Van Jones: Plastik niesprawiedliwy ekonomicznie
-
0:04 - 0:06Mam zaszczyt być tutaj,
-
0:06 - 0:08i mam zaszczyt mówić na ten temat
-
0:08 - 0:10który jest moim zdaniem wysokiej wagi.
-
0:10 - 0:12Mówiłem wiele o
-
0:12 - 0:14przeraźliwym wpływie plastiku
-
0:14 - 0:17na naszą planetę i różne formy życia,
-
0:17 - 0:19ale plastik szkodzi również ludziom,
-
0:19 - 0:22szczególnie biednym ludziom.
-
0:22 - 0:24I we wszystkich przypadkach: produkcji,
-
0:24 - 0:27używania i "jednorazowości" plastiku,
-
0:27 - 0:29największymi ofiarami
-
0:29 - 0:32są ubodzy ludzie.
-
0:32 - 0:35Ludzie byli bardzo poruszeni,
-
0:35 - 0:37kiedy wydarzył się wyciek ropy na platformie BP
-
0:37 - 0:39i mieli ku temu powód.
-
0:39 - 0:41Ludzie mówili: "O mój Boże.
-
0:41 - 0:43To jest okropne, ta ropa. Ona jest w wodzie.
-
0:43 - 0:45Zniszczy
-
0:45 - 0:47biosystemy, które tam żyją.
-
0:47 - 0:49Ludzie ucierpią.
-
0:49 - 0:51To okropne, że ropa naftowa
-
0:51 - 0:53skrzywdzi ludzi w Zatoce."
-
0:53 - 0:55Ale nie pomyśleli oni o tym,
-
0:55 - 0:58czy przed wyciekiem ropa była bezpieczna dla wybrzeża?
-
0:58 - 1:01Gdzie wcześniej trafiała, i co z niej wytwarzano?
-
1:01 - 1:03Zostałaby użyta nie tylko w silnikach
-
1:03 - 1:06i przyczyniła się do globalnego ocieplenia,
-
1:06 - 1:09ale jest też tak zwana "aleja raka",
-
1:09 - 1:11a nazwa bierze się stąd,
-
1:11 - 1:14że przemysł petrochemiczny bierze ropę
-
1:14 - 1:16i przetwarza ją na plastik,
-
1:16 - 1:19a ten proces zabija ludzi.
-
1:19 - 1:22Skraca on życie ludzi żyjących w pobliżu Zatoki
-
1:22 - 1:25Tak więc ropa i petrochemia nie są problemem tylko wtedy kiedy jest wyciek,
-
1:25 - 1:27są problemem, którego nie widać.
-
1:27 - 1:29I rzeczą, której często niedoceniamy
-
1:29 - 1:31jest cena jaką płacą biedni ludzie za nas
-
1:31 - 1:33za jednorazowe produkty.
-
1:33 - 1:35Następną rzeczą, której nie doceniamy
-
1:35 - 1:38że ubodzy ludzie cierpią nie tylko w momencie produkcji.
-
1:38 - 1:40Biedni cierpią również
-
1:40 - 1:42podczas używania tych produktów.
-
1:42 - 1:44Ci z nas, którzy dostają dobrą pensję,
-
1:44 - 1:46mają przywilej który nazywa się "wybór".
-
1:46 - 1:48Powodem dla którego chcesz ciężko pracować
-
1:48 - 1:50i nie być biedakiem bez grosza.
-
1:50 - 1:53jest spowodowane tym że masz wybór, ekonomiczny wybór.
-
1:53 - 1:55Mamy też szanse wybierać
-
1:55 - 1:57inne produkty niż te,
-
1:57 - 1:59które są niebezpieczne i zawierają trujący plastik.
-
1:59 - 2:02Ale inni ludzie, którzy są biedni, nie mają takiej możliwości.
-
2:02 - 2:04Ludzie o niskich dochodach są tymi,
-
2:04 - 2:06którzy kupują produkty
-
2:06 - 2:09które mają niebezpieczne chemikalia i są używane przez ich dzieci.
-
2:09 - 2:11Są to ludzie, którzy trują się
-
2:11 - 2:13przyjmowaniem olbrzymiej ilośći
-
2:13 - 2:16trującego plastiku i używaniem go.
-
2:16 - 2:19Więc ludzie mówią: "Cóż, wystarczy, że kupią inny produkt"
-
2:19 - 2:22Problemem jest to, że kiedy jesteś biedny nie masz żadnych wyborów.
-
2:22 - 2:24Zwykle jesteś zmuszony, żeby kupić najtańszy towar.
-
2:24 - 2:27A najtańszy produkt jest zwykle najbardziej niebezpieczny.
-
2:27 - 2:29I jakby jeszcze było tego mało,
-
2:29 - 2:31produkcja plastiku nie jest jedynym powodem
-
2:31 - 2:34występowania raka i skracanie życia w miejscach jak "aleja raka"
-
2:34 - 2:37szkodzą również ubogim dzieciom w momencie ich używania,
-
2:37 - 2:39ale też podczas usuwania.
-
2:39 - 2:41i jeszcze raz, to biedni ludzie
-
2:41 - 2:43ponoszą cały ciężar.
-
2:43 - 2:45Często myślimy, że robimy dobry uczynek.
-
2:45 - 2:47Jesteś w swoim biurze,
-
2:47 - 2:49pijesz butelkowaną wodę, czy cokolwiek innego,
-
2:49 - 2:52i myślisz sobie, "Hej, zaraz to wyrzuce.
-
2:52 - 2:54Nie, dziś będę szlachetny.
-
2:54 - 2:56Wyrzucę ją do niebieskiego pojemnika."
-
2:56 - 2:58I myślisz: "Tak, swoją wyrzucę do niebieskiego pojemnika"
-
2:58 - 3:01Następnie patrzysz na swojego kolegę i mówisz:
-
3:01 - 3:03Dlaczego, palancie,
-
3:03 - 3:05wyrzucasz swoją do białego?
-
3:05 - 3:07Jest to swego rodzaju moralna zaczepka
-
3:07 - 3:09Jesteśmy wtedy zadowoleni z siebie.
-
3:10 - 3:12Wybaczę sobie.
-
3:12 - 3:15Może nie ty, ale tak to odczuwam.
-
3:16 - 3:19Mamy przyjemność z tego rodzaju moralnego zadowolenia.
-
3:19 - 3:22Ale jeśli śledzilibyśmy dalej tą butelkę
-
3:22 - 3:24podczas jej podróży
-
3:24 - 3:27bylibyśmy zaskoczeni z odkrycia, że bardzo często
-
3:27 - 3:29ta butelka zostanie załadowana na statek.
-
3:29 - 3:32Pokona drogę przez ocean
-
3:32 - 3:34z jakimś kosztem.
-
3:34 - 3:37Podróż ta zakończy się w jednym z rozwijających się krajów -- często w Chinach
-
3:37 - 3:40Sądzę, że wyobrażamy sobie, że ktoś podniesie tą butelkę
-
3:40 - 3:43i powie: "O, droga buteleczko.
-
3:43 - 3:45Jestem szczęśliwy, że cię widzę mała butelko"
-
3:45 - 3:47(Śmiech)
-
3:47 - 3:50"Służyłaś tak dzielnie."
-
3:50 - 3:52I przekaże jej małe podziękowanie,
-
3:52 - 3:54mały butelkowy medal.
-
3:54 - 3:56I powie: "Co chcesz teraz robić?"
-
3:56 - 3:59A mała butelka odpowiada: "Właśnie nie wiem."
-
3:59 - 4:02Ale w rzeczywistości tak się nie dzieje.
-
4:04 - 4:06Ta butelka
-
4:06 - 4:09kończy będąc spaloną.
-
4:09 - 4:12Recykling plastiku w wielu rozwijających się krajach
-
4:12 - 4:14to spalanie tegoż plastiku,
-
4:14 - 4:16którego palenie,
-
4:16 - 4:18uwalnia niesamowite ilości trujących substancji
-
4:18 - 4:20i jeszcze raz, zabija ludzi.
-
4:20 - 4:22Ci ubodzy ludzie
-
4:22 - 4:24którzy wyrabiają te towary
-
4:24 - 4:27w petrochemicznych ośrodkach jak "aleja raka";
-
4:27 - 4:29potem spożywają te produkty
-
4:29 - 4:31a następnie ci biedni ludzie
-
4:31 - 4:33nawet na samym końcu podczas recyklingu
-
4:33 - 4:36mają skracane życia,
-
4:36 - 4:39i wszyscy są krzywdzeni
-
4:39 - 4:42przez nasze uzależnienie
-
4:42 - 4:44od jednorazowości.
-
4:44 - 4:46Teraz myślisz sobie -- ponieważ wiem jacy jesteście --
-
4:46 - 4:48powiecie: "Oczywiście, że jest to okropne"
-
4:48 - 4:50dla tych biednych ludzi.
-
4:50 - 4:52To po prostu obrzydliwe,
-
4:52 - 4:54dla tych ludzi
-
4:54 - 4:57Mam nadzieję, że ktoś im pomoże"
-
4:57 - 5:00Ale nie potrafimy zrozumieć jednego.
-
5:00 - 5:02Jesteśmy tutaj w Los Angeles.
-
5:02 - 5:04Bardzo ciężko pracujemy, aby zmniejszyć smog
-
5:04 - 5:06który występuje tutaj, w Los Angeles.
-
5:06 - 5:08I co?
-
5:08 - 5:10Ponieważ w Azji wytwarzane są wielkie ilości zanieczyszczeń,
-
5:10 - 5:12z powodu praw środowiskowych
-
5:12 - 5:14które nie chronią ludzi w Azji,
-
5:14 - 5:16prawie całe powietrze,
-
5:16 - 5:18również to toksyczne
-
5:18 - 5:20które przybywa tutaj do Kalifornii
-
5:20 - 5:23stykało się z zanieczyszczonym powietrzem przybyłym z Azji.
-
5:24 - 5:27To znaczy, że dotyka to nas wszystkich.
-
5:27 - 5:30Tylko, że to biedni ludzie ponoszą jako pierwsze i najgorsze skutki.
-
5:30 - 5:33Ale produkcja nieczystości, spalenie toksyn,
-
5:33 - 5:35oraz braki w azjatyckich normach środowiskowych
-
5:35 - 5:38skażają powietrze,
-
5:38 - 5:41które przypływa do nas przez ocean i potęguje zanieczyszczenia w Kalifornii.
-
5:41 - 5:43Powracamy do stanu rzeczy z lat 70.
-
5:43 - 5:45Żyjemy na jednej planecie,
-
5:45 - 5:48i musimy znaleźć przyczyny tych problemów.
-
5:48 - 5:51Więc moim zdaniem przyczyną
-
5:51 - 5:54jest samo pojęcie jednorazowości.
-
5:54 - 5:57Zobaczcie, jeśliby zauważyć połączenie
-
5:57 - 5:59pomiędzy naszymi czynami,
-
5:59 - 6:01które trują i zanieczyszczają świat,
-
6:01 - 6:04a tym co robimy dla biednych ludzi,
-
6:04 - 6:06dostajemy bardzo kłopotliwy,
-
6:06 - 6:09ale też pomocny wniosek:
-
6:09 - 6:11Kiedy niszczysz planetę,
-
6:11 - 6:13niszczysz również ludzi.
-
6:13 - 6:16Jeśli chcesz stworzyć świat, gdzie żaden człowiek nie cierpi,
-
6:16 - 6:18nie możesz tego świata niszczyć.
-
6:18 - 6:20Teraz nastał czas,
-
6:20 - 6:23kiedy społeczna sprawiedliwość
-
6:23 - 6:25łączy się z ekologią,
-
6:25 - 6:27i możemy zauważyć na koniec,
-
6:27 - 6:30że tak naprawdę są one ze sobą powiązane i tworzą jedność.
-
6:30 - 6:33Ta jedność to pomysł, że nie ma nic jednorazowego.
-
6:33 - 6:36Nie mamy jednorazowych surowców.
-
6:36 - 6:38Nie mamy jednorazowych gatunków.
-
6:38 - 6:41Nie mamy również jednorazowych ludzi.
-
6:41 - 6:43Nie możemy marnotrawić przyrody,
-
6:43 - 6:46ani dzieci -- ponieważ wszystko jest wartościowe.
-
6:46 - 6:49I kiedy wszyscy powracamy do tego podstawowego rozumowania
-
6:49 - 6:52pojawiają się nowe możliwości do działania.
-
6:52 - 6:54Bionaśladownictwo - (biomimikra),
-
6:54 - 6:56jest nauką
-
6:56 - 6:58dopiero wschodzacą,
-
6:58 - 7:01stającą się bardzo ważną ze względu na sprawiedliwość społeczną.
-
7:01 - 7:03Ludzie, którzy trochę o tym słyszeli, wiedzą,
-
7:03 - 7:05że bionaśladownictwo polega
-
7:05 - 7:07na poszanowaniu mądrości wszystkich gatunków.
-
7:07 - 7:09Nawiasem mówiąc demokracja
-
7:09 - 7:11to poszanowanie mądrości wszystkich ludzi -- do czego dojdziemy.
-
7:11 - 7:14Ale bionaśladownictwo oznacza respektowanie mądrości wszystkich gatunków.
-
7:14 - 7:17Co pokazuje, że jesteśmy naprawdę mądrym gatunkiem.
-
7:17 - 7:20To czyni nas bardzo dumnymi z siebie.
-
7:20 - 7:23Ale jeśli chcemy zrobić coś twardego, mocnego,
-
7:23 - 7:26myślimy: "Dobra, chcę zrobić mocny materiał.
-
7:26 - 7:29Zdobędę więc pompy i piece,
-
7:29 - 7:31umieszczę to wszystko w jakimś miejscu
-
7:31 - 7:34wprawdzie będę używał rzeczy trujących i szkodzących,
-
7:34 - 7:37ale będę miał ten mocny produkt.
-
7:37 - 7:39Jestem taki mądry."
-
7:39 - 7:42Patrzysz za siebie i widzisz wielkie zniszczenie.
-
7:42 - 7:44Ale co? Jesteś bardzo sprytny,
-
7:44 - 7:46ale nie tak jak małża.
-
7:46 - 7:48Jej muszla jest również bardzo mocna.
-
7:48 - 7:51Ale nie posiada pomp, czy wielkich pieców.
-
7:51 - 7:53Nie ma trucizn, nie wydziela zanieczyszczeń.
-
7:53 - 7:55Znaczy to, że inne stworzenia
-
7:55 - 7:57odnalazły jakiś czas temu
-
7:57 - 8:00jak wytworzyć większość rzeczy, których potrzebujemy
-
8:00 - 8:03używając do tego procesów biologicznych, o których dobrze wie matka natura.
-
8:03 - 8:05Tak więc założeniem bionaśladownictwa,
-
8:05 - 8:07jest to co naukowcy wreszcie zrozumieli,
-
8:07 - 8:09że możemy się wiele nauczyć od innych gatunków --
-
8:09 - 8:11nie mówię, żeby złapać mysz
-
8:11 - 8:13i męczyć ją jak się coś robi.
-
8:13 - 8:16Nie mam na myśli maltretowania małych stworzeń --
-
8:16 - 8:19Uważam, że należy szanować je same, oraz ich osiągnięcia.
-
8:19 - 8:21Oto bionaśladownictwo,
-
8:21 - 8:23które otwiera drzwi
-
8:23 - 8:25do produkcji bez strat,
-
8:25 - 8:27do produkcji bez zanieczyszczeń --
-
8:27 - 8:29możemy wtedy osiągnąć
-
8:29 - 8:31wysoką jakość życia, i wysokie standardy
-
8:31 - 8:33bez niszczenia środowiska.
-
8:33 - 8:36A więc pomysł bionaśladownictwa,
-
8:36 - 8:38szanujący wiedzę innych gatunków,
-
8:38 - 8:40połączony z pomysłem
-
8:40 - 8:42demokracji i sprawiedliwości społecznej,
-
8:42 - 8:45respektujących mądrość i wartość wszystkich ludzi,
-
8:45 - 8:47może zmienić społeczeństwo.
-
8:47 - 8:49Możemy mieć różne strategie rozwoju.
-
8:49 - 8:51Może to być zielone społeczeństwo
-
8:51 - 8:53z którego Dr. King byłby dumny.
-
8:53 - 8:55To powinien być nasz cel.
-
8:55 - 8:58Ale droga, do osiągnięcia tego celu zaczyna się,
-
8:58 - 9:01zrozumieniem, że "jednorazowość"
-
9:01 - 9:03rani nie tylko
-
9:03 - 9:05gatunki o których mówiliśmy,
-
9:05 - 9:08ale także szkodzi naszemu społeczeństwu.
-
9:08 - 9:11Jesteśmy dumni z naszego życia w Kalifornii.
-
9:11 - 9:13Możemy mieć na to swoje zdanie i mamy do tego prawo,
-
9:13 - 9:16"Nie, tylko nie w naszym stanie
-
9:16 - 9:19Nie mam pojęcia co jest w innych stanach."
-
9:19 - 9:21(Śmiech)
-
9:21 - 9:23Właśnie, duma.
-
9:23 - 9:26I oczywiście ja też jestem dumny.
-
9:26 - 9:29Ale.
-
9:29 - 9:32Często, jeśli zaczynamy gdzieś zmieniać nawyki na "zielone",
-
9:32 - 9:34często coś, gdzieś zaniedbujemy
-
9:34 - 9:37i nie wychodzi nam to na dobre.
-
9:37 - 9:40W Kalifornii jest jeden z najwyższych współczynników zachorowań
-
9:40 - 9:42na raka spośród wszystkich 50 stanów.
-
9:42 - 9:45Mamy teraz moralne wyzwanie.
-
9:45 - 9:48Jesteśmy pełni zapału do ratowania
-
9:48 - 9:50jakieś zużyte surowce z wysypisk,
-
9:50 - 9:52ale czasem nie tyle,
-
9:52 - 9:55co do ratowania istot żywych, ludzi.
-
9:55 - 9:58I mogę powiedzieć, że żyjemy w kraju --
-
9:58 - 10:00gdzie żyje 5% światowej populacji,
-
10:00 - 10:03emitujemy 25 % gazów cieplarnianych,
-
10:03 - 10:05ale również 25% liczby więźniów na świecie.
-
10:05 - 10:08Jeden z czterech więźniów zamkniętych gdzieś na świecie
-
10:08 - 10:10jest zamknięty tutaj, w Stanach Zjednoczonych.
-
10:10 - 10:13I potwierdza to,
-
10:13 - 10:16że dalej wierzymy w jednorazowość.
-
10:16 - 10:19A mimo to,
-
10:19 - 10:21ten ruch
-
10:21 - 10:23stale się rozprzestrzenia,
-
10:23 - 10:25wzrasta w siłę, walczy z nawykami
-
10:25 - 10:28a jednym z jego wyzwań, aby odniósł sukces
-
10:28 - 10:31jest pozbycie się wszystkich plastikowych rzeczy
-
10:31 - 10:34i pomoc przemianom ekonomicznym.
-
10:34 - 10:37Ludzie patrzą na ten ruch z pewnym dystansem.
-
10:37 - 10:40Zadają nam pytania:
-
10:40 - 10:43Jak ci ludzie mogą być tak pochłonięci?
-
10:43 - 10:46Może biedna osoba, o niskich dochodach, ktoś z "alei raka"
-
10:46 - 10:49ktoś w Watts,
-
10:49 - 10:51ktoś z Harlemu, lub z rezerwatu Indian,
-
10:51 - 10:53mogą powiedzieć do siebie, zresztą całkiem słusznie:
-
10:53 - 10:56"Jak ci ludzie mogą zajmować się
-
10:56 - 10:58sprawdzaniem
-
10:58 - 11:00czy plastikowa butelka
-
11:00 - 11:02lub aluminiowa puszka,
-
11:02 - 11:05mają drugą szansę w życiu
-
11:05 - 11:07kiedy teraz moje dziecko wpadło w kłopoty
-
11:07 - 11:09i poszło do więzienia,
-
11:09 - 11:11a ono nie dostanie drugiej szansy?"
-
11:11 - 11:13Jak w ogóle może istnieć taki ruch,
-
11:13 - 11:16który mówi, że nie możemy marnotrawić surowców,
-
11:16 - 11:18które akceptuje niszczenie zdrowia
-
11:18 - 11:21i całych społeczności w miejscach jak "aleja raka"?
-
11:21 - 11:24Ale mamy możliwość,
-
11:24 - 11:27być naprawdę dumnymi z naszego działania.
-
11:27 - 11:29Kiedy poruszamy tematy takie jak ten,
-
11:29 - 11:31mamy wtedy niesamowitą możliwość,
-
11:31 - 11:33łączyć się z innymi ludźmi, którzy mają swoje pomysły,
-
11:33 - 11:36i rozrastać się i zajmować się razem wszystkimi tematami.
-
11:36 - 11:39Ale znowu pojawia się dylemat, który był wcześniej.
-
11:40 - 11:42Większość z was to ludzie dobrzy i o wielkim sercu.
-
11:42 - 11:45Kiedy byliście młodsi, martwiliście się całym światem,
-
11:45 - 11:47i w pewnym momencie
-
11:47 - 11:49ktoś powiedział wam, że musicie wybrać,
-
11:49 - 11:51musieliście skupić całą uwagę na jednej sprawie.
-
11:51 - 11:53Nie można zajmować się wszystkimi rzeczami naraz --
-
11:53 - 11:55albo pracujesz nad drzewami,
-
11:55 - 11:57albo nad imigracją.
-
11:57 - 12:00Musieliście ograniczyć swoje zainteresowania i skupić się na jednym.
-
12:00 - 12:03I z pewnością zapytano was:
-
12:03 - 12:05"Czy wolisz przytulić się do drzewa,
-
12:05 - 12:07czy do dziecka? Wybieraj.
-
12:07 - 12:09Wolisz drzewo,
-
12:09 - 12:11czy małe dziecko? Wybieraj."
-
12:11 - 12:13Kiedy jednak zaczęliście zagłębiać się w temat plastiku,
-
12:13 - 12:16zrozumieliście, że wszystkie te sprawy są ze sobą połączone,
-
12:16 - 12:18i na szczęście większość z nas ma dwa ramiona.
-
12:18 - 12:20Możemy się przytulić wszyscy razem.
-
12:20 - 12:22Dziękuję bardzo.
-
12:22 - 12:28(Brawa)
- Title:
- Van Jones: Plastik niesprawiedliwy ekonomicznie
- Speaker:
- Van Jones
- Description:
-
Van Jones przedstawia problem zanieczyszczenia środowiska plastikiem z perspektywy społecznej sprawiedliwości. Opowiada nam, że odpady plastikowe najbardziej szkodzą przede wszystkim biednym krajom i ich mieszkańcom, ale również nam. Bez względu na to, gdzie żyjemy i ile zarabiamy, cierpimy z powodu zanieczyszczeń. Podczas TEDxGPGP, proponuje nam kilka mocnych pomysłów, aby pomóc nam odzyskać naszą "wyrzuconą" planetę.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 12:29