
13:17 - 13:20er að það virkilega raunverulega breyttist
-
13:20 - 13:25tilfinningaleg,ánægjumatsleg, fegurðarmatsleg viðbrögð þeirra við þessarri mynd.
-
13:25 - 13:28Þeir eru ekki að segja þetta af því að þeir eiga hana,
-
13:28 - 13:31því þeir vita ekki að þeir eiga hana.
-
13:32 - 13:35Núna, þegar sálfræðingar sýna ykkur súlur,
-
13:35 - 13:38þá veistu að þeir eru að sýna ykkur meðaltal fjölda fólks.
-
13:38 - 13:42En samt, öll okkar hafa þetta sálfræðilega ónæmiskerfi,
-
13:42 - 13:44þennan möguleika að búa til hamingju,
-
13:44 - 13:47en sum af okkur gera þetta bragð betur en hinir.
-
13:47 - 13:51Og sumar aðstæður leyfa öllum að gera það mun áhrifaríkar
-
13:51 - 13:54en aðrar aðstæður gera.
-
13:55 - 13:59Það kemur í ljós að frelsi
-
13:59 - 14:02-- eiginleikinn að gera upp þinn eigin hug og skipta um skopun --
-
14:02 - 14:05er vinur náttúrulegrar hamingju, því að það leyfir þér að ákveða
-
14:05 - 14:10meðal allra þessarra girilegru framtíða og finnur þessa einu sem þú nýtur mest.
-
14:10 - 14:12En frelsi að velja
-
14:12 - 14:16-- að breyta og gera upp þinn hug -- er óvinur tilbúnar hamingju.
-
14:16 - 14:18Og ég ætla að sýna ykkur af hverju.
-
14:18 - 14:19Dilbert veit það nú þegar, að sjálfsögðuþ
-
14:19 - 14:21Þú ert að lesa teiknimyndaræmuna meðan ég er að tala.
-
14:21 - 14:23"Tækniaðstoð Dogberts. Hvernig get ég misnotað þig?"
-
14:23 - 14:26"Prentarinn minn prentar tóma síðu eftir hvert skjal sem ég prenta."
-
14:26 - 14:28"Af hverju ertu að kvarta yfir því að fá ókeypis pappír?"
-
14:28 - 14:30"Ókeypis? Er ég ekki bara að gefa sjálfum mér minn eigin pappír?"
-
14:30 - 14:32"Egad, maður! Skoðaðu gæðin á ókeypis pappírnum
-
14:32 - 14:33berðu hann saman við þinn ömurlega venjulega pappír!
-
14:33 - 14:36Aðeins kjánar eða lygarar myndu segja að þeir lytu eins út!"
-
14:36 - 14:39"Ah! Núna þegar þú nefnir þa, þá virðist hann vera aðeins mýkri!"
-
14:39 - 14:41"Hvað ertu að gera?"
-
14:41 - 14:44"Ég er að hjálpa fólki að sætta sig við hluti sem að það getur ekki breytt." Virkilega
-
14:44 - 14:47Sálfræðilega ónæmiskerfið okkar virkar best
-
14:47 - 14:51þegar við erum virkiklega föst, þegar við erum í gildru.
-
14:51 - 14:53Þetta er munurinn á að vera á stefnumóti og að vera giftur, ekki satt?
-
14:53 - 14:55Ég meina, þú ferð á stefnumót með náunga,
-
14:55 - 14:57og hann borar í nefið á sér; þú vilt ekki fara á annað stefnumót.
-
14:57 - 14:59Þú giftist náunga og hann borar í nefið á sér?
-
14:59 - 15:00Já, þú sérð hjarta úr gulli;
-
15:00 - 15:02ekki koma við ávaxtakökuna. Ekki satt? (Hlátur)
-
15:02 - 15:06Þú finnur aðferð til að vera ánægð með það sem hefur gerst.
-
15:06 - 15:09Nú það sem ég vil sýna ykkur er að
-
15:09 - 15:12fólk veit þetta ekki um sjálft sig,
-
15:12 - 15:15og að vita það ekki getur komið sér virkilega illa.
-
15:15 - 15:17Hér er tilraun sem við gerðum í Harvard.
-
15:17 - 15:20Við héldum ljósmyndanámskeið, svart-hvítar ljósmyndanámskeið,
-
15:20 - 15:23og við leyfðum nemendunum að koma inn og læra hvernig átti að nota myrkraherbergið.
-
15:24 - 15:26Svo gáfum við þeim mynd, þau fóru um campusinn,
-
15:26 - 15:31Þau tóku 12 myndir af þeirra uppáhalds prófessorum og þeirra herbergisaðstæðum og hundinum þeirra,
-
15:31 - 15:33og alla aðra hluti sem þeim langaði að eiga minningar um í Harvard.
-
15:33 - 15:36Þau komu með myndavélina til okkar, við gerðum myndaörk
-
15:36 - 15:38Þau komast að því hverjar eru tvær bestu myndirnar,
-
15:38 - 15:40og við eyðum nú 6 tímum í að kenna þeim um myrkraherbergi,
-
15:40 - 15:42og þau stækka tvær af myndum sínum upp,
-
15:42 - 15:44og þau hafa tvær frábærar 8 x 10 tommu glansmyndir af
-
15:44 - 15:46þýðingarmiklum hlutum fyrir þeim, og við segjum,
-
15:46 - 15:49"Hvora myndir þú frekar vilja gefa á bátinn?"
-
15:49 - 15:50Þau segja,"Þarf ég að gefa aðra á bátinn?"
-
15:50 - 15:53"Ó, já. Við þurfum eina sem sönnun um bekkjarverkefnið.
-
15:53 - 15:56Þannig að þið þurfið að gefa mér eina. Þið verðið að velja.
-
15:56 - 15:59Þið megið halda einni, og ég fæ að halda hinni."
-
15:59 - 16:02Núna, það eru til tvær aðstæður fyrir þessari tilraun.
-
16:02 - 16:05I einu tilvikinu, þá er nemendunum sagt, "En þú veist,
-
16:05 - 16:08ef þú vilt skipta um skoðun, Þá hef ég alltaf hina hérna,
-
16:08 - 16:12og næstu fjóra daga, áður en ég raunverulega sendi hana til höfuðstöðvanna,
-
16:12 - 16:15I myndi glaður" --(Hlátur)-- jám "höfuðstöðvanna" --
-
16:15 - 16:18"Ég myndi glaður skipta á myndinni fyrir þig. Reyndar,
-
16:18 - 16:19Ég skal mæta til ykkar í herbergið ykkar og gefa
-
16:19 - 16:22-- gefið mér bara tölfupóst. Enn betra, ég kíki bara á ykkur.
-
16:22 - 16:25Ef þið viljið skipta um skoðun, þá er er það minnsta mál."
-
16:25 - 16:28Hinum helmingnum af nemendunum er sagt akkúrat hið andstæða:
-
16:28 - 16:30"Veljið ykkar mynd. Ó meðal annars,
-
16:30 - 16:33pósturinn er að fara út eftir, úff, eftir 2 mínútur, til Englands.
-
16:33 - 16:35Myndunum ykkar verður flogið alla leið yfir Atlantshaf.
-
16:35 - 16:37Þið munið aldrei sjá þær aftur."
-
16:37 - 16:40Nú, helmingur nemendanna við hvora af þessum aðstæðum
-
16:40 - 16:42eru beðin um að meta hversu mikið
-
16:42 - 16:45þau munu koma til með að líka við myndina sem að þau héldu eftir
-
16:45 - 16:47og myndina sem að þau skyldu eftir.
-
16:47 - 16:50Aðrir nemendur eru bara sendir til baka í sýnar litlu vistaverur
-
16:50 - 16:55og þau eru mæld næstu 3 til 6 daga
-
16:55 - 16:57hversu mikið þeim líkar, eru sátt, við myndirnar.
-
16:57 - 16:58Og sjáið hvað við fundum.
-
16:58 - 17:01Til að byrja með, hér er það sem að nemendurnir héldu að myndi gerast.
-
17:01 - 17:05Þeir héldu að þeir myndu kannski koma til með að líka við myndina sem að þau völdu.
-
17:05 - 17:08aðeins meira en þá sem að þau skyldu eftir,
-
17:08 - 17:11en þetta var ekki tölfræðilega merkjanlegur munur.
-
17:12 - 17:14Það er lítil aukning, og það skiptir ekki miklu máli
-
17:14 - 17:17hvort að þeir voru í hópnum sem gat skipt um skoðun eða ekki.
-
17:17 - 17:22Rangt. Slæmir hermar. Af því að hér er það sem er raunverulega að gerast.
-
17:22 - 17:25Báðir rétt áður en skiptin áttu sér stað og 5 dögum síðar,
-
17:25 - 17:27fólkið sem sat uppi með myndina sína,
-
17:27 - 17:28sem hafði ekkert val,
-
17:28 - 17:33sem gat aldrei skipt um skoðun, líkaði hana svakalega mikið!
-
17:33 - 17:36Og fólkið sem að hugsa sig um -- "Ætti ég að skila henni?
-
17:36 - 17:38Valdi ég réttu myndina? Kannski er þessi ekki sú góða?
-
17:38 - 17:40Kannski skyldi ég eftir þá góðu?" -- hafa drepið sig.
-
17:40 - 17:42Þeim líkar ekki við myndina sína, og í raun
-
17:42 - 17:44jafnvel eftir að möguleikinn á að skipta á myndum hefur runnið út,
-
17:44 - 17:50þá líkar þeim ennþá ekki við myndina sína. Af hverju?
-
17:50 - 17:53Af því að breytanlega ástantið er ekki hjálplegt
-
17:53 - 17:55fyrir tilbúnu hamingjuna.
-
17:55 - 17:58Þannig að hér er endanlegi parturinn af þessari tilraun.
-
17:58 - 18:02Við komum með heilan hóp af barnalegum Harvard nemendum
-
18:02 - 18:05og við segjum, "Veistu hvað, við ætlum að halda ljósmyndanámskeið,
-
18:05 - 18:07og við getum gert það á einn eða annan máta.
-
18:07 - 18:10Við gætum gert það þannig að þegar þið takið tvær myndirnar,
-
18:10 - 18:12þá hafið þið 4 daga til að skipta um skoðun,
-
18:12 - 18:14eða við getum gert það þannig að þegar þið takið tvær myndirnar
-
18:14 - 18:16og þið gerið upp ykkar hug undir eins
-
18:16 - 18:18og þið getið ekki breytt því. Hvort námskeiðið myndir þú frekar vilja vera í?
-
18:18 - 18:23"Döö! 66% af nemendunum, tveir þriðju,
-
18:23 - 18:27kusu að vera í námskeiðinu þar sem að þau höfðu kostinn á að skipta um skoðun.
-
18:27 - 18:31Halló? 66% af nemendunum kusu að vera í námskeiðinu sem að þau munu
-
18:31 - 18:35á endanum verða innilega óánægð með myndina.
-
18:35 - 18:41Af því að þeir vita ekki aðstæðurnar sem að tilbúin hamingja þarf til að vaxa.
-
18:41 - 18:46The Bard sagði allt best, að sjálfsögðu, og hann gerir punktinn hér
-
18:46 - 18:49en hann gerir það með íkjum:
-
18:49 - 18:52"það er ekkert gott eða slæmt / En að hugsa gerir það svo."
-
18:52 - 18:55Þetta er fínt ljóð, en það getur ekki verið nákvæmlega rétt.
-
18:55 - 18:58Er virkilega ekkert gott eða slæmt?
-
18:58 - 19:01Er það virkilega málið að gallblöðruaðgerð og ferð til Parísar
-
19:01 - 19:08eru nákvæmlega sami hluturinn? Þetta virðist vera einnar spurningar greindavísitölupróf.
-
19:08 - 19:10Þau geta ekki verið nákvæmlega það sama.
-
19:10 - 19:13Í aðeins háfleygara orðalagi, en nær sannleikanum,
-
19:13 - 19:16var faðir nútíma kapítalismans, Adam Smith, og hann sagði þetta.
-
19:16 - 19:18Það er þess virði að íhuga þau orð:
-
19:18 - 19:22"Hin mikla uppspretta af bæði eymd og óreiðu í lífi manns
-
19:22 - 19:25virðist koma frá yfirmati mismuns
-
19:25 - 19:28milli eins varanslegs ástands til hins næsta ...
-
19:28 - 19:33Sum af þessum ástöndum gætu, eflaust, átt skilið að vera vænlegri en önnur,
-
19:33 - 19:39en engin þeirra eiga skilið að vera elt
-
19:39 - 19:43með þeim ástríðufulla hita sem fær okkur til að brjóta reglur
-
19:43 - 19:48hvort það sé vegna tillitssemi eða réttlæti, eða til að spilla framtíð hreinleika huga okkar,
-
19:48 - 19:52hvort sem það sé af skömm af minningum af eigin kjánaskap
-
19:52 - 19:56eða af iðrun fyrir hryllingin af okkar eigin óréttlæti."
-
19:56 - 20:01Með öðrum orðum: já, sumir hlutir eru betri en aðrir.
-
20:01 - 20:06Við ættum að hafa forsmekk sem leiðir okkur í eina framtíð frekar en aðra.
-
20:06 - 20:10En þegar þessi forsmekkur keyrir okkur of stíft og of hratt
-
20:10 - 20:14vegna þess að við höfum ofmetið muninn milli þessarra framtíða,
-
20:14 - 20:17erum við í hættu.
-
20:17 - 20:20Þegar metnaðurinn okkar er bundinn, leiðir hann okkur til að vinna hamingjusamlega.
-
20:20 - 20:26Þegar metnaðurinn okkar er óbundinn, leiðir okkur til lyga, svika, þjófnaðar, til að meiða aðra,
-
20:26 - 20:30til að fórna hlutum sem hafa raunverulegt virði. Þegar óttar okkar eru bundnir,
-
20:30 - 20:34þá erum við tillitssöm, við erum varkár, við erum umhyggjusöm.
-
20:34 - 20:37Þegar óttar okkar eru óbundnir og yfirblásnir,
-
20:37 - 20:40við erum kærulaus, og við erum skræfur.
-
20:40 - 20:43Lexían sem ég vil skilja eftir með ykkur frá þessum gögnum
-
20:43 - 20:48er að okkar langanir og áhyggkjur okkar eru bæði upp að vissu marki yfirblásin,
-
20:48 - 20:54vegna þess að við höfum innan okkur eiginleikann að búa til þann munað
-
20:54 - 20:58sem við erum í sífellu að elta þegar við veljum reynslu.
-
20:58 - 20:59Takk fyrir.
- Title:
- Dan Gilbert spyr, af hverju erum við hamingjusöm?
- Speaker:
- Dan Gilbert
- Description:
-
Dan Gilbert, höfundur "Stumbling on Happiness"(að rekast á gleðina), efast um hugmyndina að við verðum óhamingjusöm ef að við fáum ekki það sem við viljum. "Sálfræðilega ónæmiskerfið" okkar lætur okkur líða sannarlega hamingjusömum jafnvel þegar hlutirnir ganga ekki eftir áætlun.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 20:59