Shimon Schocken umuda pedal çeviriyor

Bilgisayar Bilimleri profesörü Shimon Schocken, aynı zamanda tutkulu bir dağ bisikletçisi. Gezileri sırasında öğrendiği hayat derslerini paylaşmak için, İsrail'in genç mahkumlarıyla bir program başlattı. Karşılaştıkları yoğun güçlükler ve kazandıkları başarılar kendisini de etkiledi.

İsrail'de dağ bisikletçiliği

benim büyük tutkuyla

ve bağlılıkla yaptığım birşey.

Bisikletimin üstündeyken,

İsrail'in derin güzellikleriyle

bağlantı kurduğumu

ve ülkemin

geçmişiyle ve kutsal kitapla

bir olduğumu hissediyorum.

Bisikletçilik aynı zamanda,

benim için güç ile ilişkili.

Issızlığın ortasında

dik bir dağın zirvesine ulaştığımda,

kendimi genç,

yenilmez ve ölümsüz hissediyorum.

Bu, kendimden çok daha büyük

bir çeşit miras

ya da enerjiyle bağ kurmak gibi.

Bisiklet arkadaşlarımı

resmin sonunda

bana biraz endişeyle bakarken görebilirsiniz.

Bu da onların bir diğer resmi.

Ne yazık ki, yüzlerini gösteremiyorum.

Gerçek isimlerini de açıklayamıyorum.

Çünkü bisiklet arkadaşlarım,

genç mahkumlar,

tutuklular,

ve bir ıslahevindeler

- buradan bisikletle yaklaşık 20 dakikalık bir mesafede

Yani, İsrail'deki herşey gibi.

Bu çocuklarla haftada bir kez bisiklete biniyorum,

her Salı, yağmurda çamur demeden, son dört senedir.

Ve artık, onlar benim hayatımın çok büyük bir parçası oldular.

Hikaye, dört sene önce başladı.

Tutuklu bulundukları ıslahevi,

şansa bakın ki,

her zamanki gezilerimden birinin tam ortasında.

Dikenli tellerle çevrili,

elektrikli kapıları ve silahlı gardiyanları var.

Bu gezilerden birinde,

konuşarak tesise girmeyi başardım

ve cezaevi müdürünü görmeye gittim.

Ona,

orada bir dağ bisikleti kulübü kurmak istediğimi

ve kısaca çocukları

oraya buraya götürmek istediğimi söyledim.

Ve ona dedim ki, "Bir yol bulalım,

10 çocuğu haftada bir kez dışarı çıkarabileyim

ve yazın arazide bisiklete binelim."

Cezaevi müdürünün oldukça komiğine gitti,

bana aklımı kaçırdığımı söyledi.

Ve dedi ki,

"Burası bir ıslahevi. Bunlar ciddi suçlular.

Kilit altında bulunmaları gerekiyor,

dışarıda rahatça gezinmeleri değil."

Yine de, konu hakkında konuşmaya başladık

ve gelişmeler ardı ardına geldi.

Ve kendimi

New Jersey'de bir eyalet hapishanesine gidip de

böyle bir teklif yaparken hayal dahi edemiyorum.

Ancak İsrail'de,

bu cezaevi müdürü, bir şekilde bunu yapmayı başardı.

Ve iki ay sonra,

kendimizi dışarıda bulduk

-- ben,

10 genç mahkum

ve Russ adında harika bir arkadaş.

Benim çok iyi bir arkadaşım

ve bu projede ortağım oldu.

Ve sonraki birkaç haftada, müthiş memnuniyetle

bu çocukları

tam özgürlük dünyasıyla tanıştırabildim.

Muhteşem manzaralardan oluşan bir dünya,

bunun gibi.

-- Tüm burada gördükleriniz İsrail'den. --

Çeşit çeşit,

renk renk,

biçim biçim

küçük yaratıklarla yaşanan

yakın temaslar gibi.

Tüm bu ihtişama karşın,

başlangıç son derece hayal kırıcıydı.

Her küçük engel,

her küçük rampa,

ekip üyelerinin

durup vazgeçmesine neden oluyordu.

Bunu çok sık yaşıyorduk.

Farkettim ki,

hayal kırıklıkları ve zorluklarla boğuşuyorlardı

-- fiziksel olarak uygun olmadıklarından değil.

Bu da nedenlerden biri olsa bile.

Ve ben günden güne daha tepkili oluyordum.

Çünkü orada bulunma nedenim,

sadece onlarla birlikte olmak değil,

aynı zamanda bisiklet sürmek ve bir ekip yaratmaktı.

Ve ne yapacağıımı bilemiyordum.

Bir örnek vereyim.

Kayalık bir arazide yokuş aşağı gidiyorduk,

ve Alex'in ön tekerleği

buradaki yarıklardan birine takıldı.

Düştü,

ve hafifçe yaralandı.

Bununla birlikte, ayağa fırladı

bisikletinin üstünde tepinip

küfürler savurmaya başladı.

Sonra kaskını havaya fırlattı.

Sırt çantası başka bir yöne uçtu.

Sonra en yakın ağaca koşarak

dallarını kırmaya, taşlar fırlatmaya

ve daha önce duymadığım küfürler savurmaya başladı.

Ben orada öylece durdum

ve bu sahneyi seyrettim.

Tam bir inançsızlıkla

ve ne yapacağımı bilemeden.

Ben algoritmalara,

veri yapılarına

ve süper istekli öğrencilere alışığım.

Ve geçmişimdeki hiçbirşey,

beni ıssızlığın ortasında

öfkeli ve şiddet dolu ergenlerle

zaman geçirmek konusunda

Dikkatinizi çekmek isterim ki, bu olayların hiçbiri

rahat mekanlarda gelişmedi.

Bunun gibi yerlerde,

örneğin Yahuda Çölü'nde,

en yakın yoldan 20 km uzakta bulunuyorduk.

Ve bu resimde görmediğiniz şu ki,

şuradaki bisikletçilerin arasında bir yerlerde,

kayaya oturmuş bir genç,

"Buradan bir adım ileri gitmiyorum. Unut gitsin.

Benden bu kadar!" diyordu..

Tabii, bu bir sorun.

Bir şekilde, bu elemanı harekete geçirmek zorundasınız

çünkü yakında karanlık çökecek ve etraf tehlikeli olacak.

Yapmam gerekeni bulmam için bunun gibi birkaç olay yaşamam gerekti.

Ve başlarda, bu bir felaketti.

Sert sözler ve tehditler kullanmayı denedim.

Ancak hiçbir sonuç alamadım.

Tüm hayatları boyunca gördükleri zaten buydu.

Ve bir noktada farkettim ki,

böyle bir çocuğun damarı tuttuğunda,

muhtemelen yapabileceğiniz en iyi şey,

mümkün olduğunca onun yanında olmaktır.

Bu zordur,

çünkü gerçekte yapmak istediğiniz şey oradan çekip gitmektir.

Onun bütün hayatı boyunca başına gelen de budur

-- insanların ona sırtını dönmesi.

Yani yapmanız gereken, yakın durmak,

ona ulaşmaya çalışmak,

omzuna vurmak,

ya da bir parça çikolata vermektir.

Ona dedim ki, "Alex, biliyorum ki berbat derecede zor.

Neden birkaç dakika dinlenmiyorsun,

sonra devam ederiz."

"Defol git seni manyak, psikopat.

Ne diye bizi bu lanet olası yere getirdin ki?"

Ve derdim ki, "Sakin ol Alex.

Bir parça çikolata al."

Ve Alex "Offff!* dedi.

Çünkü bilmenizi isterim ki,

bu sürüşler sırasında hepimiz sürekli açızdır

-- ve tabi sürüşten sonra da.

Peki, kimdir bu Alex?

17 yaşındadır.

Ve 8 yaşındakyen,

birini onu Odessa'dan bir gemiye bindirip

İsrail'e göndermiştir,

tek başına.

Sonuçta Tel Aviv'in güneyine ulaşmış,

talihi yaver gitmemiş,

ve onu alacak olan kişiyle karşılaşamamıştır.

Sokaklarda dolaşmış

ve geleceğin çete üyesi olmuştur.

Hayatının son 10 yılını

sadece iki yerde geçirmiştir:

varoşlar ve devlet hapishanesi.

Son iki yıldır da buradadır,

en sonunda o kayaya oturmadan önce.

Yani bu çocuk,

muhtemelen kötü muameleye maruz kalmış,

yolu boyunca karşılaştığı hemen her yetişkin tarafından

terk edilmiş, gözardı edilmiş, ihanete uğramıştır.

Böyle bir çocuk için,

saygı duymayı öğrendiği bir yetişkin onun yanında durduğunda,

ona sırtını dönüp gitmediğinde

-- ne olursa olsun,

kendi ona nasıl davranırsa davransın --

bu müthiş tedavi edici bir deneyimdir.

Koşulsuz bir benimseme hareketidir,

hayatında görmediği birşeydir.

Vizyon hakkında birkaç kelime söylemek istiyorum.

Dört yıl önce bu programı başlattığımda,

aklımdaki plan

mazlumlardan oluşan ve kazanmayı öğrenen

bir takım yaratmaktı.

Lance Armstrong'un görüntüsü

aklımdaydı.

Ve tam olarak iki ay sonra

tamamen hayal kırıklığı içinde

farkettim ki, bu vizyon

hatalıydı.

Ve başka bir vizyon

çok daha fazla önemli

ve daha mümkündü.

Birden bire farkettim ki, bu projede

gezilerimizin amacı

gerçekte

çocuklara

bir tek şeyi vermekti: Sevgi.

Ülkeye karşı sevgi, rampaya karşı sevgi,

yokuş aşağı sevgi,

etrafımızdaki tüm inanılmaz yaratıklara,

hayvanlara, bitkilere,

böceklere

sevgi ve saygı.

Takımdaki diğer arkadaşlarına,

bisiklet ekibindeki,

ve en önemlisi,

kendine karşı sevgi ve saygı.

Bu onların

fena derecede özlem duydukları birşeydi.

Çocuklarla birlikte,

ben de kayda değer bir dönüşüm geçirdim.

Bilim ve teknolojiden oluşan

kıran kırana bir dünyada yaşıyorum.

Akıl yürütme, mantık

ve dur durak bilmeyen gayret

birşeyleri ortaya çıkarmanın tek yolu sanırdım.

Ve çocuklarla birlikte çalışmadan önce,

onlarla birlikte

ya da kendi kendime yaptığım herşey

bence mükemmel,

ideal, optimal olmalıydı.

Ancak onlara bir süre çalıştıktan sonra,

yeni ve büyük erdemler keşfettim: empati,

esneklik

ve bir hayalle başlayıp

o hayal başarısız olduğunda, aslında birşey kaybetmediğin gerçeği.

Tek yapman gereken onunla oynamak, biraz değiştirmek

ve işe yarayan, başarılı olan başka bir tane yaratmak.

Böylece şu anda

benim ilkelerim bunlar,

ve eğer bunları beğenmezseniz,

başkaları da var.

(Gülüşmeler)

(Alkış)

Ve bu ilkelerden biri de

odaklanma.

Her sürüşten önce

çocuklarla birlikte oturur

ve onlara sürüş sırasında düşünmeleri için

bir tek kelime veririz.

Dikkatlerini birşey üzerine odaklamanız gerekir,

çünkü öyle çok şey olur ki.

Örneğin, "takım çalışması"

ya da "dayanıklılık" gibi.

Ya da karmaşık kavramlar,

örneğin "kaynak kullanımı" gibi.

Ya da anlamadıkları kelimeler, mesela "perspektif".

Bilirsiniz, perspektif

kritik derecede önemli

hayatla mücadele stratejilerinden biridir.

Dağ bisikletçiliği bunu size gerçekten öğretebilir.

Çocuklara derim ki,

bir rampada çaba harcarken

eğer daha fazla gidemeyeceklerini hissederlerse,

o anki engellerini bir an için yok saymak işe yarar.

Başınızı bir an kaldırın ve etrafınıza bakın,

etrafınızdaki manzaranın nasıl da büyüdüğünü görün.

Bu sizi kelimenin tam anlamıyla yokuş yukarı iter.

Perspektif budur işte.

Ya da geçmişe bakabilir

ve daha önce

daha dik dağları fethetmiş olduğunuzu hatırlayabilirsiniz.

Kendilerine saygıları böyle böyle gelişir.

Nasıl işe yaradığını bir örnekle anlatayım.

Şubat başında bisikletinizlesiniz.

Hava çok soğuk ve yağmurlu,

çiseltili bir gün.

Soğuk donduruyor.

Ve mesela, Yokneam'dasınız

Gökyüzüne, bulutlar arasında bir aralığa bakarsınız.

Ve Muhraka'nın tepesinde manastırı görürsünüz

-- şimdi tırmanmanız gereken yeri --

ve dersiniz ki: "Oraya ulaşmamın imkânı yok!".

Yine de, iki saat sonra

kendinizi manastırın çatısında bulursunuz

-- çamura batmış şekilde,

kan ter içinde.

Aşağıya, Yokneam'a bakarsınız

ve herşey öyle küçük görünür ki.

Dersiniz ki, "Hey, Alex. Yola çıktığımız otoparka bak."

"Şu kadarcık."

"Bunu yaptığıma inanamıyorum!"

Olay da bu zaten,

kendini sevmeye başlaman.

Onlara öğrettiğimiz

bu özel kelimeler hakkında konuştuk.

Ve her sürüşten sonra birlikte oturup,

o gün o kelimelerin ortaya çıkıp

bir değişim yarattığı

anlarımızı paylaşırız.

Ve bu tartışmalar

son derece ilham verici olabilir.

Bunlardan birinde, bir çocuk dedi ki,

"Bu sırtın üzerinde bisiklete binerken

ve Ölü Deniz'e tepeden bakarken

-- şu noktadan bahsediyor --

aklıma

Etiyopya'daki köyümü

kardeşimle birlikte terkettiğim gün geldi.

120 km yürüdük

ve Sudan'a ulaştık.

Orası biraz su ve erzak edinebildiğimiz ilk yerdi."

Anlatmaya devam etti, ve herkes onu bir kahraman olarak gördü

-- muhtemelen hayatında ilk kez.

Ve dedi ki (orada bizimle bisiklete binen başka gönüllüler de vardı,

orada oturmuş

onu dinleyen yetişkinler)

Dedi ki, "Ve bu sadece başlangıcıydı

çilemizin,

İsrail'e ulaşana kadar.

Ve ancak şimdi,

nerede olduğumu anlamaya başlıyorum,

ve aslında burayı seviyorum."

Bunu söylediği zaman,

tüylerim diken diken oldu,

çünkü arkasında Moab Dağları'na tepeden bakarak konuşmuştu.

Burası Yuşa'nın indiği,

Ürdün nehrini geçtiği,

ve İsrailoğulları'nı Kenan Ülkesi'ne götürdüğü,

bundan 3,000 sene önce

Afrika'dan başlayan yolculuğun

son etabıydı.

Kısacası perspektif,

bağlam ve tarih

çocuklarla çıktığım gezileri

planlarken

anahtar bir rol oynuyor.

Soykırımdan kurtulanlar tarafından kurulmuş

Kibbutz'ları ziyaret ediyoruz.

Filistin köylerinin

harabelerini keşfe gidiyoruz

ve neden harabeye dönüştüklerini tartışıyoruz.

Çok sayıda kalıntıya gidiyoruz,

Yahudi yerleşimleri, Nabat yerleşimleri,

Kenan yerleşimleri

-- 3000, 4000, 5000 yıllık yerleşimler.

Ve bu dokuma sayesinde,

bu ülkenin tarihiyle,

çocuklar

belki de en önemli

eğitim değerini alıyorlar.

Bu da hayatın karmaşık olduğu,

siyah - beyaz olmadığıdır.

Karmaşıklığa saygı duyarak,

daha hoşgörülü oluyorlar.

Ve hoşgörü, umudu doğuruyor.

Bu çocuklarla haftada bir kez bisiklete biniyorum,

her Salı.

Bu, geçen Salı çektiğim bir fotoğraf -- bir hafta bile olmadı --

ve yarın da bineceğiz.

Bu sürüşlerin her birinde,

kendimi bu inanılmaz yerlerden birinde,

etrafımdaki inanılmaz manzarayı sindirirken buluyorum.

Ve kendimi kutsanmış ve talihli buluyorum,

hayatta olduğum için.

Ve ağrıyan vücudumdaki

her bir lifimi hissettiğim için.

Kendimi kutsanmış ve talihli buluyorum,

15 yıl önce

cesaret gösterip

New York Üniversitesi'ndeki kalıcı pozisyonumdan istifa ederek

anayurduma döndüğüm için.

Bu inanılmaz gezileri

bu sorunlu çocuklar grubuyla yapabildiğim için

-- Etiyopya'dan

Fas'tan ve Rusya'dan gelen çocuklar.

Kendimi kutsanmış ve talihli buluyorum,

her hafta, her Salı,

ve aslında her Cuma da,

bir kez daha

iliklerime kadar

İsrail'de sınırda yaşamanın özünü kutlayabildiğim için.

Teşekkürler.

(Alkış)