Nazi soykırımı zamanında kibarlık sihri hayatta kalmamı nasıl sağladı

Nazi soykırımından kurtulan Werner Reich, toplama kampları arasında nakledilen bir tutsak olarak yürek parçalayıcı gençliğini anlatıyor - ve ne kadar küçük, kibar bir hareketin nasıl hayat boyu süren bir tutkuya dönüşebileceğini paylaşıyor. “Eğer yardıma ihtiyacı olan birini tanırsanız, eğer korkmuş birini tanırsanız onlara karşı nazik olun.” diyor. “Bunu doğru zamanda yaparsanız o, kalplerine ulaşır ve nereye giderlerse gitsinler yanlarında olur, sonsuza dek.”

Oldukça keyifli bir kitap olan
"Küçük Prens"te şöyle bir kısım var:

“İnsan yalnızca
kalbiyle doğru görebilir.

Asıl görülmesi gerekenler
göze görünmezdir.”

Yazar bu sözcükleri,
Birleşik Devletler'de bir yerde,

rahat bir sandalyede oturmuş yazarken

ben de bu tam aynı şeyi

kilometrelerce ötede,
iğrenç, pis bir barakada,

Polonya'daki bir imha kampında öğrendim.

Gerçekten önemli olan şey,
bir hediyenin ederi ya da büyüklüğü değil,

onu kalbinde nasıl taşıdığındır.

Ben altı yaşındayken

annem, babam, kız kardeşim ve ben

Yahudi nefreti dolu Almanya'yı terk ettik
ve Yugoslavya'ya gittik.

Yedi mutlu yıl boyunca Yugoslavya'daydık

ve daha sonra Almanya,
Yugoslavya'yı işgal etti

ve biz bir anda yeniden zulme uğradık

ve benim saklanmam gerekti.

Ben aşağı yukarı iki yıldır

direniş hareketi için çalışmış olan
bir çiftle beraber saklanıyordum.

Ben filmler geliştirdim,
agrandismanlar yaptım.

Bir gün, ben 15 yaşındayken

gestapo tarafından tutuklanmıştım

ve dövülmüştüm

ve iki ay boyunca o hapishaneden
bu hapishaneye sürüklenmiştim

ve nihayetinde

Çekoslovakya'da Nazilerin
toplama kampına dönüştürdükleri

150 yıllık bir kaleye düştüm.

10 ay boyunca orada kaldım.

Demir yolları döşedim,

haşereleri yok ettim,

sepetler ördüm,

10 ay sonra da

ben dahil yaklaşık 2000 kişi
sığır vagonlarına yüklenmişti,

kapılar kapalıydı
ve bizler doğuya gönderiliyorduk.

Üç gün boyunca bu şekilde yolculuk ettik

ve indirildiğimizde

idrar ve dışkı kokuyorduk

ve kendimizi Auschwitz
imha kampında bulduk.

O kamp, daha o zamanlarda

bir milyonun üzerinde insanı öldürmüş

ve onları bacadan
gökyüzüne göndermiş bir kamptı.

Biz oraya vardık,
bütün eşyalarımız bizden alındı,

neyimiz varsa

ve bize çizgili üniformalar verilmişti,

kollarımıza bir dövme yapılmıştı,

hem de bize orada

tam altı ay kalacağımız mesajı verilmişti.

Ondan sonra, kamptan ayrılacaktık.

Bacadan çıkarak.

Farklı barakalara atanmıştık.

Barakalar tahta ranzalarla doluydu,

her bir katında altı kişi yatardı,

üç kişi bir yöne doğru uzanırdı,
diğer üç kişi de ters yöne,

yani nasıl uyursan uyu,

yüzüne her zaman bir çift ayak gelirdi.

Benim yanımdaki adam
son derece hoş bir beyefendiydi

ve kendini Bay Herbert Levine
olarak tanıttı.

Bay Levine bana karşı
her zaman nazik ve kibardı.

Bir gün, atanan bir işten geri geldiğimde

yukarı tırmandım,

üç katlı bir ranzanın en tepesindeydim

ve Bay Levine oradaydı,
bir deste kartla beraber.

Bu kartları karıştırıyordu.

Ben anlayamamıştım, bilirsiniz,

Auschwitz'te bir deste karta sahip olmak

banyonda bir goril bulmak gibi bir şeydi.

(Kahkahalar)

Bilirsiniz, “Orada ne yapıyor?”

Sonra Bay Levine bana döndü

ve desteyi bana uzattı
ve “Bir kart çek.” dedi.

Ben de bir kart çektim

ve bana bir kart numarası yaptı.

Bir mucize gerçekleştirdi.

Daha önce hiç böyle bir
kart numarası görmemiştim

ve bunu yapan adam hemen orada oturuyordu.

Daha sonra Bay Levine düşünülemezi yaptı.

Bana numarayı gerçekten de açıkladı.

O sözcükler benim beynime kazındı.

Her bir sözcüğü tek tek hatırladım

ve o günden itibaren

o numarayı her gün çalıştım.

Hiç kartım olmamasına rağmen.

Sadece çalışmaya devam ettim.

Yaklaşık üç hafta sonra,

bütün kamp, aramızdan
birkaç yüz kişi hariç,

gaz odalarına gönderildi.

Ben ahırlarda çalıştığım
başka bir kampa gönderilmiştim

ve sonra, Ocak 1945'te,

Ruslar ilerlediğinde

60.000 kişi ölüm yürüyüşüne gönderildik.

Üç gün boyunca gece gündüz yürüdük

ve kışın ortasında

ve biz bir rampa hattına vardığımızda

60.000 kişiden

15.000'i ölmüştü.

Kalanlar olarak açık vagonlara bindirildik

ve dört gün boyunca,
Polonya'dan Avusturya'ya sevk edildik.

Kendimizi bir ölüm kampında bulduk,

Mauthausen denen bir toplama kampında,

burası da bir kale gibi inşa edilmişti.

O noktada, SS bizi terk etti

ve orada yiyecek yoktu

ve orada binlerce ve binlerce ceset vardı.

Üç gün boyunca
ölü bir adamın yanında uyudum,

sırf onun payı olan
bir kaşık küflü ekmeği almak için.

Savaşın sonundan iki gün önce, 5 Mayıs'ta,

Amerikalı kuvvetler tarafından
serbest bırakılmıştık.

O zaman ben 17 yaşındaydım

ve 29 kg ağırlığındaydım.

Yugoslavya'ya otostopla geri döndüm.

Yugoslavya'ya geri geldiğimde

orada komünizm vardı,

orada aile yoktu

ve orada arkadaşlar yoktu.

Orada iki yıl kaldım

ve iki yıl sonra,
İngiltere'ye kaçmayı başardım.

İngiltere'ye geldiğimde

İngilizce konuşamıyordum,

eğitimim yoktu, becerilerim yoktu.

Çalışmaya başladım,

İngiltere'ye vardıktan
yaklaşık bir yıl sonra,

kendime bir deste kart aldım.

Ben ilk defa

numarayı fiilen yaptım,

Auschwitz'te bir ranzanın tepesinde
bana gösterilen numarayı.

Yapabildim.

Hem de güzel bir şekilde.

Bazı arkadaşlarıma gösterdim

ve bayıldılar.

Bir sihir dükkanına gittim
ve bazı sihirli hileler satın aldım

ve arkadaşlarıma gösterdim.

Daha fazla sihirli hile aldım

ve onlara gösterdim.

Sonra sihir kitapları satın aldım
ve daha fazla sihir kitabı satın aldım.

Hobi ve delilik arasında

çok, çok ince bir çizgi var.

(Kahkaha)

Her neyse, evlendim

ve Birleşik Devletler'e geldim

ve yaptığım ilk işlerden biri,

küçük insan grupları önünde
konuşmamı gerektirdi.

Becerdim, bu konuda çok iyiydim.

Daha sonra, 25 yıl önce, emekli oldum.

Okullarda konuşmaya başladım.

Okullarda konuşmamın tek nedeni

çok cana yakın bir adamın

oldukça korkmuş bir çocuğa
bir kart hilesi göstermiş olmasıydı,

bir toplama kampında.

Onu bana gösteren bu adam, Bay Levine,

profesyonel bir sihirbazdı.

Almanya'da çalışmış

ve Auschwitz'e geldiğinde
SS onun kim olduğunu biliyormuş,

o yüzden ona kartlar vermişler,

ona bir parça ip vermişler,

zarlar vermişler

ve o da onlar için performans yapmış.

Sonra aralarından bazılarına da öğretmiş.

O, savaştan kurtuldu

ama eşi ve oğlu öldü.

Birleşik Devletler'e geldi
ve farklı yerlerde sahne aldı

ama ben onunla tekrar hiç buluşmadım.

Ama bana gösterdiği numara benimle kaldı

ve benim okullara gitmemi

ve bu dünyayı yalnızca azıcık daha iyi
bir yer hâline getirmeyi denememi sağladı.

Yani eğer yardıma
ihtiyacı olan birini tanırsanız,

korkmuş birini tanırsanız

onlara karşı nazik olun.

Onlara öğüt verin,

onlara sarılın,

onlara bir kart numarası öğretin.

Ne yaparsanız yapın,

bu onlara umut olacaktır.

Eğer bunu doğru zamanda yaparsanız

bu onların kalbine ulaşır

ve onlar nereye giderlerse gitsinler
yanlarında olur, sonsuza dek.

Teşekkür ederim.

(Alkış)