Return to Video

The Internet: Wires, Cables, & Wifi

  • 0:03 - 0:08
    Ang Internet | Mga Kawad, Kable at Wi-Fi
  • 0:08 - 0:13
    Ako si Tess Winlock, ako ay software engineer
  • 0:13 - 0:18
    sa Google. Narito ang tanong: Paano naipapadala
    ang larawan, mensaheng text, o email mula sa isang device
  • 0:18 - 0:25
    papunta sa isa pa? Hindi ito mahika, ito ang Internet.
    Isang mahahawakan, pisikal na sistema na ginawa upang ilipat ang impormasyon.
  • 0:25 - 0:30
    Ang Internet ay katulad na katulad ng serbisyo sa koreo,
    pero ang pisikal na bagay na naipapadala ay
  • 0:30 - 0:37
    naiiba nang kaunti. Sa halip na mga kahon at
    sobre, ipinapadala ng Internet ang binary na impormasyon.
  • 0:37 - 0:41
    Impormasyon ay gawa sa mga bit. Ang isang bit ay maaaring
    mailarawan bilang anumang pares ng mga magkasalungat: nakasindi o
  • 0:41 - 0:49
    nakapatay, oo o hindi. Tipikal na ginagamit natin ang 1 na ibig sabihin ay nakasindi, o 0 ibig sabihin nakapatay. Dahil ang bit ay may dalawang
  • 0:49 - 0:56
    posibleng estado tinatawag natin itong binary code. 8
    bit na pinagsama-sama ay bumubuo ng 1 byte. 1000 byte
  • 0:56 - 1:02
    na pinagsama ay isang kilobyte. 1000 kilobyte
    ay isang megabyte. Ang isang kanta ay karaniwang na-encode
  • 1:02 - 1:08
    gamit ang halos 3-4MB. Hindi mahalaga kung ito'y
    larawan, video o kanta, lahat
  • 1:08 - 1:13
    sa Internet ay kinakatawan at ipinapadala bilang mga bit.
    Ang mga ito ang mga atom ng impormasyon.
  • 1:13 - 1:17
    Pero hindi ito tulad ng pisikal na nagpapadala tayo
    ng mga 1 at 0 mula sa isang lugar sa isa pa o isang
  • 1:17 - 1:22
    tao sa isa pa. Kaya ano ang pisikal
    na bagay na totoong naipapadala sa mga kawad
  • 1:22 - 1:26
    at sa ere? Buweno, tingnan natin ang isang maliit
    na halimbawa dito kung paano pisikal na makikipag-usap
  • 1:26 - 1:31
    ang mga tao upang magpadala ng isang bit ng impormasyon
    mula sa isang lugar papunta sa isa pa. Sabihin nating
  • 1:31 - 1:37
    masisindi natin ang ilaw ng 1 o mapapatay ng 0. O gumamit ng mga beep o mga katulad na uri ng mga bagay
  • 1:37 - 1:42
    sa Morse code. Gumagana ang mga paraang ito pero
    talagang napakakupad nila, madalas nagkakamali, at nakadepende nang buo
  • 1:42 - 1:47
    sa mga tao. Kung ano ang talagang kailangan natin ay isang makina. Sa buong kasaysayan, gumawa tayo ng maraming sistema
  • 1:47 - 1:51
    na maaaring totoong makapagpadala ng binary na impormasyong ito sa iba't ibang uri ng mga pisikal na medium.
  • 1:51 - 2:00
    Sa ngayon, pisikal nating ipinapadala ang mga bit sa pamamagitan ng kuryente, liwanag, at mga radio wave. Upang makapagpadala ng bit sa kuryente,
  • 2:00 - 2:05
    isipin na may dalawa kang bombilya na konektado
    ng kawad na tanso. Kung ang operator ng device ay
  • 2:05 - 2:09
    sinisindihan ang kuryente saka umiilaw ang bombilya.
    Walang kuryente, kung gayon walang ilaw. Kung ang
  • 2:09 - 2:14
    mga operator sa dalawang bahagi ay sumang-ayon na ang nakasinding ilaw ay 1 at nakapatay na ilaw ay 0, kung gayon mayroon tayong
  • 2:14 - 2:20
    sistema sa pagpapadala ng mga bit ng impormasyon mula sa isang tao papunta sa isa pa gamit ang kuryente. Pero
  • 2:20 - 2:25
    mayroon tayong maliit na problema, kung kailangan mong magpadala ng 0 limang beses na sunod-sunod, buweno paano
  • 2:25 - 2:30
    mo magagawa iyan sa paraan na sinumang
    tao ay totoong mabibilang ang numero ng mga 0?
  • 2:30 - 2:35
    Buweno ang solusyon ay maglagay ng relo
    o timer. Maaaring sumang-ayon ang mga operator na ang
  • 2:35 - 2:39
    sender ay magpapadala ng 1 bit kada segundo at ang receiver ay uupo at i-record ang bawat isang
  • 2:39 - 2:44
    segundo at tingnan kung ano ang nasa linya. Upang ipadala ang limang 0 na sunod-sunod, papatayin mo lang ang ilaw,
  • 2:44 - 2:48
    maghintay ng 5 segundo, ang tao sa kabilang dulo ng linya ay isusulat ang lahat sa 5 segundo.
  • 2:48 - 2:54
    Para sa limang 1 na sunod-sunod, sindihan ito, maghintay ng 5 segundo, isulat ang bawat segundo. Halatang gusto nating
  • 2:54 - 2:58
    ipadala ang mga bagay na mas mabilis ng kaunti kaysa isang
    bit kada segundo, kaya kailangan nating pataasin ang ating
  • 2:58 - 3:04
    bandwidth - ang maximum na transmisyon na kapasidad
    ng isang device. Sinusukat ang bandwidth sa bitrate,
  • 3:04 - 3:09
    na siyang numero ng mga bit na maaari nating totoong ipadala
    sa loob ng ibinigay na yugto ng panahon na kadalasang sinusukat
  • 3:09 - 3:14
    sa mga segundo. Isang naiibang pagsukat ng tulin ay ang
    latency, o ang dami ng oras na maaabot
  • 3:14 - 3:22
    ng isang bit ng pagbiyahe mula sa isang lugar papunta sa isa pa,
    mula sa isang pinagmulan papunta sa humihiling na device.
  • 3:22 - 3:27
    Sa ating analohiya sa tao, ang isang bit kada segundo ay napakabilis pero parang mahirap sa isang tao na
  • 3:27 - 3:31
    sabayan. Sabihin natin na totoong gusto
    mo na mag-download ng 3 MB na kanta sa 3 segundo,
  • 3:31 - 3:37
    sa 8 milyon na bit kada megabyte na ibig sabihin isang
    bit rate na halos 8 milyon bit kada segundo.
  • 3:37 - 3:41
    Halatang hindi makapagpapadala o makatatanggap ng 8
    milyong bit kada segundo ang mga tao pero magagawa iyan
  • 3:41 - 3:45
    ng isang makina. Pero ngayon may
    tanong din kung anong uri ng kable na padadalhan ng mga
  • 3:45 - 3:50
    mensaheng ito at gaano kabilis ang mga signal na
    tatakbo. Gamit ang ethernet wire, ang uri na mahahanap
  • 3:50 - 3:56
    mo sa bahay, opisina o paaralan makikita mo
    ang masusukat na pagkawala ng signal o interference sa
  • 3:56 - 4:01
    ilang daang talampakan lang. Para sa Internet
    upang gumana sa buong mundo, kailangan nating magkaroon
  • 4:01 - 4:06
    ng isang alternatibong paraan upang ipadala ang mga bit sa talagang malayong distansiya. Pinag-uusapan natin ang pagtawid
  • 4:06 - 4:11
    sa mga karagatan. Kaya ano pa ang magagamit natin? Ano ang
    alam natin na gumagalaw na mas mabilis kaysa kuryente
  • 4:11 - 4:18
    sa isang kawad? Liwanag. Maaari nating ipadala nang totoo
    ang mga bit bilang mga beam ng liwanag mula sa isang lugar papunta sa isa pa
  • 4:18 - 4:23
    gamit ang fiber optic cable. Ang isang fiber optic cable
    ay isang sinulid ng babasagin na ginawa upang magpaaninag ng
  • 4:23 - 4:27
    liwanag. Kapag nagpapadala ka ng isang beam ng liwanag
    sa kable, tumatalbog ang liwanag pataas pababa sa haba
  • 4:27 - 4:31
    ng kable hanggang sa matanggap ito sa kabilang
    dulo. Depende sa anggulo ng pagtalbog, maaari nating
  • 4:31 - 4:36
    totoong ipadala ang maraming bit nang sabay-sabay.
    lahat sila naglalakbay sa bilis ng liwanag.
  • 4:36 - 4:41
    Kaya ang fiber ay talagang napakabilis. Pero ang mas mahalaga
    ang signal ay hindi humihina ang kalidad sa mga mahabang
  • 4:41 - 4:45
    distansiya. Ito ang paano ka maglalakbay daan-daang
    milya na walang pagkawala ng signal. Ito ang dahilan
  • 4:45 - 4:50
    ginagamit natin ang mga kable ng fiber optic na tinatawid
    ang mga sabig ng karagatan upang ikonekta ang isa pang kontinente sa isa pa.
  • 4:50 - 4:56
    Noong 2008 may kable na tunay
    na naputol malapit sa Alexandria, Egypt na talagang gumambala
  • 4:56 - 5:01
    sa Internet sa karamihan ng Middle East at
    India. Binabalewala natin ang bagay na Internet na ito
  • 5:01 - 5:05
    ngunit talagang marupok ito na
    pisikal na sistema. At ang fiber ay napakagaling pero
  • 5:05 - 5:09
    sobrang mahal nito at mahirap na katrabaho.
    Para sa karamihan ng mga layunin, mahahanap mo
  • 5:09 - 5:17
    ang kable ng tanso. Pero napapagalaw ba natin ang mga bagay na walang mga kawad? Paano natin ipinapadala ang mga bagay nang wireless? Radyo.
  • 5:17 - 5:21
    Ang mga makina na nagpapadala ng bit nang walang kawad ay karaniwang gumagamit ng signal ng radyo upang magpadala ng mga bit mula sa isang lugar
  • 5:21 - 5:28
    papunta sa isa pa. Kailangang isalin ng mga makina
    ang mga 1 at 0 bilang mga radio wave na may
  • 5:28 - 5:32
    iba't ibang lakas. Binabaligtad ng mga tumatanggap na makina
    ang proseso at ikonokumberte ito pabalik sa
  • 5:32 - 5:38
    binary sa computer mo. Kaya ginawa ng wireless na mobile ang ating Internet. Pero ang signal ng radyo ay hindi
  • 5:38 - 5:42
    naglalakbay sa ganoong kalayo bago ganap
    na wala sa ayos. Sa paraang ito hindi mo makukuha ang signal
  • 5:42 - 5:48
    ng istasyon ng radyo sa Los Angeles sa Chicago. Kahit na
    magaling ang wireless, sa ngayon umaasa pa rin ito
  • 5:48 - 5:52
    sa Internet na may kawad. Kung nasa coffee shop
    ka gamit ang wifi, ipinapadala ang mga bit sa
  • 5:52 - 5:56
    wireless na router na ito at saka inililipat
    sa pamamagitan ng pisikal na kawad upang magbiyahe sa totoong
  • 5:56 - 6:01
    malalayong distansiya ng Internet. Ang pisikal na
    paraan ng pagpapadala ng mga bit ay maaaring magbago sa
  • 6:01 - 6:06
    hinaharap, maging mga laser nito na ipinapadala sa pagitan ng mga satellite o radio wave sa mga lobo, o drone, pero
  • 6:06 - 6:11
    ang pangunahing binary na pagkakatawan sa impormasyon
    at ang mga protocol sa pagpapadala ng impormasyong iyan
  • 6:11 - 6:15
    at pagtanggap sa impormasyong iyan ay hindi nagbago. Lahat sa Internet,
  • 6:15 - 6:21
    maging mga salita man ito , email, imahen, video ng pusa, video ng tuta, lahat ay binubuo lang ng mga 1
  • 6:21 - 6:26
    at 0 na inihahatid ng mga elektronikong pulso, beam ng liwanag, radio wave at maraming maraming pagmamahal.
Title:
The Internet: Wires, Cables, & Wifi
Description:

more » « less
Video Language:
English
Duration:
06:41

Tagalog subtitles

Revisions