Para sorunlarımız hakkında dürüst olalım

Bütçeyi tutturmak için çabalamak ve maddi durum idaresi olağan bir durum -- ancak bunu dürüstçe ve açıkça konuşmak değil. Neden para ile ilgili sorunlarımızı gizliyoruz? Yazar Tammy Lally, bu düşünceli ve kişisel konuşmada bizi para utancından kurtulmaya teşvik ediyor ve banka hesap bakiyemiz ile öz değerimizi eşit tutmaktan nasıl vazgeçeceğimizi gösteriyor.

Hiç aile kurallarını
çiğnemek zorunda kaldınız mı?

Ben bugün para, gizlilik

ve utanç konusunda bunu yapacağım.

2006 yılında, kardeşim Keith
40. doğum gününde beni aradı:

"Tam, çok dardayım.

Mecbur kalmasam istemezdim.

7.500 dolar borç verebilir misin?"

Daha önce de acil nakte ihtiyacı olmuştu

ancak bu kez sesi beni korkutmuştu.

Onu daha önce hiç bu kadar moralsiz
ve utanmış görmemiştim

ve bu 40. doğum günündeydi.

Herkes gibi ben de birkaç
basit sorudan sonra,

borç vermeyi kabul ettim,
yalnız bir şartım vardı:

Ailedeki bir finans uzmanı olarak,

olan biteni iyice anlamak için

kardeşim ve eşiyle görüşmek istedim.

Birkaç hafta sonra,
Starbucks'ta buluştuk,

bağrıma taş basıp, hemen bütçe
konusunda konuşmaya başladım:

"Evi satmalısınız, masrafını
karşılayabileceğiniz bir eve geçmelisiniz,

önemsiz eşyaları satın.

Starbucks mı?

Kahveye günde 5 dolar vermeyi bırakın."

Çevreden geri kalmamak adına
düştüğümüz çıkmazları bilirsiniz.

Çok geçmeden kardeşim ve eşi
kötü bir suçlama yarışına girişti

ve iş karıştı.

Ben de terapist mi yoksa
kızgın abla mı olayım bilemedim.

Onların daha iyi olmalarını istiyordum.

"Hadi ama, toparlayın kıçınızı.

Çocuklarınız var.

Büyüyün ve çok canınızı sıkmayın."

Gittikten sonra, annemi aradım

ama Keith benden önce davranmış

ve anneme hiç yardımcı
olmadığımı söylemiş.

Aslında, kırılmış ve ona karşı
birlik olduğumuzu düşünmüş.

İncinmesi doğaldı. Bağrıma taş basıp
bütçe konuşmamda onu ayıplamıştım.

Aradan 2 ay geçti ve bir telefon geldi.

"Tam, kötü bir haberim var.

Keith dün gece intihar etti."

Günler sonra,
nedenini anlamak için evini,

"ofisini" yani garajı araştırdım.

Orada, vadesi geçmiş
bir kredi kartı ekstre yığını

ve öldüğü gün gönderilen
bir ipotek haciz ihbarnemesi buldum.

Kardeşim 10 yaşındaki güzel kızını,

mezuniyetine haftalar kalan
18 yaşındaki akıllı oğlunu

ve 20 yıllık eşini
arkasında bırakıp gitmişti.

Peki bu nasıl olmuştu?

Kardeşim ailemizin para-utanç
döngüsüne yakalanmıştı

ve bunda kesinlikle yalnız değildi.

1999'dan bu yana
40 ile 64 yaş arası yetişkinlerde

intihar oranı yaklaşık yüzde kırk arttı.

Ölenlerin yaklaşık yüzde kırkında

işten çıkma, iflas ve haciz durumu vardı

ve intihar eden her 10 kişiden 7'si
beyaz, orta yaşlı erkekti.

Şunu öğrendim:

Kendine zarar verme ve kendini baltalama
tarzındaki bu parasal davranışlarımız

rasyonel, mantıksal aklımızın ürünü değil,

aksine, kökleri çocukluğumuzda olan

ve derinlerimize yerleşmiş olan

bilinçaltı inanç sistemlerimizin ürünü

ve bunlar tüm yetişkinliğimiz boyunca
para ile olan ilişkimizi şekillendiriyor

ve bir çoğunuzun kendini
tembel, akılsız, aptal

veya parayı idare edemeyen biri
olduğuna inanmasına yol açıyor.

Ben buna para utancı diyorum.

Tanınmış bir utanç araştırmacısı
olan Dr. Brene Brown, utancı:

"Kusurlu olduğumuza ve bu nedenle
sevgiye ve sahip olmaya

layık olmadığımıza inanmaktan kaynaklanan

yoğun acı veren his veya deneyim"
olarak tanımlıyor.

Bu tanımdan hareketle
ben de para utancını şöyle tanımlıyorum:

"Banka hesap bakiyemiz,
borçlarımız, evlerimiz,

arabalarımız ve
iş ünvanımızdan yola çıkarak

kusurlu ve bu nedenle de
sevgi ve sahip olmaya layık olmadığımıza

inanmaktan kaynaklanan

yoğun acı veren bir his

veya deneyimdir."

Ne demek istediğim hakkında
size birkaç örnek vereyim.

Hepimizde para utancının
olduğunu düşünüyorum.

Yılda 10.000 veya 10 milyon dolar
gelirimizin olmasının önemi yok

çünkü bütün gücümüzü
paraya teslim ediyoruz.

Sizde veya sevdiğiniz birinde

para utancı varsa şöyle görünür:

Önemli kişiyi oynar,
hep çekleri toplayan,

aileyi ve arkadaşları
borçtan kurtaran kişidir.

Maddi olarak tehlikede değildir,

fakat sürekli maddi sıkıntı içinde yaşar.

Mercedes'e biner ama aslında
geliri Honda'ya binecek kadardır

ve bütün masraflara iyi gözle bakar.

Para utancı zincirini
kırabileceğimizi biliyorum,

çünkü ben başardım.

Kardeşimin ölümünden hemen sonra
ekonomik Durgunluk başladı.

Firmamı kaybettim
ve iflasla karşı karşıya kaldım.

İçten içe çok korkuyordum.

Bir yıl boyunca evde oturdum
ve bir hata yaptığımı düşündüm.

Kendime "Ne yaptın? Ne oldu?"
diye soruyordum.

Sessizce oturuyordum fakat
dışarı çıktığımda gülüyordum.

Kimse bilmiyordu.

Bu para utancıydı.

Yapmam gereken şey beni bağlayan
bu "tüm cevapları bilen kişi olma"

zincirinden kurtulmaktı.

Ben ailenin her şeyi bilen kişisiydim

ve yeni bir finansal planın

çözüm olacağı düşüncesinden
vazgeçmeliydim.

Hayatımdaki diğer şeyler gibi, bence,

bana yardım için bir insan gönderildi

ve ben yardımı kabul ettim.

Fakat ailemin para geçmişi

ve benim para inancım ile ilgili

büyük bir sorgulama yapmam gerekiyordu.

Bu konuşmaya başlamak zorundayız,

para artık yasak bir konu olmamalı.

Maddi konularda çektiğimiz sıkıntı
konusunda birbirimize dürüst olmalıyız

ve gerçekçi olalım, acılarımızı
uyuşturmayı bırakmalıyız.

Para hikayeni ve para geçmişinin

acılı yanlarını ortaya çıkaracaksan

uyuşmuş olmamalısın.

Özgürleşmek için geçmişi
geride bırakmak zorundayız.

Geçmişi geride bırakmak teslimiyet,

inanç ve bağışlama ile olur.

Borç, bağışlamamanın somut
bir tezahürüdür.

Eğer borçluysan,
geçmişi tamamen affetmemişsindir.

O yüzden yapacağımız iş
özgür bir yaşam sürmek için

kendimizi ve diğerlerini affetmektir.

Aksi takdirde, geçmiş
kendini tekrar edecektir.

Bu düzeltme hızlı olmayacak
ve biliyorum hepimiz istiyoruz

ama bu yavaş bir uyanış.

Çalışmanın başka bir aşaması.

Ulaşmak için yükselmeliyiz,

ona ulaşmak için.

Şunu dene: Harcamalarını takip et.

Para sana neye değer
verdiğini hemen gösterecektir.

Nereye gidiyor?

Sonra kendine sor: Bütün bu şeye
gerçekten değer veriyor muyum?

Ve harcama yaparken
ne hissettiğini gözetle.

Yalnızlık mı?

Sıkılıyor musun?

Yoksa sadece heyecanlı mısın?

Ancak daha derin bir çalışma
yapılması gerekiyor.

Parayla ilgili bu düşünceleri
en başta nasıl edindin?

Ben buna senin para
otobiyografin diyorum,

ve para koçu olarak müşterilerim ile
kat ettiğimiz ilk aşama bu.

Çocukluğunun en eski
para anılarını tekrar düşün.

Para aldığında kendini
nasıl hissediyordun?

Heyecanlı mı, gururlu mu yoksa şaşkın mı?

Para ile ne yapıyordun?

Bankaya mı yoksa şekerciye mi koşuyordun?

Ve ailede duyduğun sözler neydi,

ailede parayla ne yapıldığını gördün?

Kardeşim ve ben her gün

"Daha çok para bizi mutlu eder."

sözünü duyardık.

"Daha çok para bizi mutlu eder."

Annemin sürekli bir para sıkıntısı
içinde yaşadığını görmek

kendi değerimizin
net parasal varlığımıza

eşit olduğu inancını
içselleştirmemize yol açtı.

O acılarını şeker
ve alışverişle uyuştururuyordu.

Peki biz ne yaptık?

Keith, annemin hayatını yaşadı.

Düşük gelirli biriydi,
ekonomik desteğe ihtiyacı vardı

ve acısını alkol ile uyuşturuyordu.

Ben tam tersini yaptım.

Çok kazanan biri,

bir kurtarıcı oldum

ve acımı kişisel gelişim
kitapları ile uyuşturdum.

Fakat para inancımız ortaktı.

Banka hesabımızdaki miktarın öz değerimizi

yansıttığına inanıyorduk.

Kardeşim ile Starbucks'taki buluşmamızı
tekrar düşündüğümde

Onun bir bütçe planına
veya yargılamalarıma ihtiyacı yoktu.

Çektiği sıkıntılardan kurtulmaya

ve şefkatime ihtiyacı vardı

Keith, ailemizin para utanç döngüsünü

açıkça konuşup kırmayı başaramadı.

Bu görevi ve vasiyeti bana bıraktı.

Değişim zordur,

fakat benim ailemde
değişmemek ölümcüldür.

Yani görevimi yaptım,

derin ve köklü bağışlamalar yaptım

ve şu an burada yaptığım gibi

bir amaç üzerine yaşıyorum.

Ben insanlara hizmet ederim,
para ise bana.

Ailedeki para-utanç döngüsünü
kırmak için

yalnızca bir kişi yeter.

Bunu yapan sen ol.

Teşekkür ederim.

(Alkış)