پێشنیارێکی بەنرخ بۆ پێوانەکردنی پاراستنی دەریایی
-
0:00 - 0:03ئۆقیانووسەکانی زەوی.
-
0:03 - 0:06ئەوان جوانن،
ئیلهام بەخشە، ژیان بەردەوام. -
0:06 - 0:10ئەوان هەروەها، وەک ئەوەی کە تۆ لەوانەیە
زۆر ئاگادارە، کەم یان زۆر تێکچو. -
0:10 - 0:12بۆ نمونە لە سیشێل،
-
0:12 - 0:15چالاکیە مرۆییەکان وگۆڕانی کەش مەرجانێکی
سپیو ڕێک وپێکەوه هەڵیان کردووە. -
0:15 - 0:18ماسی گرتن بووە هۆی
بۆ نزمبوونەوەی سەرمایەی ماسی. -
0:18 - 0:20هەمەجۆری یوبی لە ترسناکدایە.
-
0:20 - 0:21کەواتە چی بکەین؟
-
0:21 - 0:24باشە، هەندێک شێوازی پاراستن، بە ڕوونی.
-
0:24 - 0:26سروشت زۆر نەرمە.
-
0:26 - 0:28ناوچە دەریاییەکان لەڕێگەی
ستراتیژی پارێزراون. -
0:28 - 0:30هەموو سیستەمی ژینگەیی دەتوانێت بگەڕێتەوە.
-
0:30 - 0:33لەگەڵ ئەوەشدا دروستکردنی هێزی دەریایی.
-
0:33 - 0:36سەرەتا، کێشەت هەیە
بۆ ئەوەی بزانیت لەکوێ پارێزگاری لێ بکەین. -
0:36 - 0:39ئەم مەرجانە تێکەڵ دەبێت لەگەڵ ئەوە
ڕێگای نێودەوڵەتی ڕاوەماسی، -
0:39 - 0:41لەگەڵ ئەم ماسییە کەلەرچدەکات.
-
0:41 - 0:43هەموو شتێک پێکەوە بەستراوە.
-
0:43 - 0:45و پلانی پاراستنی دەریاوانی
پێویستە حیسابی بۆ بکرێت -
0:46 - 0:47چۆن ناوچەیەک کاریگەری لەسەرناوچەیەک هەیە
-
0:47 - 0:50کەواتە، کێشە هەیە
بۆ ئەوەی هەمووکەسێک لە ناوکەشتیدابن. -
0:50 - 0:53ئابورییەکانی کەنار پشیت بە
ماسی گرتن وگەشت وگزار دەبەستن. -
0:53 - 0:55ئەگەرخەڵک بیربکەنەوە
ناتوانن کارەکان بکەن، -
0:55 - 0:57هەلێک نیە بۆبەدەست هێنانی
ئەو کڕینەناوخۆییەی پێویستە -
0:57 - 0:59بۆ ئەوەی ناوچەکە سەرکەوتوو بێت.
-
0:59 - 1:02ناوچە پارێزراوەکانی مارین
دەبێت جێبەجێ بکرێت. -
1:02 - 1:05واتە حکومەت خۆی دەبێت بە
قووڵی لەپلانەکە دا وەبەرهێنان بکرێت. -
1:05 - 1:07پشتیوانی نیشانە کە نابڕدریت.
-
1:07 - 1:10وە لە کۆتایدا، پاراستنی شکات پارەی دەوێت.
-
1:10 - 1:11زۆر
-
1:11 - 1:14حکومەتەکانی دوورگە ونەتەوەکانی دەریا
لەوانەیەبتەوێ پارێزگاری لە ئاوەکانیان، -
1:14 - 1:16زۆرجارئەم نەتەوانە
قەرزێکی بەرزیان هەیە -
1:16 - 1:19وە ناتوانێت
بۆ ئەوەی پارێزگاری لە خۆی بکات. -
1:19 - 1:22ئەگەربەتەنیا پشت بە دۆلاری مرۆیی
ببەسێین بۆ پارەدان بە پاراستنی دەریایی، -
1:22 - 1:25ڕەنگەبچوکێک بەدەست
بێ پارێزگاری لەدەریاوانی دەکەن، -
1:25 - 1:26دانەیەکی تر لەوێ.
-
1:26 - 1:29پێویستمان بە زیاتر هەیە
ناوچە پارێزراوەکانی دەریاوانی، -
1:29 - 1:30کاریگەری ھەمیشەیی ھەبێت.
-
1:30 - 1:34کەواتە، چی دەکات
بە ووریای یوقینە پارێزە لە شێوەی؟ -
1:34 - 1:37چۆن پارەکە وەرئەیەین
پشتگیری حکومەت و پلانی وریا -
1:37 - 1:40کە حساب بۆ ئەوە دەکات
هەردوو ئابوری ناوخۆیی -
1:40 - 1:42وە سیستەمی ژینگەیی ئاڵۆز؟
-
1:42 - 1:44دەمانەوێ لەگەڵت ھاوبەش
بکەین بیرۆکەیەکی چاونەترس -
1:44 - 1:46لە پاراستنی سروشتەوە.
-
1:46 - 1:49بەدوای ناونیشان دەگەڕێت
ئەم شتانە لەیەک دانە کەوتنەخوارەوە. -
1:49 - 1:52ئەوان بۆیان دەرکەوت کە قەرزەکە
لەلایەن دوورگە کەنارەکانی نەتەوەکانە -
1:52 - 1:56ئەوە ئەو شتەیە کە ئەوان بەتوانا دەکات
بۆ گەیشتن بە ئامانجەکانی پاراستنیان. -
1:56 - 1:58بیرۆکەی تی ئێن سی ئەوەیە
ئەم قەرزە دروست بکاتەوە، -
1:58 - 2:00بۆ دروستکردنی سەرمایەو وەسوەسی سیاسی
-
2:00 - 2:04بۆ پاراستنی سەروی و ماسیگرەکان.
-
2:04 - 2:06بۆ نموونە،ئەگەر تۆ خانووەکەت
دووبارەدارایی بکەیتەوە -
2:06 - 2:08بۆ سوود وەرگرتن
ڕێژەی بەرژەوەندی باشتری هەیە. -
2:08 - 2:11لەوانەیە پاشەکەوتەکە بەکار بهێنیت
بۆ ئەوەی سەرکەویت. -
2:11 - 2:15ئەو شتەیەبۆندە شینەکان بۆ پاراستنی
پارێزگاری بۆهەموو وڵاتانی کەناردەریا. -
2:15 - 2:16قەرزەکان ببە بە قەرز،
-
2:16 - 2:19پاشەکەوتکردن بەکاربێنە بۆ
دروستکردنی ناوچەی پارێزراوی دەریایی. -
2:19 - 2:22بێگومان قەرزە سیادیەکان دووبارە دروستیان
لەوە ئاڵۆزترە، -
2:22 - 2:24بیرۆکەیەکی سەرەکیت دەست کەویت.
-
2:24 - 2:26ئەگەر وەبەرهێنەکان دایاننا
ئێستا ٤٠ملیۆن دۆلا، -
2:26 - 2:30دەتوانێت قوفڵی ١.٦ ملیار ی لێ ببا
بۆ پاراستنی زەریاکان. -
2:30 - 2:32وە کارەکە بەم شێوەیە ئەنجام ئەدریت.
-
2:32 - 2:35هەنگاوی یەکەم : دانوستان لەسەر ڕێکەوتن .
-
2:35 - 2:39گه لی کەناریەک بۆ پاراستنی بەلایەنی
کەمەوەلە سەدا٣٠ناوچەکانی زەریاکەی. -
2:39 - 2:43لە ئاڵوگۆڕدا،پارێزگاری سروشت
وەبەرهێن وپارەدەرانی گشتی بهێنە -
2:43 - 2:45و نێودەوڵەتی
ڕێکخراوەکانی گەشەپێدان -
2:45 - 2:48بۆ خشتەکە بۆ دووبارە پێکهاتن
بەشێک لە قەرزەکانی، -
2:48 - 2:51بەرەو نزمکردنەوەی ڕێژەی سوود
وە ماوەی پارەدانەکەی زیاتر. -
2:51 - 2:54هەنگاوی دوو : پلانێکی دەریایی دروست بکەن .
-
2:54 - 2:57هاوکات پارێزگاری سروشت
لەگەڵ زانایانی دەریایی کار دەکات، -
2:57 - 2:59سەرکردەکانی حکومەت و لایەنە ناوخۆییەکان
-
2:59 - 3:02بۆ دروستکردنی پلانێکی پاراستنی ورد
-
3:02 - 3:05کە پێویستیەکانی زەریاکە یەک دەگرێتەوە
لەگەڵ پێویستیەکانی خەڵک. -
3:05 - 3:07هەنگاوی سێیەم: چالاککردن بۆ درێژماوە.
-
3:08 - 3:11تی ئێن سی بە شێوەیەکی سەربەخۆ رادەکات
سندوقی پاراستنی متمانە. -
3:12 - 3:14پاشەکەوتی قەرزەکان
یسان دروستکردنەوەدەچێتە ناوئەو -
3:14 - 3:16بۆ پشتگیری کردنی ناوچە
دەریاییە نوێکان. -
3:16 - 3:19کەدواتر حکومەت لە دەستدایە
کە بەرپرسیارێتیان لەسەر پابەندبونەکانی، -
3:19 - 3:22دڵنیابوون لەوەی کە بۆندە شینەکان
بۆ پاراستنی ڕاستەقینە. -
3:22 - 3:24ئایائەم پلانە دەتوانێت کاربکات؟
-
3:24 - 3:25پێشتر هەیە.
-
3:26 - 3:30ساڵی٢٠١٦تی ئێن سی یارمەتی
دروستکردنی نەتەوەیی پارێزگاری لەسیشێل. -
3:31 - 3:35تی ئێن سی 22 ملیۆن دۆلاری دووبارە
دروست کردلە قەرزەکانی حکومەت. -
3:35 - 3:39له به روودا حکومه ت ڕازی بوو
بۆ پاراستنی لە سەدا٣٠ناوچە دەریاییەکانی. -
3:40 - 3:41ئەمڕۆ سیشێلس لە ڕێدایە
-
3:41 - 3:45بۆ پاراستنی ٤٠٠،٠٠٠
کیلۆمەتری چوارگۆشەی زەریا. -
3:45 - 3:47ئەوە ناوچەیەکە
بە نزیکەیی قەبارەی ئەڵمانیا. -
3:47 - 3:49سیشێل
پاراستنی ئەو کەلەی کەلەکە، -
3:49 - 3:51ئەوە ماسیگرەکانی پڕ دەکاتەوە،
-
3:51 - 3:54ئەوە خۆڕاگرییەکەی باشتر دەکات
بۆ گۆڕانی کەش و هەوا. -
3:54 - 3:57لە هەمان کاتدا
ئابووری خۆی بەهێز دەکات. -
3:57 - 4:00ئەم سه رکەوتنه ش به سەردەستکەوتنی
حکومەتەکانی ترتێبینیان. -
4:00 - 4:01زۆرکەس دەیانەوێت بەشێکبن لەم کارە.
-
4:01 - 4:04هەلێک هەیە
بۆ ئەوەی ئەمە بە شێوەیەکی بەرچاو بپێوم. -
4:04 - 4:05وە خێرا.
-
4:05 - 4:10تی ئێن سی ٢٠ نەتەوەی تری دیاری کرد
کە پلانێکی لەو شێوەیە دەبێت بکرێت. -
4:10 - 4:11بۆکردنی پێویستیان
بەسەرمایەی تۆو هەیە. -
4:12 - 4:15و تیمی ناوخۆیی دابنری
کە دەتوانێت پلانی پاراستنی خۆی پێش بکەوێت، -
4:15 - 4:17کارلەگەڵ لایەنە پەیوەندیدار
بکەن بەڵێنەکان دروست بکەن. -
4:17 - 4:20ئەگەر ئەو پشتیوانییەیان دەست کەوێ
لە ماوەی پێنج ساڵی داهاتوودا، -
4:20 - 4:23توانیان چوار ملیۆن بپارێزن
کیلۆمەتری چوارگۆشەی زەریا. -
4:23 - 4:25ئەوە ١٠ئەڵمانییە.
-
4:25 - 4:27ئەمە زیاد دەکات
بڕی ناوچە پارێزراوەکان -
4:27 - 4:28لە هەموو زەریاکانی جیهاندا
-
4:28 - 4:30بە ڕێژەی سەدا١٥.
-
4:30 - 4:33ڕێگە بە شوێن پێی گەورە دەدات
لە دەریای مەرجانی جیهان بۆ پڕکردنەوە -
4:33 - 4:36بەندەری سەلامەت بە ژمارەیەکی
بێشومار دەدات. -
4:36 - 4:38ئەمە بەڕاستی باوەڕ پێنەکراوە.
-
4:38 - 4:40وە ئەمە تەنها سەرەتایەکە.
-
4:40 - 4:42چونکە هیچ
٢٠ وڵاتی جیهان -
4:42 - 4:45کە ئەم جۆرە قەرزە
گۆڕین کار دەکات. -
4:45 - 4:46نزیکەی ١٠٠کەس هەیە.
-
4:46 - 4:48بەم نزیکبوونەوەیە، هەموو کەس دەیباتەوە.
-
4:48 - 4:51حکومەتەکان، هاوڵاتیانی ناوچەکە، پارەدەران،
-
4:51 - 4:54لە هەمووشی گرنگتر ئەوەیە کە زەریاکانمان.
-
4:54 - 4:56کەواتە لە ڕاستیدا، هەموومان بردوینە.
-
4:57 - 4:59ئۆقیانووسەکانی زەوی.
-
5:02 - 5:04(پرۆژەی چاونەترس)
- Title:
- پێشنیارێکی بەنرخ بۆ پێوانەکردنی پاراستنی دەریایی
- Speaker:
- مارک تێرسێک
- Description:
-
لەم بەستەرە تەواوی ڤیدیۆکە ببینە:
https://www.ted.com/talks/the_nature_conservancy_an_ingenious_proposal_for_scaling_up_marine_protection?utm_campaign=tedspread&utm_medium=referral&utm_source=tedcomshareدوورگه و گه لانی کەناره کان پێویستیان به پاراستنی ئاوه کانیان هه یه بۆ به ساغی هێشتنەوەی ئۆقیانووسه کان بەڵام زۆرجار قەرزیان زۆر بووە و ناتوانن پارێزگاری ئۆقیانوویانلە کان لەسەر پێویستیەکانی تر مارک تێرسک و تیمەکەی لە پاراستنی سروشت دا ڕێگایەک دەبینن بۆ چارەسەرکردنی هەردوو کێشەکە لە یەک کاتدا : دووبارە بنیاتنانەوەی قەرزی نەتەوەیەک لە بەرامبەر پابەندبوونی حکومەتەکەی بە پاراستنی ناوچە کەنارییەکان . زیاتر فێربە دەربارەی چۆنیەتی کارکردنی "بۆندشین بۆ پاراستنی" و چۆن یارمەتیت دەدات بە کردنەوەی ملیارەها دۆلار بۆ زەریاکان. ئەم پلانە بەرزخوازە بەشێکە لە پڕۆژەی ئاوداسی ، دەستپێشخەریی تێد بۆ هاندان و سندوقی گۆڕانی جیهانی . (دەنگی لادان وایس)
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 05:19
Daban Q Jaff approved Kurdish (Central) subtitles for An ingenious proposal for scaling up marine protection | ||
Daban Q Jaff accepted Kurdish (Central) subtitles for An ingenious proposal for scaling up marine protection | ||
Evan Bazhdar edited Kurdish (Central) subtitles for An ingenious proposal for scaling up marine protection | ||
Evan Bazhdar edited Kurdish (Central) subtitles for An ingenious proposal for scaling up marine protection | ||
Evan Bazhdar edited Kurdish (Central) subtitles for An ingenious proposal for scaling up marine protection | ||
Evan Bazhdar edited Kurdish (Central) subtitles for An ingenious proposal for scaling up marine protection | ||
Evan Bazhdar edited Kurdish (Central) subtitles for An ingenious proposal for scaling up marine protection | ||
Evan Bazhdar edited Kurdish (Central) subtitles for An ingenious proposal for scaling up marine protection |