مەترسییەکانی تێکەڵکردنی دەرمانەکان- سێلینا ڤالێری
-
0:07 - 0:11کام لەم سێ کەسە
شتێکی مەترسیدار دەکەن؟ -
0:11 - 0:15ئەوەی کە دەرمانی کۆڵسترۆڵ بە شەربەتی
لیمۆ دەخوات؟ -
0:15 - 0:17کەسێک کە پرۆفینی وەرگرتوە
-
0:17 - 0:20بۆ کەم کردنەوەی ئازار و
دواتر دەچێت دەخواتەوە؟ -
0:20 - 0:23یان کەسیک کە لە چارەسەری
لاوازی خوێندایە -
0:23 - 0:27و ئەسپرین بۆ سەر ئێشە بەکار دەهێنێت؟
-
0:27 - 0:29لەڕاستیدا، هەموویان.
-
0:29 - 0:35بێ ئاگایانە کارلێکی دەرمانی دروست دەکەن،
کە دەکرێت زۆربەی جار، -
0:35 - 0:37ببێتە هۆی وەستانی گورچیلە؛ تێکچوونی جگەر؛
-
0:37 - 0:39یان خوێنبەربوونی ناوەکی.
-
0:39 - 0:40کاریگەرییەکانی دەرمان ڕوودەدەن
-
0:40 - 0:44کاتێک تێکەڵکردنی دەرمانیک
لەگەڵ ماددەیەکی تر -
0:44 - 0:47دەبنە هۆی کاریگەری جیاواز بەراورد
بە خودی دەرمانەکە بە تەنها. -
0:47 - 0:52خواردنەکان، دەرمانی گیاییەکان،
دەرمانی یاسایی و نایاساییەکان -
0:52 - 0:55هەموویان دەتوانن کاریگەری دەرمانیان هەبێت.
-
0:55 - 0:58کاریگەری زۆربەی دەرمانەکان
دەبنە دوو جۆر. -
0:58 - 1:03هەندێک شوێن دەگرن کاتیک دوو ماددە
کاریگەری راستەوخۆیان بەسەریەکەوە دەبێت. -
1:03 - 1:07لە حاڵەتەکانی تردا، کاریگەرییەکانی یەک
ماددە جەستە چۆنە لە قۆناغەکانی تردا، -
1:07 - 1:12وەک چۆن قوتتدراوە، ڕاچەنین،
یان گوازراوەتەوە بە هەموو جەستەدا. -
1:12 - 1:15لاوازی خوێن و ئەسپیرین، بە نمونە،
-
1:15 - 1:19هەمان کاریگەریان هەیە بەڵام
مەترسیدار دەبیت کاتێک تێکەل بکرێن. -
1:19 - 1:21هەردووکیان ڕیگری دەکەن
لە مەینی خوێن لە شێوەیەک- -
1:21 - 1:24ئەوانەی لاوازی خوێنیان هەیە بە ڕێگریکردن
لە پێکهێنانی هۆیەکانی خوێن مەین -
1:24 - 1:26بەیەکەوە ڕێ لە مەینی خوێن دەگرن،
-
1:26 - 1:30و ئەسپیرین بەهۆی ڕێگری کردنی لە
خانەکانی خوێن لە کۆمەڵەیەکەوە بۆ کۆمەڵەیەکی تر -
1:30 - 1:32کە دەبنە هۆی خوێن مەیین.
-
1:32 - 1:35تاکانە، ئەم کاریگەریانە
ئاساییانە سەلامەتن، -
1:35 - 1:39بەڵام بەیەکەوە، دەتوانن ڕێگربن لە مەینی
خوێن بۆ بوارێکی مەترسیدار، -
1:39 - 1:41لەوانەیە ببێتە هۆی خوێنبەربوونی ناوەکی.
-
1:41 - 1:44لە کاتێکدا پاڵاوتەی خوێن و ئەسپیرین
بەگشتی بێ ئازارن -
1:44 - 1:46کاتێک تاکانە بەکاردەهێنرێن،
-
1:46 - 1:50کارلێک کردنەکان کاتێک یەک مادده
کاریگەرییەکەی زیاد دەبێت بەسەر یەکێکی ترەوە -
1:50 - 1:54دەشتوانن جێیەک بگرن لە نێوان دەرمانەکان کە
سەربەخۆییانە ئازار بەخشن. -
1:54 - 1:57کۆکاین و هیرۆین هەردووکیان مەترسیدارن،
-
1:57 - 2:00و مەترسییەکان ئاڵۆز دەبن کاتێک
کە دوو دەرمانەکە تێکەڵ دەکرێن- -
2:00 - 2:04تەنانەت هەرچەندە کاریگەری مامەڵەکەیان لەوانەیە
وەک ئەوە بێت کە هەر یەکێکیان یەکتری ڕەتبکەنەوە. -
2:04 - 2:09کۆکاین هاندەرێکە، و زۆرێک لە
کاریگەرییەکانی، وەک کەمکردنەوەی تێکڕای دڵ، -
2:09 - 2:12وادەکات جەستە زیاتر
پێویستی بە ئۆکسجین بێت. -
2:12 - 2:15بەڵام هیرۆین، هێمنکەرەوەیە،
هەناسەدان هێواش دەکات- -
2:15 - 2:19کەمکردنەوەی پێدانی ئۆکسجینی جەستە تەنها
کاتێک پێویستی بە زیاتر لەو بڕە بێت. -
2:19 - 2:24ئەم تێکەڵکردنەی ڕەگەزی ئەندامەکان و
دەکرێت ببێتە هۆی شکستی هەناسەدان و مردن. -
2:24 - 2:29کارلێک کردنەکە لەنێوان شەربەتی ترێ
و دەرمانی دڵنیایی -
2:29 - 2:32لە ڕەگەزەکانی چەوری- کەمکردنەوەی دەرمان
ناسراوە بە گروپە دەرمانەکان، -
2:32 - 2:35پێویستە بکرێت بە دەرمانی میتاپۆلیت.
-
2:35 - 2:40جگەر ئەنزیمەکان بەرهەم دێنێت، گەردە
کیمیاییەکان شکانی ماددەکان ئاسان دەکەن -
2:40 - 2:42کە دەچنە ناو جەستە.
-
2:42 - 2:44ئەنزیمەکان دەتوانن کار بە
هەردوو دەرمانەکە بکەن، -
2:44 - 2:47بە شکاندنیان چوونە ناوەی
چاکبوونەوەی بەشێک -
2:47 - 2:51لە گەردی کیمیایی ئاڵۆزتر،
و پەکخستنیان، -
2:51 - 2:55بە شکاندنی تێکەڵە ئازار بەخشەکان بۆ
ناو میتابۆلیتی بێ ئازار. -
2:55 - 2:57ئەنزیمی زۆر زۆر جیاوازمان هەیە،
-
2:57 - 3:01هەریەک لەمانە کە شوێنێک دەگرن کە
دەگونجێت لە گەردێکی کیمیایی. -
3:01 - 3:06شەربەتی لیمۆ بە هەمان ئینزیمەوە دەلکێ
وەک گروپە دەرمانەکان، -
3:06 - 3:10کەمتر کردنی ئەو ئینزیمە بەردەستە
بۆ شکاندنی گروپە دەرمانە. -
3:10 - 3:14تێکەڵکردنی دوو دانە واتە
چڕکردنەوەی دەرمانەکە گەورەتر دەبێت -
3:14 - 3:17لەناو خوێنی دەمارەکاندا بۆ
ماوەیەکی زۆر دەمێنێتەوە، -
3:17 - 3:19لەوانەیە ببێتە ھۆی سستی گورچیلە.
-
3:19 - 3:24کهولیش دەتوانێت فرمانی ئەنزیم بگۆڕێت
بەشێوەیەک بەکارهێنانی پڕوفین ڕادەگرێت، -
3:24 - 3:29چالاکی بەشێک لە دژە ئازارەکان
وەک تلینۆڵ و پاراستیمۆڵ. -
3:29 - 3:34کاتێک کەسێک پڕۆفین وەردەگرێت، هەندێک
لەوە دەگۆڕێت بۆ ماددەی ژەهراوی. -
3:34 - 3:35لە کاتی پەسەند کردنی،
-
3:35 - 3:39ئەمە شتێکی کەم نییە لەم
ژەهراویبوونە کە ببێتە ھۆی ئازار. -
3:39 - 3:41بەڵام خواردنەوەی قورس دەتوانێت
چالاکی ئەنزیم بگۆڕێت -
3:42 - 3:45کەواتە زۆر زیاتر دەبێت
لەوی کە مێژووی هەیە، -
3:45 - 3:46لەوانەیە ببێتە ھۆی لەناوبردنی جگەر
-
3:46 - 3:50تەنانەت عادەتەن بەشێوەیەکی سەلامەتە
ئەوەی کە پڕۆفین دەیکات. -
3:50 - 3:55لەهەمان کاتدا، دەرمانی گیایی ئاوجۆی ترشاوی
سەینت جۆنز بۆ زیادکردنی بەرهەمهێنانی جگەر -
3:55 - 3:57لە ئەنزیمێکی تایبەتدا.
-
3:57 - 4:01ئەمەش واتە دەرمانەکانی ئەم ئەنزیمە
بەرپرسن لە شکاندنی -
4:01 - 4:02خێراتری میتاپۆلیت-
-
4:02 - 4:07هەندێکجار زۆر خێرایە، پێشتر دەتوانن
کاریگەری چاکبونەوەیان هەبێت. -
4:07 - 4:11لەگەڵ ئەوەشدا ژمارە سەرسوڕهێنەرەکانی
کارلێکە شیاوەکان، -
4:11 - 4:16زۆربەی کارلێکە مەترسیدارەکان
بە گشتی بەکارھێنانی دەرمانە ناسراوەکانن. -
4:16 - 4:19پێشکەوتنە نوێیەکانی زانست یارمەتیمان
دەدەن بۆ پارێزگاری باشتر لە پێشبڕکێی -
4:19 - 4:22کارلێکی دەرمانەکان لە هەموو حاڵەتێکدا.
-
4:22 - 4:26هەندێک لە توێژەران پڕۆگرامەکانی AI بەرەوپێش
دەبەن کە دەتوانێت پێشبینی لایەنە کاریگەرەکان بکات -
4:26 - 4:29لە کارلێکی دەرمانەکە پێش ئەوەی دەربکەون،
-
4:29 - 4:34بەکارهێنانی زانیاری لەبارەی دیمەنی سرشتی
کارلێکردنی پرۆتینەکان لەناو جەستەدا. -
4:34 - 4:37بۆ دەرمانە نوێیەکان کە لەبەرەو
پێش چوندابوون بەدرێژایی کات، -
4:37 - 4:40کۆمپیوتەرە زۆر بەهێزەکان بەکاردەهێنران
بۆ دۆزینەوەی کارلێکە نادیارەکان -
4:40 - 4:43لە کاتێکدا ئەم دەرمانانە
هێشتا لەبەرەوپێشچوندان.
- Title:
- مەترسییەکانی تێکەڵکردنی دەرمانەکان- سێلینا ڤالێری
- Speaker:
- سێلینا ڤالێری
- Description:
-
more » « less
تەواوی وانەکە لێرە ببینە: https://ed.ted.com/lessons/the-dangers-of-mixing-drugs-celine-valery
کام لەمانەی خوارەوە مامەڵەیان مەترسیدارە: کەسێک کە دەرمانی چەوری بەکاردێنێت لەگەڵ شەربەتی لیمۆ؟ یان کەسێک کە پڕۆفین وەردەگرێت پێش ئەوەی بچێتە دەرەوە بۆ خواردنەوە؟ یان کەسێک لاوازی خوێنی هەیە و لە بەکارھێنانی ئەسپیریندایە؟ دەوەستێنرێن، هەموویان مەترسین. هەریکێکیان بێمەبەستانە کارلێکی دەرمانێک درووست دەکەن کە دەبنە ھۆی ئاڵۆزی ترسناک. سێلینا ڤالێری وەسفی مەترسی تێکەڵکردنی ماددەکان دەکات.
وانەیەک لەلایەن سێلینا ڤالێری، ئەنیمەیشن لەلایەن ستۆدیۆکانی کابۆنگ.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:45
|
Daban Q Jaff approved Kurdish (Central) subtitles for The dangers of mixing drugs | |
|
|
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for The dangers of mixing drugs | |
|
|
Daban Q Jaff accepted Kurdish (Central) subtitles for The dangers of mixing drugs | |
|
|
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for The dangers of mixing drugs | |
|
Razaw Bor edited Kurdish (Central) subtitles for The dangers of mixing drugs | |
|
|
Razaw Bor edited Kurdish (Central) subtitles for The dangers of mixing drugs | |
|
|
Razaw Bor edited Kurdish (Central) subtitles for The dangers of mixing drugs | |
|
|
Razaw Bor edited Kurdish (Central) subtitles for The dangers of mixing drugs |