< Return to Video

Ida B. Wells'in Cesur Yaşamı # OrdinaryWomen

  • 0:01 - 0:02
    Hayata mütevazı bir noktada başlayıp
  • 0:02 - 0:04
    bütün engellere rağmen
  • 0:04 - 0:05
    inanılmaz şeyler başaran
  • 0:05 - 0:07
    olağanüstü insanların hikayeleri
  • 0:07 - 0:08
    her zaman etkileyici olmuştur.
  • 0:08 - 0:10
    Ama bu hikayelerin çok azı
  • 0:10 - 0:12
    Ida B. Wells'inki kadar dramatiktir.
  • 0:12 - 0:14
    İç Savaş'ın ortasında Mississippi'de
  • 0:14 - 0:15
    köle olarak doğan bir kadın,
  • 0:15 - 0:17
    adaletsizlik çağında
  • 0:17 - 0:19
    cesur bir araştırmacı gazeteci ve
  • 0:19 - 0:20
    bir gün hakkında
  • 0:20 - 0:22
    "gerçeğin en yüksek ve kararlı sesi"
  • 0:22 - 0:25
    denilecek bir hak savunucusu oldu.
  • 0:25 - 0:27
    Genç yaştan itibaren, Wells inanılmaz
  • 0:27 - 0:28
    cesaretiyle inanılmaz yükler taşıdı.
  • 0:28 - 0:30
    16 yaşında anne ve babası
  • 0:30 - 0:31
    sarıhummadan öldüğünde
  • 0:31 - 0:34
    ailesinin reisi oldu.
  • 0:34 - 0:36
    Beş kardeşine bakabilmek için,
  • 0:36 - 0:38
    kendi eğitimini kesip Mississippi'de
  • 0:38 - 0:40
    öğretmen olarak çalışmaya başladı.
  • 0:40 - 0:42
    21 yaşındayken,
  • 0:42 - 0:44
    Memphis'e giden bir trende
  • 0:44 - 0:46
    birinci sınıf yolcu vagonunda oturdu,
  • 0:46 - 0:48
    ancak ona siyah kadınların ikinci sınıf
  • 0:48 - 0:49
    vagonda oturabileceği söylendi.
  • 0:49 - 0:52
    Kendisini kaldırmaya çalışan kondüktorü
  • 0:52 - 0:54
    ısırmakla kalmadı, demir yolu şirketine
  • 0:54 - 0:56
    ayrımcılıktan dolayı dava açtı.
  • 0:56 - 0:57
    İlk davayı kazandı,
  • 0:57 - 0:59
    ve dava sonucu imtiyazla değişse de
  • 0:59 - 1:01
    tecrübelerini anlattığı makalesi
  • 1:01 - 1:03
    gazetecilik kariyerinin başlangıcı oldu.
  • 1:03 - 1:04
    Wells'in hayatı 1892'de
  • 1:04 - 1:07
    arkadaşı Thomas Moss ve
    yanındaki diğer iki siyah erkek
  • 1:07 - 1:09
    Memphis'te beyaz bir çete tarafından
  • 1:09 - 1:10
    öldürüldüğüne tamamen değişti.
  • 1:10 - 1:12
    Vahşice katledilmeleri Wells'i
  • 1:12 - 1:14
    İç Savaş'tan sonra siyahlara karşı
  • 1:14 - 1:16
    on yıllarca sıkça kullanılan
  • 1:16 - 1:18
    bir terör eylemi olan linç hakkında
  • 1:18 - 1:20
    konuşmaya itti.
  • 1:20 - 1:22
    Cinayetleri aklamak için, siyah erkekler
  • 1:22 - 1:24
    sıkça haksız yere tecavüzle suçlanıyordu.
  • 1:24 - 1:25
    Birçok kişi tarafından okunan
  • 1:25 - 1:27
    bir dizi makale ve broşürde,
  • 1:27 - 1:29
    Wells linçin kadınların onurunu korumakla
  • 1:29 - 1:30
    hiç ilgisinin olmadığını,
  • 1:30 - 1:32
    güneyli beyaz erkeklerin
  • 1:32 - 1:34
    gücünü korumakla ilgili olduğunu yazdı.
  • 1:34 - 1:35
    Bugünün hak savunucuları da dahil
  • 1:35 - 1:37
    onu takip eden birçok lider gibi,
  • 1:37 - 1:39
    Wells'in argümanları,
  • 1:39 - 1:40
    bireylerin yanlış davranışlarını
  • 1:40 - 1:42
    hedef almak yerine,
  • 1:42 - 1:43
    incelenmeyen ırkçılık
  • 1:43 - 1:44
    ve arkalarındaki güç yapılarını
  • 1:44 - 1:46
    hedef aldığı için çok güçlüydü.
  • 1:46 - 1:48
    Çığır açıcı analizleri
  • 1:48 - 1:50
    hem toplumun linç tartışmasını değiştirdi
  • 1:50 - 1:52
    hem de öğretmeni, Frederick Douglass
  • 1:52 - 1:54
    ileride Wells'e kıyasla kendi yazılarının
  • 1:54 - 1:55
    "zayıf" kaldığını söyleyecekti.
  • 1:55 - 1:57
    Wells Memphis'te bir siyah gazetesinin
  • 1:57 - 1:59
    sahiplerinden biri ve editörü oldu.
  • 1:59 - 2:01
    Linç karşıtı makalelerinden biri
  • 2:01 - 2:03
    beyaz grupları "mutsuz" ettikten sonra,
  • 2:03 - 2:04
    öfkeli bir çete gazete ofisini basıp
  • 2:04 - 2:05
    yerle bir etti.
  • 2:05 - 2:07
    Ölüm tehditleriyle yüzleşen
  • 2:07 - 2:09
    Wells çantasında tabanca taşımaya başladı
  • 2:09 - 2:11
    ama linç karşıtı görüşlerinde
  • 2:11 - 2:12
    geri adım atmayı reddetti.
  • 2:12 - 2:15
    Adaletsizliğe karşı savaşarak ölmenin
  • 2:15 - 2:17
    kapana yakalanmış köpek ya da fare gibi
  • 2:17 - 2:18
    ölmekten daha iyi olduğunu söyledi.
  • 2:18 - 2:20
    Bu olaydan sonra New York'a taşındı
  • 2:20 - 2:22
    ve daha da büyük bir kitle için
  • 2:22 - 2:24
    araştırmacı gazetecilik yapmaya başladı,
  • 2:24 - 2:26
    Güney'deki linçlerin belgelendiği
  • 2:26 - 2:28
    istatistiklerle broşürler hazırladı.
  • 2:28 - 2:30
    Popüler linç karşıtı konuşmaları
  • 2:30 - 2:31
    onu Britanya'ya da götürdü
  • 2:31 - 2:33
    ve oradaki beyaz dinleyicileri
  • 2:33 - 2:34
    ABD'deki dinleyicilerinden
  • 2:34 - 2:35
    daha da çok öfkelendirdi.
  • 2:36 - 2:38
    Yurtdışındaki turu özellikle
  • 2:38 - 2:40
    İngiliz gazete ve siyasetçilerin
  • 2:40 - 2:43
    linci kınamasını sağladı.
  • 2:43 - 2:45
    Wells linç karşıtı hareketin
  • 2:45 - 2:47
    en görünür ulusal lideri haline geldi.
  • 2:47 - 2:49
    Sıklıkla kendisini fazla inatçı
  • 2:49 - 2:51
    ve öfkeli olmakla eleştirse de,
  • 2:51 - 2:53
    bu özellikleri onu tutkulu bir konuşmacı
  • 2:53 - 2:56
    ve yılmak bilmez bir hak savunucusu yaptı.
  • 2:56 - 2:58
    Güneyli beyazlardan ölüm tehditleri
  • 2:58 - 3:00
    ve onu çok radikal gören ılımlı
  • 3:00 - 3:02
    siyah reformistlerin eleştirilerine rağmen
  • 3:02 - 3:04
    Wells rahatlık, kolaylık ve güvenlik için
  • 3:04 - 3:05
    ideallerinden taviz vermeyi
  • 3:05 - 3:07
    reddetti.
  • 3:07 - 3:09
    "Yanlışları düzeltmenin yolu
  • 3:09 - 3:11
    üstlerine doğruların ışığını tutmaktır"
  • 3:11 - 3:12
    diye yazdı ve arkadaşları
  • 3:12 - 3:14
    ve müttefikleriyle arasını açsa da
  • 3:14 - 3:16
    çirkin gerçekleri söylemekten çekinmedi.
  • 3:16 - 3:18
    Irkı ve cinsiyetinden dolayı
  • 3:18 - 3:20
    açıksözlülüğünü cezalandırmak isteyen
  • 3:20 - 3:21
    insanların tehditleri
  • 3:21 - 3:22
    ve düşmanlığına rağmen
  • 3:22 - 3:24
    susturulmayı reddetti.
  • 3:24 - 3:26
    Kadın hakları için mücale etse de,
  • 3:26 - 3:28
    ırk sorununu dikkat dağıtıcı bulan
  • 3:28 - 3:30
    beyaz Süfrajetler, Wells'i
  • 3:30 - 3:32
    sık sık hayal kırıklığına uğrattı.
  • 3:32 - 3:34
    Bir kısmı ırk ayrımını bile destekliyordu.
  • 3:34 - 3:37
    1913'ün meşhur Süfrajet yürüyüşünde,
  • 3:37 - 3:40
    siyah kadınlara kortejin
    arkasında yürümeleri söylenmişken,
  • 3:40 - 3:42
    Wells sakince
    eylemin başlamasını bekledi ve
  • 3:42 - 3:44
    asice önde kendi eyaletinin
    temsilcileriyle yürüdü.
  • 3:45 - 3:48
    Benzer şekilde, siyahların içinde
  • 3:48 - 3:50
    kadın haklarını ırkçılıkla mücadelen
  • 3:50 - 3:51
    daha önemsiz görenlere de sinirliydi.
  • 3:51 - 3:54
    Irkı ve cinsiyetinin
    iki mücadelesi arasında,
  • 3:54 - 3:57
    çoğu zaman
    yalnız mücadele ettiğini hissetti.
  • 3:58 - 3:59
    Birçok talibi olmasına
  • 3:59 - 4:02
    ve toplumsal evlilik baskısına rağmen
  • 4:02 - 4:04
    20li yaşları boyunca bekar kaldı.
  • 4:04 - 4:06
    30larının başında,
    kendine uygun birini,
  • 4:06 - 4:09
    hak mücadelesinde kendi kadar tutkulu olan
  • 4:09 - 4:11
    ve Wells'in kariyerini hep destekleyen
  • 4:11 - 4:12
    siyah avukat
  • 4:12 - 4:13
    Ferdinand Barnett'i buldu.
  • 4:13 - 4:15
    Evlenip dört çocuk sahibi oldular,
  • 4:15 - 4:17
    Wells zaman içinde tam zamanlı
  • 4:17 - 4:20
    gazete editörlüğünü bıraksa da
  • 4:20 - 4:21
    reformlar için çalışmayı
  • 4:21 - 4:23
    ölene kadar bırakmadı.
  • 4:24 - 4:27
    1931'de 69 yaşında öldüğünde
  • 4:27 - 4:29
    Ida B. Wells insanların
  • 4:29 - 4:31
    ırk, cinsiyet ve ABD'deki şiddete
  • 4:31 - 4:33
    bakışını derinden değiştirmişti.
  • 4:33 - 4:34
    Kendisini de bir zamanlar
  • 4:34 - 4:36
    mülk olarak görülen bir köleden
  • 4:36 - 4:38
    dünyanın sahibiymişçesine yürüyen biri
  • 4:38 - 4:40
    olarak tanımlanan bir kadına dönüştürdü.
Title:
Ida B. Wells'in Cesur Yaşamı # OrdinaryWomen
Description:

Daha fazla video için kanalımıza abone olun: http://bit.ly/2bDhQUX

İç Savaş'ın ortasında Mississippi'de köle olarak doğan Ida B. Wells, adaletsizlikler çağında cesur bir araştırmacı gazeteci ve bir gün hakkında "gerçeğin en yüksek ve kararlı sesi" denilecek bir hak savunucusu oldu.

#OrdinaryWomen bölümleri için: http://bit.ly/2cjkhhL

Medyanın daha feminist olmasına yardım edin: http://www.feministfrequeny.com/donate

YENİ WEB SİTESİ: http://feministfrequency.com
Facebook: http://facebook.com/femfreq
Twitter: http://twitter.com/femfreq
Instagram: http://instagram.com/femfreq
Tumblr: http://femfreq.tumblr.com

-~-~~-~~~-~~-~-
"Kutlama yapmayı planlıyorduk. Şimdi eyleme geçmeyi planlıyoruz." videosunu izleyerek bize destek olun: https://www.youtube.com/watch?v=SPf7a4Gs90w
-~-~~-~~~-~~-~-

more » « less
Video Language:
English
Team:
Feminist Frequency
Duration:
05:02

Turkish subtitles

Revisions Compare revisions