Return to Video

Matematyka najbardziej szalonych zagrań w koszykówce

  • 0:01 - 0:05
    Ja i moi koledzy fascynujemy się
    nauką o punktach w ruchu.
  • 0:05 - 0:06
    Czym są te punkty?
  • 0:06 - 0:07
    Każdym z nas.
  • 0:07 - 0:12
    Przemieszczamy się w domach,
    biurach, podczas zakupów i podróży,
  • 0:13 - 0:15
    w miastach i dookoła świata.
  • 0:15 - 0:19
    Czy nie byłoby świetnie
    zrozumieć ten ruch?
  • 0:19 - 0:22
    Poznać jego schematy i głębszy sens?
  • 0:22 - 0:24
    Na szczęście żyjemy w czasach,
  • 0:24 - 0:29
    w których łatwo można
    rejestrować informacje o sobie.
  • 0:29 - 0:32
    Dzięki sensorom, filmom czy aplikacjom
  • 0:32 - 0:35
    można śledzić ruch
    z bardzo dużą dokładnością.
  • 0:36 - 0:41
    Okazuje się, że dziedziną,
    w której mamy najwięcej danych o ruchu,
  • 0:41 - 0:42
    jest sport.
  • 0:43 - 0:48
    Czy to koszykówka, baseball,
    piłka nożna czy inny sport,
  • 0:48 - 0:52
    montujemy na stadionach i graczach
    urządzenia do rejestracji ruchu
  • 0:52 - 0:54
    w każdym ułamku sekundy.
  • 0:54 - 0:58
    Zamieniamy więc sportowców w...
  • 0:58 - 1:00
    ...już pewnie wiecie...
  • 1:00 - 1:02
    ...ruchome punkty.
  • 1:02 - 1:07
    Mnóstwo ruchomych punktów,
    jak większość surowych danych,
  • 1:07 - 1:09
    jest mało interesujące
    i trudno je zrozumieć.
  • 1:09 - 1:13
    Niektóre przydałyby się na przykład
    trenerowi koszykówki,
  • 1:13 - 1:17
    ale musiałby wtedy obejrzeć
    każdą sekundę każdej gry,
  • 1:17 - 1:20
    zapamiętać ją i opracować.
  • 1:20 - 1:22
    Człowiek tego nie potrafi,
  • 1:22 - 1:23
    ale maszyna może.
  • 1:24 - 1:27
    Niestety maszyna nie może
    oglądać gry okiem trenera.
  • 1:27 - 1:30
    Przynajmniej tak było dotychczas.
  • 1:30 - 1:32
    Jak nauczyliśmy maszynę widzieć?
  • 1:34 - 1:35
    Zaczęliśmy banalnie.
  • 1:35 - 1:39
    Nauczyliśmy ją podań, rzutów i zbiórek.
  • 1:39 - 1:42
    Rzeczy, które zna większość fanów.
  • 1:42 - 1:45
    Następnie przeszliśmy do rzeczy
    bardziej skomplikowanych.
  • 1:45 - 1:49
    Podań pod kosz, zasłon i odcięć.
  • 1:49 - 1:53
    Jeśli ich nie znasz, nie szkodzi.
    Większość graczy je kojarzy.
  • 1:54 - 1:59
    Dzisiejsza maszyna
    rozumie złożone zagrania,
  • 1:59 - 2:02
    na przykład szerokie zasłony
    przy liniach końcowych.
  • 2:02 - 2:05
    Rzeczy znane tylko profesjonalistom.
  • 2:05 - 2:09
    Nauczyliśmy maszynę
    patrzeć oczami trenera.
  • 2:10 - 2:12
    Jak to zrobiliśmy?
  • 2:13 - 2:16
    Poproszony o wyjaśnienie zasłony
  • 2:16 - 2:17
    trener podałby mi opis,
  • 2:17 - 2:20
    z którego powstałby
    raczej mizerny algorytm.
  • 2:21 - 2:25
    Zasłona w koszykówce to taniec
    między czterema graczami,
  • 2:25 - 2:27
    dwoma w ataku i dwoma w obronie.
  • 2:27 - 2:29
    Tak to mniej więcej wygląda.
  • 2:29 - 2:32
    Mamy atakującego bez piłki,
  • 2:32 - 2:35
    który podbiega do gracza
    kryjącego gracza z piłką
  • 2:35 - 2:36
    i tam się zatrzymuje,
  • 2:36 - 2:40
    obaj się ruszają, coś się dzieje
    i - ta-dam! - mamy zasłonę.
  • 2:40 - 2:42
    (Śmiech)
  • 2:42 - 2:44
    To jest właśnie przykład
    mizernego algorytmu.
  • 2:45 - 2:49
    Jeśli blokujący gracz
    nazywany zasłaniającym
  • 2:49 - 2:52
    zbliża się do obrońcy,
    ale się nie zatrzymuje,
  • 2:52 - 2:54
    to pewnie nie jest zasłona.
  • 2:55 - 2:59
    Lub jeśli się zatrzymuje,
    ale nie dość blisko,
  • 2:59 - 3:00
    to też może nie być zasłona.
  • 3:01 - 3:04
    Lub jeśli zatrzymuje się blisko,
  • 3:04 - 3:07
    ale robi to pod koszem,
    to raczej też nie zasłona.
  • 3:07 - 3:10
    Albo się mylę i to wszystko są zasłony.
  • 3:10 - 3:15
    To zależy od danego momentu w grze,
    odległości, pozycji graczy
  • 3:15 - 3:16
    i dlatego jest to takie trudne.
  • 3:17 - 3:22
    Na szczęście uczenie maszynowe pozwala
  • 3:22 - 3:23
    lepiej opisywać znane nam rzeczy.
  • 3:23 - 3:26
    Jak to działa? Dam wam przykład.
  • 3:26 - 3:29
    Znajdujemy maszynę i mówimy:
    "Dzień dobry maszyno.
  • 3:29 - 3:32
    To są zasłony, a to nie.
  • 3:33 - 3:35
    Naucz się je rozróżniać".
  • 3:35 - 3:39
    Najważniejsze są tu właściwości
    umożliwiające rozróżnienie.
  • 3:39 - 3:40
    Jeśli miałbym nauczyć maszynę
  • 3:40 - 3:42
    różnicy między jabłkiem, a pomarańczą
  • 3:42 - 3:45
    powiedziałbym: "Skup się
    na kolorze i kształcie".
  • 3:45 - 3:48
    Naszym zadaniem jest
    odnalezienie takich właściwości.
  • 3:48 - 3:49
    Które z nich
  • 3:49 - 3:52
    ułatwią maszynie zrozumienie
    świata poruszających się punktów?
  • 3:53 - 3:57
    Poznanie zależności między względnymi
    i bezwzględnymi pozycjami,
  • 3:57 - 3:59
    odległościami, czasem i prędkością
  • 3:59 - 4:04
    jest kluczowe w nauce o punktach w ruchu,
    nazywanej przez nas w języku akademickim
  • 4:04 - 4:08
    rozpoznawaniem schematów
    czasoprzestrzennych.
  • 4:08 - 4:11
    Nazwa musi być skomplikowana,
    bo sama dziedzina
  • 4:11 - 4:12
    jest właśnie taka.
  • 4:12 - 4:16
    Trenerzy NBA nie chcą wiedzieć,
    czy dane zagranie
  • 4:16 - 4:17
    to była zasłona czy nie.
  • 4:18 - 4:20
    Chcą wiedzieć, jak do zagrania doszło.
  • 4:20 - 4:23
    Dlaczego to dla nich takie ważne?
    Podpowiem wam.
  • 4:23 - 4:24
    W dzisiejszej w koszykówce
  • 4:24 - 4:27
    zasłona to jedno z najważniejszych zagrań.
  • 4:27 - 4:30
    Wiedza, jak je wykonać
    i jak się przed nim bronić,
  • 4:30 - 4:32
    decyduje w zasadzie o wygranej.
  • 4:32 - 4:36
    Okazuje się, że ten taniec
    ma wiele odmian
  • 4:36 - 4:40
    i rozróżnianie tych odmian
    jest bardzo istotne,
  • 4:40 - 4:42
    dlatego musimy być bardzo dokładni.
  • 4:43 - 4:44
    Oto przykład.
  • 4:44 - 4:47
    Dwóch zawodników w ataku
    i dwóch w obronie
  • 4:47 - 4:49
    przygotowuje się do tańca pick-and-roll.
  • 4:49 - 4:52
    Gracz z piłką może
    skorzystać z zasłony lub nie.
  • 4:52 - 4:55
    Jego kolega może wbiec pod kosz
    lub rzucić z dystansu.
  • 4:55 - 4:58
    Kryjący piłkę może
    ruszyć przed lub za zasłonę.
  • 4:58 - 5:03
    Jego kolega może zachować dystans,
    pozostać w kontakcie lub wycofać się,
  • 5:03 - 5:05
    a razem mogą podwoić
    albo zamienić się w obronie.
  • 5:05 - 5:08
    Nie wiedziałem
    tego wszystkiego z początku,
  • 5:08 - 5:12
    a byłoby świetnie, gdyby wszyscy
    ruszali się zgodnie ze strzałkami.
  • 5:12 - 5:16
    Byłoby nam łatwiej, ale ruch to chaos.
  • 5:16 - 5:21
    Ludzie wciąż się kręcą
    i rozróżnienie tych wszystkich odmian
  • 5:21 - 5:23
    z zachowaniem wysokiej dokładności
  • 5:23 - 5:25
    i możliwości odtworzenia
  • 5:25 - 5:28
    jest trudne, ale konieczne,
    by przekonać trenerów.
  • 5:28 - 5:32
    Pomimo tak wielu
    czasoprzestrzennych zależności
  • 5:32 - 5:33
    udało się nam.
  • 5:33 - 5:37
    Trenerzy wierzą, że nasze maszyny
    rozróżniają wszystkie odmiany zagrań.
  • 5:37 - 5:40
    Dzisiaj prawie każda drużyna
  • 5:40 - 5:43
    licząca się w walce o mistrzostwo NBA
  • 5:43 - 5:47
    używa naszych rozwiązań,
    opartych na maszynie
  • 5:47 - 5:49
    rozumiejącej punkty w ruchu w koszykówce.
  • 5:50 - 5:55
    Dzięki naszym radom drużyny
    zmieniają strategie gry
  • 5:55 - 5:58
    i wygrywają ważne spotkania.
  • 5:58 - 6:02
    Co ciekawe, nawet trenerzy,
    którzy są w lidze od 30 lat,
  • 6:02 - 6:05
    są skłonni słuchać rad maszyny.
  • 6:06 - 6:09
    To naprawdę pasjonujące
    i nie chodzi tylko o pick-and-roll.
  • 6:09 - 6:11
    Nasz komputer zaczynał od rzeczy prostych
  • 6:11 - 6:13
    i przez coraz bardziej skomplikowane
  • 6:13 - 6:15
    nauczył się bardzo wiele.
  • 6:15 - 6:17
    Ja sam nie bardzo to rozumiem.
  • 6:17 - 6:21
    To żadna sztuka być mądrzejszym ode mnie,
  • 6:21 - 6:25
    ale czy maszyna może być
    mądrzejsza od trenera?
  • 6:25 - 6:27
    Wiedzieć więcej niż człowiek?
  • 6:27 - 6:29
    Okazało się, że tak.
  • 6:29 - 6:31
    Trenerzy chcą, by gracze dobrze rzucali.
  • 6:31 - 6:33
    Jeśli stoję pod koszem
  • 6:33 - 6:35
    i nikt mnie nie kryje, można rzucać.
  • 6:35 - 6:39
    Ale rzucanie z dystansu spośród obrońców
    to już nie najlepszy pomysł.
  • 6:39 - 6:44
    Wcześniej nie umieliśmy wyliczyć,
    jak dobra, czy jak zła jest decyzja.
  • 6:44 - 6:45
    Aż dotąd.
  • 6:46 - 6:49
    Używając zależności czasoprzestrzennych
  • 6:49 - 6:50
    badamy każdy rzut.
  • 6:50 - 6:53
    Sprawdzamy, jaki to rzut,
    pod jakim kątem do kosza.
  • 6:53 - 6:56
    Gdzie są obrońcy. Jak są daleko.
  • 6:56 - 6:57
    Pod jakim kątem stoją.
  • 6:57 - 7:00
    Przy wielu obrońcach umiemy
    przyjrzeć się ruchom gracza
  • 7:00 - 7:02
    i przewidzieć rodzaj rzutu.
  • 7:02 - 7:06
    Tworzymy model na podstawie ich prędkości,
  • 7:06 - 7:10
    żeby w danej sytuacji
    przewidzieć celność rzutu.
  • 7:10 - 7:12
    Czemu to takie ważne?
  • 7:12 - 7:16
    Rzucanie było uważane za jedną czynność,
  • 7:16 - 7:18
    ale dziś można je rozbić na dwie:
  • 7:18 - 7:20
    właściwości rzutu
    i umiejętności rzucającego.
  • 7:22 - 7:25
    Oto wykres bąbelkowy, bo co to za TED
    bez wykresu bąbelkowego?
  • 7:25 - 7:26
    (Śmiech)
  • 7:26 - 7:27
    To są gracze NBA.
  • 7:27 - 7:30
    Rozmiar to wzrost zawodnika,
    kolor to pozycja.
  • 7:30 - 7:33
    Oś X to prawdopodobieństwo rzutu.
  • 7:33 - 7:35
    Gracze z lewej oddają trudne rzuty,
  • 7:35 - 7:37
    ci prawej - łatwe.
  • 7:37 - 7:39
    Oś Y przedstawia celność graczy.
  • 7:39 - 7:42
    Najlepsi są na górze, najgorsi na dole.
  • 7:42 - 7:44
    Dla przykładu, jeśli dawniej gracz
  • 7:44 - 7:46
    miał 47% skuteczności rzutów,
  • 7:46 - 7:47
    to tu się nasza wiedza kończyła.
  • 7:47 - 7:52
    Teraz mogę stwierdzić, że oddaje on rzuty,
    które dla przeciętnego gracza NBA
  • 7:52 - 7:54
    są celne w 49% przypadków
  • 7:54 - 7:56
    i że jest on słabszy o 2%.
  • 7:56 - 8:01
    To ważne, bo jest wielu graczy
    ze skutecznością 47%.
  • 8:02 - 8:04
    Warto wiedzieć czy gracz,
  • 8:04 - 8:08
    któremu chcemy zapłacić
    100 milinów dolarów,
  • 8:08 - 8:11
    to dobry rzucający oddający trudne rzuty,
  • 8:11 - 8:14
    czy słaby rzucający oddający rzuty łatwe.
  • 8:15 - 8:18
    Logika maszynowa zmienia nie tylko
    nasze postrzeganie graczy,
  • 8:18 - 8:20
    ale też samej gry.
  • 8:20 - 8:24
    Dwa lata temu w finałach NBA mieliśmy
    bardzo ekscytujący mecz.
  • 8:24 - 8:27
    Miami przegrywało 3 punktami,
    zostało 20 sekund.
  • 8:27 - 8:29
    Byli o włos od przegrania mistrzostwa.
  • 8:29 - 8:33
    Gracz zwany LeBron James
    dostał pikę i rzucił za trzy.
  • 8:33 - 8:34
    Spudłował.
  • 8:34 - 8:36
    Jego kolega Chris Bosh zebrał
  • 8:36 - 8:38
    i podał do innego kolegi, Raya Allena.
  • 8:38 - 8:40
    On trafił i potrzebna była dogrywka.
  • 8:40 - 8:42
    Miami wygrało mecz a później mistrzostwo.
  • 8:42 - 8:45
    Był to jeden z najbardziej
    pasjonujących meczów.
  • 8:45 - 8:49
    A fakt, że znamy prawdopodobieństwo
    każdego rzutu, każdego gracza
  • 8:49 - 8:50
    w każdej sekundzie
  • 8:50 - 8:53
    i prawdopodobieństwo zbiórki
    w każdej sekundzie meczu,
  • 8:53 - 8:57
    pozwala nam przeanalizować ten moment
    w zupełnie nowy sposób.
  • 8:58 - 9:00
    Niestety nie mogę
    pokazać wam tamtego meczu.
  • 9:00 - 9:05
    Ale odtworzyliśmy dla was tamtą chwilę
  • 9:05 - 9:07
    podczas jednego z naszych meczów
    3 tygodnie temu.
  • 9:07 - 9:09
    (Śmiech)
  • 9:10 - 9:13
    Odtworzyliśmy też metodę obserwacji.
  • 9:13 - 9:17
    Oto my w Chinatown w Los Angeles,
  • 9:17 - 9:19
    na naszym boisku.
  • 9:19 - 9:21
    Tutaj odtwarzamy rzut Raya Allena
  • 9:21 - 9:24
    i związane z nim obserwacje.
  • 9:25 - 9:26
    Oto rzut.
  • 9:26 - 9:29
    Pokażę wam tę chwilę
  • 9:29 - 9:31
    i to, jak ją analizowaliśmy.
  • 9:31 - 9:35
    Różni się tylko tym,
    że zamiast zawodowców gramy my,
  • 9:35 - 9:38
    a ja zastępuję
    profesjonalnego komentatora.
  • 9:38 - 9:39
    Zaczynamy.
  • 9:41 - 9:42
    Miami.
  • 9:43 - 9:44
    Trzy punkty straty.
  • 9:44 - 9:45
    Zostało 20 sekund.
  • 9:47 - 9:49
    Jeff wyrzuca piłkę.
  • 9:51 - 9:52
    Josh łapie i rzuca za trzy!
  • 9:53 - 9:54
    [Prawdopodobieństwo trafienia]
  • 9:55 - 9:56
    [Jakość rzutu]
  • 9:57 - 9:59
    [Prawdopodobieństwo zbiórki]
  • 10:00 - 10:02
    Nie wejdzie!
  • 10:02 - 10:03
    [Prawdopodobieństwo zbiórki]
  • 10:04 - 10:05
    Zbiera Noel.
  • 10:05 - 10:06
    Podaje Darii.
  • 10:07 - 10:10
    [Jakość rzutu]
  • 10:11 - 10:12
    Trójka - tak jest!
  • 10:12 - 10:15
    Remis na pięć sekund przed końcem,
  • 10:15 - 10:16
    Tłumy szaleją.
  • 10:17 - 10:18
    (Śmiech)
  • 10:18 - 10:20
    Mniej więcej tak to było.
  • 10:20 - 10:21
    (Brawa)
  • 10:21 - 10:22
    Mniej więcej.
  • 10:22 - 10:24
    (Brawa)
  • 10:24 - 10:30
    Prawdopodobieństwo tego zdarzenia
    w NBA wynosiło około 9%.
  • 10:30 - 10:32
    Wiemy to i mnóstwo innych rzeczy.
  • 10:32 - 10:35
    Nie wspomnę, ile razy
    próbowaliśmy odtworzyć tę scenę.
  • 10:35 - 10:37
    (Śmiech)
  • 10:37 - 10:39
    Dobra, powiem wam. Cztery.
  • 10:39 - 10:40
    (Śmiech)
  • 10:40 - 10:41
    Dobra robota, Daria.
  • 10:42 - 10:46
    Ale w tym materiale
  • 10:46 - 10:51
    i analizie każdej sekundy gry
    najważniejsze jest to,
  • 10:51 - 10:55
    że nie trzeba grać zawodowo,
    by śledzić swoje ruchy.
  • 10:55 - 10:59
    Nie tylko zawodowi sportowcy
    mogą analizować to, jak się poruszają.
  • 10:59 - 11:03
    To w ogóle nie musi dotyczyć sportu,
    bo poruszamy się wszędzie.
  • 11:04 - 11:06
    W domu
  • 11:09 - 11:11
    i biurze.
  • 11:12 - 11:15
    Robiąc zakupy i podróżując.
  • 11:17 - 11:19
    Przemierzamy miasta
  • 11:20 - 11:22
    i cały świat.
  • 11:23 - 11:26
    Czego można się dowiedzieć i nauczyć?
  • 11:26 - 11:28
    Może zamiast rozpoznawać zagrania,
  • 11:28 - 11:31
    maszyna będzie da mi znać,
  • 11:31 - 11:33
    kiedy moja córka postawi pierwsze kroki.
  • 11:33 - 11:36
    A może się to stać w każdej chwili.
  • 11:36 - 11:40
    Możemy dzięki temu poprawiać
    użyteczność budynków i miast.
  • 11:40 - 11:45
    Wierzę, że rozwijając naukę
    o poruszających się punktach,
  • 11:45 - 11:49
    będziemy poruszali się lepiej
    i mądrzej kroczyli naprzód.
  • 11:47 - 11:49
    Dziękuję bardzo.
  • 11:50 - 11:52
    (Brawa)
Title:
Matematyka najbardziej szalonych zagrań w koszykówce
Speaker:
Rajiv Maheswaran
Description:

Koszykówka to szybka gra pełna improwizacji, kontaktu i... czasowo-przestrzennego rozpoznawania wzorców. Rajiv Maheswaran i jego koledzy analizują ruchy związane z najważniejszymi zagraniami tej gry, aby pomóc trenerom i graczom połączyć intuicję z nowymi danymi. Bonus: To, czego się dowiedzieli, może pomóc nam zrozumieć, w jaki sposób ludzie się przemieszczają.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
12:08

Polish subtitles

Revisions