Return to Video

İnterseks olmanın anlamı ve yanlış ikili cinsiyetin hepimize nasıl zarar verdiği

  • 0:01 - 0:05
    Başlangıçta bir itirafım var.
  • 0:05 - 0:07
    Siz 16 yaşındayken
    ne yapıyordunuz bilmiyorum
  • 0:07 - 0:10
    ama ben "Harry Potter"ı çok seviyorum
  • 0:10 - 0:14
    ve beni Hogwarts Cadılık
    ve Büyücülük Okulu'na
  • 0:14 - 0:17
    davet eden mektubumu almak için
    uzun zamandır bekliyordum.
  • 0:17 - 0:19
    Altıncı forma gidebilirdim.
  • 0:19 - 0:24
    Jedi Tapınağı için de
    bir davetiye bekliyordum.
  • 0:25 - 0:29
    ya da beni X- Men'e davet eden
    omzuma bir dokunuş.
  • 0:29 - 0:31
    Ben o çocuktum.
  • 0:32 - 0:36
    16 yaşındayken dileğim gerçekleşti.
  • 0:37 - 0:39
    Beni bir doktor ofisine aldılar
  • 0:39 - 0:44
    ve aslında hâlâ büyük ölçüde görünmeyen
  • 0:44 - 0:49
    ve yanlış anlaşılan bir grup insanın
    bir parçası olduğumu söylediler.
  • 0:50 - 0:52
    Ben interseksim.
  • 0:53 - 0:54
    Bu benim süper gücüm.
  • 0:55 - 0:57
    Bu odadaki birçoğunuz
  • 0:57 - 1:00
    "interseks" kelimesini ilk kez duydunuz.
  • 1:00 - 1:03
    İnterseks bir anatomidir.
  • 1:03 - 1:05
    Cinsiyet özelliklerinin
  • 1:05 - 1:09
    bir veya daha fazla varyasyonuyla
    doğan insanları ifade eder.
  • 1:09 - 1:14
    Bunlar cinsel organlarınız, hormonlarınız,
    erkek ve dişi bedenlerine ilişkin
  • 1:14 - 1:19
    geleneksel anlayışların
    dışında kalan kromozomlarınız.
  • 1:21 - 1:22
    Diğer bir deyişle
  • 1:22 - 1:26
    türümüz hakkında yaptığımız
    en temel varsayım,
  • 1:27 - 1:33
    okullarda bize cinsiyetin ikili,
    yani sadece erkek ve kadın olduğu öğretisi
  • 1:33 - 1:35
    doğru değil.
  • 1:36 - 1:37
    Bu, dünyadaki çoğu şey gibi
  • 1:37 - 1:40
    çok daha karmaşık.
  • 1:42 - 1:46
    Bu yanlış cinsiyet ikilisinin
    dışında kalan interseks insanlar,
  • 1:46 - 1:50
    insanlık tarihi boyunca
    her zaman var olmuşlardır.
  • 1:51 - 1:54
    "Harry Potter"daki sihirbazlar gibi
  • 1:54 - 1:56
    biz de neredeyse görünmeziz.
  • 1:57 - 2:00
    Bazılarımız kendisinin
    interseks olduğunu bile bilmiyor.
  • 2:01 - 2:03
    X-Men gibi,
  • 2:03 - 2:06
    bazı özelliklerimiz doğumda belli olur,
  • 2:07 - 2:12
    bazıları da ergenliğin
    başlaması gereken zamanda ortaya çıkar.
  • 2:14 - 2:16
    İnterseks oluğumuzu öğrendiğimizde
  • 2:16 - 2:19
    bazılarımız dünyada tek olduğunu düşünür.
  • 2:22 - 2:31
    Bende, genelde erkek olarak anlamış
    olabileceğiniz XY kromozomları var.
  • 2:32 - 2:36
    Ayrıca yumurtalıklar yerine
    testislerle doğdum.
  • 2:37 - 2:41
    Burada bu sahnede durmak,
  • 2:41 - 2:44
    beş yıl önce en büyük kabusum olurdu.
  • 2:46 - 2:48
    İmkânsız olurdu.
  • 2:49 - 2:52
    Süper insan metaforunu kullanıyorum
  • 2:52 - 2:55
    ama gerçekten biz de sizin gibiyiz.
  • 2:56 - 3:01
    İnterseks kişilerin, nüfusun
    yüzde 1,7'sini oluşturduğu düşünülüyor.
  • 3:02 - 3:04
    Bu, dünyanın neresinde
    olduğunuza bağlı olarak
  • 3:04 - 3:06
    daha fazla olabileceği
    anlamına gelir, durumu anladınız.
  • 3:07 - 3:09
    Bizler, kahve alırken önünüzdeyiz,
  • 3:09 - 3:11
    trende yanınızda oturuyoruz,
  • 3:11 - 3:14
    flört uygulamalarında
    sizi sağa ya da sola kaydırıyoruz.
  • 3:14 - 3:17
    (Gülüşler)
  • 3:17 - 3:20
    Öyleyse neden bizim hakkımızda
    bir şey duymadınız?
  • 3:21 - 3:26
    Bu kadar yaygınsak
    neden bizi görmüyorsunuz?
  • 3:27 - 3:29
    Dünya bize nasıl tepki verdi?
  • 3:31 - 3:35
    Tıp ve hukuk gibi disiplinlerin
  • 3:35 - 3:39
    sözde tarafsız olduğunu,
    ön yargıdan etkilenmediğini düşünürüz.
  • 3:40 - 3:43
    Yasa "tutkudan uzak mantıktır."
  • 3:44 - 3:46
    Doktorların Hipokrat yemini,
  • 3:46 - 3:49
    "sıcaklık, sempati ve anlayış,
  • 3:49 - 3:53
    cerrahın bıçağı veya eczacının hapından
    daha ağır basabilir" diyor.
  • 3:54 - 4:00
    İşin doğrusu, hayatımıza dokunan
    bu disiplinler etkileyicidir
  • 4:00 - 4:03
    ama ön yargılarımızla doludur.
  • 4:04 - 4:05
    Bağışık değillerdir,
  • 4:06 - 4:09
    tıpkı bizim, yıkıcı olabilecek
    bu ön yargının etkilerine karşı
  • 4:10 - 4:12
    bağışık olmadığımız gibi.
  • 4:14 - 4:20
    Tıpta, belirsiz cinsel organlarla doğan
    interseks bebekler,
  • 4:20 - 4:26
    sağlıklı anatomilerinin
    daha "normal" görünmesi için
  • 4:26 - 4:28
    rutin olarak rızasız,
  • 4:28 - 4:30
    tıbbi ihtiyaç duyulmadan,
  • 4:30 - 4:36
    geri döndürülemez şekilde ameliyat edilir.
  • 4:38 - 4:42
    Bu, cinsel yönelimi
    ya da bir cinsiyet kimliğini belirten
  • 4:42 - 4:46
    ilk sözcüklerini bile
    söyleyemeden önce yapılır.
  • 4:48 - 4:53
    Birçok insana interseks özellikleri
    olduğu söylenmez,
  • 4:54 - 4:59
    söylenenlere de başkalarına
    söylememesi tembih edilir.
  • 5:00 - 5:04
    Gizlilik zorunludur
    ve utanç yakın bir gölgedir.
  • 5:06 - 5:11
    Hukukta interkseks bireyler
    kategorizasyonun
  • 5:12 - 5:14
    daha da önemlisi korumanın
    dışında kalıyor.
  • 5:15 - 5:18
    Bu, herhangi bir yasa,
  • 5:18 - 5:20
    özellikle Cinsiyet Tanıma
    veya Eşitlik Yasası kapsamında
  • 5:20 - 5:22
    - doldurduğunuz formların sayısını
  • 5:23 - 5:27
    ve işaretlediğiniz
    "K" ve "E"leri düşünün bir -
  • 5:27 - 5:31
    korumadan yoksun olan
    sıradan görevlerle ilgilidir.
  • 5:33 - 5:39
    İnterseks kişiler
    transseksüel olduklarını beyan etmedikçe
  • 5:39 - 5:42
    doğumda atanan
    cinsiyet sınıflandırmasını düzeltemezler.
  • 5:44 - 5:47
    Onlarca yıllık aktivizmden sonra
  • 5:47 - 5:51
    yaşamı değiştiren bu sorunlar
    ele alınmaya başlıyor.
  • 5:52 - 5:57
    Bu konu, interseks olmayanlar
    yani cinsiyet özelliklerinin
  • 5:57 - 6:00
    varyasyonlarına sahip
    olmayanlar için neden önemli?
  • 6:02 - 6:06
    Sanırım bu seyircilerden birçoğu
  • 6:06 - 6:09
    kendi banyolarının mahremiyetinde
  • 6:09 - 6:10
    merak ettiler,
  • 6:11 - 6:13
    "Labyam çok mu uzun?"
  • 6:13 - 6:15
    "Testislerim eşit değil mi?"
  • 6:15 - 6:17
    "Penisim çok mu küçük?"
  • 6:17 - 6:19
    "Vajinam çok mu geniş yoksa çok mu dar?"
  • 6:19 - 6:24
    Canımı yakan ya da engel olan
    bir şey değil, sadece estetiksel.
  • 6:24 - 6:26
    "Benimkiler normal mi?'"
  • 6:28 - 6:33
    Buradaki birçok insanın
    bu küçük endişelere sahip olduğunu
  • 6:33 - 6:37
    ancak genellikle bunu düşünmeden
    hayatlarını sürdürdüklerini düşünüyorum.
  • 6:38 - 6:41
    Gözlerimizin rengi
    veya ayaklarımızın boyutu gibi
  • 6:41 - 6:43
    vücudumuzdaki bu farklılıklar,
  • 6:43 - 6:46
    nadiren sağlığımızı
    bariz bir şekilde etkiler.
  • 6:47 - 6:49
    Başka bir deyişle
  • 6:50 - 6:53
    size interseks tecrübesi hakkında
    bir fikir vermek adına
  • 6:54 - 6:57
    ya siz daha bebekken
  • 6:57 - 7:01
    aileniz ya da doktorunuz labyanıza,
  • 7:01 - 7:04
    penisinize, testislerinize bakıp
  • 7:05 - 7:07
    siz daha bunların ne olduğunu
  • 7:07 - 7:10
    ve onlarla ne yapmak
    istediğinizi anlamadan
  • 7:10 - 7:13
    ya da bunları nereye koymak
    istediğinizi bilmeden
  • 7:13 - 7:18
    "Sağlıklı duruyor
    ama 'normal' değil." deseydi.
  • 7:18 - 7:21
    (Gülüşler)
  • 7:21 - 7:25
    Ya bu ölçülere göre
  • 7:25 - 7:31
    size farklı bir cinsiyet
    belirleyecek kadar ileri gitselerdi?
  • 7:33 - 7:36
    Sonra bunun hakkında size
    yalan söyleselerdi?
  • 7:39 - 7:42
    Ya bu ameliyatlar sizi kısırlaştırsaydı?
  • 7:44 - 7:49
    Ya dayanılmaz bir acı
    ve yara izi ile sonuçlansaydı?
  • 7:50 - 7:54
    Ya hayatınızın geri kalanında
    sizden aldıkları sağlıklı organların
  • 7:54 - 7:57
    yerini doldurmak için
    ilaç almak zorunda kalsaydınız
  • 7:58 - 8:01
    ve o ilacın parasını kendiniz
    ödemek zorunda kalsaydınız?
  • 8:02 - 8:07
    Sonra her soğuk algınlığı için
    doktora gittiğinizde
  • 8:07 - 8:09
    cinsel yaşamınız,
  • 8:09 - 8:11
    cinsiyet kimliğiniz,
  • 8:11 - 8:14
    özel bölgenizin neye benzediği hakkında
    sorgulansaydınız?
  • 8:15 - 8:18
    Daha fazla doktor ve tıp öğrencisi
  • 8:19 - 8:21
    bunlara benzer sorular
    sormaya davet edilse,
  • 8:21 - 8:23
    pantolonunuzu indirmeniz
  • 8:23 - 8:27
    ve gereksiz bir tıbbi muayeneye
    girmeniz istense?
  • 8:29 - 8:36
    Bu, interseks topluluğunun,
    yani benim gibi insanların
  • 8:36 - 8:40
    her gün, dünyanın her yerinde
    başına gelenlerin bir resmidir.
  • 8:41 - 8:46
    Bizim topluluğumuz
    ilaç ya da ameliyat karşıtı değil.
  • 8:46 - 8:52
    Vücudumuz ve yaşamlarımız hakkında
    karar verme hakkımızı savunuyoruz.
  • 8:54 - 8:59
    İnterseks kişilere yönelik mevcut yaklaşım
    50 yıldan fazla bir süre önce,
  • 8:59 - 9:03
    cinsel organlarını değiştirerek,
    onlara asla söylemeyerek
  • 9:03 - 9:07
    ve bu cinsiyeti defalarca pekiştirerek
    herhangi bir cinsiyetten bir çocuk
  • 9:07 - 9:10
    yetiştirebileceğine inanan bir adamın
  • 9:10 - 9:14
    bugün çürütülmüş olan
    bir akademik çalışmasından geliyor.
  • 9:16 - 9:20
    Aynı zamanda, sağlıklı
    interseks varyasyonlarından
  • 9:20 - 9:24
    anormal veya bozukluk olarak
    bahsetmekten de kaynaklanıyor.
  • 9:24 - 9:26
    Bu mantıklı.
  • 9:26 - 9:30
    Bir şeyi bozukluk olarak adlandırırsanız
    orada düzeltecek bir şey vardır.
  • 9:31 - 9:36
    Bu ayrıca interseks olarak
    damgalanma korkusundan,
  • 9:36 - 9:40
    homofobiden, transfobiden,
    cinsiyetçilikten
  • 9:40 - 9:43
    ve nihayetinde sömürge
    geçmişimizden kaynaklanıyor.
  • 9:45 - 9:50
    Erkek ve kadın kategorilerinin var
    olmadığını söylemek için burada değilim.
  • 9:50 - 9:53
    Dünyadaki birçok şeyde olduğu gibi
  • 9:53 - 9:56
    bu, bundan daha karmaşık.
  • 9:57 - 9:58
    Dünya karmaşık
  • 9:58 - 10:01
    ve bunu güzel bir şey
    olarak görmeyi seçebiliriz
  • 10:02 - 10:06
    ya da bu karmaşıklığın varlığını
    inkâr etmeye devam edebiliriz,
  • 10:07 - 10:11
    insanları yapay, ikili kutulara itebilir,
  • 10:12 - 10:14
    bozuk olmayanı düzeltebilir
  • 10:14 - 10:17
    ve kendi görüş alanımızı kısıtlayabiliriz.
  • 10:19 - 10:23
    Günümüzde, interseks bireylerin
    karşılaştığı sorunlardan biri de
  • 10:23 - 10:26
    kendimizi görünür kılmak
  • 10:26 - 10:28
    ve aynı zamanda
    kendimizi güvende kılmaktır.
  • 10:29 - 10:34
    Bununla demek istediğim, kendimizi
    toplumda göz önüne koyarken
  • 10:34 - 10:36
    hikâyelerimizi paylaşırken,
  • 10:36 - 10:39
    bizim gibi insanlarla
    bir topluluk oluşturmaya çalışırken
  • 10:39 - 10:41
    kanun yapıcılarının insanlığına
  • 10:41 - 10:44
    bizi güvende tutmaları için
    çağrı yapıyoruz.
  • 10:46 - 10:48
    Bunu yapmanın güvenli olmadığı
    zamanlarda bile.
  • 10:51 - 10:53
    İzleyen ve dinleyenler arasında,
    seyirciler arasında olan
  • 10:53 - 10:55
    interseks çocuk ebeveynleri,
  • 10:55 - 10:59
    interseks kişilerin koruyucusu
    olabilecek kişiler,
  • 10:59 - 11:03
    hayatımı sevdiğimi bilmenizi isterim
  • 11:04 - 11:06
    ancak sorunsuz bir hayatım olmadı,
  • 11:06 - 11:09
    özellikle de inteseks
    olmakla ilgili olarak.
  • 11:10 - 11:11
    Hiçbir hayat sorunsuz değildir.
  • 11:12 - 11:14
    Her madalyonun iki yüzü vardır.
  • 11:16 - 11:18
    Bir tarafta,
  • 11:18 - 11:22
    doktor ofislerinde aşağılandım.
  • 11:23 - 11:28
    Olası partnerlerimin önünde korktum
  • 11:28 - 11:30
    ve yeterince iyi olmadığımı hissettim.
  • 11:32 - 11:35
    Sokakta yanımdan geçen kadınları izledim
  • 11:35 - 11:41
    ve benden daha fazla kadın,
    daha fazla insan olduklarını düşündüm.
  • 11:42 - 11:46
    Bu dünyada bir yerimin
    olup olmadığını sorguladım.
  • 11:48 - 11:50
    Diğer bir tarafta,
  • 11:50 - 11:56
    olduğum her şey için derinden sevildim,
  • 11:56 - 11:58
    arkadaş olarak da, romantik olarak da.
  • 12:00 - 12:06
    Toplumun daha geniş bir yelpazesine karşı
    şefkati ve merhameti öğrendim.
  • 12:07 - 12:10
    Vücudumu sevmek
  • 12:10 - 12:13
    ve başkalarının vücudunu
    yargılamamak için zamanım oldu.
  • 12:14 - 12:17
    Bu özgül hayat olmadan imkânsız olabilecek
  • 12:17 - 12:22
    gücü ve umudu geliştirdim.
  • 12:25 - 12:31
    Çocukları koruma sezgisi içgüdüseldir
    ve takdire şayandır
  • 12:31 - 12:35
    ancak gerçek şudur ki sevgi, kabullenme
  • 12:35 - 12:38
    ve o çocuğa utanç banyosu
    yaptırmayı reddetmek,
  • 12:38 - 12:43
    onları, bozulmamış bir şeyi
    tamir etmeye çalışmaktan daha çok korur.
  • 12:45 - 12:48
    Bu nedenle interseks kişileri korumak
  • 12:48 - 12:51
    ve görünür kılmak bizi ilgilendirir.
  • 12:52 - 12:58
    Toplumlar, kabul edilebilir bir tek
    ''normal'' biçimi kuvvetlendirdikçe
  • 12:59 - 13:04
    herkes herhangi bir şekilde
    farklı olduğu için güvensiz hissedecektir.
  • 13:07 - 13:13
    Çeşitliliği, farklılığı silmeye çalışmak
    utancı inşa eder.
  • 13:17 - 13:19
    İnterseks olmak,
  • 13:19 - 13:22
    gençken dilediğim güçleri
    gerçekleştirmedi,
  • 13:23 - 13:28
    bu sahte cinsiyet ikilisinin hepimize
    zarar verdiğini görmenin dışında.
  • 13:30 - 13:32
    İnanıyorum ki
  • 13:32 - 13:36
    interseks insanlar eşitlik kazanırsa,
  • 13:37 - 13:38
    görülebilir olursa,
  • 13:39 - 13:40
    kabul edilebilir olursa,
  • 13:41 - 13:42
    sevilebilirse
  • 13:43 - 13:45
    hepimiz öyle olacağız.
  • 13:45 - 13:46
    Teşekkürler.
  • 13:46 - 13:49
    (Alkışlar ve tezahürat)
Title:
İnterseks olmanın anlamı ve yanlış ikili cinsiyetin hepimize nasıl zarar verdiği
Speaker:
Susannah Temko
Description:

İnterseks insanlar için - kadın ve erkeğin geleneksel tanımlarının dışında cinsiyet özellikleriyle doğanlar - "normal" görünme riski yüksektir. Susannah Temko, kişisel deneyiminden yola çıkarak sağlıklarını ve refahlarını engelleyen ikili bir cinsiyet anlayışına uymak zorunda kalan interseks topluluğunun karşılaştığı utancı, ön yargıyı ve zararı ortaya koyuyor. Hepimizi modası geçmiş biyolojik cinsiyet kavramlarını bir kenara atmaya ve insanlık içindeki karmaşıklığı kabul etmeye çağırıyor.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
14:04
Cihan Ekmekçi approved Turkish subtitles for What it means to be intersex
Cihan Ekmekçi edited Turkish subtitles for What it means to be intersex
Nevaz Mescioğlu accepted Turkish subtitles for What it means to be intersex
Nevaz Mescioğlu edited Turkish subtitles for What it means to be intersex
Ufuk Elif Rodoplu edited Turkish subtitles for What it means to be intersex
Ufuk Elif Rodoplu edited Turkish subtitles for What it means to be intersex
Nevaz Mescioğlu declined Turkish subtitles for What it means to be intersex
Nevaz Mescioğlu edited Turkish subtitles for What it means to be intersex
Show all

Turkish subtitles

Revisions