Virüs testleri aslında nasıl çalışır? - Cella Wright
-
0:06 - 0:11Yeni bir virüs ortaya çıkar
ve orman yangını gibi yayılır. -
0:11 - 0:12Onu zaptetmek için,
-
0:12 - 0:17araştırmacılar önce kimin enfekte
olduğu hakkında veri toplamalıdır. -
0:18 - 0:21İki ana viral test tekniği
kritik öneme sahiptir, -
0:21 - 0:24biri size virüsün vücudunuzda şuan
olup olmadığını söylerken -
0:24 - 0:26diğeri daha önce olup
olmadığını gösterir. -
0:26 - 0:29Peki, bu testler tam olarak
nasıl çalışıyor? -
0:29 - 0:33PCR veya polimeraz zincir
reaksiyonu testi, -
0:33 - 0:36virüsün vücuttaki
genetik materyalini hedef alır -
0:36 - 0:40ve şu anda enfekte olmuş birini
teşhis etmek için kullanılır. -
0:40 - 0:44Fakat bu genetik materyal
gerçekten algılanması zor olan, -
0:44 - 0:47belli belirsiz miktarlarda
mevcut olabilir. -
0:48 - 0:50PCR burada devreye girer,
-
0:50 - 0:54genetik bilgiyi kolayca gözlemlenebilecek
kadar büyük miktarlara -
0:54 - 0:56yükseltmek için yaygın olarak kullanılır.
-
0:57 - 1:00Daha önce görülmemiş bir virüse
PCR testi geliştirmek için -
1:00 - 1:04araştırmacılar önce genetik
materyalini veya genomunu diziler -
1:04 - 1:08ve o virüse özgü bölgeleri belirler.
-
1:09 - 1:12PCR daha sonra bu belirli
segmentleri hedefler. -
1:13 - 1:16PCR testi bir numune toplayarak başlar:
-
1:16 - 1:21bu hepatit virüsleri için kan,
poliovirüs için dışkı -
1:21 - 1:25ve koronavirüsleri için burun
veya boğazdan alınan örnekler olabilir. -
1:25 - 1:27Örnek, virüsün genomunun
varlığını test etmek için -
1:27 - 1:31PCR'nin yapıldığı merkezi bir
laboratuvara götürülür. -
1:32 - 1:36Genetik bilgi DNA veya RNA
yoluyla kodlanabilir. -
1:36 - 1:43Örneğin COVID-19'un nedeni
SARS-CoV-2, RNA kullanırken -
1:43 - 1:44HPV, DNA kullanır.
-
1:45 - 1:49PCR'yi çalıştırmadan önce varsa
tamamlayıcı DNA dizisi yapmak için -
1:49 - 1:54viral RNA tersine kopyalanmalıdır.
-
1:54 - 1:57Araştırmacılar daha sonra PCR'yi yürütür.
-
1:57 - 2:01Virüs numunede mevcutsa,
genetik kodun benzersiz bölgelerini -
2:01 - 2:05tamamlayıcı primerler tanımlar
ve enzimler kopyalar. -
2:05 - 2:09Bir DNA zinciri, yüz milyonlarca olur
-
2:09 - 2:13ve floresan boya ile işaretlenmiş
problar kullanılarak tespit edilir. -
2:13 - 2:15PCR makinesi floresan algılarsa
-
2:15 - 2:18örnek virüs için test pozitiftir,
-
2:18 - 2:21yani bireye virüs bulaşmış demektir.
-
2:22 - 2:24İmmünoanalizler ise daha önce birinin
-
2:24 - 2:27enfekte olup olmadığını gösteren
-
2:27 - 2:30bağışıklık sisteminin virüs
hafızasına erişim sağlar. -
2:30 - 2:34Enfeksiyon sırasında bağışıklık sistemi
tarafından üretilen, virüse özgü -
2:34 - 2:36antikorları hedefleyerek çalışırlar.
-
2:36 - 2:39Bunlar virüsler gibi yabancı
maddeleri tanımlayan -
2:39 - 2:42ve bunlarla savaşan
uzmanlaşmış protein sınıflarıdır. -
2:42 - 2:47İmmünoanalizler, en bol
sınıf olan IgG antikorlarını -
2:47 - 2:52ve yeni bir enfeksiyona karşı ilk üretilen
IgM antikorlarını tespit edebilir. -
2:52 - 2:56IgM antikorlarının varlığı yeni
bir enfeksiyon olduğunu düşündürmektedir -
2:56 - 3:00ancak saptanabilir bir miktar üretilmesi
bir haftadan fazla sürebileceğinden -
3:00 - 3:03mevcut enfeksiyonların
teşhisinde güvenilmezdir. -
3:03 - 3:09Bu arada, IgG antikorları enfeksiyondan
sonra uzun bir süre yayılır, -
3:09 - 3:13onların varlığı genellikle birisinin
maruz kaldığını ve iyileştiğini gösterir. -
3:13 - 3:15İmmünoanalizden önce,
-
3:15 - 3:18sağlık profesyonelleri
bir kişiden kan alır. -
3:18 - 3:23Bu örnek daha sonra ilgili virüsün
bir kısmı ile temas eder. -
3:23 - 3:27Eğer vücut geçmişte virüse maruz kalmışsa
-
3:27 - 3:31test sırasında vücudun
virüse özgü antikorları ona bağlanır. -
3:32 - 3:36Bu reaksiyon, renkte bir değişiklik
yaratarak numunenin pozitif olduğunu -
3:36 - 3:39ve bireyin virüse
maruz kaldığını gösterir. -
3:40 - 3:42İmmünoanalizler, enfekte olan
-
3:42 - 3:44ancak test edilmemiş kişileri
geriye dönük olarak -
3:44 - 3:47teşhis etmek açısından
özellikle önemlidir. -
3:47 - 3:51Bir virüse karşı bağışıklık geliştirenler
için heyecan verici bir ihtimal var: -
3:51 - 3:55bazı durumlarda kan plazması
şu anda savaşan insanlarda -
3:55 - 3:57tedavi olarak kullanılabilir.
-
3:59 - 4:02PCR ve immünoanalizler
her zaman daha doğru -
4:02 - 4:04ve verimli olma sürecindedir.
-
4:05 - 4:07Örneğin, PCR'deki yenilikler
-
4:07 - 4:10sonuçları bir saat içinde ileten
bağımsız test cihazlarının -
4:10 - 4:13kullanılmasını sağlamıştır.
-
4:13 - 4:17Hedef DNA'nın ayrı ayrı
parçalarını niteleyen dijital PCR, -
4:17 - 4:20doğruluğu daha da artırma
vaadini gösterir. -
4:20 - 4:23İmmünoanalizlerin hızlı bir şekilde
gelişmesi zor olsa da -
4:23 - 4:28Singapur'daki araştırmacılar
COVID-19'un salgın olarak -
4:28 - 4:31ilan edilmesinden bile önce
SARS-CoV-2 için bir tane oluşturabildiler. -
4:31 - 4:34Bu testler - onları geliştiren
bilim insanları -
4:34 - 4:37ve onları yöneten
sağlık uzmanları ile birlikte - -
4:37 - 4:39kesinlikle gereklidir.
-
4:39 - 4:43Erken devreye girdiklerinde
milyonlarca hayat kurtarabilirler.
- Title:
- Virüs testleri aslında nasıl çalışır? - Cella Wright
- Speaker:
- Cella Wright
- Description:
-
Tam dersi görüntülemek için: https://ed.ted.com/lessons/how-do-virus-tests-actually-work-cella-wright
Yeni bir virüs ortaya çıkar ve orman yangını gibi yayılır. Onu zaptetmek için, araştırmacılar önce kimin enfekte olduğu hakkında veri toplamalıdır. İki ana viral test tekniği kritik öneme sahiptir: biri size virüsün vücudunuzda şuan olup olmadığını söylerken diğeri daha önce olup olmadığını gösterir. Peki, bu testler tam olarak nasıl çalışıyor? Cella Wright, PCR testleri ve immünoanaliz bilimini araştırıyor.
Ders Cella Wright, animasyon Hype CG tarafından yapılmıştır.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:44
Cihan Ekmekçi approved Turkish subtitles for How do you know if you have a virus? | ||
Cihan Ekmekçi edited Turkish subtitles for How do you know if you have a virus? | ||
Saliha Karatepeli accepted Turkish subtitles for How do you know if you have a virus? | ||
Saliha Karatepeli edited Turkish subtitles for How do you know if you have a virus? | ||
Nihal Aksakal edited Turkish subtitles for How do you know if you have a virus? |