Return to Video

Hoe leren vogels zingen? - Partha Mitra

  • 0:10 - 0:14
    Dit is een lied gezongen
    door een rosse spotlijster.
  • 0:14 - 0:18
    Dit is maar één van de duizend
    of meer liedjes die hij kent
  • 0:18 - 0:21
    en hij is niet de enige
    vliegende virtuoos.
  • 0:21 - 0:24
    Een Amerikaanse boslijster
    kan twee tonen tegelijk zingen.
  • 0:26 - 0:31
    Een spotlijster kan de geluiden
    rondom hem nadoen, zelfs auto-alarmen.
  • 0:32 - 0:35
    En de Australische liervogel
  • 0:35 - 0:39
    heeft een ongelooflijk,
    uitgebreid zang- en dansritueel.
  • 0:42 - 0:47
    Dit zijn maar een paar
    van de 4.000 soorten zangvogels.
  • 0:47 - 0:50
    De meeste vogels produceren
    korte, simpele roepen,
  • 0:50 - 0:55
    maar zangvogels hebben ook een repertoire
    van complexe, vocale patronen
  • 0:55 - 0:56
    die hen helpen partners te vinden,
  • 0:56 - 0:58
    territorium af te bakenen
  • 0:58 - 1:00
    en hun sociale banden te versterken.
  • 1:01 - 1:05
    Elke zangvogelsoort heeft zijn eigen,
    specifieke zangpatroon,
  • 1:05 - 1:08
    sommige met karakteristieke
    regionale dialecten.
  • 1:08 - 1:14
    Ervaren luisteraars kunnen zelfs
    vogels herkennen aan hun unieke gezang.
  • 1:15 - 1:18
    Hoe leren vogels deze liedjes eigenlijk?
  • 1:18 - 1:22
    Hoe weten zij hoe ze de liedjes
    van hun eigen soort moeten imiteren?
  • 1:22 - 1:25
    Weten zij vanaf de geboorte
    hoe ze moeten zingen?
  • 1:25 - 1:31
    De wetenschappelijke kennis over vogelzang
    komt vooral van de studie van zebravinken.
  • 1:31 - 1:36
    Een jonge mannetjeszebravink leert zingen
    van zijn vader of andere mannetjes,
  • 1:36 - 1:39
    wanneer hij nog een kuiken is in het nest.
  • 1:41 - 1:43
    Eerst komt de sensorische leerfase,
  • 1:43 - 1:49
    als het kuiken de liedjes rondom hem hoort
    en ze probeert te memoriseren.
  • 1:49 - 1:52
    De vogel begint met het vocaliseren
    tijdens de motorische leerfase,
  • 1:52 - 1:55
    waarin hij oefent tot hij de liedjes
    onder de knie heeft.
  • 1:56 - 1:57
    Terwijl de vogel leert,
  • 1:57 - 2:00
    is het steeds opnieuw horen
    van een mentors lied nuttig --
  • 2:01 - 2:02
    tot op zekere hoogte.
  • 2:02 - 2:06
    Als hij het te vaak hoort,
    vervaagt de imitatie --
  • 2:06 - 2:08
    en de bron is ook van belang.
  • 2:08 - 2:10
    Als het lied wordt afgespeeld
    via een luidspreker
  • 2:10 - 2:12
    kan hij het niet zo gemakkelijk oppikken.
  • 2:12 - 2:17
    Maar als je diezelfde luidspreker verstopt
    in speelgoed dat lijkt op een zebravink,
  • 2:17 - 2:19
    dan verbetert zijn kennis.
  • 2:19 - 2:23
    Wat als het kuiken nooit het lied
    van een andere zebravink hoort?
  • 2:23 - 2:27
    Merkwaardig genoeg zingt hij hoe dan ook.
  • 2:27 - 2:32
    Geïsoleerde vinken produceren nog steeds
    'aangeboren' of 'geïsoleerde' liedjes.
  • 2:32 - 2:36
    Specifieke deuntjes moeten ze aanleren,
    maar het instinct om te zingen
  • 2:36 - 2:40
    lijkt geprogrammeerd
    in een zangvogels brein.
  • 2:40 - 2:43
    Aangeboren liedjes klinken anders
    dan de 'culturele' liedjes
  • 2:43 - 2:46
    die ze leren van andere vinken --
    althans in het begin.
  • 2:46 - 2:49
    Als geïsoleerde zebravinken
    een nieuwe kolonie starten,
  • 2:49 - 2:52
    nemen de jonge vogels
    het geïsoleerde lied van hun ouders over.
  • 2:52 - 2:55
    Maar het lied verandert
    van generatie tot generatie.
  • 2:55 - 2:57
    En na enkele herhalingen,
  • 2:57 - 3:01
    begint de melodie te gelijken
    op de culturele liedjes
  • 3:01 - 3:04
    gezongen door wilde zebravinken.
  • 3:04 - 3:07
    Iets in het leerproces
    moet ook aangeboren zijn
  • 3:07 - 3:12
    en stuurt de vogels keer op keer
    naar dezelfde zangpatronen.
  • 3:12 - 3:15
    Dit betekent dat basisinformatie
    over het lied van de zebravink
  • 3:15 - 3:18
    ergens opgeslagen moet zijn
    in zijn genoom,
  • 3:18 - 3:22
    daar ingeprent door
    miljoenen jaren van evolutie.
  • 3:22 - 3:24
    In het begin lijkt dit vreemd,
  • 3:24 - 3:26
    want vaak beschouwen we genetische codes
  • 3:26 - 3:29
    als de bron van biochemische
    of fysieke trekken,
  • 3:29 - 3:32
    en niet zozeer als een gedraging
    of een handeling.
  • 3:32 - 3:34
    Maar de twee verschillen
    niet fundamenteel.
  • 3:34 - 3:38
    Genomen en gedrag zijn verbonden
    via een schakelsysteem in de hersenen.
  • 3:38 - 3:41
    Die verbinding is
    rumoerig en redelijk complex.
  • 3:41 - 3:44
    Hij verbindt niet gewoon bepaalde genen
    met bepaalde gedragingen,
  • 3:44 - 3:46
    maar het bestaat.
  • 3:46 - 3:50
    Genomen bevatten codes voor proteïnen
    die breinontwikkeling leiden,
  • 3:50 - 3:55
    zoals moleculen die de paden
    van ontwikkelende axonen leiden,
  • 3:55 - 3:57
    en zo aparte schakelingen vormen.
  • 3:57 - 4:00
    De hersenen van vogels
    hebben zogenaamde 'lied-schakelingen'
  • 4:00 - 4:03
    die geactiveerd worden als de vogel zingt.
  • 4:03 - 4:07
    Deze schakelingen reageren ook sterker
    op het lied van een soortgenoot
  • 4:07 - 4:10
    dan op het lied van andere soorten.
  • 4:10 - 4:15
    De theorie is dat de genen van een vogel
    breinschakelingen helpen te ontwikkelen
  • 4:15 - 4:18
    die te maken hebben met zingen
    en de mogelijkheid om liedjes te leren.
  • 4:18 - 4:22
    De blootstelling aan liedjes modelleert
    deze neurale schakelingen daarna
  • 4:22 - 4:25
    om de soortgebonden liedjes te produceren.
  • 4:26 - 4:31
    Aangeboren gedragingen
    komen niet alleen voor bij zangvogels.
  • 4:31 - 4:33
    Ze zijn wijdverspreid in het dierenrijk.
  • 4:33 - 4:35
    Spectaculaire voorbeelden omvatten
  • 4:35 - 4:39
    de langeafstandmigratie
    van de koningsvlinder en de zalm.
  • 4:40 - 4:42
    Wat betekent dit voor mensen?
  • 4:42 - 4:46
    Hebben wij ook aangeboren informatie,
    ingebakken in onze genomen,
  • 4:46 - 4:48
    die neurale schakelingen helpt te vormen
  • 4:48 - 4:51
    en uiteindelijk resulteert
    in iets dat we weten?
  • 4:52 - 4:53
    Zou er bepaalde kennis zijn
  • 4:53 - 4:57
    die uniek en essentieel is
    voor de mens als soort?
Title:
Hoe leren vogels zingen? - Partha Mitra
Description:

Bekijk de volledige les: https://ed.ted.com/lessons/how-do-birds-learn-to-sing-partha-mitra

Een rosse spotlijster kent duizend liedjes. Een Amerikaanse boslijster kan twee tonen tegelijk zingen. Een spotlijster kan de geluiden rondom hem nadoen - autoalarmen inbegrepen. Dit zijn maar een paar van de 4.000 soorten zangvogels. Hoe leren deze vogels liedjes? Hoe weten ze hoe ze de liedjes van hun eigen soort moeten imiteren? Weten zij vanaf de geboorte hoe ze moeten zingen? Partha P. Mitra verheldert de prachtige wereld van vogelzang.

Les door Partha P. Mitra, animatie door TED-Ed.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:39

Dutch subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.