Geleceğin 30 yıllık geçmişi

MIT Media Lab'ın kurucusu Nicholas Negroponte sizi teknolojinin son 30 yılında bir yolculuğa çıkarıyor. Bu mükemmel tahminci, 1970 ve 1980'lerde öngördüğü, o zamanlarda dalga geçilen, fakat şimdi gerçeğe dönüşen arayüz ve yeniliklere dikkat çekiyor. Sonra da önümüzdeki 30 yıl için sizi son bir öngürüyle (saçma? dahice?) başbaşa bırakıyor.

(Video) Nicolas Negroponte:
Çalma modundaki

video diske geçebilir miyiz?

İnsanlarla bilgisayarları nasıl bir araya
getirdiğinizle gerçekten ilgileniyorum.

Geleceğin elektronik kitapları
için TV ekranları

veya eşdeğerlerini kullanıyor olacağız.

(Müzik, karışık sesler)

Dokunmatik ekranlarla çok ilgilendim,

yüksek teknoloji, insan etkileşimi,
kullanmak için parmaklarını kaldırmadan.

Bilgisayarların insanlara temas ettiği

başka bir yol var:
Giymek, fiziksel olarak giymek.

11 Eylül'de aniden

dünya büyüdü.

NN: Teşekkürler. (Alkışlar)

Teşekkürler.

Bunu yapmam istendiği zaman,

daha önce yaptığım 14 TED sunumuna da

bakmam istendi,

kronolojik olarak.

İlki aslında iki saatti.

İkincisi bir saatti

ve sonra yarım saat oldular,

tek farkettiğim ise
kelliğimin arttığı oldu.

(Gülüşmeler)

Hayatınızı izlediğinizi hayal edin,
30 yılını, geçişini

ve bu en azından

benim için oldukça
şok edici bir deneyimdi.

Sürem içinde yapacağım şey,

30 yıl boyunca

neler olduğunu paylaşmak,

sonra bir tahmin yapmak

ve sonra ne yapıyor olduğumdan

size biraz bahsetmek.

Ve hayatımda TED 1'in nereye

denk geldiği ile ilgili bir yansı koydum.

Bu oldukça önemli,

çünkü ondan önce 15 yıl
araştırma yapmıştım.

Yani birikimlerim vardı, bu sebeple kolaydı.

Fidel Castro olduğumdan

ve iki saat konuşabileceğimden değil

veya Bucky Fuller.

15 yıllık malzemem vardı

ve Media Lab kurulmak üzereydi.

Yani bu kolaydı.

Fakat bu süreç hakkında

birkaç şey var

ve ne oldukları

gerçekten oldukça önemli.

Bunlardan biri,

henüz bilgisayarların

insan kullanımına uygun hâle
gelmemiş olmadığı bir dönemdi.

Ve olan bir diğer şey de,

bu süreç boyunca

bizim bilgisayar uzmanları
olarak muhallebi çocuğu gibi görülmemizdi.

Bizi ciddiye almıyorlardı.

Benim şimdi size göstereceğim şey,
geçmişe baktığımızda,

şu anda o zamana göre daha ilgi çekici

ve daha çok kabul görüyor.

Bu sebeple yılları karakterize edeceğim

ve hatta benim bazı erken dönem

çalışmalarıma kadar gideceğim

ve bu benim 60'larda
yaptığım türde bir şey:

Doğrudan manipüle edilmiş,

kendim de mimari okuduğumdan

Moshe Safdie'nin mimarisinden
oldukça etkilenmiş

ve doğal ortam benzeri yapılar inşa eden

robotlar bile yaptığımızı görebilirsiniz.

Ve bu benim için

henüz Media Lab değildi,

ama duyusal hesaplama diyeceğim şeyin

başlangıcıydı

ve parmakları seçtim,

bunun kısmi sebebi ise bunu
herkesin tuhaf bulmasıydı.

Parmak kullanmanın ne kadar aptalca

olduğunu anlatan makaleler yayınlandı.

Üç sebep var: İlki çok düşük
çözünürlüklü olmaları.

Bir diğer sebep, elinizin görmek istediğiniz şeyi

kapatacak olması,

üçüncü ve kazanan sebep ise

parmaklarınızın ekranı kirletecek olması

ve bu sebeple parmaklarınız hiçbir zaman

kullanacağınız bir araç olmayacaktı.

Bu 70'lerde yaptığımız

ve hiç ortaya çıkmayan bir cihazdı.

Sadece dokunmaya değil,

aynı zamanda basınca da duyarlıydı.

(Video) Ses: Şuraya sarı bir daire koy.

NN: Sonraki bir çalışma
ve yine TED 1'den önceydi -

(Video) Ses: Onu elmasın batısına taşı.

Orada büyük yeşil bir daire oluştur.

Adam: Kahretsin.

NN: Bir nevi eşzamanlı
bir arayüz kullanımıydı,

konuştuğun ve işaret ettiğin zaman

ve bir bakıma

çoklu kanal kullandığın zaman.

Entebbe gerçekleşti.

1976'da Air France kaçırıldı,

Entebbe'ye getirildi

ve İsrailliler sadece olağanüstü bir
kurtarma operasyonu gerçekleştirmedi,

bunu yapmalarının nedenlerinden biri

havaalanının fiziksel modeli
üzerinde çalışmış olmalarıydı,

çünkü havaalanını inşa etmişlerdi,

çöl içinde bir model yapmışlardı

ve Entebbe'ye vardıklarında,

orada önceden bulunduklarından
nereye gideceklerini biliyorlardı.

Amerikan hükümeti 76'da bazılarımıza

bunun aynısını programlayıp
programlayamayacağımızı sordu

ve benim gibi biri tabii ki evet dedi.

Hemen Savunma Bakanlığı

anlaşma yaptı ve

biz bu taşıtı ve teçhizatı yaptık.

Bir çeşit simülasyon yaptık,

çünkü video diskleriniz var

ve tekrarlıyorum bu 76 senesi.

Ve uzun yıllar sonra,

bu aracı edindiniz

ve Google Haritalar (Google Maps)'ınız oldu.

İnsanlar hâlâ

bunun ciddi bilgisayar bilimi
olmadığını düşünüyorlardı

ve o zamanlar MIT başkanı

olan Jerry Wiesner

bunun bilgisayar bilimi
olduğunu düşünen bir adamdı.

Hayatta bir şeye başlamak isteyen

herhangi biri için kilit noktalardan biri:

Başkanınızın o şeyin parçası
olduğundan emin olmaktır.

Media Lab'ı meydana getirirken,

bu ön koltuğunuzda
bir goril olması gibiydi.

Eğer hız sınırını aştığınız
için durdurulmuşsanız

ve trafik polisi camdan içeri bakıp

yolcu koltuğunda kimin
oturduğunu görmüşse,

"Devam edin efendim." der.

İşte böylece biz başardık

ve aslında bu şirin -parantez içinde-
bir cihaz.

Bu Jerry Wiesner'in
lentiküler bir fotoğrafıydı

ve fotoğrafta değişen tek şey

dudaklardı.

Fotoğraftaki bu küçük lentiküler
tabakayı hareket ettirdiğinizde,

sıfır bant genişliğinde

bir dudak senkronizasyonu
meydana geliyordu.

Bu o zaman için sıfır-bant
genişliğinde bir

telekonferans sistemiydi.

Bu Media Lab'ta bir nevi

yapacağımızı söylediğimiz şeydi,

bilgisayarlar dünyası, yayıncılık

ve benzerleri bir araya gelecekti.

Yine genel olarak kabul görmüyordu,

ama ilk zamanlarda TED'in büyük bir parçasıydı.

Ve bu bizim gerçekten yöneldiğimiz şeydi.

Ve bu Media Lab'ı yarattı.

Yaşla ilgili konulardan biri de

size büyük bir güvenle söyleyebilirim ki,

geleceğe gittim.

Orada bulundum, gerçekten, birçok defa.

Ve bunu söylememin sebebi,

hayatımda kaç defa

"10 yıl içinde bu olacak" dediysem,

sonrasında 10 yıl geldi.

"5 yıl içinde bu olacak" dediğinizde,

sonrasında 5 yıl gelir.

Bu yüzden bunu size orada
birkaç defa bulunduğunu

biraz hisseden bir adam olarak söylüyorum

ve söylediklerim içinde en çok

alıntılananlardan birisi

hesaplama (artık) bilgisayarla
ilgili değildir oldu,

bu cümle o zaman çok ilgi çekmedi

ve sonra çekmeye başladı.

İlgi çekmeye başladı, çünkü

insanlar mevcut ortamın asıl
mesaj olmadığını anladı.

Bu gerçekten olduça çirkin yansıda

bu arabayı göstermemin sebebi,

size hayatımı bir nebze de olsa

karakterize eden türde
bir hikâyeyi anlatmak.

Bu, "Arka Koltuk Sürücüsü" adı
verilen bir doktora yapan

öğrencilerimden biri.

Küresel konumlandırma sistemi (GPS)'nin ilk zamanlarıydı,

araba nerede olduğunu biliyordu

ve sürücüye sesli talimatlar verecekti,

ne zaman sağa, ne zaman
sola dönecek ve bunun gibi talimatlar.

Belli oldu ki,

bu talimatların içindeki
birçok şey o dönemde

oldukça zorlayıcıydı,

mesela sonraki sağdan dön ne demekti?

Eğer bir caddede ilerliyorsanız,

sonraki sağ muhtemelen bir sonrakiydi

ve birçok sorun vardı.

Öğrenci müthiş bir tez hazırladı

ve MIT patent ofisi dedi ki,
"Patent almayın.

Hiçbir zaman kabul edilmeyecek.

Yükümlülükler çok fazla.

Sigorta sorunları olacaktır.

Patent almayın."

Biz de patent almadık,

fakat bu tekrar gösterdi ki bazen insanlar

gerçekten neler olup
bittiğine bakmıyorlar.

Bazı çalışmalar, ki bunları çok çabuk
bir şekilde geçeceğim,

sensörler ile alakalı birçok şey.

Genç Yo-Yo Ma'yı belki tanıyabilirsiniz

ve çello veya hiperçello çalarken

vücudunun izlenmesi.

Bu arkadaşlar o zamanlar etrafta
gerçekten bu şekilde dolaştılar.

Şimdi bunlar biraz daha hoş görülebilir

ve daha olağan.

Size hızlı bir şekilde bahsetmek istediğim

en az üç kahraman var.

Marvin Minsky, bana

sağduyu hakkında çok şey öğretti

ve Muriel Cooper ile ilgili
kısa konuşacağım,

Ricky Wurman ve TED için çok önemlidir

ve hatta sahneye çıktığı zaman

söylediği ilk şey

"Ricky'i Nicky ile tanıştırdım" olmuştu.

Beni kimse Nicky diye çağırmaz

ve kimse Richard'ı Ricky olarak çağırmaz,

yani kimse ne hakkında
konuştuğunu bilmiyordu.

Ve tabii ki Seymour Papert,

şu sözü söyleyen kişiydi;

"Bir şey hakkında düşünmeyi düşünmedikçe

düşünme hakkında düşünemezsiniz."

Bu gerçekten- bunu
daha sonra düşünebilirsiniz.

Gerçekten oldukça derin bir ifade.

TED 2'den

bazı yansılar gösteriyorum,

belki yansı olarak biraz saçmalar.

Sonra televizyonun gerçekten görüntülerle
ilgili olduğunu hissettim.

Tekrar, TED 1'i geçtik,

TED 2 civarlarındayız

ve burada bahsetmek istediğim şey,

cihazın içinde

zekâ olduğunu hayal etseniz bile,

bugün nesnelerin interneti ile ilgili

yapılan bazı çalışmalara bakıyorum

ve ben bunun trajik bir biçimde
acıklı olduğunu düşünüyorum.

Çünkü olan şey insanların
fırın panelini alıp

telefonunuza yerleştirmeleri

veya kapı anahtarını
telefona yerleştirmeleri,

sadece almak ve size getirmek

ve aslında bu sizin gerçekten
istediğiniz şey değil.

Tavuğu fırına koymak istiyorsunuz,

fırın "a-ha, bu bir tavuk" diyor

ve tavuğu pişiriyor.

"Tavuğu Nicholas için pişiriyor

ve o tavuğu böyle ya da şöyle seviyor".

Şimdilerde başladığımız şey

aklı cihaza yüklemek yerine,

cep telefonuna geri taşımak

veya kullanıcıya daha yakına,

özellikle nesnelerin interneti açısından

çok da parlak bir bakış açısı değil.

Tekrar televizyon, televizyonun
bugünü dediğim şey,

bu 1990'daydı

ve geleceğin televizyonu

bunun gibi görünecek.

İnsanlar yine alaycı bir şekilde gülmüştü,

pek beğeni ile gülmemişlerdi.

1990'lardaki telekomünikasyon;

George Gilder bu diyagramı Negroponte değişimi

olarak adlandırmaya karar verdi.

Ben muhtemelen George'dan daha az ünlüyüm,

bu yüzden o Negroponte değişimi dediği
için kabul gördü,

fakat fikirler yeryüzüyle buluşur,

havalanır, havayı doldurur

ve toprağa geri dönerek

rolünü tamamlar.

Bu o yıldan orijinal bir yansı

ve gerçekle sıkı sıkıya örtüştü.

Wired dergisini başlattık.

Bazı insanlarla resepsiyon masasına

dönüşümlü olarak baktığımızı hatırlıyorum

ve bir ebeveyn oğlunun
Wired'a üye olmak için

Sports Illustrated'dan vazgeçtiğine

sinirlenerek aramıştı,

"Porno dergi falan mısınız?" dedi

ve oğlunun Wired ile neden ilgilenmiş

olabileceğini hiçbir şekilde anlayamadı.

Bunu biraz hızlı geçeceğim.

Bu benim favorim, 1995 yılı,

Newsweek dergisinin arka sayfası.

Tamam. Okuyun. (Gülüşmeler)
["Nicholas Negroponte, MIT Media Lab'ın yöneticisi,

yakında kitapları ve gazeteleri direkt olarak internetten alacağımızı tahmin ediyor. Ah, kesin."]

Birinin nasıl ölümüne yanlış
olduğunuzu söylemesinin

size nasıl keyif verdiğini itiraf etmelisiniz,

en azından bana veriyor.

"Being Digital" çıktı.

Bana ticari basında daha yer alma

ve bunları halka

açma fırsatı verdi

ve bize aynı zamanda yeni
Media Lab'ı kurma şansı verdi,

eğer ziyaret etmediyseniz edin,

çünkü çalışmak için mükemmel
bir yer olmasının dışında

güzel bir mimari parça.

Bunlar o TED'lerde söylediğimiz şeyler.
[Bugün aparatı çok kullanışsız olduğu için multimedya bir masaüstü veya oturma odası tecrübesi.

Bu küçük, parlak, ince ve yüksek çözünürlüklü ekranlar ile dramatik bir şekilde değişecektir. - 1995]

Bunlara geldik.

Her yıl dört gözle bekledim.

Ricky Wurman'ın hiç yapamadığı partiydi,

ben de dâhil olmak üzere birçok eski dostunu

bir anlamda davet etmişti.

Ve sonra benim için bir şeyler

oldukça ciddi bir şekilde değişti.

Bilgisayar ve öğrenme konularına
daha çok ilgi duymaya başladım

ve Seymour'dan etkilendim,

fakat özellikle

en çok bilgisayar programcılığını,

öğrenmeye yaklaşan bir şey olarak gördüm.

Bir bilgisayar programı yazdığınız zaman,

sadece maddeleri listeleyerek,

bir çeşit algoritma hazırlayıp

birtakım komutlara çevirmezsiniz,

bunun yanında bütün programlarda olduğu
gibi bir hata oluştuğunda

bu hatayı gidermek zorundasınızdır.

Kodları açmalı, değiştirmeli,

sonra yeniden çalıştırmalı

ve bunu tekrarlamalısınız,

bu tekrarlama öğrenmeye gerçekten

çok çok güzel bir yaklaşımdır.

Bu, Seymour'la Kamboçya gibi yerlerde

kendi işimi yapmama

ve Çocuk Başına Bir Dizüstü Bilgisayar'ın
başlamasına yol açtı.

Çocuk Başına Bir Dizüstü Bilgisayar üzerine
yeterince TED konuşması yapıldı,

bu yüzden oldukça çabuk geçeceğim,

fakat bu bize öğrenme,
gelişim ve programlama

alanlarında nispeten büyük ölçüde

bir şeyler yapma şansı verdi.

Çocuk Başına Bir Dizüstü Bilgisayar kampanyasının
1 milyar $'lık bir proje olduğunu

çok az insan biliyor

ve öyleydi, en azından
benim yürüttüğüm 7 yıl boyunca

ve daha önemlisi, Dünya Bankası

sıfır katkı yapmıştı, USAID de öyle.

Genellikle ülkeler kendi
hazinelerini kullandılar,

ki bu ilginçtir,

en azından benim için daha sonra

yapmayı planladıklarım açısından ilginçti.

Bunlar gerçekleştiği bazı yerler.

Sonra ben bir deney yapmaya çalıştım

ve deney Etiyopya'da gerçekleşti.

Ve işte deney.

Deney şuydu,

okulun olmadığı yerde
öğrenim olabilir mi?

Hiçbir talimat olmadan

tabletleri bıraktık

ve çocukların çözümlemesine izin verdik.

Kısa bir zaman dilimi içinde

sadece açmayı,

5 gün içinde çocuk başına

50 uygulama kullanmayı,

iki hafta içinde "ABC"
şarkıları söylemeyi değil,

aynı zamanda 6 ay içinde Android'i hacklemeyi başardılar.

Ve bu yeterince ilginç görünüyordu.

Bu belki bendeki en iyi resim olabilir.

Size göre sağdaki çocuk

bir çeşit öğretmenmiş gibi davranıyordu.

Soldaki çocuğa bakın ve diğerlerine.

Buna hiçbir yetişkin karışmadı.

"Bunu daha geniş bir ölçekte

yapabilir miyiz?" dedim.

Peki eksik olan nedir?

Burada çocuklar basın
toplantısı yapıyorlar

ve toprağa yazıyorlar.

Ve cevap, eksik olan nedir?

Aslında tahminimi atlayacağım,

çünkü zamanım bitiyor

ve işte soru, ne olacak?

Sanıyorum ki sorun,

son bir milyar insanı dâhil etmek

ve son bir milyarı dâhil etmek

sıradaki bir milyarı dâhil
etmekten çok farklı

ve farklı olmasının sebebi

sıradaki bir milyarın

ulaşılabilir olması,

fakat son milyar kırsalda.

Kırsalda olmak ve fakir olmak

çok farklıdır.

Yoksulluk toplumumuz tarafından
yaratılma eğilimindedir

ve o topluluktaki insanların yaşadığı yokluk

aynı anlama gelmemektedir.

İlkel olabilirler,

fakat onlara ulaşma ve onları dâhil etme yolu,

Çocuk Başına Bir Dizüstü Bilgisayar'ın geçmişi

ve Etiyopya'daki deney,

beni aslında bunu çok kısa bir süre içinde

gerçekleştirebileceğimize inandırdı.

Evet, benim planım

ve maalesef ki partnerlerimi

onları duyurmama müsaade edecek

noktaya getiremedim,

bunu bir sabit uydu ile yapmak.

Sabit uyduların en iyi şey olmadığıyla

ilgili çok gerekçe var,

fakat neden olduklarıyla ilgili de var

ve iki milyar dolarla,

100 milyondan çok daha fazla
insanı dâhil edebilirsiniz,

fakat ikiyi seçmemin nedeni

ve bunu son yansım olarak bırakacağım,

iki milyar dolar

Afganistan'da

her hafta

yaptığımız harcamaydı.

Eğer Afrika

ve son bir milyar insanı böyle rakamlarla

dâhil edebiliyorsak, bunu kesinlikle

yapmamız gerekiyor.

Çok teşekkürler.

(Alkışlar)

Chris Anderson: Orada kal, orada kal.

NN: Bana ek süre mi vereceksiniz?

CA: Hayır. Bu çok zekiceydi, çok zekice.

Çok güzel bir şekilde sundun.

Nicholas, tahminin ne?

(Gülüşmeler)

NN: Sorduğun için teşekkürler.

Sana tahminimin ne olduğunu söyleyeceğim

ve benim tahminim, bu bir tahmin,

çünkü 30 sene geçecek.
Ben burada olmayacağım.

Fakat okumayı öğrenmekle
ilgili şeylerden biri,

gözümüz yoluyla bilgi edinirken

çok ziyan ediyoruz,

yani bu çok etkin bir kanal olmayabilir.

Benim tahminim bilgiyi yutacağımız.

Bir hap yutacak ve İngilizce
biliyor olacaksın.

Bir hap yutacak ve
Shakespeare biliyor olacaksın.

Ve bunu yapmanın yolu
kan akışından geçiyor.

Bir defa kan akışına girdiğinde,

içinden ilerleyecek ve beyine ulaşacak,

beyinde farklı yerlerde

olduğunu bildiğinde,

doğru bölgelerde depolayacak.

Yani bu yutmakla ilgili.

CA: Son zamanlarda Ray Kurzweil ile
takılmış olma ihtimalin var mı?

NN: Hayır, fakat Ed Boyden ile takılıyordum

ve burada olan konuşmacılardan

biri ile takılıyordum, Hugh Herr

ve birkaç kişi daha.

Bu o kadar da zorlama değil,

yani 30 yıl sonrası.

CA: Bunu kontrol edeceğiz.

Geri dönecek ve 30 yıl sonra
bu klibi tekrar oynatacağız

ve sonra kırmızı hapı yutacağız.

Bunun için teşekkürler.

Nicholas Negroponte.

NN: Teşekkürler.

(Alkışlar)