Return to Video

Tarih Augustus'a karşı - Alex Gendler ve Peta Greenfield

  • 0:07 - 0:11
    Hükümdarlığı tarihteki en büyük
    imparatorluklardan birinin başlangıcı
  • 0:11 - 0:14
    ve ilk cumhuriyetlerden birinin
    sonu oldu.
  • 0:14 - 0:15
    Roma'nın ilk imparatoru
  • 0:15 - 0:20
    uygarlığının tarihteki yerini garantiye
    alan öngörülü bir lider mi
  • 0:20 - 0:23
    yoksa uygarlığının en temel değerlerini
    yok eden bir tiran mıydı?
  • 0:23 - 0:26
    Tarih Augustus'a karşı ile öğrenin.
  • 0:26 - 0:28
    Sessizlik!
    Sessizlik!
  • 0:28 - 0:32
    Bugünkü davalı Gaius Octavius mu?
  • 0:32 - 0:34
    Gaius Julius Caesar/Augustus...
  • 0:34 - 0:35
    Yanlış adam mı bu?
  • 0:35 - 0:36
    Hayır, Sayın Yargıç.
  • 0:36 - 0:42
    M.Ö. 63'te doğan Gaius Octavius,
    Jül Sezar'ın yeğeniydi.
  • 0:42 - 0:44
    Jül Sezar onu evlat edindi
  • 0:44 - 0:48
    ve varisi olarak Gaius Julius Caesar
    adını aldı.
  • 0:48 - 0:51
    Roma Senatosu
    M.Ö. 27 yılında
  • 0:51 - 0:54
    ona Augustus ünvanını verdi.
  • 0:54 - 0:59
    Tüm yetkileri kendinde topladığı ve
    İmparator olduğu zamandan bahsediyorsun.
  • 0:59 - 0:59
    Bu kötü mü?
  • 0:59 - 1:02
    O zamanlarda her yerde kral
    ve imparatorlar yok muydu zaten?
  • 1:02 - 1:03
    Aslında, Sayın Yargıç
  • 1:03 - 1:07
    Romalılar o zamandan yüzlerce yıl önce
    krallarını devirmişti.
  • 1:07 - 1:09
    Amaçları cumhuriyeti kurmaktı.
  • 1:09 - 1:14
    Hükûmetin halkı yöneten aileye değil,
    halka hizmet etmesini istiyorlardı.
  • 1:14 - 1:17
    Ve Octavius bu geleneği yok etti.
  • 1:17 - 1:19
    Octavius, halka hizmet eden
    örnek bir kişiydi.
  • 1:19 - 1:22
    16 yaşındayken dini bir kurul olan
  • 1:22 - 1:24
    Pontifler Koleji'ne seçildi.
  • 1:24 - 1:28
    Roma için amcası Jül Sezar'la birlikte
    Hispanya'da savaştı.
  • 1:28 - 1:31
    Ve Senato'daki yozlaşmış yöneticilerin
    Sezar'a ihanet etmesi
  • 1:31 - 1:36
    ve öldürmesinin intikamını alma
    sorumluluğunu üstlendi.
  • 1:36 - 1:39
    Sezar kral olmaya çalışan,
    güce aşık bir tirandı.
  • 1:39 - 1:43
    Ve Mısır Kraliçesi Kleopatrasıyla
    keyfine bakıyordu.
  • 1:43 - 1:44
    Sezar'ın ölümünden sonra
  • 1:44 - 1:46
    Octavius,
    general Mark Antony'ye katıldı
  • 1:46 - 1:49
    ve Roma'yı bölmek için iç savaş
    başlattı.
  • 1:49 - 1:54
    Sonra da kendi gücünü arttırmak için
    müttefekini sırtından bıçakladı.
  • 1:54 - 1:55
    Antony bir aptaldı.
  • 1:55 - 1:57
    Parthia'da korkunç bir sefer
    başlattı
  • 1:57 - 2:00
    ve Roma topraklarını kendisi
  • 2:00 - 2:03
    ve Kleopatra'nın krallığına çevirmeye
    çalıştı.
  • 2:03 - 2:06
    Bunu Sezar'ın yaptığı
    söylenmiyor muydu?
  • 2:06 - 2:06
    Yani...
  • 2:06 - 2:09
    Yani Octavius Antony'yi kral
    olmak istediği için yok etti
  • 2:09 - 2:11
    sonra da kendisi mi kral oldu?
  • 2:11 - 2:12
    Bu doğru.
  • 2:12 - 2:16
    Megalomanlığını kendisine "şanlı"
    ünvanını vermesinden anlayabilirsiniz.
  • 2:17 - 2:19
    Bu dini bir ünvandı.
  • 2:19 - 2:21
    Ve Augustus gücü kendisi için
    istemiyordu.
  • 2:21 - 2:25
    İç savaşın galibi ve çoğu
    askeri birliğin kumandanı olarak
  • 2:25 - 2:28
    diğer grupların savaşmaya devam
    etmesini engellemek
  • 2:28 - 2:30
    ve Roma'daki kanun ve düzeni sağlamak
    onun göreviydi.
  • 2:30 - 2:34
    Kanunu sağlamadı.
    Kanunu kendi emri altına aldı.
  • 2:34 - 2:35
    Bu doğru değil.
  • 2:35 - 2:37
    Augustus, Senato'nun
    prestij kazanması için çalıştı,
  • 2:37 - 2:40
    alt sınıflar için gıda güvenliğini
    iyileştirdi
  • 2:40 - 2:44
    ve konsüllük görevinden istifa ettiğinde
    ordu üzerindeki gücünden de feragat etti.
  • 2:44 - 2:46
    Sadece görünüşte.
  • 2:46 - 2:48
    Senato'yu kendi lehine çevirmek için
  • 2:48 - 2:51
    askeri gücünü ve kişisel servetini
    kullandı.
  • 2:51 - 2:53
    Bu arada kendisine
    tribün yetkileri
  • 2:53 - 2:56
    ve askeri zaferleri
    kutlama hakkı verdi.
  • 2:56 - 2:59
    Şehirlerin ve çoğu lejyonun kontrolünü
    elinde tuttu.
  • 2:59 - 3:00
    Bu da yetmiyormuş gibi,
  • 3:00 - 3:05
    konsül yetkilerini torunlarının
    yararına kullandı.
  • 3:05 - 3:08
    Açık şekilde, bir hanedan
    kurmaya çalışıyordu.
  • 3:08 - 3:10
    Peki bu kadar gücü nasıl kullandı?
  • 3:10 - 3:12
    Sorduğunuza sevindim, Sayın Yargıç.
  • 3:12 - 3:15
    Augustus'un başarıları neredeyse
    sayılamayacak kadar çoktur.
  • 3:15 - 3:18
    Tüm şehirlere istikrarlı
    bir vergilendirme sistemi getirerek
  • 3:18 - 3:21
    yerel vergi memurlarının
    vergileri suistimal etmesini engelledi.
  • 3:21 - 3:25
    Yol ağlarının maliyetini kendisi karşıladı
    ve ulaklar tuttu
  • 3:25 - 3:29
    böylece haberciler ve askeri birlikler
    ülke içinde kolayca yolculuk edebildiler.
  • 3:29 - 3:31
    Augustus'un hükümdarlığında
  • 3:31 - 3:35
    Roma'daki ünlü kamu binalarının çoğu
    inşa edildi.
  • 3:35 - 3:38
    Zamanın yazarları onun hükümdarlığını
    övmekte adeta birlik olmuştu.
  • 3:38 - 3:40
    Yazarların başka şansı mı vardı ki?
  • 3:40 - 3:44
    Augustus birçok insanı
    belirsiz suçlamalarla sürgüne gönderdi,
  • 3:44 - 3:47
    Roma'nın en büyük şairlerinden
    olan Ovid de buna dâhildi.
  • 3:47 - 3:52
    Ayrıca, vatandaşların kişisel hayatına
    müdahale eden kanunları unuttun.
  • 3:52 - 3:53
    Zina, cezalandırılıyordu.
  • 3:53 - 3:55
    Sosyal sınıflar arasında evlilik
    kısıtlanmıştı.
  • 3:55 - 3:58
    Evlenmeyenler için bile
    cezalar vardı.
  • 3:58 - 4:02
    İnsanları geliştirmeye ve disiplin
    kurmaya çalışıyordu.
  • 4:02 - 4:03
    Ve başardı da.
  • 4:03 - 4:05
    Mirası her şeyi anlatıyor:
  • 4:05 - 4:07
    40 yıl süren iç istikrar,
  • 4:07 - 4:12
    Roma sınırlarını her yönde genişleten
    profesyonel bir ordu
  • 4:12 - 4:15
    ve sivil erdem için bir model
    olmasıyla hatırlanan bir hükûmet.
  • 4:15 - 4:17
    Mirası, yıkıldığı tarihe kadar
  • 4:17 - 4:21
    sayısız savaş açan bir imparatorluk
  • 4:21 - 4:24
    ve askeri otokrasi geleneğiydi.
  • 4:24 - 4:27
    Ne zaman "halkın" yararını gözettiğini
    söyleyen,
  • 4:27 - 4:30
    general üniforması içinde
    bir diktatör görsek
  • 4:30 - 4:33
    Augustus Sezar'a teşekkür etmemiz gerekir.
  • 4:33 - 4:35
    Yani sen Augustus'un
    iyi bir imparator olduğunu,
  • 4:35 - 4:38
    sen de böyle bir şeyin söz konusu
    olmadığını söylüyorsun?
  • 4:38 - 4:41
    Tarihi liderleri
    başarı ve zaferleriyle
  • 4:41 - 4:43
    kutlamaya alışkınız.
  • 4:43 - 4:47
    Ama bir bireyin bu kadar güce
    sahip olma hakkını sorgulamak
  • 4:47 - 4:50
    tarihin kendisini hakim karşısına
    çıkarmaktır.
Title:
Tarih Augustus'a karşı - Alex Gendler ve Peta Greenfield
Speaker:
Alex Gendler ve Peta Greenfield
Description:

Tüm dersi izleyin: https://ed.ted.com/lessons/history-vs-augustus-alex-gendler-and-peta-greenfield

Hükümdarlığı tarihteki en büyük imparatorluklardan birinin başlangıcı ve ilk cumhuriyetlerden birinin sonu oldu. Roma'nın ilk imparatoru uygarlığını tarihte kalıcı hâle getiren öngörülü bir lider mi yoksa uygarlığının en temel değerlerini yok eden bir tiran mıydı? Peta Greenfield ve Alex Gendler bu tartışmalı figürü hakim karşısına çıkarıyor.

Ders: Peta Greenfield ve Alex Gendler
Animasyon: Brett Underhill
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:05
Meric Aydonat approved Turkish subtitles for History vs. Augustus
Figen Ergürbüz accepted Turkish subtitles for History vs. Augustus
Figen Ergürbüz edited Turkish subtitles for History vs. Augustus
Retired user edited Turkish subtitles for History vs. Augustus
Retired user edited Turkish subtitles for History vs. Augustus
Retired user edited Turkish subtitles for History vs. Augustus
Retired user edited Turkish subtitles for History vs. Augustus
Retired user edited Turkish subtitles for History vs. Augustus
Show all

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.