Co wiemy, a czego nie wiemy o koronawirusie

Jak przebiega zakażenie koronawirusem? Kto jest najbardziej zagrożony? Jak można się bronić? Ekspert w dziedzinie zdrowia publicznego David Heymann, szef globalnego reagowania na wybuch epidemii SARS w 2003 roku, dzieli się najnowszymi odkryciami na temat COVID-19 i tym, co może nas czekać w przyszłości.

[Według stanu na 27 lutego 2020 roku

potwierdzono najmniej 82 tysiące
przypadków koronawirusa

i 2810 zgonów.

TED poprosił dr. Davida Heymanna
o podzielenie się najnowszymi odkryciami.]

[Jak przebiega zakażenie koronawirusem?]

U większości osób wygląda to
jak łagodna choroba, jak przeziębienie.

Niektórzy zakażeni poważnie chorują,

wśród nich pracownicy służby zdrowia.

Rozwija się u nich poważna infekcja,

gdyż otrzymują dawkę
wyższą niż inni ludzie,

a zarazem nie mają żadnej odporności.

Wśród pozostałej populacji

dawka wirusa podczas zarażenia

może być o wiele mniejsza niż ta,

która zarazi pracownika służby zdrowia,
narażonego na poważniejsze infekcje.

Twój przypadek będzie,
miejmy nadzieję, lżejszy.

Dlatego to ludziom starszym i osobom
cierpiącym na choroby współistniejące

trzeba zapewnić
odpowiednią opiekę w szpitalach.

[Kto powinien martwić się najbardziej?]

Najbardziej narażeni są mieszkańcy

krajów rozwijających się,

bez dostępu do dobrej opieki medycznej

albo w ogóle bez dostępu do szpitali

w przypadku wybuchu epidemii w ich kraju.

Ci ludzie są szczególnie narażeni,

zwłaszcza ludzie starsi.

Ryzyko dotyczy ludzi starszych
we wszystkich populacjach,

ale zwłaszcza tych
bez dostępu do tlenoterapii.

W krajach uprzemysłowionych

to u najstarsi ludzie już na coś chorują,

to oni cierpią na cukrzycę
i inne schorzenia,

są zagrożeni.

Ryzyko dla ogólnej populacji
nie wydaje się wielkie.

[Jakie istniejące schorzenia
zwiększają ryzyko?]

Po pierwsze,

ważne są współistniejące choroby
układu oddechowego.

Ludzie starsi są w grupie
większego ryzyka,

zwłaszcza po 70. roku życia,

bo ich układ odpornościowy
jest już mniej skuteczny

i są bardziej podatni na zarażenie.

W dodatku w Chinach zdarzyły się przypadki

równoczesnego zarażenia grypą.

Zdarzały się też nadkażenia bakteryjne

przy występującym zapaleniu płuc.

[Gdzie można znaleźć aktualne informacje?]

Centrum Kontroli i Prewencji Chorób (CDC)
w Atlancie jest na bieżąco

i regularnie uaktualnia
informacje na swojej witrynie.

Światowa Organizacja Zdrowia
w Genewie (WHO),

koordynująca wiele działań
międzynarodowych,

również ma codziennie aktualizowany
serwis internetowy.

Odpowiedzialnością każdego
jest zdobywanie tych informacji,

żeby rozumieć i wspomagać
zapobieganie epidemii.

[Był pan szefem globalnego reagowania
na wybuch epidemii SARS w 2003 roku.

Jak można je porównać?]

Problem z nowymi chorobami
zawsze jest ten sam.

Zakażenie dotyka ludzi

nigdy wcześniej nie wystawionych
na działanie danego wirusa.

Nie chronią ich żadne przeciwciała

i nie jest jasne,
czy ich układ odpornościowy

podoła wirusowi, czy też nie.

Taki wirus zwykle występuje
u nietoperzy czy innych zwierząt,

a potem niespodziewanie u ludzi.

Ludzie po prostu nie mają
doświadczenia z tym wirusem.

Ale stopniowo wiele się uczymy,
tak jak było z SARS.

Jest zdecydowanie więcej zgonów

niż podczas SARS.

Ale kiedy podzielić to
przez liczbę zarażonych,

a jest ich o wiele więcej
niż podczas SARS,

to współczynnik śmiertelności,

czyli stosunek zgonów do zachorowań,

przy SARS wynosił 10%,

a przy koronawirusie COVID-19

wynosi 2% albo mniej.

Jest to więc wirus mniej zjadliwy,
ale nadal potencjalnie śmiertelny,

a tego nie chcemy wśród ludzi.

[Czy odpowiednio zareagowano
na granicach czy lotniskach?]

Wiadomo, że ani lotniska,
ani granice lądowe

nie zapobiegną występowaniu wirusa.

Osoby z lęgnącym się wirusem
mogą przekroczyć granicę,

zmienić kraj i zarażać otoczenie,
kiedy zaczną chorować.

Dlatego sprawdzanie
temperatury na granicach

nie zapobiegnie zarażeniom.

Granice są ważne, bo przyjezdnym

z obszarów objętych chorobą

można udzielić informacji,
pisemnie lub ustnie,

na temat oznak i objawów infekcji

i postępowania w razie jej podejrzenia.

[Ile potrzeba czasu na szczepionkę?]

Szczepionki są teraz opracowywane,

trwa wiele badań.

Najpierw należy opracować szczepionkę,

a następnie zbadać ją pod kątem
bezpieczeństwa i skuteczności

na zwierzętach wystawionych
na działanie wirusa po zaszczepieniu,

po czym należy przejść
do badań na ludziach.

Badania na zwierzętach
jeszcze się nie rozpoczęły,

ale dla pewnych szczepionek
niedługo się zaczną.

Sądzi się, że do końca roku
lub na początku następnego

otrzymamy potencjalne szczepionki,

gotowe do badań
i licencji właściwych organów.

Czyli trzeba co najmniej roku
na udostępnienie szczepionki

odpowiedniej do masowego użycia.

[Jakie pytania pozostają bez odpowiedzi?]

Na pewno wiemy, jak choroba się przenosi,

ale nie wiemy, jak szybko
przenosi się wśród ludzi,

w grupach czy na otwartych przestrzeniach.

Wiemy na przykład,
że na odizolowanym statku wycieczkowym

rozprzestrzenia się z łatwością.

Musimy lepiej zrozumieć

jej przenoszenie w przestrzeniach
bardziej otwartych,

gdzie także można spotkać chorych.

[Jak poprawić globalne reagowanie?]

Najistotniejszym problemem
w dzisiejszym świecie jest to,

że traktujemy epidemie
w krajach rozwijających się

jak coś, co trzeba zatrzymać.

Podczas epidemii Eboli myślimy:

"Jak powstrzymać epidemię w tym kraju?".

Nie myślimy: "Jak wzmocnić w tym kraju

zdolność wykrywania i leczenia infekcji?".

Nie zainwestowaliśmy wystarczająco dużo

we wspomaganie rozwoju ich służby zdrowia.

Zainwestowaliśmy za to globalnie
w wiele mechanizmów,

które wspomagają inne kraje
w zatrzymywaniu epidemii.

Ale chcemy świata, w którym każdy kraj

potrafi powstrzymać własne epidemie.

[Czy w przyszłości napotkamy
kolejne wybuchy epidemii nowych chorób?]

Jest dziś ponad 7 miliardów ludzi.

Kiedy ci ludzie przychodzą na świat,

domagają się więcej jedzenia,

domagają się całego szeregu rzeczy

i żyją bliżej siebie.

Jesteśmy właściwie światem miejskim,
miejską populacją.

Równocześnie hodujemy więcej zwierząt,

które zapewniają nam pożywienie.

Z tego powodu

dystans między ludźmi
a zwierzętami się zmniejsza.

Ta intensywna hodowla zwierząt

i intensywny wzrost populacji

dzielących jedną planetę

to istny tygiel, gdzie epidemie
mogą wystąpić i występują.

Epidemii będzie coraz więcej.

Dzisiejsza infekcja
to tylko ostrzeżenie przed tym,

co wydarzy się w przyszłości.

Trzeba się upewnić,

że specjalistyczna współpraca
na świecie działa,

abyśmy na pewno rozumieli kolejne epidemie

i niezwłocznie udzielali informacji
niezbędnych do ich kontrolowania.

[Czy najgorsze już za nami?]

Nie mogę tego dokładnie przewidzieć.

Mogę tylko powiedzieć,
że trzeba się przygotować

na najgorszy z możliwych scenariuszy.

A zarazem nauczyć się,
jak chronić siebie i innych,

gdybyśmy padli ofiarą tej epidemii.

[Aby dowiedzieć się więcej, zobacz:

Centra Kontroli i Prewencji Chorób (CDC)
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO)]