Bruce Schneier: Güvenlik İllüzyonu
-
0:00 - 0:02Güvenlik iki farklı şeydir:
-
0:02 - 0:04hem histir hem de gerçeklik.
-
0:04 - 0:06Ve bunlar birbirinden farklıdır.
-
0:06 - 0:08Güvende olmasanız bile
-
0:08 - 0:10güvende hissedebilirsiniz.
-
0:10 - 0:12Öyle hissediyor olmasanız bile
-
0:12 - 0:14güvende olabilirsiniz.
-
0:14 - 0:16Cidden, elimizde iki ayrı kavram var
-
0:16 - 0:18ve ikisi de aynı kelimeyle tanınıyor.
-
0:18 - 0:20Ve bu konuşmada yapmak istediğim
-
0:20 - 0:22bu ikiliyi birbirinden ayırmak --
-
0:22 - 0:24nasıl birbirlerinden ayrılıp
-
0:24 - 0:26nasıl birleştiklerini anlatarak.
-
0:26 - 0:28Ve dil aslında burada bir problem.
-
0:28 - 0:30Bahsedeceğimiz kavramları anlatmak için
-
0:30 - 0:33yeterince doğru kelime bulunmuyor.
-
0:33 - 0:35Güvenliğe ekonomik açıdan
-
0:35 - 0:37bakacak olursanız,
-
0:37 - 0:39bir değiş tokuş gibidir.
-
0:39 - 0:41Güvenliğe ulaştığınız her an,
-
0:41 - 0:43karşılığında birşey verirsiniz.
-
0:43 - 0:45Şahsi bir karar da olabilir --
-
0:45 - 0:47evinize soygun alarmı taktırmak gibi --
-
0:47 - 0:50ulusal bir karar da -- yabancı bir ülkede nereyi işgal edeceğiniz gibi --
-
0:50 - 0:52karşılığında birşeyler verirsiniz,
-
0:52 - 0:55para, zaman, kolaylık, yetenek,
-
0:55 - 0:58ya da temel özgürlüklerinizi.
-
0:58 - 1:01Br güvenlik alanına bakıp da soracağınız soru
-
1:01 - 1:04bizi daha güvende yapıp yapmayacağı değil,
-
1:04 - 1:07bir değiş tokuşa değip değmeyeceği olur.
-
1:07 - 1:09Geçen birkaç yıdır duyuyorsunuz,
-
1:09 - 1:11dünya Saddam Hüseyin artık iktidarda olmadığı için daha güvenli.
-
1:11 - 1:14Doğru olabilir, ama tamamen alakalı değil.
-
1:14 - 1:17Asıl soru şu: buna değdi mi?
-
1:17 - 1:20Kendi muhakemenizi yapabilir,
-
1:20 - 1:22ve yapılan çıkarmaya değip değmediğine karar verebilirsiniz.
-
1:22 - 1:24İşte güvenliği böyle tanımlarsınız --
-
1:24 - 1:26değiş tokuş esasına dayalı olarak.
-
1:26 - 1:29Aslında burada doğru ya da yanlış yoktur.
-
1:29 - 1:31Kimimiz evimize soygun alarmı kurdururuz,
-
1:31 - 1:33kimimiz gerek görmeyiz.
-
1:33 - 1:35Be da nerede yaşadığımıza bağlıdır,
-
1:35 - 1:37yalnız mı yoksa ailemizle mi yaşadığımıza,
-
1:37 - 1:39ne kadar değerli eşyamız olduğuna,
-
1:39 - 1:41soyulma riskini göze alabilmemize
-
1:41 - 1:43bağlıdır.
-
1:43 - 1:45Poltikada da,
-
1:45 - 1:47farklı görüşler vardır.
-
1:47 - 1:49Bir çok defa, bu değiş tokuşlar
-
1:49 - 1:51güvenlikten daha mühimdir.
-
1:51 - 1:53Ve bence de bu çok önemlidir.
-
1:53 - 1:55Şimdi, insanların bu değiş tokuşlarla
-
1:55 - 1:57ilgili doğal bir içgüdüleri vardır.
-
1:57 - 1:59Hergün bunları yapıyoruz --
-
1:59 - 2:01dün akşam otel odamda,
-
2:01 - 2:03kapımı iki defa kilitlemeye karar verdiğimde,
-
2:03 - 2:05ya da siz arabanızla buraya gelirken,
-
2:05 - 2:07yemeğe gittiğimizde
-
2:07 - 2:10yemeğin zehirli olmadığına karar verip yediğimizde.
-
2:10 - 2:12Bu değiş tokuşları tekrar tekrar yapıyoruz,
-
2:12 - 2:14günde defalarca.
-
2:14 - 2:16Bazen yaptığımızın farkına bile varmayız.
-
2:16 - 2:18Yaşamımızın bir parçası; herkesin yaptığı bir şey.
-
2:18 - 2:21Her canlının yaptığı birşey.
-
2:21 - 2:23Bir tavşanı düşünün, tarlada otları yiyor,
-
2:23 - 2:26ve tavşan bir tilki görür.
-
2:26 - 2:28O tavşan güvenlik değiş tokuşu yapacaktır.
-
2:28 - 2:30"Kalsam mı, yoksa kaçsam mı?"
-
2:30 - 2:32Ve bunu düşündüğünüzde,
-
2:32 - 2:35bu takası yapabilen tavşanlar yaşamaya
-
2:35 - 2:37ve çoğalmaya devam eder,
-
2:37 - 2:39bu takasta başarısız olanlar
-
2:39 - 2:41yem olur ya da açlıktan ölür.
-
2:41 - 2:43Ve siz de, bizim
-
2:43 - 2:46gezegendeki başarılı canlı türü olarak --
-
2:46 - 2:48sen, ben, hepimiz --
-
2:48 - 2:51bu değiş tokuşta ne kadar başarılı olduğumuzu düşünürsünüz.
-
2:51 - 2:53Ancak, bu konuda tekrar tekrar
-
2:53 - 2:56umutsuzca başarısız oluyoruz.
-
2:56 - 2:59Ve ben bunun çok ilginç bir soru olduğunu düşünüyorum.
-
2:59 - 3:01Size kısa cevabı vereceğim.
-
3:01 - 3:03Cevap, bizim gerçeklik yerine güvenlik duygusuna
-
3:03 - 3:06yanıt vermemiz.
-
3:06 - 3:09Çoğu kez, işe yarar.
-
3:10 - 3:12Çoğu zaman,
-
3:12 - 3:15hissedilen ve gerçek olan aynıdır.
-
3:15 - 3:17Tarihöncesi insanlarının çoğu
-
3:17 - 3:20için kesinlikle doğru.
-
3:20 - 3:23Biz bu duyguyu geliştirdik
-
3:23 - 3:25çünkü bize evrimsel olarak mantıklı geldi.
-
3:25 - 3:27Başka şekilde düşünecek olursak
-
3:27 - 3:29biz risk kararlarına
-
3:29 - 3:31bir hayli odaklıyız,
-
3:31 - 3:34bu Doğu Afrika dağlıklarında MÖ 100.000lerde
-
3:34 - 3:37küçük aile gruplarında yaşayanlar için çok yaygındı.
-
3:37 - 3:402010 New York'unda o kadar da değil.
-
3:41 - 3:44Risk algısında birçok önyargı vardır.
-
3:44 - 3:46Bunun üzerine de birçok deney.
-
3:46 - 3:49Ve belli başlı önyargılarla tekrar tekrar karşılaşıldığını görürsünüz.
-
3:49 - 3:51Dördünü anlatacağım
-
3:51 - 3:54Dikkat çekici ve çok az rastlanan tehlikeleri abartmaya meyilliyiz
-
3:54 - 3:56yaygın riskleri de küçük görmeye --
-
3:56 - 3:59mesela uçağa karşı araba.
-
3:59 - 4:01Bilinmeyen, alışkın olduğumuzdan
-
4:01 - 4:04daha tehlikerli olarak algılanır.
-
4:05 - 4:07Buna bir örnek,
-
4:07 - 4:10yabancılar tarafından kaçırılmaktan korkan insanlar,
-
4:10 - 4:13veriler tanıdıklar tarafından kaçırılmanın daha yaygın olduğunu söylüyor.
-
4:13 - 4:15Bu çocuklar için geçerli.
-
4:15 - 4:18Üçüncüsü, kişileştirilmiş tehlikeler
-
4:18 - 4:21anonim olanlardan daha büyük algılanırlar.
-
4:21 - 4:24Yani Bin Laden ismi olduğu için daha korkutucudur.
-
4:24 - 4:26Dördüncüsü
-
4:26 - 4:28insanlar kontrol edebildikleri
-
4:28 - 4:30durumlardaki tehlikeleri küçümser,
-
4:30 - 4:34kontrollerinde olmayan durumları büyütürler.
-
4:34 - 4:37Paraşüt atlama ya da sigara içmeye başladığınızda,
-
4:37 - 4:39tehlikeyi küçümsersiniz.
-
4:39 - 4:42Bir risk sizi vurduğunda -- terörizm buna iyi bir örnek --
-
4:42 - 4:45durumu büyütürsünüz, çünkü sizin kontrolünüzde olmadığını hissedersiniz.
-
4:47 - 4:50Buna benzer birkaç tane daha önyargı vardır, kavramsal yargılar,
-
4:50 - 4:53ve risk kararlarımızı etkilerler.
-
4:53 - 4:55Sezgilerin geçerliliği diye birşey var,
-
4:55 - 4:57kısaca birşeylerin ihtimalini
-
4:57 - 5:00örneklerinin akla ne kadar kolay
-
5:00 - 5:04geldiğiyle ölçmemiz anlamına gelir.
-
5:04 - 5:06Bunun nasıl işlediğini tahmin edebilirsiniz.
-
5:06 - 5:09Eğer çok sık kaplan saldırısı duyuyorsanız, etrafta çok kaplan var demektir.
-
5:09 - 5:12Aslan saldırılarını duymuyorsanız, etrafta pek aslan yoktur.
-
5:12 - 5:15Bu gazetelerin icadına kadar işe yarıyordu.
-
5:15 - 5:17Çünkü gazetelerin tüm yaptığı
-
5:17 - 5:19az görülen riskleri tekrar tekrar
-
5:19 - 5:21yazmaktır.
-
5:21 - 5:23Her zaman söylerim, eğer haberlerde çıktıysa, korkmayın.
-
5:23 - 5:25Çünkü tanımı böyle,
-
5:25 - 5:28haberler, neredeyse hiç olmayan şeylerden oluşur.
-
5:28 - 5:30(Kahkahalar)
-
5:30 - 5:33Eğer birşey çok yaygınsa, artık haber olmaktan çıkar --
-
5:33 - 5:35araba kazaları, ev içi şiddeti --
-
5:35 - 5:38endişelendiğiniz riskler bunlar.
-
5:38 - 5:40Biz ayrıca hikaye anlatan bir türüz.
-
5:40 - 5:43Hikayelere verilerden daha çok önem veriyoruz.
-
5:43 - 5:45Ve olup biten aslında çok basit bir yanlış hesaplama.
-
5:45 - 5:48Yani, "Bir, iki, üç, çok fazla" dedikleri çok doğru.
-
5:48 - 5:51Küçük rakamlarla aramız iyi.
-
5:51 - 5:53Bir mango, iki mango, üç mango,
-
5:53 - 5:5510.000 mango, 100.000 mango--
-
5:55 - 5:58çürümeden yiyebileceğimizden hala çok fazla.
-
5:58 - 6:01O zaman yarım, çeyrek, beşte biri -- işte bunlar daha iyi.
-
6:01 - 6:03Milyonda bir, milyarda bir --
-
6:03 - 6:06ikisi de neredeyse hiç demek.
-
6:06 - 6:08Yani çok yaygın olmayan risklerle
-
6:08 - 6:10hep sorun yaşıyoruz.
-
6:10 - 6:12Bu kavramsal önyargıların yaptığı ise
-
6:12 - 6:15bizimle gerçeklik arasında bir perde oluşturmak.
-
6:15 - 6:17Ve bunun sonucunda
-
6:17 - 6:19hislerimizle gerçeklik hızla ayrılıp,
-
6:19 - 6:22farklılaşıyorlar.
-
6:22 - 6:25Artık ya hissediyorsunuzdur -- olduğunuzdan daha güvenli hissediyorsunuzdur.
-
6:25 - 6:27Güvende olduğunuza dair yanlış bir hisse kapılırsınız.
-
6:27 - 6:29Ya da,
-
6:29 - 6:31güvende olmadığınıza dair yanlış hisse kapılırsınız.
-
6:31 - 6:34"Güvenlik tiyatroları"yla ilgili çok sık yazarım,
-
6:34 - 6:37insanları güvende hissettiren ancak bu konuda
-
6:37 - 6:39hiç birşey yapmayan ürünler.
-
6:39 - 6:41Kendimizi güvende hissettiren anncak güvenliğimizi
-
6:41 - 6:43sağlamayan şeyler için gerçek bir kelimemiz yok.
-
6:43 - 6:46Belki de CIA'in yapması gereken şey budur.
-
6:48 - 6:50Ekonomiye geri gelelim.
-
6:50 - 6:54Ekonomi, pazar güvenlik sağlarsa,
-
6:54 - 6:56ve insanlar güven hissi için
-
6:56 - 6:59değiş-tokuşa devam ederse,
-
6:59 - 7:01akıllı şirketlerin ekonomik teşvik için
-
7:01 - 7:03yapmaları gereken şey
-
7:03 - 7:06insanları güvende hissettirmektir.
-
7:06 - 7:09Ve bunu yapmanın iki yolu vardır.
-
7:09 - 7:11Biri, insanların güvenliğini sağlamak
-
7:11 - 7:13ve farketmelerini ummak.
-
7:13 - 7:16Diğeri, insanların sadece güvende hissetmelerini sağlayıp
-
7:16 - 7:19farketmemelerini ummak.
-
7:20 - 7:23Peki insanların farketmesini ne sağlar?
-
7:23 - 7:25Bazı şeyler var:
-
7:25 - 7:27güvenliğin, risklerin ve tehditlerin
-
7:27 - 7:29ve alınan önlemlerin ne olduğunu anlamak,
-
7:29 - 7:32ve bunların işleyişini öğrenmek.
-
7:32 - 7:34Bunları biliyorsanız,
-
7:34 - 7:37hislerinizin gerçeklikle uyuşmasını başarmanız daha olasıdır.
-
7:37 - 7:40Yeterince gerçek örnekler yardımcı olabilir.
-
7:40 - 7:43Hepimiz yaşadığımız yerlerdeki suç oranlarını biliriz,
-
7:43 - 7:46çünkü orada yaşıyoruz ve burayla ilgilli hislerimiz
-
7:46 - 7:49çoğunlukla gerçeklikle eşleşir.
-
7:49 - 7:52Güvenlik tiyatrolarına
-
7:52 - 7:55işe yaramadığı kesin olduğunda maruz kalırız.
-
7:55 - 7:59Pekala, insanların farketmemesini ne sağlar?
-
7:59 - 8:01Tabi ki, az bilgi sahibi olmak.
-
8:01 - 8:04Eğer riskleri bilmezseniz, neye malolacağını da anlayamazsınız,
-
8:04 - 8:06bu yüzden doğru takası yapamazsınız,
-
8:06 - 8:09ve hisleriniz gerçeklikle eşleşmez.
-
8:09 - 8:11Örnekler yeterli değil.
-
8:11 - 8:13Düşük ihtimalli olaylarla ilgili
-
8:13 - 8:15doğal bir problem var.
-
8:15 - 8:17Mesela,
-
8:17 - 8:19terörizm neredeyse hiç olmasaydı,
-
8:19 - 8:21terör karşıtı önlemlerin
-
8:21 - 8:24etkinliğini ölçmek zorlaşırdı.
-
8:25 - 8:28Bakireleri kurban etmeye devam etmenizin,
-
8:28 - 8:31ve ünikornlardan korunma yönteminizin işe yaramasının asıl sebebi budur.
-
8:31 - 8:34Yeterince başarısız olma örneğiniz yoktur.
-
8:35 - 8:38Ayrıca, meseleleri gizleyen hisler --
-
8:38 - 8:40daha önce bahsettiğim kavramsal önyargılar,
-
8:40 - 8:43korkular ve halk inanışları,
-
8:43 - 8:46gerçekliğin yetersiz birer modelleridirler.
-
8:47 - 8:50O zaman durumu biraz daha karmaşıklaştıralım.
-
8:50 - 8:52Elimde hisler ve gerçeklik var.
-
8:52 - 8:55Üçüncü bir element daha ekleyelim: bir model ekleyelim.
-
8:55 - 8:57Model ve duygular kafamızda,
-
8:57 - 8:59gerçeklik ise dış dünyada.
-
8:59 - 9:02Değişmez; çünkü gerçek.
-
9:02 - 9:04Hisler içgüdülerimize dayalıdır.
-
9:04 - 9:06Model, mantığa.
-
9:06 - 9:09Aradaki temel fark budur
-
9:09 - 9:11Basit ve ilkel bir dünyada,
-
9:11 - 9:14bir modele o kadar da ihtiyaç yoktur.
-
9:14 - 9:17Çünkü hisler gerçekliğe yakındır.
-
9:17 - 9:19Modele ihtiyaç duymazsınız.
-
9:19 - 9:21Ancak modern ve karmaşık bir dünyada,
-
9:21 - 9:23karşılaştığımız riskleri
-
9:23 - 9:26anlamak için modellerie ihtiyaç duyarız.
-
9:27 - 9:29Mikropları hissetmeyiz.
-
9:29 - 9:32Bu nedenle anlamak için modele ihtiyaç duyarız.
-
9:32 - 9:34Bu model de
-
9:34 - 9:37gerçeğin iyi uyarlanmış bir temsilidir.
-
9:37 - 9:40Tabi ki, bilim ve teknolojinin olanaklarıyla
-
9:40 - 9:42sınırlıdır.
-
9:42 - 9:45Hastalıkların mikroplarla bağlantılı olma teorisini
-
9:45 - 9:48mikroskop icat edilip de onları görmeden bilemezdik.
-
9:49 - 9:52Kavramsal önyargılarımızla da sınırlıdır.
-
9:52 - 9:54Ama bu, hislerimizi
-
9:54 - 9:56hükümsüz kılabilir.
-
9:56 - 9:59Bu modelleri nasıl ediniriz? Diğerlerinden alarak.
-
9:59 - 10:02Modelleri dinden, kültürden, öğretmenlerden,
-
10:02 - 10:04büyüklerimizden ediniriz.
-
10:04 - 10:06Bir kaç yıl önce
-
10:06 - 10:08Güney Afrika'da safarideydim.
-
10:08 - 10:11Grubumuzun rehberi Kruger Ulusal Parkında büyümüş.
-
10:11 - 10:14Hayatta kalmak için oldukça karmaşık modeller edinmiş.
-
10:14 - 10:16Bu model, bir aslan ya da leopar yada gergedan
-
10:16 - 10:18ya da fil saldırısana uğramayı --
-
10:18 - 10:21ve kaçmak zorunda oluşunuzu, ve bir ağaca tırmanmayı bilmeseniz bile
-
10:21 - 10:23ağaca tırmanmak zorunda oluşunuzu içeriyor.
-
10:23 - 10:26Ben orada bir gün içinde ölürdüm,
-
10:26 - 10:28ancak adam orada doğmuş,
-
10:28 - 10:30ve hayatta kalma yollarını öğrenmiş.
-
10:30 - 10:32Bense New York'ta doğdum.
-
10:32 - 10:35Onu da New York'a getirsem, o da bir gün içinde ölürdü.
-
10:35 - 10:37(Kahkahalar)
-
10:37 - 10:39Çünkü biz, farklı deneyimlere bağlı
-
10:39 - 10:42farklı modeller edinmişiz.
-
10:43 - 10:45Modellerimiz medyadan ya da
-
10:45 - 10:48seçilmiş yetkililerimizden gelebilir.
-
10:48 - 10:51Terörizm modellerini düşünün,
-
10:51 - 10:54çocuk kaçırma,
-
10:54 - 10:56havayolu ya da araç güvenliğini.
-
10:56 - 10:59Modeller endüstriden gelebilir.
-
10:59 - 11:01Takip ettiğim iki tanesi gözetim kameraları ve
-
11:01 - 11:03kimlik kartları,
-
11:03 - 11:06bilgisayar güvenlik modellerimizin çoğu bunlardan geliyor.
-
11:06 - 11:09Çoğu modelse bilimden gelir.
-
11:09 - 11:11Sağlık modelleri buna iyi bir örnek olur.
-
11:11 - 11:14Kanseri bi düşünün, kuş gribi, domuz gribi ve SARS'ı.
-
11:14 - 11:17Bu hastalıklara karşı geliştirdiğimiz
-
11:17 - 11:19güvenlik hisleri
-
11:19 - 11:21bize verilen
-
11:21 - 11:24medyadın bilimden ayıklayıp sunduğu modellere dayanır.
-
11:25 - 11:28Yani modeller değişebilir.
-
11:28 - 11:30Modeller sabit değillerdir.
-
11:30 - 11:33Çevremizde daha güvende hissetikçe
-
11:33 - 11:37modelimiz hislerimize daha çok yaklaşır.
-
11:38 - 11:40Örneğin,
-
11:40 - 11:42elektriğin yeni yaygınlaşmaya başladığı
-
11:42 - 11:45100 yıl öncesine gidecek olsaydınız
-
11:45 - 11:47elektrikten ne kadar korkulduğunu görürdünüz.
-
11:47 - 11:49Kapı zilini çalmaktan korkan insanlar vardı,
-
11:49 - 11:52çünkü düğmede elektrik vardı ve bu tehlikeliydi.
-
11:52 - 11:55Bize gelince, biz elektrik konusunda çok rahatız.
-
11:55 - 11:57Hiç düşünmeden
-
11:57 - 11:59ampulleri değiştirebiliyoruz.
-
11:59 - 12:03Elektrik konusunda oluşturduğumuz
-
12:03 - 12:06bu güven modeliyle büyüdük.
-
12:06 - 12:09Ve bu sürede bu hiç değişmedi.
-
12:09 - 12:12Ve hepimiz bunda iyiyiz.
-
12:12 - 12:14İnternet risklerinin
-
12:14 - 12:16nesiller boyunca değişimini düşünün --
-
12:16 - 12:18anne babanızın internet güvenliğine yaklaşımını,
-
12:18 - 12:20sizin yaklaşımınızı,
-
12:20 - 12:23ve çocuklarınızınkini karşılaştırın.
-
12:23 - 12:26Modeller zamanla altyapı halini alır.
-
12:27 - 12:30Sezgisel, tanıdık anlamına gelen başka bir sözcüktür.
-
12:30 - 12:32Yani, modeliniz gerçekliğe ve
-
12:32 - 12:34hislerinize yaklaştıkça,
-
12:34 - 12:37orada olduğunu çoğunlukla farketmezsiniz.
-
12:37 - 12:39Buna bir örnek olarak
-
12:39 - 12:42geçen yılki domuz gribini verebiliriz.
-
12:42 - 12:44Domuz gribi ilk ortaya çıktığında,
-
12:44 - 12:48ilk haberler aşırı bir tepkiye sebep olmuştu.
-
12:48 - 12:50Artık bir ismi de vardı,
-
12:50 - 12:52bu da onu sıradan bir gripten korkutucu kıldı,
-
12:52 - 12:54daha ölümcül olmasına rağmen.
-
12:54 - 12:58Ve insanlar, doktorların buna bir çare bulabilmesi gerektiğini düşündü.
-
12:58 - 13:00Bu da kontrol eksikliği duygusuna sebep oldu.
-
13:00 - 13:02Ve bu iki şey
-
13:02 - 13:04riski olduğundan büyük gösterdi.
-
13:04 - 13:07Zaman geçip de olay artık eskidiğinde,
-
13:07 - 13:09daha tahammül edilebilir oldu,
-
13:09 - 13:11insanlar buna alıştı.
-
13:11 - 13:14Yeni bir bilgi yoktu ama daha az korku vardı.
-
13:14 - 13:16Sonbaharda,
-
13:16 - 13:18insanlar artık
-
13:18 - 13:20doktorların bu işi çözdüklerini düşündüler.
-
13:20 - 13:22İnsanların korku ve kabullenme arasında
-
13:22 - 13:24aslında korku ve umursamazlık arasında
-
13:24 - 13:28seçmesi gereken
-
13:28 - 13:30bir çeşit yol ayrımı vardır --
-
13:30 - 13:33ve çoğunlukla şüpheyi seçerler.
-
13:33 - 13:36Ve geçen kış aşı geliştirildiğinde,
-
13:36 - 13:39bir çok insan --şaşırtıcı bir sayıda--
-
13:39 - 13:42aşılanmayı reddetti.
-
13:43 - 13:45bu da insanların
-
13:45 - 13:48güvenlik duygularının ve modellerinin nasıl değiştiğine dair iyi bir örnek,
-
13:48 - 13:50çok sert bir şekilde
-
13:50 - 13:52ve yeni bilgi almaksızın,
-
13:52 - 13:54yeni bir şey öğrenmeksizin.
-
13:54 - 13:57Böyle şeyler sık sık olur.
-
13:57 - 14:00Bir karmaşadan daha bahsedeceğim.
-
14:00 - 14:03Hissettiklerimiz, model ve gerçekliğimiz var.
-
14:03 - 14:05Benim güvenliğe bakış açım oldukça gerçekçi.
-
14:05 - 14:08Bu yüzden de bunun gözlemciye bağlı olduğunu düşünüğyorum.
-
14:08 - 14:10Ve çoğu güvenlik kararları
-
14:10 - 14:14çok farklı insanları içerir.
-
14:14 - 14:16Ve bu insanlar
-
14:16 - 14:19özel değiş-tokuşlarıyla
-
14:19 - 14:21kararı etkilemeyi deneyecekler.
-
14:21 - 14:23Buna onların amacı diyelim.
-
14:23 - 14:25Ve amaçlarını anlıyorsunuz --
-
14:25 - 14:28bu pazarlama, bu politika --
-
14:28 - 14:31sizi bir model yerine diğeri için ikna etmeye çalışıyorlar,
-
14:31 - 14:33bir modeli görmezden gelmeniz ve hislerinize
-
14:33 - 14:36güvenmeniz için ikna ediyorlar,
-
14:36 - 14:39beğenmediğiniz modelleri insanlarla sınırlayarak hem de.
-
14:39 - 14:42Bu çok sık olur.
-
14:42 - 14:45Örneğin, harika bir örnek, sigara içmenin tehlikeleri.
-
14:46 - 14:49Geçen 50 yıl içinde, sigaranın tehlikeleri
-
14:49 - 14:51bir modelin nasıl değiştiğini gösterir,
-
14:51 - 14:54ve bir endüstrinin beğenmedikleri modelle
-
14:54 - 14:56nasıl savaştığına örnektir.
-
14:56 - 14:59Bunu daha önce yapılmış sigara tartışmalarıyla kıyaslayın --
-
14:59 - 15:02muhtemelen 20 yıl geride kalmıştır.
-
15:02 - 15:04Emniyet kemerlerini düşünün.
-
15:04 - 15:06Ben çocukken, hiçkimse emniyet kemeri takmazdı.
-
15:06 - 15:08Şimdi ise, emniyet kemerinizi takmadıysanız
-
15:08 - 15:10hiçbir çocuk arabayı sürmenize izin vermez.
-
15:11 - 15:13Bunu hava yastığı tartışmalarıyla kıyaslayın,
-
15:13 - 15:16muhtemelen 30 yıl öncesinde kalmıştır.
-
15:16 - 15:19Hepsi model değişimine örnektir.
-
15:21 - 15:24Öğrendiğimiz model değişiminin zor olduğudur.
-
15:24 - 15:26Modelleri yerinden oynatmak güçtür.
-
15:26 - 15:28Eğer hislerinize eşitlerse,
-
15:28 - 15:31bir modeliniz olduğunun farkına varmazsınız.
-
15:31 - 15:33Ve başka bir kavramsal önyargı da var ki,
-
15:33 - 15:35ben buna onay yargısı diyeceğim.
-
15:35 - 15:38İnançlarımızı onaylayan bilgileri
-
15:38 - 15:40kabul etmeye meyilliyizdir ancak
-
15:40 - 15:43inançlarımızla çatışan bilgileri reddederiz.
-
15:44 - 15:46Modelimize karşı olan bir kanıtı
-
15:46 - 15:49ne kadar ciddi olursa olsun görmezden geliriz.
-
15:49 - 15:52Dikkatimizi çekmek için daha da ciddileşmesi gerekir.
-
15:53 - 15:55Uzun zamana yayılan yeni modeller de zorlayıcıdır.
-
15:55 - 15:57Global ısınma buna iyi bir örnektir.
-
15:57 - 15:5980 yılı kapsayan
-
15:59 - 16:01modelleri anlamakta çok başarısızız.
-
16:01 - 16:03Bir sonraki hasatı yapabiliriz.
-
16:03 - 16:06Çocuklarımızı yetiştirebiliriz.
-
16:06 - 16:09Ama 80 yıl, işte bunda iyi değiliz.
-
16:09 - 16:12Bu nedenle de kabul etmesi zor bir modeldir.
-
16:12 - 16:16Her iki modeli de aynı anda aklımızda tutabiliriz,
-
16:16 - 16:19ya da iki farklı inancı
-
16:19 - 16:22barındırmamız gibi bir problemi,
-
16:22 - 16:24ya da kavramsal uyumsuzlukları.
-
16:24 - 16:26Sonunda,
-
16:26 - 16:29yeni model eskisinin yerini alacaktır.
-
16:29 - 16:32Güçlü duygular yeni bir model oluşturabilir.
-
16:32 - 16:3511 Eylül bir çok insanın kafasında yeni bir
-
16:35 - 16:37güvenlik modeli oluşturdu.
-
16:37 - 16:40Suçlarla olan kişisel deneyimlerimiz de bunu yapabilir,
-
16:40 - 16:42kişisel sağlık endişeleri,
-
16:42 - 16:44ya da haberlerdeki sağlık sorunları.
-
16:44 - 16:46Psikiyatristlerin buna flaş lambası etkisi
-
16:46 - 16:48dediğini görürsünüz.
-
16:48 - 16:51Bunlar anında bir model yaratabilirler,
-
16:51 - 16:54çünkü duygulara dokunurlar.
-
16:54 - 16:56Yani teknolojik dünyada,
-
16:56 - 16:58modelleri yargılamaya yetecek
-
16:58 - 17:00deneyimlerimiz yok.
-
17:00 - 17:02Böylece diğerlerine, yakınlarımıza inanıyoruz.
-
17:02 - 17:06Bu da diğerleri haklı olduğu sürece işe yarıyor.
-
17:06 - 17:08Bize hangi ilaçların güvenli olduğunu
-
17:08 - 17:13söyleyen devlet kurumlarına inanıyoruz.
-
17:13 - 17:15Buraya dün uçtum.
-
17:15 - 17:17Uçağı kontrol etmedim.
-
17:17 - 17:19Bindiğim uçağın güvenliğini
-
17:19 - 17:22kontrol eden başka bir gruba inandım.
-
17:22 - 17:25Hepimiz burada, tavanın üstümüze çökmesinden korkmadan oturuyoruz,
-
17:25 - 17:28kontrol ettiğimiz için değil,
-
17:28 - 17:30buradaki binaların
-
17:30 - 17:33sağlamlığından emin olduğumuz için.
-
17:33 - 17:35Bu, inanç sayesinde
-
17:35 - 17:37kabul ettiğimiz bir model.
-
17:37 - 17:40Ve bu sorun değil.
-
17:42 - 17:44Şimdi istediğimiz,
-
17:44 - 17:46insanların daha iyi modelleri
-
17:46 - 17:48yeterince tanıyabilmesi --
-
17:48 - 17:50bunu hislerinde yansıtabilmesi --
-
17:50 - 17:54bu sayede doğru değiş-tokuşları yapabilmeleri.
-
17:54 - 17:56Bunlar olmadığında ise
-
17:56 - 17:58iki seçeneğiniz vardır.
-
17:58 - 18:00İlki, insanların hislerini onarabilirsiniz,
-
18:00 - 18:02doğrudan hislere odaklanırsınız.
-
18:02 - 18:05Buna hile denir, ama işe yarayabilir.
-
18:05 - 18:07İkincisi, daha dürüst bir şekilde,
-
18:07 - 18:10gerçekten modeli tamir edersiniz.
-
18:11 - 18:13Değişim zamanla olur.
-
18:13 - 18:16Sigara tartışması 40 yıl sürdü,
-
18:16 - 18:19ve bu aslında kolay olandı.
-
18:19 - 18:21Bunlardan bazıları zordur.
-
18:21 - 18:23Yani cidden zor,
-
18:23 - 18:25bilgi tek umudumuz gibi görünür.
-
18:25 - 18:27Ve size yalan söyledim.
-
18:27 - 18:29Hisler, model, gerçeklik dediğimi hatırlıyor musunuz?
-
18:29 - 18:32Gerçeklik değişmez demiştim. Aslında değişir.
-
18:32 - 18:34Teknolojik bir dünyada yaşıyoruz;
-
18:34 - 18:37gerçeklik devamlı değişiyor.
-
18:37 - 18:40Yani karşımızdaki durum şöyle -- türümüzde ilk defa--
-
18:40 - 18:43hisler modeli takip eder, model gerçekliği, ve gerçeklik hareket halindedir --
-
18:43 - 18:46asla yakalayamayabilirsiniz.
-
18:47 - 18:49Bilemeyiz.
-
18:49 - 18:51Ama uzun sürede,
-
18:51 - 18:54hisler ve gerçeklik mühimdir.
-
18:54 - 18:57Ve bunu örneklemek için iki kısa hikayeyle bitireceğim.
-
18:57 - 18:591982'de -- insanların bunu hatırlayacaklarından emin değilim --
-
18:59 - 19:02Amerika'da Tylenol zehirlenmesinden
-
19:02 - 19:04dolayı kısa süreli bir salgın vardı.
-
19:04 - 19:07Korkunç bir hikaye. Birileri bir şişe Tylenol alıyor,
-
19:07 - 19:10içini zehir doldurup, rafa geri koyuyor.
-
19:10 - 19:12Başka biri bunu satın alıyor ve ölüyor.
-
19:12 - 19:14Bu insanları korkuttu.
-
19:14 - 19:16Buna benzer bir kaç tane daha vaka oldu.
-
19:16 - 19:19Gerçek bir risk hiç olmadı ama insanlar korktular.
-
19:19 - 19:21Ve böylece
-
19:21 - 19:23açılma güvenlikli ilaç endüstrisi oluştu.
-
19:23 - 19:25Vu güvenlikli kapaklar burdan ortaya çıktı.
-
19:25 - 19:27Gerçek bir "güvenlik tiyatrosu".
-
19:27 - 19:29Ev ödevi olarak, bundan kurtulmanın 10 yolunu düşünün.
-
19:29 - 19:32Her birinize bir şırınga vereceğim.
-
19:32 - 19:35Ama bu insanların daha iyi hissetmesini sağladı.
-
19:35 - 19:37Güvenlik hissinin gerçeklikle
-
19:37 - 19:39daha çok örtüşmesini sağladı.
-
19:39 - 19:42Son hikaye, bir kaç yıl önce, bir arkadaşım doğum yaptı.
-
19:42 - 19:44Hastanede ziyaretine gittim.
-
19:44 - 19:46Farkettim ki, şimdi doğan bebeklere
-
19:46 - 19:48annelerininkiyle uyuşan
-
19:48 - 19:50alarmlı dijital bir güvenlik bilekliği takıyorlar,
-
19:50 - 19:52yane, annesi hariç biri bebeği yeni doğan bölümünden çıkarırsa,
-
19:52 - 19:54alarm çalıyor.
-
19:54 - 19:56Ben de "Oldukça iyiymiş" dedim.
-
19:56 - 19:58"Hastaneden bebek kaçırma ne kadar yaygın
-
19:58 - 20:00merak ediyorum."
-
20:00 - 20:02Eve gittim, araştırdım.
-
20:02 - 20:04Neredeyse hiç olmuyormuş.
-
20:04 - 20:06Ama düşündüğünüzde,
-
20:06 - 20:08hastanedeyseniz,
-
20:08 - 20:10ve bebeği annesinden ayırıp bazı testler yaptırmak için
-
20:10 - 20:12odadan çıkarmanız gerekiyorsa,
-
20:12 - 20:14sağlam bir güvenlik tiyatrosu düzenleseniz iyi olur,
-
20:14 - 20:16yoksa annesi kolunuzu koparabilir.
-
20:16 - 20:18(Kahkahalar)
-
20:18 - 20:20Yani bizler için bu çok önemli,
-
20:20 - 20:22güvenlik tasarımcıları için,
-
20:22 - 20:25güvenlik politikalarına bakanlar için,
-
20:25 - 20:27hatta kamu politikalarının
-
20:27 - 20:29güvenliği etkileyen alanlarına bakanlar için.
-
20:29 - 20:32Olay sadece gerçeklikte değil, hisle ve gerçeklikte.
-
20:32 - 20:34Önemli olan
-
20:34 - 20:36her ikisinin örtüşmesi.
-
20:36 - 20:38Hislerimiz ver gerçeklik örtüştüğü sürece,
-
20:38 - 20:40daha iyi güvenlik değiş-tokuşları yapıyoruz.
-
20:40 - 20:42Teşekkürler.
-
20:42 - 20:44(Alkışlar)
- Title:
- Bruce Schneier: Güvenlik İllüzyonu
- Speaker:
- Bruce Schneier
- Description:
-
Bilgisayar güvenlik uzmanu Bruce Schneier'ın dediğine göre güvende olma duygusu ve gerçekten güvende olma her zaman birbirine uymayabilir. TEDxPSU konuşmasında, haberlerde gördüğümüz tehlikelerden korunmak için neden milyonlar harcayıp da, daha muhtemel tehlikeleri göz ardı ediyor olduğumuzu açıklıyor -- ve bu tavrı nasıl değiştirebileceğimiz anlatıyor.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 20:44