Return to Video

လူသား တစ်သျှူးတွေကို 3D ဘယ်လိုပုံနှိပ်မလဲ - Taneka Jones

  • 0:07 - 0:12
    လက်ရှိမှာ ကိုယ်အင်္ဂါ အစားထိုးခွင့်ရဖို့
    စောင့်ဆိုင်းနေသူတွေ သိန်းချီပြီးရှိပါတယ်
  • 0:12 - 0:16
    သူတို့ဟာ ကျောက်ကပ်၊နှလုံး၊ အသည်းလိုမျိုး
    သူတို့အသက်ကို ကယ်နိုင်တဲ့
  • 0:16 - 0:18
    အရေးကြီးအင်္ဂါတွေ ရနိုင်ဖို့ စောင့်နေကြတယ်
  • 0:18 - 0:20
    ကံမကောင်းစွာပဲ
  • 0:20 - 0:25
    ဒီလိုအပ်ချက်ကိုဖြည့်ဖို့ လုံလောက်တဲ့
    ကိုယ်အင်္ဂါအလှူရှင် မရှိဘူး
  • 0:25 - 0:27
    ဒီလို စောင့်နေမယ့်အစား
  • 0:27 - 0:31
    ကျနော်တို့ဟာ ကိုယ်အင်္ဂါသစ်တစ်ခုကို
    အစကနေ ဖန်တီးနိုင်ပါတယ်
  • 0:31 - 0:34
    ဒါက ဇီဝပုံနှိပ်ခြင်းရဲ့ နောက်ကွယ်က
    စိတ်ကူးပါ
  • 0:34 - 0:38
    လက်ရှိ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာတဲ့
    ပြန်လည်အသစ်ဖြစ်ခြင်း ဆေးပညာရဲ့အခွဲတစ်ခုပါ
  • 0:38 - 0:41
    ရှုပ်ထွေးတဲ့ ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါတွေကို တော့
    မဖန်တီးနိုင်သေးပါဘူး
  • 0:41 - 0:45
    ဒါပေမဲ့ သွေးကြောမျှင်လို ၊
    ပြွန်ခေါင်းတွေလို
  • 0:45 - 0:48
    အဟာရ နဲ့ အညစ်အကြေး လဲလှယ်တဲ့
    ရိုးရှင်းတဲ့ တစ်သျှူးတွေကိုတော့
  • 0:48 - 0:50
    လုပ်ပြနိုင်ပါပြီ
  • 0:50 - 0:54
    ဇီဝပုံနှိပ်ခြင်းဆိုတာ 3D printing ရဲ့
    ဇီဝဗေဒ အမျိုးတော်ပါတယ်
  • 0:54 - 0:57
    သူက ကုန်ကြမ်းပစ္စည်း အလွှာတွေကို
    တစ်ခုပေါ်တစ်ခု ထပ်တင်ပြီး
  • 0:57 - 1:02
    တစ်ကြိမ်မှာတစ်လွှာ တည်ဆောက်ပြီး
    သုံးဘက်မြင် ဝတ္ထု ဖန်တီးတာပါ
  • 1:02 - 1:05
    သတ္တု၊ ပလပ်စတစ် နဲ့ ကြွေထည်လိုမျိုးတွေနဲ့
    စမယ့်အစား
  • 1:05 - 1:10
    ကိုယ်အင်္ဂါအတွက် 3D ပရင်တာကတော့
    သက်ရှိဆဲလ်တွေပါတဲ့
  • 1:10 - 1:14
    ပုံနှိပ်လို့ရတဲ့ ဘိုင်အိုမင်ကို
    အသုံးပြုပါတယ်
  • 1:14 - 1:19
    ဘိုင်အိုမင်တွေက ဟိုက်ဒရိုဂျယ်လို့ခေါ်တဲ့
    ရေကြွယ်ဝတဲ့ မော်လီကျူးတွေဖြစ်ပါတယ်
  • 1:19 - 1:22
    သန်းနဲ့ချီတဲ့ သက်ရှိဆဲလ်တွေနဲ့ ဆဲလ်တွေကို
    ဆက်သွယ် ကြီးထွားစေတဲ့
  • 1:22 - 1:27
    ဓာတုပစ္စည်းစုံလင်စွာ ရောနှောပါဝင်ပါတယ်
  • 1:27 - 1:30
    အချို ဘိုင်အိုမင်မှာ ဆဲလ်အမျိုးအစား
    တစ်ခုပဲ ပါဝင်တယ်
  • 1:30 - 1:35
    အချို့ကတော့ တည်ဆောက်ပုံရှုပ်ထွေးတဲ့အတွက်
    အမျိုးအမည်ကွဲပြားတဲ့ ဆဲလ်တွေ ပေါင်းစပ်ထားတယ်
  • 1:35 - 1:38
    သင်က ခြေသလုံးရိုးနဲ့ ပေါင်ရိုးတွေ
    တစ်ခုနဲ့ တစ်ခု
  • 1:38 - 1:40
    မပွတ်တိုက်အောင် ထိန်းပေးတဲ့
  • 1:40 - 1:44
    ဒူးကအရိုးနုလေးတစ်ပိုင်းဖြစ်တဲ့
    meniscus ကို ပုံနှိပ် ချင်တယ်ဆိုပါစို့.
  • 1:44 - 1:47
    သူက chondrocytes ဆိုတဲ့ ဆဲလ်တွေနဲ့
    လုပ်ထားပြီး
  • 1:47 - 1:51
    ဘိုင်အိုမင်အတွက် ကျန်းမာတဲ့
    အဲဒီဆဲလ်တွေရှိဖို့လိုတယ်
  • 1:51 - 1:55
    ဒီဆဲလ်တွေက အလှူရှင်ဆီကရပြီး
    ဓာတ်ခွဲခန်းထဲမှာ ပြန် ပွားထားတယ်
  • 1:55 - 1:58
    ဒါမှမဟုတ် ခန္ဓာကိုယ်ကနေ ဓာတ်မတည့်
    ဆန့်ကျင်မှုနည်းအောင်
  • 1:58 - 2:03
    တစ်ဦးချင်းအတွက် ပြုပြင်ထားတဲ့ meniscus ဖြစ်ဖို့
    လူနာရဲ့ ကိုယ်ပိုင်တစ်သျှူးကနေ စနိုင်ပါတယ်။
  • 2:03 - 2:05
    ပုံနှိပ်တဲ့ နည်းတွေက မျိုးစုံရှိပါတယ်
  • 2:05 - 2:09
    လူသိအများဆုံးကတော့
    extrusion-based bioprinting ပါပဲ
  • 2:09 - 2:13
    ဒီမှာဆိုရင်၊ ဘိုင်အိုမင်တွေကို
    ပုံနှိပ်တဲ့ အခန်းငယ်ထဲထည့်လိုက်ပြီး
  • 2:13 - 2:17
    ပုံနှိပ်ခေါင်းနဲ့ ချိတ်ထားတဲ့ နှုတ်သီး
    ခေါင်းဝိုင်းလေးကနေ တွန်းထုတ်တယ်
  • 2:17 - 2:24
    အချင်း ၄၀၀ မိုက်ခရွန် ထက်
    နည်းနည်းပဲ ကျယ်ပြီး
  • 2:24 - 2:26
    လူ့လက်သည်းခွံလောက်ပဲ ရှိတဲ့
    အထူနဲ့ ဘိုင်အိုမှင်တွေကို
  • 2:26 - 2:29
    နှုတ်သီးခေါင်းကနေ
    အမျှင်မပြတ်ထုတ်ပေးနိုင်တယ်
  • 2:29 - 2:33
    ကွန်ပျူတာပုံရိပ်သို့မဟုတ် ဖိုင်တစ်ခုခုက
    အမျှင်တွေကို
  • 2:33 - 2:37
    ပြန့်ပြူးတဲ့မျက်နှာပြင် (သို့) အရည်အိတ်
    ပေါ်မှာ နေရာချဖို့ လမ်းပြပေးတယ်
  • 2:37 - 2:41
    ပုံစံကို တည်ငြိမ်အောင် ပြုလုပ်ဖို့ သူက
    ထိန်းထားရာမှာ အကူအညီပေးတယ်
  • 2:41 - 2:45
    ဒီပရင်တာတွေက မြန်ဆန်ပြီး meniscus ကို
    တစ်ကြိမ်မှာ အမျှင်ပါးလေး တစ်ချပ်စီနဲ့
  • 2:45 - 2:48
    နာရီဝက်အတွင်း ပုံပေါ်အောင်
    ပြုလုပ်ပေးနိုင်ပါတယ်
  • 2:48 - 2:52
    ပုံနှိပ်ပြီးရင် အချို့သော ဘိုင်အိုမင်တွေက
    ချက်ချင်း တောင့်တင့်သွားတယ်
  • 2:52 - 2:56
    အချို့ကတော့ ပုံစံကို
    တည်ငြိမ်အောင်လုပ်ဖို့ UVအလင်းရောင်နဲ့
  • 2:56 - 2:58
    အပိုဓာတု (သို့) ရူပ ဖြစ်စဉ်တစ်ခုလိုတယ်
  • 2:58 - 3:00
    ပုံနှိပ်တဲ့ လုပ်ငန်း အောင်မြင် သွားရင်
  • 3:00 - 3:02
    ဖန်တီးထားတဲ့ တစ်သျှူးထဲက ဆဲလ်တွေက
  • 3:02 - 3:06
    တစ်သျှူး အစစ်ထဲက ဆဲလ်တွေလိုမျိုး
    တခုနဲ့တခု အချက်ပြပြီး
  • 3:06 - 3:10
    အာဟာရဖလှယ်တာ၊
    ဆဲလ်ပွားတာတွေလုပ်နိုင်ပါလိမ့်မယ်
  • 3:10 - 3:14
    ကျနော်တို့ ဒီလို ရိုးရှင်းတဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံ
    ရှိတဲ့ meniscus ကို ပုံနှိပ်နိုင်နေပါပြီ
  • 3:14 - 3:18
    ဇီဝပုံနှိပ်ထားတဲ့ ဆီးအိတ်ကိုလည်း
    အောင်မြင်စွာ အစားထိုးကုသပြီးပါပြီ
  • 3:18 - 3:23
    ပုံနှိပ်တစ်သျှူးတွေနဲ့ ကြွက်တွေမှာ မျက်နှာ
    အာရုံကြောပြန်ပေါ်တာကို တိုးမြှင့့်ပြီးပြီ
  • 3:23 - 3:27
    သုတေသီတွေက အဆုတ်တစ်သျှူး၊
    အရေပြားနဲ့ အရိုးနုတွေကို ဖန်တီးခဲ့ပြီးပြီ
  • 3:27 - 3:34
    တစ်ဝက်တပျက် လုပ်ဆောင်တဲ့ ကျောက်ကပ်၊
    အသည်းနဲ့ နှလုံးတို့ရဲ့ပုံစံငယ်တွေရောပါး
  • 3:34 - 3:37
    သို့ပေမည့်၊ အဓိက အင်္ဂါတွေရဲ့
    ဇီဝဓာတု ဝန်းကျင်ကိုလိုက်တုတာကတော့
  • 3:37 - 3:40
    စိန်ခေါ်မှု တစ်ခုဖြစ်တုန်းပါပဲ.
  • 3:40 - 3:43
    Extrusion-based bioprinting က
    နှုတ်သီးခေါင်း သိပ်သေးရင်ဖြစ်စေ၊
  • 3:43 - 3:48
    ပုံနှိပ်တဲ့ဖိအားသိပ်များရင် ဖြစ်စေ
  • 3:48 - 3:51
    မင် ထဲမှာပါတဲ့ ဆဲလ်ပမာဏတချို့ကို
    ပျက်စီးစေနိုင်တယ်
  • 3:51 - 3:53
    ကြောက်စရာ စိန်ခေါ်မှုတွေထဲက တစ်ခုကတော့
  • 3:53 - 3:59
    အောက်ဆီဂျင်နဲ့ အာဟာရတွေကို ပုံမှန်အရွယ်
    အင်္ဂါတွေက ဆဲလ်တွေဆီကို ပို့ပေးပုံပါ။
  • 3:59 - 4:01
    ဒါကြောင့် အခုထိ အောင်မြင်မှုကတော့
  • 4:01 - 4:04
    ပြန့်တဲ့ (သို့) အခေါင်းပေါက်
    ဖွဲ့စည်းပုံနဲ့ အင်္ဂါတွေသာ ဖြစ်ပြီး
  • 4:04 - 4:07
    သုတေသီတွေက အလုပ်များနေတာက
    ဇီဝပုံနှိပ် တစ်သျှူးဆီကို
  • 4:07 - 4:11
    သွေးကြောတွေ ထည့်ဖို့ နည်းလမ်းတွေရှာဖို့
    အတွက်ကြောင့်ပါ။
  • 4:11 - 4:14
    ဘိုင်အိုပုံနှိပ်ခြင်းကို
    အသက်တွေကို ကယ်ဖို့နဲ့
  • 4:14 - 4:16
    အင်္ဂါတွေ အလုပ်လုပ်ပုံကို
    နားလည်နိုင်စွမ်း
  • 4:16 - 4:19
    မြှင့်တင်ရာမှာ ပထမဆုံးသုံးဖို့ ကြီးမားတဲ့
    အလားအလာတွေရှိပါတယ်
  • 4:19 - 4:23
    နည်းပညာဟာ အီလက်ထရောနစ်ပစ္စည်းတွေ
    ပါတဲ့ တစ်သျှူးတွေကို ပုံနှိပ်တာမျိုးလို
  • 4:23 - 4:27
    ဖြစ်နိုင်ခြေများစွာအတွက်လည်း
    လမ်းဖွင့်ထားပါတယ်
  • 4:27 - 4:32
    တနေ့မှာ ကျနော်တို့ လူသား လုပ်နိုင်စွမ်းကို
    ကျော်လွန်တဲ့ အင်္ဂါတွေ ပြုလုပ်နိုင်မလား
  • 4:32 - 4:36
    ဒါမှမဟုတ် မီးမလောင်နိုင်တဲ့ အရေပြားလို
    အင်္ဂါရပ်တွေ ပေးစွမ်းနိုင်မလား
  • 4:36 - 4:42
    ကိုယ်အင်္ဂါတွေကို ပုံနှိပ်အစားထိုးပြီး
    လူ့သက်တမ်းကို ဘယ်လောက်အကြာ ဆွဲဆန့်နိုင်မလဲ
  • 4:42 - 4:45
    ပြီးတော့တိတိကျကျဆို ဘယ်သူတွေနဲ့ ဘာတွေက
  • 4:45 - 4:49
    ဒီလို နည်းပညာနဲ့ သူ့ရဲ့ အံ့မခန်း
    ရလဒ်တွေကို လက်လှမ်းမီရရှိနိုင်မလဲ
Title:
လူသား တစ်သျှူးတွေကို 3D ဘယ်လိုပုံနှိပ်မလဲ - Taneka Jones
Speaker:
Taneka Jones
Description:

သိန်းနဲ့ချီတဲ့လူတွေဟာ ကျောက်ကပ်၊ နှလုံးနဲ့ အသည်းလိုမျိုး ကိုယ်အင်္ဂါတွေကို အစားထိုး လဲလှယ်ခွင့်ရဖို့ စောင့်ဆိုင်းနေကြပါတယ်။ ကံမကောင်းစွာနဲ့ပဲ၊ ဒီလိုလိုအပ်ချက်ကို ဖြည့်ဆည်းဖို့ လုံလောက်တဲ့ အလှူရှင်မရှိပါဘူး။ ဒီလိုစောင့်ဆိုင်းမယ့်အစား အစကနေစပြီး ကိုယ်အင်္ဂါ အသစ်တစ်ခုကို ဖန်တီးနိုင်မယ်ဆိုရင်ကော၊
Taneka Jones က ပြန်လည်ဖြစ်တည်ရေး ဆေးပညာရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်တဲ့ ဇီဝပုံနှိပ်ခြင်းကို ရှင်းပြထားပါတယ်။

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:52

Burmese subtitles

Revisions