Return to Video

Tôi không muốn có con -- đừng nói rằng tôi sẽ thay đổi ý định của mình

  • 0:01 - 0:05
    Từ rất sớm tôi đã nhận ra được vai trò mà
    mọi người muốn tôi thực hiện.
  • 0:06 - 0:09
    Tôi thấy được rằng có một
    quan niệm bảo thủ
  • 0:09 - 0:11
    tồn tại trong lời nói, trong truyền thông
  • 0:11 - 0:16
    là phụ nữ không chỉ cần phải có con,
  • 0:17 - 0:19
    mà họ còn phải muốn có con.
  • 0:20 - 0:23
    Quan niệm này tồn tại ở mọi nơi.
  • 0:23 - 0:26
    Nó tồn tại trong cách mà người lớn
    nói với tôi
  • 0:26 - 0:30
    khi họ đặt nó vào trong
    ngữ cảnh "khi nào"
  • 0:32 - 0:33
    "Khi nào cháu cưới?"
  • 0:34 - 0:35
    "Khi nào cháu muốn có con?"
  • 0:37 - 0:40
    Những ý tưởng về tương lai đó luôn
    được tiêm vào đầu tôi
  • 0:40 - 0:42
    như là một phần của Giấc mơ Mĩ,
  • 0:42 - 0:45
    nhưng mà đối với tôi, nó lại như là
    ước mơ của một ai đó khác.
  • 0:46 - 0:49
    Các bạn thấy đó, một điều mà tôi
    luôn hiểu được về bản thân
  • 0:50 - 0:52
    là tôi chưa bao giờ muốn có con.
  • 0:53 - 0:56
    Khi còn là một đứa trẻ, bất kì khi nào
    tôi muốn giải thích điều này,
  • 0:56 - 1:00
    giữa giá trị con người tôi và vai trò của
    việc có con không liên quan đến nhau,
  • 1:01 - 1:02
    và họ thường cười,
  • 1:02 - 1:05
    cách mà người lớn vẫn làm đối với
    sự vô lý của trẻ con.
  • 1:07 - 1:09
    Họ sẽ tỏ vẻ hiểu biết và nói với tôi,
  • 1:09 - 1:10
    "Con sẽ đổi ý thôi."
  • 1:12 - 1:14
    Từ bé đến giờ mọi người
    luôn nói điều đó với tôi.
  • 1:15 - 1:20
    Không thì cuộc trò chuyện xã giao
    sẽ thành cuộc điều tra đời tư ngay lập tức
  • 1:22 - 1:23
    "Chồng cậu có biết không?"
  • 1:24 - 1:26
    (Cười)
  • 1:26 - 1:28
    "Bố mẹ cậu có biết không?"
  • 1:28 - 1:29
    (Cười)
  • 1:29 - 1:31
    "Cậu không muốn xây dựng
    một gia đình à?"
  • 1:32 - 1:35
    "Cậu không muốn để lại thứ gì đó
    cho cuộc đời đó ư?"
  • 1:36 - 1:41
    Và điều hay được nhắc đến nhất
    khi bàn luận về việc không có con,
  • 1:42 - 1:44
    "Điều đó thật ích kỷ".
  • 1:47 - 1:50
    Có vô vàn lý do mà phụ nữ có thể có
  • 1:50 - 1:53
    khi quyết định không muốn làm mẹ,
  • 1:54 - 1:57
    mà đa số trong đó không đặt
    lợi ích bản thân lên hàng đầu.
  • 1:58 - 2:02
    Nhưng mà những lời bàn tán về phụ nữ
    lại được xã hội chấp thuận,
  • 2:02 - 2:06
    vì không có bất kì lý do nào trong đó
    trở thành định kiến xã hội.
  • 2:07 - 2:11
    Khi mà tôi còn bé và học về những điều
    không thể tránh lúc mang thai,
  • 2:12 - 2:14
    chúng chưa bao giờ được
    giải thích cho tôi
  • 2:14 - 2:17
    các yếu tố phổ biến mà phụ nữ
    cần cân nhắc,
  • 2:19 - 2:21
    như là rủi ro đứa trẻ mắc
    các bệnh tật di truyền,
  • 2:22 - 2:25
    sự nguy hiểm khi phải
    dừng uống một số loại thuốc
  • 2:25 - 2:27
    trong thời gian mang thai,
  • 2:27 - 2:29
    vấn đề về quá tải dân số,
  • 2:29 - 2:31
    phúc lợi mà bạn có thể nhận,
  • 2:32 - 2:37
    và sự thật rằng có 415,000 trẻ em
  • 2:38 - 2:42
    ở Mĩ đang cần được nhận nuôi, mọi lúc.
  • 2:43 - 2:47
    Những lý do như vậy, và còn rất nhiều nữa,
  • 2:47 - 2:51
    và sự thật là tôi không muốn mạo hiểm
    thử điều đó,
  • 2:52 - 2:54
    tất cả điều đó
    khiến tôi đưa ra quyết định.
  • 2:54 - 2:56
    thực hiện phẫu thuật làm mất
    khả năng sinh đẻ.
  • 2:57 - 3:00
    Tôi háo hức bắt đầu việc nghiên cứu
    của mình.
  • 3:00 - 3:02
    Tôi muốn hoàn toàn hiểu được
  • 3:02 - 3:06
    tất cả mọi thứ có thể xảy ra
    khi thắt ống dẫn trứng,
  • 3:08 - 3:10
    có thể nói một cách khác đó là
    làm bạn không đẻ được.
  • 3:11 - 3:14
    Tôi muốn biết hiệu quả của việc đó,
  • 3:14 - 3:17
    mức độ hiệu quả, nguy cơ,
    các số liệu thống kê.
  • 3:18 - 3:20
    Và lúc đầu, tôi cảm thấy
    được tự quyết định.
  • 3:21 - 3:24
    Các bạn thấy đó, cái cách mà
    xã hội luôn dạy tôi,
  • 3:24 - 3:28
    tôi đã tưởng rằng phụ nữ
    không muốn có con thực sự rất ít,
  • 3:29 - 3:32
    và tôi đã biết được rằng
    một trong năm phụ nữ Mĩ
  • 3:32 - 3:34
    không có con đẻ --
  • 3:35 - 3:38
    một số do lựa chọn,
    một số lại do không thể.
  • 3:39 - 3:41
    Tôi không chỉ có một mình.
  • 3:43 - 3:46
    Nhưng sau khi tôi tìm hiểu nhiều hơn,
    tôi càng cảm thấy chán nản.
  • 3:46 - 3:48
    Tôi đọc câu chuyện về những phụ nữ khác
  • 3:48 - 3:52
    cố gắng trong tuyệt vọng để có thể
    thực hiện được loại phẫu thuật này.
  • 3:52 - 3:58
    Tôi biết được rằng họ sử dụng hết nguồn
    tài chính của mình
  • 3:59 - 4:03
    đến khám ở các phòng khám phụ sản
    trong nhiều năm,
  • 4:06 - 4:08
    chỉ để bị từ chối rất nhiều lần
  • 4:08 - 4:11
    và thường nhận lại được là thái độ thiếu
    tôn trọng và họ đã bỏ cuộc.
  • 4:11 - 4:17
    Họ nói rằng những bác sĩ đó
    thường tỏ vẻ kẻ cả
  • 4:17 - 4:20
    và gạt bỏ mọi động lực của họ,
  • 4:22 - 4:24
    và nói những điều như thế này,
  • 4:24 - 4:27
    "Hãy trở lại khi cô đã cưới chồng
    và có con".
  • 4:29 - 4:33
    Nhưng người phụ nữ muốn làm
    loại phẫu thuật này lại không muốn có con
  • 4:33 - 4:35
    họ được bảo rằng họ còn quá trẻ,
  • 4:36 - 4:38
    hay họ chưa có đủ con,
  • 4:39 - 4:41
    điều này khá thú vị,
  • 4:41 - 4:47
    vì điều kiện pháp lý để thực hiện
    loại phẫu thuật này ở bang tôi là,
  • 4:47 - 4:50
    "Phải từ 21 tuổi trở lên",
  • 4:51 - 4:54
    "tỉnh táo khi đưa ra quyết định,
    tự quyết định vì lợi ích của mình",
  • 4:54 - 4:57
    và "có chu kì kinh nguyệt
    trong 30 ngày tới".
  • 4:58 - 5:02
    Và tôi không hiểu được tại sao
    tôi phù hợp với những điều kiện trên
  • 5:04 - 5:07
    mà vẫn phải đối mặt với một cuộc chiến
    khác trong phòng khám
  • 5:07 - 5:10
    để quyết định điều gì sẽ xảy
    ra với cơ thể mình.
  • 5:10 - 5:12
    Và điều này thật sự khiến tôi nản chí,
  • 5:12 - 5:14
    nhưng tôi đã quyết tâm.
  • 5:15 - 5:19
    Tôi nhớ rằng tôi đã ăn mặc cực kỳ
    chuyên nghiệp trong buổi khám đầu tiên đó.
  • 5:20 - 5:21
    (Cười)
  • 5:22 - 5:23
    Tôi ngồi thẳng.
  • 5:23 - 5:24
    Tôi đã nói rõ ràng.
  • 5:25 - 5:30
    Tôi đưa ra cho bác sĩ từng bằng chứng
  • 5:30 - 5:33
    là tôi không có thai trong thời điểm đó.
  • 5:34 - 5:37
    Và tôi chắc chắn cần nhắc đến
    những điều này,
  • 5:37 - 5:38
    "Tôi vừa tốt nghiệp đại học
  • 5:39 - 5:41
    và tôi đang chuẩn bị ứng tuyển
    để học thạc sĩ,
  • 5:41 - 5:43
    tôi chuẩn bị học những
    ngành này ngành này".
  • 5:43 - 5:48
    Và "người yêu của tôi đang làm việc này",
  • 5:48 - 5:51
    và "tôi đã nghiên cứu việc này
    hàng tháng trời.
  • 5:51 - 5:54
    Tôi hiểu rõ về thủ thuật,
    mọi rủi ro có thể xảy ra".
  • 5:55 - 5:58
    Vì tôi cần bác sĩ hiểu được rằng đây
    không phải ý tưởng bất chợt,
  • 5:58 - 6:00
    tôi không phải là một đứa nổi loạn,
  • 6:00 - 6:04
    không phải là đứa con gái 20 tuổi
    muốn đi quẩy và tiệc tùng
  • 6:04 - 6:06
    với lo sợ dính bầu...
  • 6:06 - 6:08
    (Cười)
  • 6:08 - 6:11
    mà điều này gắn liền với bản thân tôi.
  • 6:13 - 6:16
    Và tôi hiểu về thỏa thuận có hiểu biết,
  • 6:16 - 6:21
    nên tôi chuẩn bị để được giải thích lại
    về chuyện gì có thể xảy ra, nhưng...
  • 6:23 - 6:27
    Đến một lúc, thông tin tôi được cung cấp
    bắt đầu giống như có chủ đích nào đó,
  • 6:28 - 6:32
    lồng với định kiến
    và những số liệu bị thổi phồng.
  • 6:34 - 6:36
    Những câu hỏi bắt đầu
    trở nên giống tra khảo.
  • 6:38 - 6:40
    Lúc đầu họ đặt ra những câu hỏi
  • 6:40 - 6:42
    có vẻ để hiểu trường hợp của tôi kĩ hơn,
  • 6:43 - 6:46
    và tiếp theo nó giống như họ cố hỏi
    để bẫy tôi.
  • 6:47 - 6:51
    Khiến tôi cảm thấy mình như đang đứng
    trên bục nhân chứng và đang bị thẩm vấn.
  • 6:52 - 6:54
    Bác sĩ đã hỏi về người yêu của tôi.
  • 6:55 - 6:57
    "Anh ấy hay cô ấy cảm thấy
    thể nào về việc này?"
  • 6:58 - 7:01
    "Ờm, tôi đã ở bên người đàn ông
    này năm năm rồi,
  • 7:02 - 7:05
    và anh ấy hoàn toàn ủng hộ bất kì
    quyết định nào của tôi về cơ thể mình".
  • 7:05 - 7:08
    Và ông ta hỏi, "Thế điều gì
    sẽ xảy ra trong tương lai,
  • 7:08 - 7:09
    nếu bạn muốn người yêu khác?
  • 7:09 - 7:12
    Chuyện gì sẽ xảy ra nếu người
    đó muốn có con?"
  • 7:13 - 7:16
    Tôi không chắc mình phải
    phản ứng như nào,
  • 7:17 - 7:19
    vì theo những gì tôi nghe thấy
  • 7:19 - 7:25
    thì bác sĩ đang nói rằng tôi sẽ phải
    coi nhẹ mọi thứ tôi tin tưởng
  • 7:26 - 7:28
    nếu người yêu tôi muốn con.
  • 7:29 - 7:31
    Thế nên tôi bảo không cần
    quan tâm về việc đó.
  • 7:32 - 7:36
    Quan điểm của tôi về việc có con
    luôn được nhắc đến trong buổi hẹn đầu tiên
  • 7:36 - 7:38
    (Cười)
  • 7:42 - 7:43
    (Hoan hô)
  • 7:43 - 7:45
    (Cười)
  • 7:47 - 7:50
    Và ông ta muốn tôi cân nhắc
  • 7:52 - 7:56
    "Sau 20 năm, cô sẽ hối hận về
    quyết định này"...
  • 7:57 - 7:59
    cứ như tôi chưa nghĩ vậy.
  • 8:00 - 8:03
    Tôi nói với ông ta,
  • 8:04 - 8:07
    "Ok, nếu một ngày tôi thức dậy
  • 8:09 - 8:11
    và nhận ra, ông biết đó,
  • 8:12 - 8:14
    nếu tôi ước khi đó tôi có
    một quyết định khác,
  • 8:17 - 8:20
    sự thật là, tôi chỉ bỏ qua
    một cách để làm mẹ.
  • 8:21 - 8:24
    Đâu nhất thiết phải sinh con
    mới tạo nên một gia đình".
  • 8:25 - 8:27
    (Vỗ tay)
  • 8:33 - 8:36
    Tôi nghĩ tôi muốn sống với điều đó
    bất kỳ ngày nào
  • 8:37 - 8:39
    hơn là một ngày, tỉnh dậy,
  • 8:40 - 8:44
    nhận ra rằng tôi có một đứa con
  • 8:44 - 8:49
    mà tôi không thực sự muốn
    hay là sẵn sàng để nuôi nấng.
  • 8:50 - 8:52
    Vì việc này không chỉ ảnh hưởng đến tôi,
  • 8:53 - 8:55
    mà nó còn ảnh hưởng đến đứa trẻ,
  • 8:55 - 8:57
    sự phát triển và sức khỏe của bé --
  • 8:58 - 9:00
    (Vỗ tay)
  • 9:01 - 9:04
    và con người không phải là thứ
    để ta đánh cược.
  • 9:06 - 9:12
    Sau đó ông ta nói tại sao không ai
    đồng ý thực hiện loại phẫu thuật này,
  • 9:12 - 9:13
    chắn chắn không phải ông ta,
  • 9:14 - 9:16
    bởi vì một thứ được gọi là
    ý kiến chuyên khoa,
  • 9:17 - 9:22
    cho phép ông ấy,
    dưới danh nghĩa bác sĩ của tôi
  • 9:22 - 9:24
    đưa ra quyết định cho tôi...
  • 9:25 - 9:28
    dựa trên ý kiến của ông về
    điều gì tốt nhất cho tôi,
  • 9:28 - 9:31
    không quan tâm đến điều bệnh nhân
    - là tôi, muốn hoặc tin tưởng.
  • 9:33 - 9:36
    Ông ấy đã sử dụng cơ hội này để ra mặt
  • 9:36 - 9:39
    và thảo luận về trường hợp của tôi với
    bác sĩ phẫu thuật tiềm năng của tôi,
  • 9:40 - 9:45
    và qua cánh cửa, tôi nghe được ông ấy
    miêu tả tôi như một đứa bé gái.
  • 9:49 - 9:51
    Tôi cảm thấy bị xúc phạm.
  • 9:52 - 9:53
    Tôi muốn bảo vệ bản thân mình.
  • 9:54 - 9:57
    Tôi muốn giải thích rõ ràng cho
    từng người trong họ
  • 9:57 - 9:59
    rằng cách họ đang đối xử với tôi,
  • 9:59 - 10:02
    thể hiện rằng họ đang coi nhẹ tôi
    và phân biệt giới tính,
  • 10:02 - 10:05
    và tôi không thể chịu đựng điều đấy.
  • 10:07 - 10:09
    Nhưng tôi đã chịu đựng nó,
  • 10:10 - 10:13
    tôi đã nuốt lại từng lời phản bác,
  • 10:15 - 10:17
    cắn răng chịu đựng, thay vì thế
  • 10:18 - 10:23
    tôi trả lời rõ ràng từng câu hỏi và
    quan điểm của họ.
  • 10:24 - 10:28
    Tôi đã đến đây mong muốn được nghe
    một cái nhìn khách quan và sự ủng hộ
  • 10:29 - 10:32
    nhưng tôi lại cảm thấy bị gạt đi
    và làm cho câm nín,
  • 10:33 - 10:35
    và tôi cảm thấy ghét bản thân vì điều đó.
  • 10:36 - 10:39
    Tôi khó chịu vì tôi để mọi người
    không tôn trọng mình.
  • 10:40 - 10:42
    Nhưng đây là cơ hội của tôi.
  • 10:46 - 10:50
    Đó là một trong số rất nhiều
    buổi tư vấn mà tôi đã đi.
  • 10:51 - 10:55
    Có lúc tôi đã gặp đến năm hay sáu
    bác sĩ trong cùng một lúc.
  • 10:56 - 10:59
    Cánh cửa phòng khám giờ trông giống cổng
    của một gánh xiếc hơn.
  • 10:59 - 11:01
    Đây là bác sĩ chính của tôi,
  • 11:01 - 11:03
    và kia là đồng nghiệp của bác sĩ nào đó,
  • 11:03 - 11:04
    và quản lý, OK.
  • 11:05 - 11:10
    Cảm giác như là tôi đang yêu cầu họ
    khiến tôi bị bệnh đậu mùa
  • 11:11 - 11:15
    chứ không phải, tôi không biết,
    thực hiện biện pháp tránh thai.
  • 11:17 - 11:20
    Nhưng tôi đã không dao động,
  • 11:21 - 11:23
    và tôi đã giữ vững lập trường của mình,
  • 11:23 - 11:30
    và cuối cùng tôi đã thuyết phục
    một trong số họ thực hiện phẫu thuật.
  • 11:31 - 11:36
    Và kể cả khi tôi đang kí giấy
    chấp nhận phẫu thuật
  • 11:36 - 11:41
    và tiêm hoóc-môn và chuẩn bị
    những thủ tục cuối cùng...
  • 11:41 - 11:45
    bác sĩ vẫn lắc đầu phản đối.
  • 11:47 - 11:49
    "Cô sẽ đổi ý thôi".
  • 11:52 - 11:55
    Tôi chưa bao giờ hiểu được
  • 11:55 - 11:59
    xã hội đã bám víu vào vai trò này
    một cách quyết liệt như thế nào
  • 11:59 - 12:01
    đến khi tôi trải qua việc này.
  • 12:01 - 12:07
    Tôi tự mình trải nghiệm rất nhiều lần
  • 12:08 - 12:13
    cách mà mọi người, như bác sĩ,
  • 12:14 - 12:16
    đồng nghiệp, người qua đường,
  • 12:19 - 12:24
    không thể tách việc tôi là phụ nữ
  • 12:25 - 12:27
    với việc tôi là một người mẹ.
  • 12:28 - 12:31
    Và tôi luôn tin rằng có con
  • 12:33 - 12:36
    là một phần của việc là phụ nữ
    chứ không phải định nghĩa làm nên phụ nữ.
  • 12:37 - 12:40
    Tôi tin rằng giá trị của một người phụ nữ
  • 12:40 - 12:43
    không bao giờ quyết định bằng việc cô ấy
    có muốn có con hay không,
  • 12:44 - 12:48
    vì điều đó đã cướp đi toàn bộ
    con người của cô ấy
  • 12:48 - 12:51
    như một người trưởng thành
    đối với bản thân cô ấy.
  • 12:51 - 12:54
    Phụ nữ có khả năng tuyệt vời
    là tạo ra sự sống,
  • 12:55 - 12:58
    nhưng khi ta nói đó là mục đích
    cuộc đời của cô ấy,
  • 12:59 - 13:04
    có thể nói rằng toàn bộ sự tồn tại
    của người phụ nữ đó không còn giá trị.
  • 13:09 - 13:13
    Thật dễ dàng để có thể quên đi vai trò
    mà xã hội đặt ra cho chúng ta
  • 13:13 - 13:15
    lớn hơn rất nhiều một cái danh hiệu hão.
  • 13:16 - 13:18
    Còn có các gánh nặng đi kèm với nó,
  • 13:18 - 13:20
    áp lực để có thể phù hợp với
    những tiêu chuẩn đó...
  • 13:21 - 13:24
    nỗi sợ gắn liền đã khiến họ tự hỏi,
  • 13:24 - 13:27
    và những mơ ước mà ta bỏ qua để
    có thể chấp nhận điều đó?
  • 13:29 - 13:32
    Có rất nhiều con đường có thể dẫn
    đến hạnh phúc và thành công.
  • 13:32 - 13:34
    Tất cả đều rất khác nhau,
  • 13:34 - 13:39
    nhưng tôi tin rằng mỗi người
  • 13:39 - 13:42
    đều có quyền tự quyết.
  • 13:46 - 13:53
    Tôi muốn phụ nữ hiểu được rằng
    sự lựa chọn làm mẹ hoặc không,
  • 13:55 - 13:58
    không hề phản ánh giá trị bản thân
  • 13:58 - 14:02
    của người vợ, người trưởng thành,
    hay là phụ nữ...
  • 14:04 - 14:08
    và luôn luôn có một lựa chọn
    muốn hay không muốn mang thai
  • 14:08 - 14:10
    và lựa chọn đó là của bạn
  • 14:10 - 14:11
    và chỉ của mình bạn thôi.
  • 14:11 - 14:13
    Xin cảm ơn.
  • 14:13 - 14:16
    (Vỗ tay)
Title:
Tôi không muốn có con -- đừng nói rằng tôi sẽ thay đổi ý định của mình
Speaker:
Christen Reighter
Description:

Ở Mỹ, cứ năm phụ nữ thì có một người không muốn có con đẻ, và Christen Reighter là một trong số đó. Từ lúc còn nhỏ, cô ấy đã biết cô không muốn có con, mặc cho rất nhiều người (kể cả bác sĩ) nói rằng cô ấy sẽ đổi ý. Trong buổi diễn thuyết có ảnh hưởng lớn này, cô ấy chia sẻ câu chuyện của bản thân mình về cách cô ấy đã tìm đến biện pháp làm mất khả năng sinh đẻ - khiến việc làm mẹ trở thành một phần của người phụ nữ, chứ không phải tạo nên một người phụ nữ.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
14:36

Vietnamese subtitles

Revisions