-
İnsanoğlu hareket eden cisimleri gözlemlemiş
-
ve belirli bir sure sonra bu cisimlerin
-
kendiliğinden duruyormuş
-
gibi göründüklerini
-
farketmiştir.
-
Hareket eden cisme herhangi bir şey uygulanmazsa,
-
bu cisim duracak ve
-
hareketsiz kalacaktır.
-
Bunun yanında cismin
-
hareketini sürdürmek istiyorsak,
-
cisme bir kuvvet uygulanmalıdır.
-
Bizler gündelik deneyimlerimizde
-
cismin üzerine kuvvet uygulanmadan
-
hareketini sürdürdüğünü görmemişizdir.
-
Her şey durmak zorundaymış gibi görünüyor.
-
Bunun nedeni belki tarih öncesinden beri
-
ama özellikle antik yunandan, erken 1600’lere kadar,
-
neredeyse 2000 yıldır
-
“Cisimler durma eğilimine sahiptir”
-
varsayımına dayanmaktadır.
-
Cisimler yavaşlama veya tamamen durma eğilimindedir.
-
Siz cismi hareketli tutmak istiyorsanız,
-
onun üzerine herhangi bir tür net kuvvet uygulamalısınız.
-
Bu durum insanların gündelik hayat deneyimlerine
-
tamamen uygundur.
-
Bu durum tüm hayatımız boyunca deneyimlediğimiz bir şeydir.
-
Ancak 1600’lerde bu adamlar ortaya çıktılar.
-
ve belki bu üç adamı bir arada gördüğün için şaşımış olabilirsin,
-
Çünkü bu durum Newton’un ilk kanunu ile alakalıdır.
-
Ve gerçektende bu adamlardan biri
-
Sir Isaac Newton.
-
Burada Ortadaki Newton’dur.
-
Ancak diğer 2 kişininde Newton kadar buna katkıları vardır.
-
Çünkü onlar gerçekten
-
Newton’un ilk kanununda tanımladığını tanımlamışlardır.
-
Ve bunu Newton’dan once yapmışlardır.
-
Bu Galileo
-
Ve bu Rene Descarts’dır.
-
Ve onlar bunu farklı yollar ile tanımlamışlardır.
-
ve açıkcası Newton bunun hakkını alır.
-
Çünkü o çalışmalarını daha geniş
-
bir çerçeve içinde yapmış, ve Çekim kanunları,
-
gerçekten klasik mekaniğin temellerini atmıştır.
-
Öyle görünüyorki bu kurallar en azından
-
20. yüzyıla kadar gerçek hayatın işleyişini açıklıyor görünmektedir.
-
Bu üç adamın söylediği
-
(Şimdi 1600’lere geliyoruz)
-
onların içgüdüsel olmayan büyük öngörüleri
-
başka bir yoldan işliyor olabilirdi.
-
Belki cisimler kendi hızlarını, süratlerini ve hareket yönlerini koruma eğilimlerine sahiptirler.
-
Ve Üzerlerine dengelenmemiş bir kuvvet uygulanmadığı
-
müddetçe süratleri sıfır ise durgun kalacaklardır.
-
Tamamen farklı bir düşünme yolu!
-
Cisimler 2000 yılı aşkın süredir kendiliğinden durma eğilimindeydiler.
-
Eğer hareketli tutmak istiyorsan, kuvvet uygulamalısın.
-
Bu adamlar,
-
cisimlerin hareketlerini korunma eğiliminde olduğunu söylüyorlar.
-
ve onları durdurabilmenin tek yolu
-
onlara etki edip, ivmelendirmek veya hızlarını değiştirmek,
-
böylelikle süratlarını veya hareket yönlerini değiştirmek istiyorsan
-
onların üstüne dengelenmemiş bir kuvvet uygulamandır.
-
Ama belki
-
neler oluyor diyebilirsin
-
Bütün insanlık tarihi boyunca
-
ve benim gözlemlediklerime rağmen
-
Bu adamlar
-
nasıl böyle
-
bir eğilimden
-
bahsedebilir diyebilirsin.
-
Bu büyük bir değişim gibi görünüyor.
-
Onların burudaki büyük
-
öngörüleri bu eğilime uymayıp durmakta olan
-
cisimlerin çevreleri ile etkileşiminde meydana gelen
-
ve onların hareket yönüne zıt olan
-
kuvveti tanımlamalarıdır.
-
Sadece bu cismi yalnız bırakınca
-
Onu durdurmaya çalışan bir net kuvvet olacaktır.
-
Ve bu duruma uygun bir örnektir.
-
Bu kuvvet sürtünme kuvvetidir.
-
Bu kuvvet blok ve zemin arasındaki etkileşimdir.
-
Cismi yalnız bırakacak olursan
-
aslında hareket yönüne zıt net kuvvetin olacaktır.
-
Bu sürtünme kuvvetidir.
-
Ve bu adamlar Şunu farkettiki:
-
çevre şartlarından bağımsız olarak
-
bu durum bloğun doğal özelliği olsaydı,
-
blok benzer bir
-
şekilde durgun
-
hale gelmeliydi
-
Ancak yüzey biraz daha pürüzsüz olunca
-
bloğun daha uzağa gidebildiğini gördüler.
-
Belki sürtünmeyi yok edip,
-
yüzeyi sürtünmesiz yapsaydın,
-
cisim sonsuza kadar hareket edebilirdi.
-
Ve onların uzaya bir uydu gönderip
-
uzayın derinliklerinde bunu yapabilme lüksü yoktu
-
Bu çok sezgisel olmayan düşünsel bir deney olacaktı.
-
Ve kuvvet uygulayınca başka
-
neler olabileceğini sorabilirsin.
-
Gündelik hayatımdan,
-
eğer televizyon setimizi odada
-
sürüklüyorsam ona bir kuvvet uyguluyorumdur.
-
onların sana söyleyeceği senin yaptıkların olacaktır.
-
Eğer televizyonun
-
hızını sabit tutuyorsan
-
Senin bütün yaptığın karşı net negative kuvvete karşı durmaktır.
-
Eğer televizyon halının boyunca sürükleniyorsa
-
sürtünme kuvvetide
-
cismin hareketine karşı yönde uygulanmaktadır.
-
Ve sen sadece uyguladığın itme kuvveti ile bunu dengeliyorsun.
-
Eğer kusursuz bir şekilde dengelemişsen
-
Cismin hızını elde edeceksindir.
-
Eğer onu ivmelendirmek istersen,
-
Cismin hareket yönünde daha fazla kuvvet uygulamalısın.
-
Çok teşekkürler Sal!