< Return to Video

Otizmi anlamak için bakışlarınızı kaçırmayın

  • 0:01 - 0:03
    "Gözlerime bak!"
  • 0:05 - 0:09
    Bu cümle beni bir göz teması
    koçuna dönüştürdü.
  • 0:11 - 0:14
    Ben, 15 yaşındaki Ivan'ın annesiyim.
  • 0:15 - 0:17
    Ivan'ın otizmi var,
    konuşmuyor ve
  • 0:18 - 0:21
    bütün kelime evreninin imgelerde
    yer aldığı
  • 0:21 - 0:24
    bir iPad aracılığıyla iletişim kuruyor.
  • 0:26 - 0:30
    O iki buçuk yaşındayken
    teşhis konuldu.
  • 0:32 - 0:36
    Hâlâ o günü hüzünle hatırlarım.
  • 0:37 - 0:40
    Kocamla ben kendimizi kaybettik,
  • 0:41 - 0:44
    nereden başlayacağımızı bilmiyorduk.
  • 0:45 - 0:47
    İnternet yoktu,
  • 0:47 - 0:50
    Google'dan bilgi alamıyordunuz,
  • 0:51 - 0:53
    bu yüzden de ilk adımlarımızı
  • 0:54 - 0:56
    saf sezgilerimize dayanarak attık.
  • 0:58 - 1:00
    Ivan göz temasını sürdüremiyor,
  • 1:01 - 1:03
    bildiği sözcükleri unutuyordu ve
  • 1:04 - 1:06
    adını ve ona sorduğumuz her şeyi
  • 1:06 - 1:08
    gürültü olarak algılıyormuşcasına
  • 1:09 - 1:11
    yanıt vermiyordu.
  • 1:13 - 1:16
    Ona neler olduğunu,
  • 1:16 - 1:22
    onun ne hissettiğini anlamamın
    tek yolu
  • 1:22 - 1:25
    gözlerine bakmamdı.
  • 1:26 - 1:28
    Ama bu yol da çıkmaza girmişti.
  • 1:31 - 1:33
    Ona hayatı nasıl öğretecektim?
  • 1:36 - 1:38
    Sevdiği şeyleri yaptığımda
  • 1:38 - 1:39
    bana bakardı
  • 1:39 - 1:41
    ve iletişim kurardık.
  • 1:42 - 1:45
    Göz teması kurduğumuz anlar
    daha fazla olsun diye
  • 1:45 - 1:50
    kendimi bu tür şeyler
    üzerinde yoğunlaşmaya adadım.
  • 1:51 - 1:56
    Vaktimizi ablası Alexia ile saatlerce
    yakalamaca oynayarak
  • 1:56 - 2:01
    geçiriyorduk
    ve "Seni yakaladım!" dediğimizde,
  • 2:01 - 2:05
    bizi görmek için etrafa bakıyordu
  • 2:05 - 2:10
    ve tam o an, bir şeylerin bilincinde
    olduğunu hissedebiliyordum.
  • 2:13 - 2:18
    Ayrıca, yüzme havuzunda geçirdiği
    saatleri not ediyoruz.
  • 2:19 - 2:23
    Ivan her zaman suyu çok sevmiştir.
  • 2:24 - 2:27
    İki buçuk yaşında olduğu
  • 2:28 - 2:31
    yağmurlu bir kış gününde
  • 2:31 - 2:34
    onu kapalı havuzdan aldığımı hatırlıyorum,
  • 2:34 - 2:36
    çünkü yağmurlu günlerde bile
    yüzmeye gidiyorduk.
  • 2:38 - 2:40
    Otoyoldaydık ve yanlış çıkışa girmiştim.
  • 2:40 - 2:42
    Gözyaşlarına boğuldu ve
  • 2:42 - 2:45
    ben geri dönüş yapana kadar
  • 2:45 - 2:48
    teselli olmaz biçimde aralıksız
    ağlamaya başladı.
  • 2:49 - 2:50
    Ancak o zaman sakinleşmişti.
  • 2:51 - 2:53
    Kendi ismine tepki veremeyen
  • 2:53 - 2:57
    iki buçuk yaşındaki bir çocuğun,
  • 2:57 - 3:02
    benim hiçbir şey göremediğim
    yağmurun ve sisin ortasında
  • 3:02 - 3:06
    doğru yolu bilmesi nasıl mümkün
    olabiliyordu?
  • 3:09 - 3:13
    İşte o zaman Ivan'ın benzersiz
    bir görsel zekaya sahip olduğunu
  • 3:14 - 3:17
    fark ettim ve bu benim takip edeceğim
    yol olacaktı.
  • 3:18 - 3:20
    Bu yüzden her şeyin resmini çektim,
  • 3:21 - 3:23
    çektiğim resimleri ona tek tek göstererek
  • 3:23 - 3:27
    hayatın nasıl bir şey olduğunu
    öğretmeye başladım.
  • 3:28 - 3:32
    Şu an bile, Ivan'ın ne istediğine
  • 3:33 - 3:36
    neye ihtiyacı olduğuna ve hatta
    ne hissettiğine dair
  • 3:36 - 3:39
    iletişim kurma şekli böyle.
  • 3:42 - 3:45
    Ama önemli olan Ivan'la göz teması
    kurmak değildi.
  • 3:47 - 3:49
    Bunu başkaları da yapıyordu.
  • 3:51 - 3:56
    İnsanların Ivan'ı otizmli olarak değil de
    tıpkı her birimiz gibi
  • 3:57 - 3:59
    her şeyini paylaşabilen ve her şeyi
    yapabilen,
  • 4:00 - 4:02
    sevdiği ve sevmediği şeyler olan
  • 4:03 - 4:08
    bir birey olduğunu anlamalarını
    nasıl sağlayabilirdim?
  • 4:09 - 4:12
    Ama bunun için, kendimden ödün
    vermek zorundaydım.
  • 4:14 - 4:17
    Bir yerlere gitmesine izin verecek güce
    sahip olmalıydım,
  • 4:17 - 4:19
    zira bu oldukça zordu.
  • 4:21 - 4:24
    Ivan 11 yaşındaydı,
  • 4:24 - 4:28
    evimizin yakınlarında bir komşuya tedavi
    için gidiyordu.
  • 4:29 - 4:33
    Bir öğleden sonra onu beklerken,
  • 4:33 - 4:35
    her şeyden biraz bulabileceğiniz
  • 4:35 - 4:37
    tipik bir mahalle manavına gittim.
  • 4:38 - 4:40
    Alışverişimi yaparken,
  • 4:40 - 4:43
    manavın sahibi Jose ile konuşmaya
    başladım.
  • 4:45 - 4:48
    Ona Ivan'ın otizmli olmasından ve
  • 4:49 - 4:53
    kimse onun elini tutmadan
    tek başına sokakta yürümeyi
  • 4:53 - 4:56
    öğrenmesini istediğimden bahsettim.
  • 4:57 - 4:58
    Bu yüzden Jose'den,
    Ivan'ın
  • 4:58 - 5:02
    perşembe günleri saat 14:00 gibi gelip
    raflardaki su şişelerini düzenlemede
  • 5:02 - 5:05
    ona yardım etmesini
    rica etmeye karar verdim.
  • 5:05 - 5:07
    Çünkü o bir şeyleri düzenlemeye
    bayılıyordu.
  • 5:08 - 5:11
    Ödül olarak da, o çok sevdiği
  • 5:11 - 5:13
    çikolatalı kurabiyelerden alabilecekti.
  • 5:16 - 5:17
    O da hemen "olur" dedi.
  • 5:19 - 5:22
    Yani bir yıl boyunca bu şekildeydi:
  • 5:22 - 5:24
    Ivan, Jose'nin manavına gidip
  • 5:25 - 5:29
    ve raflardaki su şişelerini
  • 5:29 - 5:33
    üzerindeki etiketler aynı tarafa bakacak
    şekilde dizer,
  • 5:34 - 5:36
    sonunda da çikolatalı kurabiyeleriyle
  • 5:36 - 5:38
    oradan mutlu bir şekilde ayrılırdı.
  • 5:44 - 5:47
    Jose, otizm konusunda uzman biri değil.
  • 5:49 - 5:52
    Ne uzman olmaya
  • 5:53 - 5:57
    ne de birini dahil etmek için kahramanca
    bir şey yapmaya gerek yok.
  • 6:00 - 6:02
    Sadece orada olmalıyız.
  • 6:02 - 6:13
    (Alkış)
  • 6:14 - 6:15
    Gerçekten kahramanlığa gerek yok,
  • 6:17 - 6:19
    sadece bir arada olsak yeter.
  • 6:22 - 6:24
    Ve korktuğumuz ya da
  • 6:25 - 6:28
    anlamadığımız bir şey olduğunda,
    sormalıyız.
  • 6:29 - 6:32
    Her zaman
    umursamaz değil,
  • 6:32 - 6:36
    meraklı olalım.
  • 6:38 - 6:42
    Hadi birbirimizin gözlerine bakma
    cesareti gösterelim,
  • 6:44 - 6:46
    çünkü bunu yaparak
  • 6:46 - 6:50
    bir başkasına dünyaları verebiliriz.
  • 6:51 - 6:54
    (Alkış)
  • 6:54 - 6:56
    (Tezahürat)
Title:
Otizmi anlamak için bakışlarınızı kaçırmayın
Speaker:
Carina Morillo
Description:

Carina Morillo, oğlu Ivan'a teşhis konulduğunda otizm hakkında -söylenilenlere karşılık veremediği ve konuşamadığı, bu yüzden onunla iletişim kurmanın başka yollarını bulması gerektiği dışında- neredeyse hiçbir şey bilmiyordu. Onunla meraklanarak ilerleme kaydetmesinde oğluna yardımcı olmayı nasıl öğrendiğini anlatıyor.
more » « less
Video Language:
Spanish
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
07:09

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.