Return to Video

بیرکاری مێژوو

  • 0:00 - 0:04
    وەک دەردەکەوێت، بیرکاری زمانێکی زۆر بەهێزە
  • 0:04 - 0:06
    لە زانستی فیزیاوە دروست بووە،
  • 0:06 - 0:08
    هەروەها لە زیندەزانی و ئابووریزانیەوە
  • 0:08 - 0:11
    بەڵام، بەڕێژەیەکی کەمتر مرۆڤایەتی و مێژوو.
  • 0:11 - 0:13
    بیروباوڕێک هەیە کە مەحاڵە
  • 0:13 - 0:16
    بتوانیت پێوانەی هەڵسوکەوتی مرۆڤ
  • 0:16 - 0:18
    و، مێژوو بکرێت.
  • 0:18 - 0:20
    بەڵام باوڕدەکەم ئەمە ڕاست نەبێت.
  • 0:20 - 0:22
    دەمەوێت چەند نموونەیەکتان نیشان بدەم،
    بۆچی؟
  • 0:22 - 0:25
    لەگەڵ هاوڕێکەم ئێرز،
    ڕەچاوی ئەو ڕاستیانەی دواترمان کرد:
  • 0:25 - 0:28
    دوو پاشا بە جیاوازی دوو سەدە
  • 0:28 - 0:29
    بە دوو زمانی جیاواز قسە دەکەن.
  • 0:29 - 0:32
    ئەمە هێزی مێژووی کاریگەرە.
  • 0:32 - 0:33
    کەواتە، پاشای ئینگلتەرا، ئەلفرێدی مەزن،
  • 0:33 - 0:35
    ڕێزمان و بەشی
  • 0:35 - 0:39
    تەواو جیاواز لە پاشای هیپ پۆپ،
    جای زێد بەکاردەهێنێت.
  • 0:39 - 0:40
    (پێکەنین)
  • 0:40 - 0:43
    بەم شێوەیەیە.
  • 0:43 - 0:45
    زمان، بە تێپەڕ بوونی کات دەگۆڕێت
    و هێزێکی کاریگەرە
  • 0:45 - 0:47
    لەگەڵ ئێرز ویستمان زیاتر
    دەربارەی ئەمە بزانین.
  • 0:47 - 0:51
    تیشکمان خستە سەر بەشێک یاسای ڕێزمانی،
    شێوازی فرمانی ڕابردوو.
  • 0:51 - 0:54
    تەنها ed بۆ کۆتای فرمان زیاد دەکەی بۆ
    نیشاندانی ڕابردوو.
  • 0:54 - 0:56
    "ئەمڕۆ پیاسە دەکەم، دوێنێ پیاسەم کرد"
  • 0:56 - 0:57
    بەڵام هەندێک فرمان ناڕێکن.
  • 0:57 - 0:59
    "دوێنێ، بیرم کردەوە"
  • 0:59 - 1:00
    ئەوەی لەمە جێگای سەرنجە ئەوەیە
  • 1:00 - 1:04
    فرمانە ناڕێکەکانی نێوان ئەلفرێد و جای زێد
    زیاتر ڕێکتر بوون.
  • 1:04 - 1:07
    وەک فرمانی "هاوسەرگیری بکات"
    زیاتر ڕێکتر بووە.
  • 1:07 - 1:11
    لەگەڵ ئرێزدا، سەیری
    ۱۰۰ فرمانی ناڕێکمان کرد
  • 1:11 - 1:13
    لە ۱۲ سەدەی زمانی ئینگلیزی،
  • 1:13 - 1:16
    شێوازێکی بیرکاریانەی زۆر سادەمان بینی
  • 1:16 - 1:18
    کە هەڵگری ئەو گۆڕانە مێژوویە ئاڵۆزەن،
  • 1:18 - 1:22
    ئەگەر فرمانێک ۱۰۰ جار زیاتر لە
    یەکی تر دووبارە بۆیەوە
  • 1:22 - 1:25
    ۱۰ ئەوەندە کەمتر ڕێکدەخرێت.
  • 1:25 - 1:29
    ئەمە بەشێکە لە مێژوو، بەڵام بە بەرگێکی
    بیرکاری هاتۆتە خوارەوە.
  • 1:29 - 1:32
    لە هەندێک بابەت، بیرکاری یارمەتی
    ڕوونکردنەوە دەدات،
  • 1:32 - 1:35
    یان پێشنیاری ڕوونکردنەوە بۆ
    هێزی مێژووی دەکات.
  • 1:35 - 1:37
    من و ستیڤ پینکێر
  • 1:37 - 1:41
    لێکۆڵێنەوەمان لە قەبارەی جەنگەکانی دوو
    سەدەی ڕابردوو دەکرد.
  • 1:41 - 1:43
    لە ڕاستیدا، ڕێکیەکی ناسراویان هەبوو
  • 1:43 - 1:47
    کە ژمارەیەک لە جەنگەکان ۱۰۰ جار کوشندەترن،
  • 1:47 - 1:49
    ۱۰ ئەوەندە کەمترە.
  • 1:49 - 1:52
    کەواتە، تەنها ۳۰ جەنگ هێندەی جەنگی
    شەش ڕۆژە، کوشندە بوون.
  • 1:52 - 1:55
    بەڵام تەنها ٤ جەنگ ۱۰۰ هێندە بکوژ بوون...
  • 1:55 - 1:57
    وەک، جەنگی جیهانی یەکەم.
  • 1:57 - 2:00
    کەواتە، چ جۆرە ئامێرێکی میکانیکی
    مێژووی ئەمه بەرهەم دێنێت؟
  • 2:00 - 2:02
    سەرچاوەی ئەمە چییە؟
  • 2:02 - 2:04
    لە ڕێگەی شیکردنەوەی بیرکاریانە،
    لەگەڵ ستیف،
  • 2:04 - 2:08
    پێشکەش کردنی دیاردەیەکی زۆر سادە بۆ
    ڕوونکردنەوەی ئەمە،
  • 2:08 - 2:10
    کە لە مێشکمان دەچەسپێت.
  • 2:10 - 2:12
    ئەمە جیاکەرەویەکی زۆر بە ناوبانگە
  • 2:12 - 2:15
    کە توانیمان بە شێوەیەکی ڕێژەی
    پێشبینی بڕەکان بکەین..
  • 2:15 - 2:19
    بڕەکان وەک: تینی ڕووناکی و بەرزی دەنگ.
  • 2:19 - 2:24
    بۆ نموونە، ناردنی ۱۰۰ هەزار سەرباز بۆ شەڕی
    داهاتوو، زۆر دەرکەوێت.
  • 2:24 - 2:27
    ڕێژەیەکی زۆر دەبێ ئەگەر پێشتر
    ۱۰۰۰ سەرباز نێردرابن.
  • 2:27 - 2:29
    بەڵام، هێندە زۆر نییە.
  • 2:29 - 2:32
    ڕێژەیانە بەس نییە، هیچ جیاوازیەک
    دروست ناکات
  • 2:32 - 2:35
    ئەگەر پێشتر ۱۰۰۰۰۰سەربازت ناردبێت.
  • 2:35 - 2:39
    بەهۆی شێوازی پێشکەش کردن بڕەکانەوە
    بەم شێوەیە دەیبینیت.
  • 2:39 - 2:41
    هەرکاتێک جەنگ بەردەوام بێت،
  • 2:41 - 2:44
    ژمارەی نێردراو و قوربانیانی جەنگ
  • 2:44 - 2:45
    بە شێوەیەکی ناڕێک زیاد دەکات.
  • 2:45 - 2:47
    وەک، ۱۰۰۰۰، ۱۱۰۰۰، ۱۲۰۰۰ ....
  • 2:47 - 2:52
    بەڵام توانیانە، ۱۰۰۰۰. ۲۰۰۰۰ پاشان ٤۰۰۰۰.
  • 2:52 - 2:55
    ئەمە ئەو شێوازەی پێشوو
    دەردەخات کە بینیمان.
  • 2:55 - 3:00
    کەواتە بیرکاری توانی جیاکەرەوەیەکی
    بەناوبانگ و هزی تاکێک ببەستێت
  • 3:00 - 3:03
    بە شێوازێکی مێژووی درێژدەم
  • 3:03 - 3:06
    کە لە سەدە و کیشوەر دەردەخرێت.
  • 3:06 - 3:10
    نموونەی لەم شێوانە، لەم ڕۆژگارە کەمن،
  • 3:10 - 3:13
    بەڵام وابزانم لە دە ساڵی
    داهاتوو ئاسایی دەبێت.
  • 3:13 - 3:15
    هۆکاری ئەوە کە تۆماریی مێژوویی
  • 3:15 - 3:18
    بە شێوەی ژمارەیی زۆر خێرا دەگۆڕێت.
  • 3:18 - 3:20
    نزیکەی ۱۳۰ ملیۆن پەرتووک هەیە
  • 3:20 - 3:23
    کە لە سەرەتای دروستبوونەوە نوسراون.
  • 3:23 - 3:25
    کۆمپانیایی وەک Google،
    زۆرینەیانی گۆڕی بۆ ژمارەیی.
  • 3:25 - 3:27
    لەڕاستیدا، سەرو ۲۰ ملیۆن بوو.
  • 3:27 - 3:30
    کاتێک کەلوپەلی مێژووی بەشێوەی
    ژمارەیی بەردەست دەبێت،
  • 3:30 - 3:32
    کاری شیکردنەوەی بیرکاریانە ئاسان دەکرێت.
  • 3:32 - 3:35
    بە خێرایی و کاریگەریی
  • 3:35 - 3:38
    نیشاندانی خواستەکان لە مێژوو و کلتوورمان.
  • 3:38 - 3:40
    وا بیردەکەمەوە لە دە ساڵی داهاتوودا،
  • 3:40 - 3:43
    زانست و مڕۆڤایەتی زیاتر لێک نزیک دەبنەوە
  • 3:43 - 3:46
    بۆ وەڵامدانەوەی پرسیارە
    قووڵەکان دەربارەی مرۆڤ.
  • 3:46 - 3:51
    وا هەستدەکەم، بیرکاری زمانێکی زۆر
    بەهێز بێت بۆ ئەنجامدانی ئەمە
  • 3:51 - 3:54
    یارمەتی دۆزینەوەی تەوژمی نوێ
    لە مێژووماندا دەدات،
  • 3:54 - 3:55
    هەندێک کات لە شیکردنەوەی،
  • 3:55 - 3:59
    تەنانەت لە پێشبینی ئەوەی چی
    لە داهاتوو ڕوودەدات.
  • 3:59 - 4:00
    زۆر سوپاس.
  • 4:00 - 4:04
    )چەپڵە ڕێزان(
Title:
بیرکاری مێژوو
Speaker:
جەین- باپتیس میکایل
Description:

بیرکاری دەتوانێت چی دەربارەی مێژوو بڵێت؟ بە پێی بیروڕای هاوڕێی TED، جەین- باپتیس میکایل، دەتوانێن زۆر گۆڕانکاریەکانی زمان و تەنانەت جەنگە کوشندەکان بخاتە ڕوو. پیشانی دەدات کە چۆن مێژووی ژمارەییی دەتوانێت شێوازی قووڵ و شاراوە دەرخات.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
04:26

Kurdish subtitles

Revisions